خبرنگاران و دیده‌بانی اجتماعی

این نامگذاری یعنی سپاسگزاری از کسانی را که اهل قلم هستند و به قلمشان و اخلاق علمی که لازمه کار حرفه‌ای خبرنگاری است، متعهد هستند، به همه خبرنگاران عزیز روزنامه آرمان و سایر خبرنگاران عزیز ایران‌زمین تبریک می‌گویم و تعظیم می‌کنم بابت مسئولیت‌پذیری و تلاش و صداقتشان در انعکاس به‌موقع اخبار و شجاعتشان برای مطالبه‌گری‌هایی که دارند و جاهایی هم هزینه‌هایی برای خبرنگاران و اصحاب رسانه دارد. اما موضوع صحبتم، موضوع دیده‌بانی اجتماعی است و نقشی که خبرنگاران در این حوزه می‌توانند داشته باشند.

از آنجا که شعار سال 99 انجمن مددکاران اجتماعی ایران، موضوع مددکاری اجتماعی و دیده‌بانی اجتماعی است، طبیعتا یکی از حوزه‌هایی که در دیده‌بانی اجتماعی می‌تواند نقش بسیار پررنگ و موثری داشته باشد، خبرنگاران عزیز هستند. موضوع دیده‌بانی اجتماعی یک موضوع بین‌رشته‌ای، بین‌بخشی و رویکرد چندنهادی است و همه ظرفیت‌ها باید برای ترویج دیده‌بانی اجتماعی استفاده کرد.

بدون شک اصحاب رسانه و خبرنگاران یکی از بهترین گزینه‌ها در این بخش می‌توانند باشند. خبرنگاران اجتماعی در قالب دیده‌بانی اجتماعی می‌توانند رصد کنند آنچه در جامعه اتفاق می‌افتد و حتی در جامعه نیاز است بدان توجه شود، با ارتباطاتی که خبرنگاران با کارشناسان مختلف در حوزه‌های مرتبط از جمله در حوزه اجتماعی دارند، طبیعتا این دیده‌بانی اجتماعی می‌تواند به نیازسنجی ملی در سطح ملی و محلی کمک کند. حتی در سطح بین‌الملل، موضوعات مشترکی داریم که دغدغه خبرنگاران است و مرز هم نمی‌شناسد. طبیعتا در عرصه دیده‌بانی اجتماعی انتظار این است که با اشرافی که خبرنگاران نسبت به مسائل روز دارند، با اشرافی که نسبت به سیاستگذاری‌های انجام‌شده در حوزه‌های اجتماعی دارند، بتوانند مطالبه‌گری و ایجاد حساسیت کنند.

همینطور دیده‌بانی اجتماعی یک فرصت برای تقویت حوزه پرسشگری و پاسخگو کردن مسئولان در قبال وظایفی باشد که در حوزه‌های اجتماعی دارند. لذا ما در حوزه مددکاری اجتماعی از ظرفیت دیده‌بانی اجتماعی خبرنگاران عزیز استقبال می‌کنیم و استمداد می‌کنیم برای تحقق حقوق شهروندی به‌ویژه افراد دارای نیازهای خاص برای ارتقای شاخص سلامت اجتماعی و به زیستن اجتماعی مردم دیده‌بانی اجتماعی را به عنوان یک وظیفه مهم مثل گذشته قلمداد کنند و با تقویت دیده‌بانی اجتماعی در حوزه رسانه و خبرنگاری بتوانیم جامعه‌ای داشته باشیم که شاداب‌تر باشد، جامعه‌ای داشته باشیم که صدای مردم باشد و مشکلات و نیازها را ببیند.

جامعه خبرنگاری‌ای داشته باشیم که حساس باشد نسبت به آنچه در جامعه می‌گذرد و همینطور با خلاقیت‌ها و نوآوری‌هایی که دارند و با تسلطی که نسبت به موضوعات اجتماعی دارند، بتوانند موضوعات، اقدامات و اتفاقاتی را که در حوزه اجتماعی می‌افتد به‌عنوان یک دیده‌بان اجتماعی به‌صورت شفاف به مردم و با زبان قابل فهم برای همه مردم انعکاس دهند که به نظر می‌رسد اگر فضای دیده‌بانی اجتماعی را در عرصه خبرنگاری تقویت کنیم، شاید به شفافیت و سلامت اداری کمک کند.

به یاد دارم در جلسه یکی از سازمان‌های غیردولتی با آقای رئیس‌جمهور و هیات دولت، یکی از نکاتی که عرض کردم، همین بود که فضا را برای مطالبه‌گری، دیده‌بانی و پرسشگری اجتماعی با استفاده از ظرفیت سازمان‌های غیردولتی و اصحاب رسانه فراهم کنیم. معتقدم برای شفافیت و سلامت بیشتر، برای پاسخگویی بیشتر و بهتر، برای رصد اتفاقاتی که در حوزه اجتماعی می‌افتد و مطالبه‌گری در عرصه اجتماعی، خبرنگاران می‌توانند بیشترین و بهترین کمک را برای دیده‌بانی اجتماعی در جامعه داشته باشند.

* رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران