کابینه لبنان در آستانه سقوط؛ افزایش احتمال استعفای نخست‌وزیر

پس از وقوع انفجارهای مهیب و مرگ‌آور سه‌شنبه گذشته در بیروت و نیز اعمال خشونت گسترده پلیس علیه تظاهرکنندگان پس از این انفجارها‌، دولت لبنان بیش از پیش زیر فشار قرار گرفته است.

روز دوشنبه ۲۰ مرداد پس از آنکه ماری کلاود نجم وزیر دادگستری و غاضی وزنی، وزیر دارایی لبنان استعفا دادند گزارش‌هایی از گفت‌وگوی حسن دیاب نخست‌وزیر لبنان با رئیس جمهور منتشر شدند که موضوع آن کناره‌گیری خود نخست‌وزیر عنوان می‌شود. دیاب از وزرا خواسته بود که در مورد استعفاء تا جلسه امروز بعداز ظهر دولت دست نگهدارند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

 دیاب پیش‌تر به منظور آرام کردن فضای اعتراضات مردمی و یافتن راه‌حلی برای خروج از این بحران، به کابینه‌اش پیشنهاد برگزاری انتخابات زودهنگام را داده بود.

روز یک‌شنبه  منال عبدالصمد، وزیر اطلاع‌رسانی و دمیانوس قطار، وزیر محیط زیست لبنان از سمت‌های خود کناره‌گیری کردند. با افزایش تعداد استعفاها، دولت هرچه بیشتر تضعیف شده و در خطر انحلال قرار می‌گیرد.

بسیاری از مردم لبنان، ناکارایی و بی‌مسئولیتی دولت را در انفجارهای سه‌شنبه گذشته بیروت مقصر می‌دانند. در اثر این انفجارها نزدیک به ۱۶۰ نفر کشته و بیش از شش هزار تن زخمی و حدود سیصد هزار تن بی‌خانمان شده‌اند. علت انفجارها انبار نیترات آمونیومی اعلام شد که از سالها پیش در بندر بیروت بوده و دولت کاری برای تخلیه آن انجام نداده است.

تحقیقات برای کشف علت دقیق این انفجارها همچنان ادامه دارد.

حسن دیاب پیشنهاد برگزاری زودهنگام انتخابات را داده است

تلاش تظاهرکنندگان خشمگین برای ورود به پارلمان

وزیر دادگستری علت استعفایش را مشخصا وقوع این انفجارها و نیز تظاهرات مردم اعلام کرد. او هفته گذشته برای بازدید از محل انفجارها به بندر بیروت و محل وقوع حادثه رفت اما مردم حاضر در آنجا با دشنام و پاشیدن آب به سمت او از ماری کلاود نجم استقبال کردند. ویدیوهایی از این صحنه‌ها نیز در فضای مجازی منتشر شده است.

در صورتی که ۷ وزیر کابینه استعفا بدهند، دولت قانوناَ سقوط می‌کند. 

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

تظاهرات و تجمع مردم در آخرهفته گذشته در مرکز بیروت با خشونت پلیس به آشوب کشیده شد. تظاهرکنندگان خشمگین قصد داشتند از موانع جلوی ساختمان پارلمان عبور کنند که نیروهای امنیتی با گاز اشک‌آور جلوی آنها را گرفتند.

درگیری‌ها حدود یک ساعت ادامه داشت و بنا بر گزارش‌های رسمی یک پلیس کشته و بیش از ۲۰۰ نفر زخمی شدند. تظاهرکنندگان خشمگین وزارت‌خانه‌های دیگری را نیز مورد حمله قرار دادند.

حسن دیاب تازه در ماه ژانویه پس از ماهها بلاتکلیفی در ریاست دولت، به سمت نخست‌وزیری رسید. او این پست را از سعد حریری تحویل گرفت که پس از تظاهرات و اعتراضات سراسری در اواخر ماه اکتبر سال گذشته از سمتش استعفا کرده بود.

دولت دیاب مورد حمایت گروه حزب‌الله است. به دلیل بحران‌های اقتصادی و نیز شیوع کرونا، بخش بزرگی از مردم لبنان فقیر شده‌اند.

انتخابات بعدی لبنان قاعدتا می‌بایست در سال ۲۰۲۲ برگزار شود. ناظران سیاسی معتقدند تا زمانی که اصلاحات سیاسی انجام نشود، حتی برگزاری زودهنگام انتخابات نیز نمی‌تواند فضای لبنان را آرام کند.

همراهی‌های بین‌المللی

اعلام همبستگی با لبنان و پیشنهاد کمک‌های بین‌المللی از بسیاری نهادها و کشورها شنیده می‌شود. صندوق بین‌المللی پول اعلام کرده که قصد دارد با یک "بسته نجات" به لبنان کمک کند اما شرط این نهاد بین‌المللی این است که یک همبستگی سیاسی به منظور ایجاد اصلاحات فراگیر در لبنان ایجاد شود. کریستالینا جورجیوا رییس این صندوق گفته این نهاد آماده است تا تلاش‌هایش را دوبرابر کند.

هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان نیز گفته چهارشنبه این هفته به لبنان سفر می‌کند. ماس گفته علاوه بر کمک‌های فوری که روز یک‌شنبه در "نشست اهداکنندگان" تصویب شد، لبنان به حمایت‌های طولانی‌مدت نیز نیاز دارد اما این حمایت‌ها تنها در صورت ایجاد اصلاحاتی که مدتهاست قول آن داده شده، امکان‌پذیر خواهند بود.

به گفته هایکو ماس، آلمان و اروپا برای کمک آماده هستند: «اما ما بر این باوریم که این کشور باید اصلاح شود، فساد باید پایان بگیرد و تمام ابزار موجود همچنین از اروپا که مطمئنا می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد، باید به کار گرفته شود.»

وزیر خارجه آلمان برگزاری مجدد انتخابات را "حداقل" خواسته مردم دانسته است.

در مقابل جمهوری اسلامی ایران نسبت به "دخالت در امور داخلی لبنان" به کشورهای خارجی هشدار داده است. عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته: «حادثه بزرگ بود، طبیعی است که مردم ناراحت شوند، تبعات هم خواهد داشت، اما اگر عده ای از افراد، گروه‌ها و کشورهای خارجی بخواهند این حادثه تاثربرانگیز را دستاویز اغراض و اهداف سیاسی قرار بدهند غیرقابل قبول است.»

جمهوری اسلامی ایران مدافع مالی و سیاسی گروه حزب‌الله است، گروهی که از دولت کنونی لبنان حمایت می‌کند. به گفته عباس موسوی روز چهارشنبه نماینده‌ای از جمهوری اسلامی برای گفت‌وگو پیرامون فاجعه رخ‌داده به لبنان می‌رود.