طراحی ماسک خود‌تمیزشونده ضدکرونا توسط دانشجویی در دانمارک

سارا لی کروگ دانشجوی رشته طراحی در شهر کوچک کولدینگ در دانمارک است. او در اصل در حال طراحی یک نوع روکش دیواری با تکنولوژی جدید بود که می‌تواند هوای اتاق را تمیز کند؛ مثلأ با جذب دود‌ه‌های سمی معلق در هوا که از اگزوز ماشین‌ها بیرون می‌آیند.

او در طول آزمایشات متوجه شد که فرآیند "خودتمیز‌شونده فوتوکاتالیستی" ویروس‌ها و باکتری‌ها را هم از بین می‌برد. آن‌زمان یعنی در ماه ژانویه (بهمن گذشته) کمتر کسی فکر می‌کرد که ویروس کرونا به یک پاندمی تبدیل شود.

پس از همه‌گیر شدن کرونا، استاد سارا لی کروگ او را به این فکر انداخت که دنبال ماده مشابهی باشد که به جای نصب روی پنل‌های بزرگ دیواری، بتوان از آن برای تهیه ماسک‌های محافظ استفاده کرد.

او می‌گوید: «ما می‌خواستیم بدانیم كه آیا اصل غیرفعال كردن ویروس‌ها در مقیاس كوچك، یعنی با کشیدن پارچه جای دیوار روی بدن، روی صورت هم جواب می‌دهد یا نه و با توجه به شرایط هیچ تردیدی نداشتیم که باید پاسخ این پرسش را پیدا کنیم و شروع کردیم.»

ترکیب مورد استفاده در ماسک‌هایی که خود به خود تمیز می‌شوند مانند ترکیب دیواری است که سارا روی آن کار می‌کرد: "خود تمیزشونده فوتوکاتالیستی از طریق اکسیداسیون نیمه هادی‌ها". او این توضیح پیچیده را اینطور شرح می‌دهد: «یعنی ماسکی که اکسید فلزی در پارچه آن کار گذاشته شده است.»

این اکسیدهای فلزی پس از تابش اندکی نور ماوراءبنفش بر روی ماسک ترکیبات آلی مانند ویروس‌ها یا باکتری‌ها را از بین می‌برند. این روش می‌تواند بارها و بارها تکرار شود و به همین دلیل ماسکی که پارچه آن حاوی اکسیدهای فلزی است این مزیت بزرگ را دارد که می‌تواند به طور مداوم مورد استفاده قرار گیرد.

این دانشجوی  ۲۹ ساله دانمارکی با اشاره به کشورهایی مانند بریتانیا که در آنها پوشیدن ماسک اجباری است می‌گوید: «اغلب ماسک‌ها دور انداخته می‌شوند و انبوهی از زباله‌ تولید می‌کنند.»

• مدارس و دانش‌آموزان نقاط مختلف جهان در دوران کرونا از دریچه دوربین تایلند: درس در جعبه‌های پلاستیکی

  حدود ۲۵۰ دانش‌آموز مدرسه "وات کلونگ توئی" در بانکوک باید در حین درس در جعبه‌های پلاستیکی به سر ببرند و همچنین اجازه ندارند، ماسک‌های ایمنی خود را بردارند. در جلوی هر کلاس درس لگن دستشویی و صابون وجود دارد و جلوی در ورودی مدرسه دستگاه اندازه‌گیری دمای بدن تعبیه شده است. این اقدامات سختگیرانه مؤثر بوده‌اند. از اواسط ژوئیه تا کنون (اوسط اوت) هیچ مورد تازه ابتلا به کرونا در این مدرسه مشاهده نشده است.

• مدارس و دانش‌آموزان نقاط مختلف جهان در دوران کرونا از دریچه دوربین نیوزیلند: گاه مدرسه و گاه خانه‌نشینی

  دانش‌آموزان ولینگتون، پایتخت نیوزیلند شادمان هستند، چرا که اجازه دارند به مدرسه بروند. اما در آوکلند که بزرگ‌ترین شهر نیوزیلند محسوب می‌شود، وضعیت دیگری حاکم است. نیوزیلند نزدیک به سه ماه "عاری از کرونا" بود، اما پس از آنکه در آوکلند به تازگی چهار مورد تازه ابتلا به ویروس جدید کرونا به ثبت رسید، تمامی مدارس و همچنین فروشگاه‌های غیرضروری تعطیل شده و از شهروندان خواسته شد تا در خانه‌هایشان بمانند.

• مدارس و دانش‌آموزان نقاط مختلف جهان در دوران کرونا از دریچه دوربین سوئد: راهی ویژه

  تعطیلات تابستانی در سوئد در حال حاضر هنوز ادامه دارد. این تصویر که دانش‌آموزان سال پایانی دبیرستان "ناکا" در استکهلم را در اوایل ماه تابستان نشان می‌دهد، بیشتر جنبه نمادین دارد برای راهی ویژه که سوئد در جریان پاندمی کرونا در پیش گرفته است. بر خلاف بسیاری از کشورهای جهان در سوئد نه از استفاده اجباری ماسک ایمنی خبری بود و نه از تعطیلی مدارس و ادارات و فروشگاه‌ها.

• مدارس و دانش‌آموزان نقاط مختلف جهان در دوران کرونا از دریچه دوربین آلمان: به صف و با فاصله

  دانش‌آموزان دبستان "پتری" در شهر دورتموند آلمان نمایش‌ می‌دهند که چگونه باید عمل کرد: در نوردراین−وستفالن که پرجمعیت‌ترین ایالت آلمان است، استفاده از ماسک ایمنی در مدارس اجباری است. بر خلاف دیگر ایالات آلمان دانش‌آموزان مدارس نوردراین−وستفالن اجازه ندارند، در کلاس و در حین درس هم ماسک‌های خود را بردارند. باید دید که حاصل این موازین سختگیرانه چه خواهد بود.

• مدارس و دانش‌آموزان نقاط مختلف جهان در دوران کرونا از دریچه دوربین فلسطین: آغازی دوباره پس از چند ماه وقفه

  این مدرسه که در هبرون در کرانه غربی رود اردن و در فاصله ۳۰ کیلومتری بیت‌المقدس (اورشلیم) قرار دارد، فعالیت خود را پس از پنج ماه از سر گرفته است، طبیعتا با استفاده اجباری از ماسک و در مواردی حتی دستکش. آموزگاران و دانش‌آموزان این مدرسه علیرغم آنکه ناچارند از ماسک استفاده کنند، خوشحالند که دوباره می‌توانند در کنار هم باشند. هبرون از مراکز اصلی پاندمی کرونا در مناطق فلسطینی‌نشین محسوب می‌شود.

• مدارس و دانش‌آموزان نقاط مختلف جهان در دوران کرونا از دریچه دوربین تونس: اجباری شدن ماسک ایمنی از اواسط مه

  این مدرسه در تونس در ماه مه به فعالیت خود ادامه داد، طبیعتا با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و حفاظتی. مدارس تونس از پاییز بازگشایی می‌شوند و استفاده از ماسک در آنجا اجباری است. البته اکثر مدارس از اواسط ماه مارس به مدت چند هفته به خاطر پاندمی کرونا تعطیل بودند. دولت تونس تلاش کرد که با ارائه برنامه‌های آموزشی در اینترنت و در تلویزیون این کمبود را جبران کند.

• مدارس و دانش‌آموزان نقاط مختلف جهان در دوران کرونا از دریچه دوربین هند: تدریس با بلندگو

  این مدرسه در روستای "داندوال" در شهر ماهاراشترا واقع در شرق هند راه و شیوه‌ای خاص برای ادامه تدریس در پیش گرفته است. دانش‌آموزانی که به اینترنت دسترسی ندارند، می‌توانند در نوعی کلاس تقویتی شرکت و درس‌های از دست رفته را جبران کنند. آنان می‌توانند جلسه کلاس درس را که ضبط شده است، از طریق بلندگو گوش کنند. شهر ماهاراشترا از نقاط هند است که شمار مبتلایان به ویروس جدید کرونا در آنجا بسیار بالا بود.

• مدارس و دانش‌آموزان نقاط مختلف جهان در دوران کرونا از دریچه دوربین کنگو: اول اندازه‌گیری، بعد کلاس درس

  در بسیاری از نقاط کنگو نیز موازین سختگیرانه‌ای حاکم است. براینمون در محله "لینگوالا" که از محله‌های پیرامونی کینشاسا، پایتخت این کشور است، دانش‌آموزان هر روز باید "امتحان پس بدهند". قبل از ورود آنها به مدارس دمای بدن‌شان اندازه‌گیری می‌شود و در صورتی که تب نداشته باشند، اجازه ورود خواهند داشت. استفاده از ماسک ایمنی نیز در مدارس اجباری است.

• مدارس و دانش‌آموزان نقاط مختلف جهان در دوران کرونا از دریچه دوربین آمریکا: رکورددار شمار مبتلایان و جانباختگان

  در مدارس آمریکا اندازه‌گیری دمای بدن دانش‌آموزان دیگر عادی شده‌ است. استفاده از ماسک ایمنی نیز اجباری است. این کشور بالاترین شمار مبتلایان و جاباختگان را دارد و همچنان در تلاش برای مهار پاندمی کرونا است. تا کنون (پیش از ظهر دوشنبه ۲۷ مرداد / ۱۷ اوت) بیش ازپنج میلیون و ۴۰۰ هزار مبتلا به ویروس جدید کرونا در آمریکا شناسایی شده و شمار جانباختگان کووید ۱۹ به ۱۷۰ هزار نفر رسیده است.

• مدارس و دانش‌آموزان نقاط مختلف جهان در دوران کرونا از دریچه دوربین برزیل: دادن دلگرمی

  ماورا سیلوا آموزگار یکی از مدارس عمومی در غرب ریودو ژانیرو است. بسیاری از شاگردان او ساکن محله‌های فقیرنشین شهر هستند. او برای آنکه بتواند تا اندازه‌ای حس دلگرمی به شاگردانش بدهد، لباس پلاستیکی می‌پوشد و به دستان خود و شاگردانش دستکش‌های پلاستیکی می‌پوشاند تا آنها در آغوش بگیرد و به آنها دلگرمی بدهد.

• مدارس و دانش‌آموزان نقاط مختلف جهان در دوران کرونا از دریچه دوربین ایران: تردیدها و هشدارها

  مدارس ایران قرار است از اول مهر ماه کار خود را آغاز کنند. به گفته مدیر کل انجمن اولیا و مربیان آموزش وپرورش در دستورالعمل بازگشایی مدارس درباره نحوه فعالیت مدارس در شرایط سفید، زرد و قرمز توضیح داده شده است. در شرایط قرمز، کلاس‌ها به صورت آنلاین برگزار خواهد شد. اگر شهر در وضعیت زرد باشد حداقل دو روز مدرسه برقرار خواهد بود. مدارس در وضعیت سفید اما مانند گذشته فعالیت خواهد کرد.

البته هنوز پرسش‌هایی در مورد این ماسک‌ها وجود دارد. نمونه‌های اولیه این ماسک‌ یک باتری کوچک به عنوان منبع انرژی نور ماوراءبنفش دارد که با رشته‌ سیم‌هایی به لامپ‌های کوچک کارگذاشته شده در پارچه وصل می‌شوند.

چنین ماسکی در نگاه اول کمی‌پیچیده و غیرکاربردی به نظر می‌رسند. با باتری و کابل‌ها چه باید کرد که کمترین مزاحمت را داشته باشند؟

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

سارا، استاد او وتیم کوچکی از متخصصانی که حال به پیشرفت پروژه او کمک می‌کنند هنوز گام‌هایی برای طراحی نهایی این ماسک پیش‌رو دارند. این احتمال وجود دارد که "ماسک‌های خودتمیزشونده" چند ماه دیگر آماده عرضه به بازار شود و استفاده از آنها در پاندمی کرونا دیر شده باشد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

کارشناسان البته می‌گویند حتی در این صورت هم، ایده سارا آینده روشنی دارد چون چنین ماسک‌هایی که نه تنها ذرات معلق، بلکه باکتری‌ها و ویروس‌ها را هم از بین‌می‌برند، می‌توانند کاربردهای فروانی داشته باشند. مثلأ برای افراد مبتلا به آلرژی، بیماری‌های تنفسی و بیماری واگیرداردار مثل یک آنفولانزا ساده.