کولبران آب!

چکیده : تراژدی حملۀ گاندوها به کودکان در منطقه بلوچستان جایی که مهم‌ترین زیستگاه این حیوان نادر و در خطر انقراض نام گرفته شده، به این دو مورد ختم نمی‌شود چراکه طی سال‌های گذشته نزدیک به دوازده کودک خردسال بر اثر حملۀ این حیوانات یا جان خود را از دست داده یا اینکه نقص عضو شده‌اند و زخمی و...

محمد بلوچ‌زهی

چند خبر بسیار ناگوار و تکان‌دهنده سیستان‌وبلوچستان را یک بار دگر بر صدر و کانون اخبار و‌ رخدادهای کشور قرار داد و افکار عمومی را متاثر ساخت و احساسات عمومی را جریحه‌دار.

خبر نخست مربوط به حمله گاندوهای عصبانی به یک پسربچه به نام «امیرحمزه» در روستایی حوالی دشتیاری چابهار بود که بر اثر این حمله، کودک از ناحیه دست آسیب شدید دید و پس از انتقال به بیمارستان، متاسفانه شدت جراحت به حدی جدی بود که این پسربچۀ نازنین دست چپ خود را همزمان با جشن «روز جهانی چپ‌دست‌ها» از دست داد.

آن‌طور که در اخبار و شبکه‌های اجتماعی آمده و فعالان عرصۀ اجتماعی نیز بر این خبر ناگوار صحه گذاشته و واکنش نشان داده‌اند؛ امیرحمزه به همراه مادر خود برای برداشت آب از برکه‌های طبیعی در مجاورت روستا عازم رودخانه می‌شود و در حین کمک به مادر و هنگام برداشت آب، تمساح که به زبان بلوچی «گاندو» نامیده می‌شود از آب سر برون می‌آورد و با حمله به این پسربچۀ معصوم، موجب زخمی‌شدن دست چپ وی می‌شود.

در این‌میان، مادر کودک با زحمت فراوان فرزند دلبند خود را از زیر دندان‌های تیز و کاردین حیوان نجات داده و بلافاصله با کمک اهالی روستا، مجروح عازم بیمارستان چابهار می‌شود که متاسفانه شدت جراحت وارده به حدی بوده که منجر به قطع دست این طفل معصوم می‌گردد.

درست سال گذشته نیز در حوالی همین فصل، «حوا»؛ دختربچه ساکن روستای کشاری-ملاآباد شهرستان سرباز نیز به سرنوشتی مشابه امیرحمزه دچار شد. در آن واقعه وحشتناک نیز که حوا به همراه خواهر بزرگ‌تر خود برای برداشت آب به رودخانه یا به عبارتی «زیستگاه گاندوها» رفته بوده‌اند با حملۀ این حیوانات مواجه می‌شود و بر اثر این حادثه حوا که به کمک خواهر خود از مرگ حتمی نجات پیدا می‌کند، دست راست خود را برای همیشه از دست می‌دهد.

البته تراژدی حملۀ گاندوها به کودکان در منطقه بلوچستان جایی که مهم‌ترین زیستگاه این حیوان نادر و در خطر انقراض نام گرفته شده، به این دو مورد ختم نمی‌شود چراکه طی سال‌های گذشته نزدیک به دوازده کودک خردسال بر اثر حملۀ این حیوانات یا جان خود را از دست داده یا اینکه نقص عضو شده‌اند و زخمی و مجروح.

پس از این واقعۀ مرگ‌بار، خبر دیگری افکار عمومی را متاثر ساخت و خانواده‌ای را داغدار؛ مبنی بر اینکه یک دختربچه نوجوان به نام «زینب» ساکن روستایی در نزدیکی جکیگور شهرستان سرباز که برای برداشت آب به رودخانه همجوار محل زندگی خود رفته بود، غرق می‌شود و جان خود را از دست می‌دهد.

هرساله حوادثی از این قبیل جان کودکان و نوجوانان بلوچ را به‌شدت مورد تهدید قرار می‌دهد که مهم‌ترین عامل اینگونه حوادث ناگوار برمی‌گردد به عدم‌ برخورداری و در دسترس‌نبودن بسیاری از اهالی روستاها به آب شرب بهداشتی و شبکه آبرسانی.

مطابق آمارهای رسمی نزدیک به چهل درصد از روستاهای سیستان‌وبلوچستان از دسترسی به نعمت آب شرب و شبکه‌های آبرسانی فعال محروم هستند و نیاز آبی خود را از طریق آب غیربهداشتی هوتک‌ها و رودخانه‌های همجوار روستا تامین می‌کنند. باتوجه به فصل تابستان و گرمای طاقت‌فرسای منطقه، نیاز مردم به آب بیش از هر زمان دیگر احساس می‌شود. بنابراین خانواده‌ها به ویژه زنان و کودکان ناچار هستند با گالن‌های۴۰لیتری بر کول نیاز آبی خود را در رودخانه‌هایی بجویند که یا زیستگاه حیوانی چون گاندو هست یا محلی است مشترک برای تامین آب حیوانات و انسان‌ها.

تامین آب با کول توسط کودکان و زنان تاکنون سوای خطر از دست‌دادن جان، مخاطرات بسیار دیگری ازجمله سقط جنین، امراض مفصلی و نخاعی و فشارهای روحی روانی را به همراه داشته که امید است تا قبل از اینکه بیش از این دیر نشده و جان‌های نازنین دیگری از کودکان وطن طعمه گاندوها و هوتک‌ها و رودخانه‌ها نگشته، برای آبرسانی به روستاهای فاقد شبکه آب شرب در سیستان‌وبلوچستان اقدامی عاجل شود.

به‌هر روی، آنچه در لابه‌لای رنج‌های فراوان و دردهای بی‌شمار مردمان این سامان گم گشته و نیز بدون درمان مانده، رنج کولبران آب است که زنان و کودکان منطقه بلوچستان همچنان با عوارض این کولبری آب دست‌وپنجه نرم می‌کنند و امید است چاره‌ای جدی اندیشیده شود در این‌خصوص. خیر پیش.

منبع: اعتماد