سهم رسانه‌ها در کاهش آمار خودکشی چقدر است؟

آفتاب‌‌نیوز :

 حساسیت‌ها و خطراتی مرتبط با پوشش موضوعات خودکشی و خودآزاری وجود دارد. این گزارش با مشورت انجمن نویسندگان تهیه‌شده است تا پوشش این مباحث، اطلاعات مفیدی را به نویسندگان و ناشران ارائه دهد.

به گزارش سوسایتی او آتر، هدف از این راهنمایی، جلوگیری رسانه‌ها از پوشش مضامین خودکشی و خودآزاری نیست. هدف، ارائه اطلاعات مبتنی بر شواهد و اطلاعات مفید برای کمک به نویسندگان است تا از محتوای مضر جلوگیری کنند.

حقایقی در مورد خودکشی

هر سال در انگلیس به‌طور تقریبی ۶۰۰۰ نفر بر اثر خودکشی از بین می‌روند و بسیاری از افراد نیز اقدام به خودکشی می‌کنند. مردان سه برابر بیشتر احتمال دارد نسبت به زنان خودکشی کنند.

سازمان بهداشت جهانی تخمین زده است به ازای هر نفری که در سراسر جهان بر اثر خودکشی از بین می‌رود، ممکن است ۲۰ نفر دیگر نیز اقدام به خودکشی کنند(سازمان بهداشت جهانی، ۲۰۱۹).

رفتار خودکشی بسیار پیچیده است و به ‌ندرت می‌توان این عمل را به یک دلیل واحد نسبت داد. این پیچیدگی باید در تصاویر خودکشی منعکس شود. به‌ عنوان‌ مثال اگر بگوییم که رفتار خودکشی به دنبال رویدادی مجزا مانند از دست دادن شغل یا شکست یک رابطه رخ‌ داده، غیرواقعی خواهد بود.

عوامل خطرزای زیادی برای خودکشی وجود دارد و اغلب افراد در بیش از یک گروه، در معرض خطر قرار دارند. عوامل خطرزا می‌تواند شامل عوامل اقتصادی(مانند رکود اقتصادی)، زندگی در جوامع محروم، مشکلات بهداشت روان، سوءمصرف الکل و مواد مخدر، قرار گرفتن در معرض خودکشی یا خودآزاری(خانواده و دوستان) و سابقه ضربه یا سوءاستفاده باشد.

خودکشی یک عمل افراطی و بالقوه قابل ‌پیشگیری است. بهتر است از هرگونه پیشنهادی در مورد رفتار خودکشی که یک واکنش طبیعی قابل ‌درک یا پاسخ اجتناب‌ناپذیر در برابر بحران روزمره است، خودداری شود.

حقایقی در مورد خودآزاری

در انگلیس زنان جوان بیشتر از مردان جوان احتمال دارد که به خود آسیب برسانند. اکثر جوانانی که به خودآزاری بدون قصد خودکشی می‌پردازند، شاید اقدام به خودکشی نمی‌کنند. سابقه قبلی خودآزاری، قوی‌ترین پیش‌بینی کننده اقدام به خودکشی و خودکشی در آینده است و اغلب رفتاری تکراری است.

در انگلیس بین سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۴ افزایشی در تعداد افرادی که گزارش کردند به خود آسیب رسانده‌اند، به‌ ویژه بین زنان جوان ۱۶ تا ۲۴ سال، وجود داشت.

به تصویر کشیدن خودآزاری در رسانه‌ها، به‌ ویژه با مخاطبان جوان، از نظر ابتلا خطرات زیادی به همراه دارد. برای محافظت از افرادی که مستعد ابتلا به این رفتار هستند، توجه به جزئیاتی که گنجانده‌شده و چگونگی پوشش آن مهم است.

اثر "ورتر"

بخش قابل‌توجهی از تحقیقات که در طول ۶ دهه گذشته در سراسر جهان انجام ‌شده است، انواع خاصی از تصاویر رسانه‌ای خودکشی را با افزایش در میزان خودکشی پیوند می‌دهد.

طبق شواهد این تحقیق، خوانندگان ممکن است با شخصیت‌های ادبیات (واقعی و داستانی) یکی شوند، به‌خصوص اگر کاریزماتیک (توانایی مسحور کردن) پرزرق‌وبرق عاشقانه و قابل آرمان‌گرایی باشند. از طریق یک پدیده معروف به "سرایت اجتماعی"، یک تصویر خودکشی، می‌تواند الگویی برای رفتار تقلیدی باشد. این اثر مسری ناشی از ترکیبی از غم و اندوه، خیال‌اندیشی خودکشی و همانندسازی افراطی با فرد یا شخصیتی که مرده و یا شرایطی که تحت آن جان خود را می‌گیرند یا اقدام به خودکشی کردند، باشد.

ابتدایی‌ترین نمونه شناخته‌شده سرایت خودکشی ناشی از رسانه‌ها، مربوط به رمان آلمانی با عنوان "غم و اندوه ورتر جوان "، نوشته یوهان ولفگانگ فون گوته است که اولین بار در سال ۱۷۷۴ منتشر شد.

این رمان داستانی از عشق یک طرفه‌ای است که در آن شخصیت اصلی، ورتر تصمیم می‌گیرد زندگی خود را پایان دهد. پس از انتشار این رمان، شواهدی از خودکشی‌های تقلیدی در آلمان مشاهده شد. بسیاری از مرگ‌ومیرها، مردانی بودند در سنین مشابه "ورتر" و حتی به سبک مشابه باشخصیت او لباس پوشیده بودند. این امر باعث شد که این کتاب در آلمان، دانمارک و ایتالیا ممنوع شود.

حوزه‌های اصلی خطر که در شواهد تحقیق روشن‌شده‌اند شامل شرح مفصلی از اقدامات خودکشی است، به‌خصوص مواردی که روش‌های خودکشی را توصیف می‌کنند، محتویاتی عاشقانه که ناخواسته رفتار خودکشی را جلوه می‌دهند و پوشش افراطی خودکشی هستند.

افرادی بیشتر مستعد ابتلا به این اثر مسری از طریق تصاویر خودکشی در رسانه‌ها هستند که با مشکلات روحی روانی روبرو شدند و یا افراد جوان و افراد داغدار به‌خصوص کسانی که به خاطر خودکشی داغدار شده‌اند.

اثر "پاپا گنو"

مدارک تحقیقی کمتری معروف به اثر "پاپا گنو" نیز وجود دارد که نشان می‌دهد تصاویر حساسی از افرادی که نمایانگر تسلط بر بحران خودکشی هستند، می‌توانند اثر محافظتی داشته باشند. پوشش توصیف یک فرد یا شخصیتی که به دنبال کمک است و به‌جای اقدام به خودکشی، سختی‌ها را پشت سر می‌گذارد، می‌تواند یک دلیل محکم برای دیگران باشد که درواقع امکان‌پذیر است. این محتوا با کاهش نرخ خودکشی مرتبط بوده است.

کار ساماریتنز (Samaritans موسسه خیریه ثبت‌شده باهدف ارائه پشتیبانی عاطفی از هر کس که در پریشانی عاطفی بسر می‌برد برای مقابله با خود یا کسی که در معرض خطر خودکشی در سراسر انگلستان و ایرلند قرار دارد این کمک اغلب از طریق تلفن صورت می‌پذیرد.) در این زمینه با تحقیق هدایت می‌شود و بر حمایت از پوشش ایمن و آگاه از خودکشی تمرکز دارد. آنچه ما از این تحقیق درک می‌کنیم این نیست که نباید رسانه‌ها خودکشی را پوشش دهند، آنچه مهم است نحوه پوشش آن است.

ملاحظات کلی هنگام نگارش در مورد خودکشی و خودآزاری

ازنظر سن، جنس و وضعیت اقتصادی - اجتماعی، بیشترین گروهی که در معرض خطر خودکشی در انگلیس قرار دارد، مردانی در پایین‌ترین طبقه اجتماعی در اواسط سال‌های زندگی خود هستند. در انگلیس، مردان سه برابر بیشتر از زنان براثر خودکشی از بین می‌روند. در گزارش ما (مردان و خودکشی؛ چرا مسئله‌ای اجتماعی است؟) اطلاعات بیشتر در مورد موضوعات تاثیرگذار بر مردان موجود است.

طیف وسیعی از عوامل زمینه‌ای روان‌شناختی، موقعیتی، اجتماعی و فردی وجود دارد که می‌توانند بر خطر خودکشی شخص تاثیر متقابل داشته و اثرگذار باشند. انتقال این پیچیدگی در هرجایی از نقشه‌های مربوط به خودکشی مفید است اگر از توضیحات ساده گرایانه که اقدام به خودکشی یا مرگ را به یک رویداد واحد نسبت می‌دهند، اجتناب شود.

داستان‌های امیدوارکننده و داستان‌های احساسی در مورد بهبودی که تسلط بر بحران را به تصویر می‌کشند، می‌توانند مشوق خوانندگانی باشند که شاید در سکوت، رنج می‌برند و برای دستیابی به کمک، آنان را یاری خواهند کرد. این موارد می‌توانند به‌عنوان اطمینان خاطری عمل کنند تا احساسات خودکشی را بتوان حل‌وفصل کرد و از آن گذشت، به‌ویژه اگر شخصیت به دنبال کمک باشد وزندگی را انتخاب کند.

نشان دادن هرگونه "پاداش" به دنبال مرگ یا اقدام به خودکشی می‌تواند ناخواسته، ایده دستیابی به چیزی را که تصور نمی‌شود در زندگی امکان‌پذیر باشد، از طریق مرگ رواج دهد. به‌عنوان‌مثال داستان‌هایی که والدین جداشده را نشان می‌دهند که در پی اقدام به خودکشی فرزندشان دوباره به هم رجوع کرده‌اند یا داستان‌هایی که به مردم تلقین می‌کنند به خاطر اعمالشان بازخواست می‌شوند، نظیر زورگویانی که شرمنده هستند و آنان را وادار می‌کنند تا از رفتار خود احساس تاسف کنند. به همین ترتیب، توصیف مرگ از طریق خودکشی، به‌عنوان رهایی و آزادی فرد از مشکلات خود در زندگی یا تامین آرامش می‌تواند این ایده را آرمانی کند و می‌تواند باعث شود یک فرد آسیب‌پذیر باور کند که مرگ با خودکشی می‌تواند مشکلاتی که در زندگی با آن‌ها روبروست را برطرف کند.

جوانان نسبت به تاثیر رسانه‌ها مستعدتر هستند و بیشتر از رفتار خودکشی تقلید می‌کنند در نتیجه توصیه می‌شود از نمایش افراطی خودکشی اجتناب شود، زیرا این امر می‌تواند رفتار را آرمانی جلوه دهد و ناخواسته آن را در افرادی که ممکن است آسیب‌پذیر باشند، ترویج کند.

نمایش روش‌های خودکشی

نتایج تحقیقات نشان می‌دهند تصاویری که خودکشی را آسان، سریع، آرام و یا بدون درد نشان می‌دهند، می‌تواند بر تصمیم شخص برای اقدام به خودکشی تاثیر بگذارند.

باید مراقب بود تا از به تصویر کشیدن یک اقدام خودکشی به‌عنوان کاری که می‌توان به‌سرعت از آن بهبود پیدا کرد، اجتناب شود. برای مثال توصیف شخصیتی که طی چند ساعت یا چند روز پس از اقدام، به زندگی عادی برمی‌گردد.

از معرفی روش‌های جدید یا غیرمعمول خودکشی یا خودآزاری در افکار عمومی اجتناب کنید. شواهد نشان می‌دهند که چنین تصویری می‌تواند منجر به افزایش استفاده از روش‌های جدید شود. بهتر است از به تصویر کشیدن روش‌های خودکشی جدید یا غیرمعمول خودداری شود.

در هر تصویری از خودکشی یا اقدام به خودکشی، بهتر است تا حد امکان جزئیات کمتری در مورد روش بکار رفته نشان داده شود. به‌عنوان‌مثال، اگر شخصیت بیش‌ازحد دارو مصرف کرده باشد، توصیه می‌شود نوع یا مقدار قرصی که مصرف‌شده است را ذکر نکنید.

همچنین توصیه می‌شود از ارائه جزئیات در مورد چگونگی دستیابی به وسایل خودکشی (به‌عنوان‌مثال ابزار یا مواد مخدر) خودداری شود. به‌عنوان‌مثال توصیف یک ابزار خاص که به‌راحتی و به‌صورت آنلاین به‌دست‌آمده است.

زبان

اصطلاحات و عباراتی که هنگام توصیف رفتار خودکشی به کار می‌رود، مهم هستند، زیرا بعضی از اصطلاحات می‌توانند باعث ماندگاری آن شوند و مردم را از صحبت کردن و درخواست کمک دلسرد کنند. با توجه به این موضوع موارد زیر را توصیه می‌کنیم.

عباراتی که باید استفاده شوند:

خودکشی

خودکشی اقدام شده

جان خود را گرفته

قصد خودکشی

فرد در معرض خطر خودکشی

درگذشت یا مرگ در اثر خودکشی

پایان دادن زندگی خود

عباراتی که نباید استفاده شوند:

مرتکب خودکشی شدن

فریاد برای کمک

اقدام به خودکشی

خودکشی "موفق" یا "ناموفق"

قربانی خودکشی

"همه‌گیری"، "شور" یا "کانون" خودکشی

مستعد خودکشی

جستجوگر خودکشی

اکنون در صلح

نکات اضافی برای توجه

بهتر است در نظر بگیرید که چگونه کتابی حاوی مطالب خودکشی تبلیغ می‌شود. لطفا اطمینان حاصل کنید که ناشران و رسانه‌های خبری از دستورالعمل‌های رسانه‌ای ساماریتنز آگاه باشند.

همچنین باید به هر تصویری که استفاده می‌شود، به خصوص در صفحات و جلد کتاب توجه شود. به‌عنوان‌مثال، بهتر است از نشان دادن مکان‌ها یا وسایل خودکشی خودداری شود. این به محدود کردن هرگونه خطری کمک خواهد کرد.

اعلام منابع مناسب پشتیبانی به خوانندگان مانند دفتر خدمات ساماریتنز، در انتهای قسمتی که شامل خودکشی یا خودآزاری است، جهت تشویق افراد برای جستجوی کمک، می‌تواند مفید باشد. همچنین می‌تواند شامل هرگونه مطالب تبلیغاتی برای ترویج بازار کتاب باشد.

همچنین استفاده از هشدارهای محرک در ابتدای کتاب و مطالب تبلیغاتی می‌تواند کمک‌کننده باشد.

اگرچه این‌یک موارد امنیت کامل نیست، اما به خوانندگان نسبت به خودکشی و محتوای خودآزاری هشدار می‌دهد، به آنان امکان انتخاب می‌دهد که آیا خواندن کتاب برای آنان مناسب است یا خیر، به‌خصوص اگر تحت تاثیر مسائل قرار بگیرند، (به‌عنوان‌مثال کسانی که ناامید شدند یا کسانی که تجربه احساس خودکشی یا اقدام به خودکشی درگذشته دارند).

جوانان در رابطه با مباحث خودکشی و خودآزاری مخاطب آسیب‌پذیر و خاص هستند. خودآزاری و افکار خودکشی در بین نوجوانان رایج است. جوانان بیشتر مستعد ابتلا به خودکشی و بیشتر از سایر گروه‌های سنی تحت تاثیر آنچه در رسانه‌ها می‌بینند و می‌شنوند، هستند و رفتار آنان اغلب خود به خودی است و بیشتر ازنظر عاطفی اشباع هستند. شاید جوانان به‌طور کامل خودکشی را درک یا احساس نکنند.

منبع خبر: آفتاب

اخبار مرتبط: سهم رسانه‌ها در کاهش آمار خودکشی چقدر است؟