شناسایی نشانگر زیستی ابتلا به اوتیسم در کودکان

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از نوروساینس نیوز، محققان مرکز علوم مغزی رایکن (RIKEN) در ژاپن، یک نشانگر زیستی کشف کرده‌اند که می‌تواند بیماری‌ طیف اوتیسم (ADS) را در کودکان در سنین پیش از مدرسه شناسایی کند. این پژوهش نشان داد که سطوح پروتئین FABP۴ در کودکان ۴ تا ۶ ساله‌ مبتلا به ASD، بسیار کمتر از دیگران است.

اوتیسم بیماری است که یادگیری، ارتباط و رفتار اجتماعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. محققان معتقدند شدت علائم این بیماری طیف وسیعی را شامل می‌شود که به ژنتیک و عوامل محیطی بستگی دارد. از آنجا که ASD یک عامل خطر برای اضافه وزن داشتن در کودکانِ مبتلا به آن است، فرضیه ارتباط بین آن و متابولیسم سلول چربی شکل گرفت.

سلول‌های چربی بیومولکول‌های مهمی به نام آدیپوکین‌ها را می‌سازند که بعضی از آنها در فعالیت مغزی نقش دارند. FABP۴ یک آدیپوکین است که فعالیت مغزی را به خصوص در زمان رشد و نمو تنظیم می‌کند.

در این پژوهش سطوح آدیپوکین‌ها در نمونه‌های خون بیماران مبتلا به ASD و کودکان سالم سنجیده شد. سطح پروتئین FABP۴ در کودکان مبتلا به ASD بسیار کمتر از گروه دیگر بود اما در سایر آدیپوکین‌ها بین دو گروه تفاوتی وجود نداشت.

این مشاهده، FABP۴ را به یک نشانگر زیستی بالقوه برای ASD تبدیل کرد. این پروتئین می‌تواند اوتیسم را در کودکان ۴ تا ۶ ساله شناسایی کند و اهمیت این موضوع در آن است که تشخیص و مداخله سریع‌تر می‌تواند پیش‌آگهی طولانی‌مدت را بهتر کند.

ارزیابی‌های‌ بعدی نشان داد که تغییرات مشاهده‌شده در سطوح FABP۴ تنها در طول یک دوره زمانی نمو مغزی مشاهده ‌می‌شود. در واقع، این بدان معنی است که احتمالاً فقدان این پروتئین است که به بیماری می‌انجامد.

برای تأیید این مطلب، یک آزمایش دیگر انجام شد. آزمایش روی سلول‌های عصبیِ موش‌های فاقد FABP۴ نمایانگر تغییراتی مشابه با مغزهای افراد مبتلا به ASD پس‌ از مرگ بود. این موش‌ها تعاملات کمتری با موش‌های ناشناس داشتند و در یادگیری و حافظه دشواری داشتند.

تحقیق مذکور  در Brain Communications منتشر شده است.