مرادیان: ادعای فروش آرشیو مستند صداوسیما را قبول ندارم

همزمان با بازپخش مستند «رویای آجری» از شبکه افق گفتگویی با داود مرادیان کارگردان آن داشتیم که بخش‌هایی از آن را می‌خوانید.

* یکی از ویژگی‌های مستند شما تصاویر آرشیوی بکر آن است؛ تصاویری که پیش از این در تلویزیون دیده نشده بود و برخی از این صحنه‌ها در شبکه‌های اجتماعی هم وایرال شد مثل صحنه‌ای که از فرد کراواتی تا فردی با سطح مالی پایین صف بسته بودند تا به فرمان امام خمینی (ره) مبلغی را برای کمک واریز کنند. این تصاویر چرا در دیگر مستندها مخصوصاً در فضای تاریخ معاصر کمتر دیده می‌شود؟

اینها نگاتیوهای تبدیل نشده بود. آرشیو صداوسیما خیلی سخت اعتماد می‌کند اما در زمان خانم کبیری مدیریت وقتی اعتماد کرد دیگر پای کار آمد.

* چرا کار با آرشیو صداوسیما اینقدر دردسر دارد؟ چون این آرشیو به اندازه گنجینه‌ای برای بازتولید و تولیدات جدید مستند ارزش بسیاری دارد.

همانطور که گفتم خیلی سخت اعتماد می‌کنند. از طرفی تبدیل نگاتیو برای صداوسیما هزینه زیادی دارد به طور مثال چند نگاتیو باید شست و شو داده شود که به تصویر تبدیل شود. این نگاتیوها خیلی قدیمی و کهنه است و اصلاح رنگ و کار روی آن‌ها هزینه معنوی و مادی می‌برد. خود انجام این فرایند یک ماه پروسه اداری دارد.

* چرا خیلی‌ها حاضر نیستند این فرایند را طی کنند و تصاویر بکر و دیده نشده در آثارشان داشته باشند؟

بخشی به دلیل همین فرایندهای زمان‌بر است بخشی هم به این دلیل است که این آرشیو موضوعی است و شاید کسی نمی‌داند که مثلاً روی نگاتیوی که نوشته شده: «گفتگو با حاکم شرع شهرداری ۱۳۶۲» حالا مشخص نیست این فرد کیست!

* به هر حال بسیاری از همین تصاویر انقلاب و تاریخ معاصر با همین عناوین در این نوارها و نگاتیوها موجود است اما چرا تبدیل نمی‌شود؟

مستندسازان به این آثار دسترسی ندارند و باید دائم ارتباط داشته باشند و بروند و بیایند تا بتوانند اعتماد جلب کنند. برای همین مستندساز با خود می‌گوید از همان تصاویر معمول استفاده می‌کند.

اگر اکنون به سایت آسوشیتدپرس سر بزنید تمام آرشیو در اختیار شماست، تمام آرشیو رویترز را می‌توانید در اختیار داشته باشید و به همه اینها می‌توان با پرداخت مالی دسترسی پیدا کرد. اینجا فکر می‌کنند اگر این آرشیو را به راحتی در دسترس قرار دهند در اختیار شبکه من و تو و دیگر شبکه‌ها قرار می‌گیرد.

* این آرشیو در رسانه‌های بین‌المللی چگونه در دسترس قرار می‌گیرد؟

اگر اکنون به سایت آسوشیتدپرس سر بزنید تمام آرشیو در اختیار شماست، تمام آرشیو رویترز را می‌توانید در اختیار داشته باشید و به همه اینها می‌توان با پرداخت مالی دسترسی پیدا کرد. اینجا فکر می‌کنند اگر این آرشیو را به راحتی در دسترس قرار دهند در اختیار شبکه من و تو و دیگر شبکه‌ها قرار می‌گیرد که من این تفکر را قبول ندارم و اصلاً نمی‌دانم این ادعایی که در زمان آقای محمد سرافراز رییس سابق صداوسیما مطرح شد که آرشیو در اختیار شبکه من و تو قرار گرفته است را رد می‌کنم.

من داود مرادیان به عنوان یک مستندساز با قاطعیت اعلام می‌کنم که همه آرشیو آسوشیتدپرس را درباره ایران دیده‌ام که شاید حدود یک ماه طول کشید و همه آرشیو رویترز درباره ایران را هم دیده‌ام. شاید هر کدام بیشتر از ۵۰ ساعت بوده‌اند. من تمام مستندهای من و تو را هم دیده‌ام و به آرشیو صداوسیما هم مسلط هستم و به جرات می‌توانم بگویم عمده تصاویری که در شبکه بی‌بی‌سی، ایران اینترنشنال و من و تو منتشر شده است، از آرشیوهای بین‌المللی است.

* اما خود مدیران روی اینکه آرشیو فروخته شده است صحه گذاشته بودند؟

به نظرم این ادعا چندان مورد قبول نیست. نمی‌گویم فروخته نشده است اما اینکه آرشیو به طور کامل فروخته شده است را قبول ندارم یعنی می‌گویم شاید پنج درصد یا ده درصد فروش رفته است. کسی که این سخن را می‌گوید آرشیو صداوسیما را نمی‌شناسد و نمی‌داند که این آرشیو به یک اقیانوس می‌ماند و اگر این اقیانوس دست کسی بیفتد با آن کارهای بسیاری می‌تواند انجام دهد. پس قطعاً ادعای فروش همه آرشیو نمی‌تواند درست باشد. به نظرم بخشی از آرشیو انقلاب یا دوران شاه نهایتاً بیرون رفته است.

* به هر حال تصاویر آرشیوی مستندهای شبکه‌های فارسی زبان از غنای بیشتری نسبت به نمونه‌های داخلی برخوردار است و به همین دلیل هم مخاطب بیشتری را جذب می‌کند و حتی به دلیل نمایش همین تصاویر دیده نشده می‌تواند تفکر خود را هم غالب کند.

این درست است. البته فقط به دلیل غنای آرشیوی نیست. اولاً آن‌ها آرشیوی را استفاده کرده‌اند که ما خیلی کم آن را دیده‌ایم چون روی آسوشیتدپرس بوده است و اگر همین الان این آرشیو را ببینید مشاهده می‌کنید دسترسی آن برای شبکه‌هایی مثل ایران اینترنشنال و من و تو و… بسته شده است و اگر آرشیو ایران را استفاده کرده‌اند چرا ای پی (آسوشیتدپرس) این آرشیو را برایشان بسته است؟

۲۴۱۲۴۱