توسعه صنایع پائین دست انرژی در دیر/ نگرانی از تجمع پتروشیمی‌ها

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها، مهدی عبدی: صنعت پتروشیمی ایران یکی از بزرگترین تأمین‌کنندگان فرآورده‌های پلیمری و شیمیایی در جهان به شمار می‌آید و نقش مهمی در ایجاد رونق تولید در کشور دارد.

ایجاد صنایع پایین دستی نفت و گاز می‌تواند مانع از خام فروشی و همچنین ایجاد ارزش افزوده در محصولات پتروشیمی شود و قدمی در راستای اقتصاد مقاومتی و ایجاد اشتغال باشد به شرطی که به صورت اصولی و با رعایت ضوابط زیست محیطی و فاصله قانونی از شهرها و اماکن مسکونی اجرا شوند تا خطری محیط پیرامونی آنها را تهدید نکند.

برای اجرای طرح‌های پتروشیمی و صنایع پایین دستی آن باید تمامی جوانب امر سنجیده شود تا شاهد مشکلات زیست محیطی و ایجاد آلودگی در آب، خاک، هوا و غیره نباشیم که نمونه‌های آن را در عسلویه شاهد هستیم.

پس از استقرار بزرگ‌ترین پتروشیمی متانول جهان در اطراف شهر دیر به تبع آن شاهد حضور شرکت‌های دیگری در منطقه بودیم که با توجه به مشکلات زیست محیطی و تخریب‌هایی که در محیط پیرامونی خود ایجاد کردند، در سال‌های اخیر مورد انتقاد فعالان اجتماعی و زیست محیطی قرار گرفتند.

توسعه شهرک‌های اشتغال‌زا در دیر

فرماندار شهرستان دیر در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: یکی از پتانسیل‌های موجود شهرستان در بخش صنعت استفاده از صنایع پایین دستی برای تولیدات شرکت متانول کاوه و سیراف انرژی است که مجموع تولید آنها در صورت تولید با ظرفیت کامل بالغ بر ۱۲ هزار تن در روز می‌شود.

کریم علی‌حسنی با اشاره به مزایای استفاده از این ظرفیت‌ها، افزود: استفاده از ظرفیت صنایع پایین دستی با لحاظ مسائل زیست محیطی به جهت جلوگیری از خام فروشی در کشور، ایجاد ارزش افزوده و اشتغال فراگیر و ارزآوری خوبی که دارد، می‌تواند برای شهرستان اتفاق بسیار خوب و مثبتی باشد.

وی چگونگی تأمین خوراک این صنایع پایین دستی و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای آنها از طریق جذب سرمایه گذاری را مهمترین بحثی دانست که مورد بررسی قرار می‌گیرد.

فرماندار دیر با بیان اینکه توسعه شهرستان را بر اساس شهرک‌ها گذاشته‌ایم، به ایجاد این شهرک‌ها در زمینه گلخانه‌ای، پرورش میگو، ماهی در قفس، شهرک‌های معدنی، شهرک گردشگری و در زمینه پتروشیمی و صنایع پایین دستی اشاره کرد.

رونق اشتغال با توسعه صنایع پایین دست

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری بوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در ارتباط با جانمایی و راه اندازی ناحیه صنعتی صنایع پایین دستی متانول در شهرستان دیر اظهار داشت: شهرک‌ها خیرات و برکات بسیاری دارند مخصوصاً در زمینه صنایع پایین دست نفت و پتروشیمی که غیر از ایجاد اشتغال مانع از خام فروشی می‌شود.

سعید زرین‌فر با تأکید بر لزوم ایجاد ارزش افزوده از محصولات پتروشیمی، بیان کرد: شهرستان دیر ظرفیت‌های بالایی در زمینه صنایع پایین دستی دارد و از طرفی هم به پارس جنوبی نزدیک است.

وی اشتغال را یکی از مشکلات بزرگ کشور دانست و گفت: برای ایجاد اشتغال نیازمند رونق تولید هستیم که لازمه تولید، سرمایه گذاری است.

زرین فر با تأکید بر اینکه امکانات دستگاه‌ها باید برای حل مشکلات مردم و تحول در اقتصاد استفاده شود، ادامه داد: در شرایط امروز دولت امکان سرمایه گذاری ندارد و باید به سمت جذب سرمایه گذاری‌های جدید حرکت کنیم.

ایجاد شرایط مناسب برای سرمایه گذاران

وی جذب سرمایه گذار خارجی را مهم دانست و تأکید کرد: اگرچه در این زمینه محدودیت‌هایی داریم اما کم و بیش با مواردی برخورد می‌کنیم و افرادی هستند که با خارجی‌ها به صورت مشترک همکاری دارند و یا سرمایه گذاری آنها با ارز است.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری بوشهر تصریح کرد: برای جذب سرمایه گذار باید زمینه را فراهم و تسهیلاتی که امکاناتی مانند آب و برق و غیره را فراهم کنیم تا با اطمینان فعالیت خود را شروع و تولید و صادرات داشته باشند.

وی مسئولیت بزرگ مدیران علاوه بر کارهای روزمره را فراهم کردن زمینه بهبود وضعیت اقتصادی در کشور دانست و عنوان کرد: با توجه به ظرفیت بالا و صنایعی که در شهرک صنایع پایین دستی پتروشیمی مستقر می‌شوند زمان محدودی داریم که باید در یک چارچوب خاص و زمان بندی شده کار را شروع کنیم.

زرین‌فر یادآور شد: طبیعتاً ایجاد چنین شهرکی کار بزرگی است و به هر میزان که الان سرمایه گذاری کنیم و وقت بگذاریم و جوانب کار را خوب ببینیم و ببندیم در آینده گرفتاری هایمان کمتر خواهد بود.

لزوم رعایت استانداردهای زیست محیطی

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر نیز با اشاره به ایجاد شهرک صنایع پایین دستی در دیر بیان کرد: گزینه‌ای که برای ایجاد شهرک صنایع پایین دستی مطرح شده مطلوب است.

فرهاد قلی‌نژاد افزود: مهمترین نگرانی ما بحث حریم شهر است که این زمین خارج از حریم شهر قرار دارد. وقتی یک صنعتی از ما مجوزی دریافت می‌کند، سال‌ها بعد به دنبال طرح توسعه و افزایش ظرفیت است و این گونه محدودسازی‌ها با افزایش مساحت حریم‌ها و محدوده‌های قانونی شهر باید با دقت صورت گیرد که محدودیتی برای صنایع موجود در آن منطقه ایجاد نکنیم.

وی با بیان اینکه مکان اعلام شده برای ایجاد شهرک صنایع پایین دستی پتروشیمی مشکل حریم ندارد، افزود: از نظر ضوابط زیست محیطی هر پتروشیمی، ناحیه صنعتی و شهرک صنعتی تخصصی باشد دو شرط فاصله تا اولین مراکز مسکونی و فاصله از شهر لحاظ می‌شود که این پروژه در این زمینه مشکلی ندارد.

قلی نژاد با اعلام اینکه این گونه طرح‌ها مشمول مطالعات ارزیابی زیست محیطی هستند، تأکید کرد: با توجه به اینکه این طرح جز صنایع پایین دستی پتروشیمی محسوب می‌شود، مطالعات زیست محیطی کم حجم تر و نگرانی ما در محیط زیست نسبت به پتروشیمی‌های بالادستی که معمولاً دارای ماهیت آلودگی زا هستند، کمتر است.

مجوز نهایی منوط به ارزیابی زیست محیطی است

وی با اشاره به اینکه مجوز نهایی منوط به مطالعات ارزیابی زیست محیطی است، ابراز کرد: با توجه به شناخت از منطقه و صنایع پایین دستی پتروشیمی مشکل خاصی وجود ندارد و فقط در ارزیابی‌های آن باید تسریع شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر گفت: مطالعات ارزیابی محیطی طبق قانون است و باید مقوله صنعت، سلامت مردم و محیط زیست با هم دیده شود و آن شهرک ناحیه بندی و نوع صنایع مشخص شود.

وی اضافه کرد: با انجام این مطالعات، پتروشیمی‌های دیگر در صنایع پایین دستی در مرحله استقرار نیازی به مطالعات ارزیابی به صورت تک به تک نخواهند داشت، بلکه می‌توانند مطالعات مدیریت زیست محیطی را بعداً ارائه کنند و در داخل استان مجوز دریافت بگیرند.

قلی نژاد خاطرنشان کرد: تمام عوارض و پیامدها، سیستم‌های کنترلی مورد نیاز، تصفیه خانه فاضلاب مرکزی، جهت باد غالب در منطقه، نوع فیلترهایی که باید نصب شود و مدل پسماند در قالب این مطالعات لحاظ و برای دیگر صنایعی که مستقر می‌شوند، الزامی می‌شود.

وی گفت: نگرانی که در برخی محافل راجع به تجمع پتروشیمی‌ها در شهرستان دیر مطرح می‌شود، با این رویکرد که به سمت صنایع پایین دستی پتروشیمی می‌رویم و رعایت فاصله‌های استاندارد، خود به خود برطرف می‌شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر اظهار امیدواری کرد با توجه به رعایت فاصله قانونی این طرح از شهر دیر و روستای همجوار با رعایت کنترل‌ها و الزامات زیست محیطی هیچ گونه آلودگی برای مردم منطقه نداشته باشد.

عسلویه تجربه گران بهایی برای استان بوشهر و دیگر نقاط کشور است؛ وضعیت کنونی عسلویه می‌گوید که توسعه صنایع باید متوازن و با حفظ فاصله‌های استاندارد باشد و مسائل زیست محیطی به خوبیم د نظر قرار گیرد.