دومین رویداد لیبتک در کتابخانه ملی برگزار می‌شود

به گزارش خبرگزاری مهر، بابک زنده دل نوبری مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و نظارت سازمان اسناد و کتابخانه ملی و مدیر کلان پروژه لیبتک گفت: دومین رویداد «لیبتک» با همکاری یک شتاب دهنده تخصصی حوزه محتوا و با محوریت یک چالش عمده فناورانه برگزار می‌شود و با توجه به شرایط روزهای کرونا مرحله نخست از این رویداد به صورت مجازی انجام خواهد شد و مرحله نهایی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی با حضور محدود شرکت کنندگان برگزیده به صورت حضوری برپا خواهد شد.

وی همچنین گفت: استقرار پلتفرم نوآوری باز «لیبتک» در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به عنوان یک تجربه موفق قرار است در اجلاس «ایکا» (شورای جهانی آرشیو) در سال ۲۰۲۱ در ابوظبی در یک پانل و با حضور متخصصین ایرانی ارائه شود. هماهنگی‌های اولیه انجام شده و هیات داوران ایکا استقبال کرده‌اند. طرح این‌موضوع در اجلاس «ایکا» که ابعاد بین المللی گسترده‌ای هم دارد موجب می‌شود نام کشور عزیزمان ایران به عنوان نخستین آرشیو و کتابخانه ملی دنیا که اقدام به راه اندازی مرکز نوآوری کسب و کارهای داده محور کرده؛ مطرح شود.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و نظارت سازمان اسناد و کتابخانه ملی در ادامه درباره اهمیت استقرار نظام نوآوری در مراکز آرشیوی و کتابخانه‌ای گفت: بررسی‌های ما با مرور تجارب جهانی در خصوص فعالیت‌های نوآورانه برای بهبود کیفیت خدمات عمومی، نشان می‌دهد که مهم‌ترین گام ایجاد بستری جهت ظهور نوآوری برای تمامی ذی نفعان اکوسیستم است و در همین راستا یکی از الزامات این فرآیند شکل گیری فرهنگ نوآوری در سازمان و جامعه است که یکی از نشانه‌های شکل گیری فرهنگ نوآوری، جسارت افراد در آزمودن راهکارهای نوین برای رسیدن به سطح استانداردهای بین المللی است.

زنده‌دل نوبری گفت: کتابخانه ملی بریتانیا به عنوان یکی از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های دنیا با رویکرد «کتابخانه‌ها به عنوان موتور رشد اقتصادی»، برای نخستین بار در سال ۲۰۰۶ شبکه ملی مرکز مالکیت فکری و کسب و کارها را ایجاد کرد و تاکنون در ۱۵ منطقه در سطح بریتانیا توسعه یافته است. در این شبکه مجموعه جامعی از پایگاه‌های اطلاعاتی و منابع منتشرشده به علاوه مجموعه کاملی از کارگاه‌های عملی، جلسات مشاوره فردی و گفت‌وگوهای الهام بخش به مخاطبان ارائه می‌شود.

وی گفت: بر اساس گزارشی که در سال ۲۰۱۹ توسط این مرکز منتشر شد، تا آن زمان بیش از ۱۲۰۰۰ کسب و کار جدید در همین پلتفرم راه اندازی شده بود و تنها در لندن حدود ۱۰۰ هزار نفر کارآفرین از خدمات آن بهره برده بودند. مخاطبان هدف این برنامه کسب و کارهای کوچک تعریف شده‌اند. البته فعالیت‌های هر مرکز منطقه‌ای مطابق با نیازها و چالش‌های بخشی تعریف شده است. سایر منابعی که در این شبکه به مخاطبان عرضه می‌شود، شامل گزارش‌های بازار منتشر شده از سوی برترین ناشران به ارزش بیش از ۵ میلیون پوند، بیش از ۱۴۴ میلیون دیتاست از شرکت‌های بریتانیایی و بین المللی، کتاب‌های حوزه استارتاپ و کسب و کار، بیش از ۷۰۰ هزار گزارش سالیانه تاریخی از کسب و کارها و بالغ بر ۶۰ میلیون حق اختراع (patent) است.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و نظارت سازمان اسناد و کتابخانه ملی گفت: با توجه به تجربه موفقی که از راه اندازی این مرکز حاصل شده بود، پروژه جدیدی در سال ۲۰۱۹ با محوریت کتابخانه ملی بریتانیا تحت عنوان «استارتاپ‌ها در کتابخانه‌ها» در سطح کتابخانه‌های عمومی لندن آغاز به کار کرد. نمونه دیگری از نوآوری در کتابخانه‌های ملی، جایزه سالیانه Open Initiative Award در کتابخانه ملی قطر است که در قالب یک رویداد به برترین تجارب Open Scholarship در سطح ملی جایزه می‌دهند. در کتابخانه ملی استرالیا نمونه دیگری از نوآوری را می‌توانیم مشاهده کنیم. در نقشه راه فناوری این کتابخانه ملی به وضوح بیان شده است که در سال ۲۰۲۰ با استفاده از فنون «یادگیری ماشینی»، مباحث فهرست نویسی و سازماندهی مجموعه‌های دیجیتال نهایی خواهد شد و در سال ۲۰۲۱ با توسعه «هوش مصنوعی» خدمات خود را به مخاطبان ارتقا خواهند داد. همچنین در همین سال مقرر شده دسترسی پژوهشگران به دیتاست‌ها جهت آنالیز و «داده کاوی» فراهم شود.

زنده‌دل نوبری ادامه داد: بر همین اساس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در سال ۹۷ تصمیم گرفت که توسعه «پلتفرم نوآوری باز لیبتک» را در دستور کار خویش قرار دهد. این پلتفرم به دنبال فراهم کردن بستری برای کاربست فناوری‌های نوین داده محور در کتابخانه‌ها و آرشیوها است. یکی از مهم‌ترین اهداف آن بهبود تجربه کاربری از لحاظ کیفیت و کمیته ارائه خدمات با بهره گیری از علوم داده، هوش مصنوعی، علوم شناختی و رویکرد داده‌های باز است. کتابخانه ملی ایران با در اختیار قراردادن داده‌ها و اطلاعات ارزشمند خویش به عنوان محور توسعه پلتفرم نوآوری باز «لیبتک» در کشور عمل خواهد کرد.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و نظارت سازمان اسناد و کتابخانه ملی اضافه کرد: در رویداد نخست «لیبتک» که تحت عنوان «ویتا» برپا شد چالش‌های فناورانه در اختیار تیم‌ها قرار گرفت و در یک فرآیند یک ماهه با برگزاری بوت کمپ که با رویکرد ارائه معکوس انجام شد، آموزش‌های لازم در سه حوزه هوش مصنوعی و کلان داده، علم اطلاعات و دانش شناسی و مدیریت کسب و کار به شرکت کنندگان ارائه شد.

وی در پایان گفت: در انتها نیز تیم‌هایی که موفق شده بودند از غربال اولیه عبور کنند وارد مرحله پیش شتابدهی شدند. اکنون نیز برخی از همان تیم‌ها در قالب همکاری با کتابخانه ملی و با مدل‌های متفاوت در حال پیشبرد محصولات و خدمات خود هستند. با توجه به اینکه در تابستان امسال مرکز نوآوری و توسعه کسب و کارهای داده محور سازمان نیز افتتاح شد، سعی ما بر این است که چرخه‌های نوآوری را به صورت منظم در طول سال برگزار کنیم تا تعامل نوآورانه میان سازمان و تیم‌های فناور برون سازمانی پویا باشد.