رایان گیگز؛ اسطوره منچستریونایتد چگونه هدایت تیم ملی فوتبال ولز را به دست گرفت؟

رایان گیگز؛ اسطوره منچستریونایتد چگونه هدایت تیم ملی فوتبال ولز را به دست گرفت؟

• دافید پریچارد
• بی‌بی‌سی ولز

۲ ساعت پیش

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

گیگز ۴۶ ساله در ژانویه ۲۰۱۸ سرمربی ولز شد

سال ۲۰۱۷، رایان گیگز گفت از "اولین سالِ بدون فوتبال" لذت می‌برد و حضور در برنامه‌های تلویزیونی بعنوان مفسر، همکاری با یوفا بعنوان ناظر فنی و اداره باشگاه سالفوردسیتی از دل مشغولی‌های او بوده‌اند. علاوه بر اینها، فوتسال بازی می‌کرده یا بازی پسرش را تماشا می‌کرده است.

او همچنین گفت: "پس از دوران بازیگری می‌فهمید که یک دنیای قدیمی و کاملاً بزرگ بیرون فوتبال وجود دارد".

با این حال به نظر می‌رسد فوتبال کماکان نقشی پررنگ در زندگی او داشته است.

• باشگاه منچستریونایتد جدایی رایان گیگز از تیم را تایید کرد
• گیگز یا مورینیو؛ تصمیم سخت منچستر یونایتد برای جانشینی فان‌خال
• •هفت داستان جالب هفت سال پس از بازنشستگی الکس فرگوسن

اشاره گیگز که در زمان آن مصاحبه ۴۴ ساله بود، به استراحت پس از دوران ورزش حرفه‌ای است. او بیش از نیمی از عمر خود را بعنوان بازیکن و مربی سپری کرده بود و حتی هنگام آن استراحت کوتاه، شور و علاقه‌اش به فوتبال را می‌شد دید.

در حقیقت این نمایی از ذهن یک فرد عاشق فوتبال است، یکی از اسطوره‌های منچستر یونایتد که اولین بازی خود را در سال ۱۹۹۱ برای این تیم انجام داد و ۲۳ سال بعد بازنشسته شد، قبل از این که عنوان مربی کارش را شروع کند و مجبور شود خود را از نو اثبات کند.

شش ماه پس از آن مصاحبه، گیگز سرمربی تیم ملی ولز شد. اما این انتخاب، برغم موقعیت ممتاز او در اُلدترافورد، اختلاف‌نظرهای بسیاری ایجاد کرد.

بسیاری از هواداران در موفقیت او تردید داشتند و حتی برخی به دلیل اتفاقات گذشته تصور می‌کردند گیگز باشگاه را به تیم ملی ولز ترجیح می‌داده است و از او دل خوشی نداشتند.

کاپیتان پیشین منچستریونایتد بعنوان سرمربی ولز گفت تنها راه تغییر ذهنیت طرفداران، پیروزی در بازی‌هاست. همین اتفاق نیز افتاد و از آن زمان تا به امروز، تیم ملی ولز با هدایت او توانسته به سومین تورنمنت مهم بین‌المللی صعود کند. موضوعی که نظر بسیاری از منتقدان او را تغییر داده است.

طبیعتاً حضور در جام ملت‌های اروپا در تابستان آینده موفقیتی بسیار چشمگیر برای او و ولز است هرچند که او هم مانند تیم جوانش، نیازمند پیشرفت است.

مردی که بعنوان بازیکن از قهرمانی در جام حذفی جوانان فوتبال انگلیس در ومبلی گرفته تا قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا را در کارنامه دارد، بعنوان سرمربی زندگی تازه‌ای را آغاز کرده است.

پیشرفت گیگز در دوران بازیگری داستانی است که بارها روایت شده است. او در ۱۷ سالگی به منچستریونایتد پیوست و بسرعت خود را بعنوان یک بال چپ مبهوت کننده تثبیت کرد.

او با ۹۶۳ بازی در تیم اصلی، بین سالهای ۱۹۹۱ و ۲۰۱۴، رکوردی جاودانه ثبت کرد. او از همان سال‌های ابتدایی قدرتش را به رخ کشید اما اطرافیان گیگز از همان زمان به استعداد مربی‌گری او هم پی برده بودند.

• •بازمانده بمب‌گذاری منچستر، داستان شناگر جاماییکایی که در 'ورزش سفیدپوستان' می‌درخشد
• •دنیس برگکمپ؛ ستاره سابق آرسنال از فلسفه و آینده فوتبال می‌گوید
• •مارچلو بیلسا؛ افسانه و واقعیت در مورد یکی از جذاب‌ترین مربیان فوتبال دنیا
• •رونالدینیو: ستاره برزیلی که از پادشاهی در بارسلونا به زندانی در پاراگوئه رسید
• •نیویورک کاسموس: باشگاهی افسانه‌ای که بازیکنانش مثل ستاره‌های راک زندگی می‌کردند

کیت جیلِسپی، بازیکن سابق ایرلند شمالی، که در کنار گیگز، دیوید بکام، پل اسکولز و بقیه یکی از بازیکنان "کلاس ۹۲" منچستر یونایتد است، می‌گوید: "همه برای او احترام زیادی قائل بودند. با اینکه فقط یک سال از ما بزرگتر بود، اما نگاه ما به او بود و می‌خواستیم از او الگو بگیریم."

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

تیم منچستر یونایتد در جام حذفی جوانان انگلستان در سال ۱۹۹۲ (گیگز در ردیف پایین نفر سوم از سمت راست)

"با حضور آدمی مانند سر الکس فرگوسن، شما اجازه نداشتید که بیشتر از حد خودتان اظهارنظر کنید. رفتارهای ریاست‌مآبانه مربیان معمولاً بتدریج ایجاد می‌شود ولی به نظرم رایان از همان ابتدا هم بسیار متین و موقر بود. فکر نمی‌کنم او از مربیانی باشد که وارد رختکن می‌شوند و لیوان را به طرف بازیکن پرت می‎کنند. او آرام‌تر از اینهاست."

گیگز انسانی تحلیل‌گر است که سنجیده تصمیم می‌گیرد و آن‌ها را با آرامش مطرح می‌کند. او بر خلاف کریس کُلمن، سرمربی سابق ولز که حسابی اهل معاشرت با بازیکنان بود، به آن‌ها زیاد نزدیک نیست اما کاملاً مودب و خوش‌برخورد است.

گیگز حتی به عنوان بازیکن جوان هم، تا حدی خجالتی، بسیار متین و کم‌حرف بود اما وقتی حرف می‌زد، همه به او گوش می‌دادند.

رابی سَوِج، هم‌تیمی او در سال‌های اول بازی در یونایتد و هم‌بازی بعدی او در خط میانی ولز می‌گوید: "معمولاً زیاد صحبت نمی‌کرد. فکر می‌کردم که روزی سرمربی شود؟ بله، وقتی در ولز بازی می‌کردم به حرف‌هایش گوش می‌دادم. حرف‌هایش با صلابت بودند."

نکته جالب توجه این است که جیلسپی و سَوِج، در مصاحبه‌های جداگانه، هر دو به این ابهت و صلابت گیگز اشاره می‌کنند. او این اقتدار همراه با آرامش را به منچستر یونایتد اوایل دهه ۱۹۹۰ برد، جایی که برایان رابسون و پل اینس از شخصیت‌های محوری تیم بودند.

• •از جنگل سیاه تا لیورپول؛ ماجرای سفر رویایی یورگن کلوپ
• •جنگجویی خیابانی با چاقویی بین دندان‌هایش
• •ویمبلدون ۲۰۰۰؛ چگونه سمپراس که به سختی راه می‌رفت، قهرمان شد؟
• •لوکا دانچیچ: ستاره‌ای که از اسلوونی آمد و در لیگ ملی بسکتبال آمریکا می‌درخشد
• •پشت صحنه یک روز تاریخی؛ چگونه یک انسان ماراتن را زیر دو ساعت دوید؟

در چنین فضایی، گیگز وارد یونایتد شد و کسی تصور نمی‌کرد که این جوان آرام روزی بتواند سرمربی شود. اما بازیکنان باسابقه تیم همان موقع هم این جنبه از شخصیت گیگز را کشف کره بودند.

مارک هیوز، که قبلا با گیگز در یونایتد و ولز هم‌بازی بود، پیش از این که او مربی‌گیری در سطح بین‌المللی را آغاز کند، گفته بود: "بیشتر مردم فکر می‌کنند آن‌هایی که در رختکن صدای بلندتری دارند یا کاپیتان هستند، در آینده سرمربی می‌شوند اما اینطور نیست. خیلی از بازیکنان بسیار خوش‌فکر هستند، فوتبال را خوب درک می‌کنند، حتی دور از زمین تمرین. رایان از بازیکنانی بود که حس می‌کردید درک درستی از فوتبال دارند. او جوانی بسیار پخته بود و حتی در آن روزها، کاملاً می‌دانست چه می‌خواهد و به کجا می‌خواهد برسد."

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

جشن قهرمانی گیگز ، پل اینس و برایان رابسون پس از پیروزی بر آرسنال در ضربات پنالتی؛ جام خیریه ۱۹۹۳

گیگز در سال‌های حضور در منچستر یونایتد افتخارات زیای از جمله سیزده قهرمانی در لیگ برتر فوتبال انگلیس، چهار قهرمانی جام حذفی، دو قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا و افتخارات فردی بی‌شماری بدست آورد.

او در چهلمین سالگرد تولدش همچنان در میانه زمین می‌دوید و برخی با تعجب می‌پرسیدند او قصد بازنشستگی ندارد؟

اما در حالیکه گیگز سبک بازی خود را برای طولانی کردن دوران فوتبالش تغییر می‌داد، همزمان برای مربی‌گری در آینده برنامه‌ریزی می‌کرد. در دوره‌های مربی‌گری حاضر می‌شد و از اطرافیانش می‌آموخت.

اولین مربی او سر الکس فرگوسن بود که دوران طولانی حضورش در اُلدترافورد موجب شد گیگز تا ۳۹ سالگی فقط زیر نظر یک مربی بازی کند. دیوید مویز، جانشین الکس فرگوسن، کمتر از یک فصل دوام آورد.

منبع تصویر، Getty Images

پس از اخراج مویز در سال ۲۰۱۴، گیگز بعنوان مربی-بازیکن، برای چهار بازی هدایت یونایتد را بر عهده گرفت. این شروعی سخت برای مربی‌گری بود.

او بعدا اعتراف کرد پس از بازی آخر به دلیل شدت کار و فشار عاطفی که به دوش کشیده بود، گریسته بود. اما با این حال او این تجربه را بیشتر شبیه به ماده مخدری دانست که دیگر نمی‌توانست از آن دست بردارد.

گیگز در چهار مسابقه، دو پیروزی، یک تساوی و یک شکست بدست آورد. هنگامی که لوئیس فان‌خال در آن تابستان سرمربی یونایتد شد، گیگز را دستیار خود کرد.

فان‌خال که کمی قبل، هلند را به مقام سوم جام جهانی ۲۰۱۴ رسانده بود، به عنوان مربی باشگاهی، رکورد فوق‌العاده‌ای داشت. او در هلند، اسپانیا و آلمان قهرمان لیگ شده و با تیم جوان و هیجان‌انگیز آژاکس، قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا را در سال ۱۹۹۵ بدست آورده بود. فان‌خال بی‌شباهت به فرگوسن نبود؛ صریح با اصول قوی و محکم در فوتبال. او هم در گیگز یک مربی بالقوه می‌دید.

فان‌خال می‌گوید: "بسیار کنجکاو بود و می‌خواست چیزهای زیادی یاد بگیرد. این موضوع چندان میان فوتبالیست‌های درجه یک معمول نیست. از آنجا که او سالها سابقه بازی در منچستر یونایتد را داشت، بلافاصله احترام زیادی را در همگان برمی‌انگیخت و همکاری با او بسیار لذت‌بخش بود."

• •مرگ رمزآلود قهرمان بوکس جهان؛ جنایت، هروئین یا سکته؟
• •از لاغر غیر قابل اعتماد تا 'هیولای' عضلانی؛ ماجرای ظهور آداما ترائوره
• •مگان راپینو: ستاره‌ای که با ترامپ جر و بحث می‌کند
• •داستان زنی که وارد دنیای بی‌رحم ورزش شد

گیگز دو سال دستیار فان‌خال بود، در تمرین‌ها با او مشورت می‌کرد و در هر فرصتی از او یاد می‌گرفت. اگر چه یونایتد سال ۲۰۱۶ قهرمان جام حذفی شد و فان‌خال برای اولین بار به جوانانی مانند مارکوس رَشفورد فرصت بازی داد، اما دو سال حضور او در اُلدترافورد در مجموع چندان جالب توجه نبود.

اما برای گیگز، این فرصتی گرانبها بود که از یک سر مربی بسیار باتجربه و موفق که او را "معلم" می‌دانست، بیاموزد. فان‌خال و بسیاری دیگر انتظار داشتند که گیگز سرمربی بعدی باشگاه شود.

فان‌خال دو روز بعد از قهرمانی در جام حذفی اخراج شد، ژوزه مورینیو جای او را گرفت و گیگز برای اولین بار بیکاری را تجربه کرد.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

گیگز و فان‌خال دو سال با یکدیگر کار کردند و با اخراج مرد هلندی گیگز نیز یونایتد را ترک کرد

چند ماه بعد، در اکتبر ۲۰۱۶، برای سرمربی‌گری باشگاه سوآنزی با او صحبت شد. اما ناگهان باب بردلی سرمربی این تیم شد که ۸۵ روز بیشتر دوام نیاورد.

گیگز از این مسئله بشدت رنجید، هم از اینکه نادیده انگاشته شده بود هم از اینکه موضوع را از رسانه‌ها شنید نه از باشگاه.

او تصمیم گرفت کمی استراحت کند، همان "سالِ بدون فوتبال". اما خیلی زود فهمید که بدون فوتبال نمی‌تواند زندگی کند.

مسئولان فوتبال ولز سال‌ها بود که می‌خواستند هدایت تیم ملی را به گیگز بسپارند. اما موضوع با موفقیت کریس کلمن که ولز را در یورو ۲۰۱۶ به نتایجی تاریخی رساند، فراموش شد. پس از ناکامی در رسیدن به جام جهانی ۲۰۱۸، کلمن گفت قصد کناره‌گیری دارد و ولز دنبال گیگز رفت.

در نوامبر ۲۰۱۷ کلمن به ساندرلند رفت، فدراسیون فوتبال ولز با دستیار او، اوسیان رابرتز و کریگ بلامی و مارک بوون، ملی پوشان سابق ولز و همچنین گیگز مذاکره کرد. نامزدهای دیگر همه طرفدارانی داشتند اما گیگز محبوب‌ترین گزینه بود و در ژانویه ۲۰۱۸ سرمربی ولز شد.

توجه گیگز به جزئیات تاکتیکی و استفاده از بازیکنان جوان، نتیجه تأثیر فرگوسن و فان‌خال در سبک مربی‌گری او بود، طوریکه در ۲۱ مسابقه اخیر ولز، گیگز از ۱۸ بازیکن جوان برای اولین بار در ترکیب تیم ملی استفاده کرده که نشانه نترسیدن او از تصمیم‌های سخت است.

کلمن ولز را به نیمه نهایی جام ملت‌های اروپا رسانده و محبوب بازیکنان بود و همه خواهان ماندنش بودند، از این رو جانشینی او برای گیگز وظیفه‌ای بسیار سخت و چالش‌برانگیز بود.

تیمی که گیگز تحویل گرفت در تاریخ ولز بی‌نظیر بود واو با اینکه مایل بود کیفیت تیم را حفظ کند، نیاز به پیشرفت و تحول را هم می‌دید.

کاپیتان تیم اشلی ویلیامز و نیل تیلور مدافع چپ، در یورو ۲۰۱۶ نقش برجسته‌ای ایفا کردند و مدت‌ها بازیکن ثابت شناخته می‌شدند اما با آمدن گیگز کنار گذاشته شدند.

ویلیامز ۳۶ ساله کاپیتان سابق ولز، این تصمیم را "سخت" توصیف می‌کند اما می‌گوید: "سرمربی تیمی را انتخاب می‌کند که فکر می‌کند پیروز خواهد شد و من به اندازه کافی در فوتبال بوده‌ام تا به این تصمیم‌ها احترام بگذارم."

تیلور ۳۱ ساله نیز در واکنش به این تصمیم گیگز می‌گوید: "کاملاً می‌فهمم که گیگز برای چه کاری تلاش می‌کند. او قصد دارد به جوان‌ها میدان دهد. تک تک ما در جام ملت‌های اروپا فرصت بازی را از جان توشَک و گری اسپید [مربیان سابق ولز] گرفتیم، بنابراین او نیز همان راه را رفته است."

دو شکست از سه بازی اول در انتخابی یورو ۲۰۲۰ کمی وضعیت را برای گیگز مشکل کرد اما با صعود ولز به دور نهایی جایگاه‌اش محکم شد.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

ولز به عنوان تیم دوم گروه پس از کرواسی، به دورنهایی جام ملت‌های اروپا صعود کرد

گیگز در طول مسابقات در کنار زمین همیشه همان شخصیت آرام همیشگی بود اما وقتی که با پیروزی خانگی مقابل مجارستان صعود تیم به دور نهایی قطعی شد و هواداران ولز تشویقش کردند -برخی از آنها چه در زمان حضورش در منچستریونایتد چه پس از سرمربی شدنش از او انتقاد می‌کردند- دیگر نتوانست جلوی احساسات خود را بگیرد و اشک از چشمانش جاری گشت.

در همان عصر پاییزی، تمام آن احساسات ناخوشایند و بدبینی‌ها از بین رفت و سرانجام گیگز را هم‌وطنان فوتبال‌دوستش پذیرفتند.

مارک هیوز می‌گوید: "در خصوص توانایی و تعهد رایان سوال‌های زیادی وجود داشت اما هیچ‌وقت محل تردید نبود. او یک ولزی است با افتخارات بسیار و اکنون از آن منفی‌نگری خلاص شده است. من در آن بازی حضور داشتم و آنها بی‌نظیر بودند."

"او هم مثل من گاهی اوقات احساساتش را برای خودش نگه می‌دارد اما این بار احساساتش را هنگامی که به یورو صعود کردیم مشاهده کردیم. دیدید که چقدر خوشحال شد و شادی به وضوح در چهره‌اش دیده می‌‍‌شد. فکر می‌کنم این مسئله او را برای بسیاری از مردم محبوب‌تر کرد."