بحران قره‌باغ: ۱۲ کشته در حمله موشکی به گنجه

در تازه‌ترین تحول‌های بحران قره‌باغ، آذربایجان اعلام کرده که حداقل ۱۲ نفر بر اثر اصابت خمپاره به خانه‌هایی در شهر گنجه کشته و ۴۰ تن دیگر نیز زخمی شده‌اند. کمی پیش از این حمله، شهر خان‌کندی، پایتخت قره‌باغ هدف حمله خمپاره‌های باکو قرار گرفت. افزایش تنش‌ها و احتمال مداخله بیشتر ترکیه و روسیه می‌تواند به بحران انسانی وسیعی در منطقه منجر شود.

• امدادگران در تلاش برای یافتن اجساد از زیر آوار ساختمان‌های تخریب‌شده در گنجه، دومین شهر بزرگ آذربایجان/ عکس از Bulent Kilic / AFP

دو حمله همزمان به شهر گنجه و یک حمله موشکی به شهر مینگه‌چویر در آذربایجان، هر سه این حملات در تلافی حمله باکو به خان‌کندی در قره‌باغ. تحولات اخیر از افزایش تنش‌ها میان دو طرف نشان دارد. خبری از آتش‌بس نیست.

گزارش‌ها حاکی از آن است که بر اثر اصابت خمپاره به محله‌ای در گنجه دست‌کم ۱۲ نفر کشته و ۴۰ تن زخمی شده‌اند.

دفتر دادستانی عمومی آذربایجان گفت که دو خمپاره به آپارتمان‌هایی در دومین شهر بزرگ کشور اصابت کرده است. به گزارش شبکه خبری «الجزیره»، وزارت دفاع ارمنستان این ادعا را رد کرده و باکو را متهم کرده است که منطقه قره‌باغ  را به خمپاره بسته.

به گزارش روزنامه «گاردین»، حمله روز شنبه به گنجه با یک حمله دوم به بخش دیگری از این شهر و یک حمله سوم به شهر استراتژیک مینگه‌چویر همراه شد. این حمله‌ها ساعاتی پس از آن صورت گرفتند که نیروهای آذربایجان خان‌کندی، پایتخت منطقه جدایی‌طلب ارمنی‌نشین قره‌باغ را هدف خمپاره‌های خود قرار دادند.

اوج گرفتن خشونت‌ها میان آذربایجان و ارمنستان تلاش‌های بین‌المللی برای آرام کردن تنش میان دو طرف را بی‌اثر کرده است.

اگر تلاش‌ها برای صلح بی‌نتیجه بمانند، ورود بیشتر قدرت‌های منطقه نظیر ترکیه و روسیه به این تنش بحران را وخیم‌تر خواهد ساخت.

گزارش‌گران در گنجه می‌گویند امدادگران کیسه‌های سیاه حاوی اجساد را از میان خرابه‌های ساختمان خارج می‌کنند و مردم در این شهر شوکه شده و شب‌هنگام از خانه‌های خود خارج شدند.

این حمله شش روز پس از آن رخ داد که یک موشک دیگر به محله دیگری از شهر گنجه اصابت کرد و منجر به کشته شدن ۱۰ تن شد.

امدادگران از مردم خواسته‌اند سکوت کنند تا بتوانند با استفاده از دستگاه‌های ردیاب و سگ‌های امدادی صدای نجات‌یافتگان احتمالی را ردیابی کنند.

تقریبا همزمان با این حمله، گزارش‌گران در شهر مینگه‌چویر، واقع شده در شمال گنجه، صدای انفجار مهیبی را شنیده‌اند. مینگه‌جویر به خاطر سد استراتژیکی که در آن قرار دارد از سامانه دفاع موشکی برخوردار است. هنوز مشخص نیست که آیا موشک در هوا منهدم شده یا اثر مخربی از خود بر جای گذاشته است.

وزارت دفاع آذربایجان اعلام کرده که مینگه‌چویر هدف آتش دشمن قرار گرفته اما جزییات بیشتری را در این رابطه فاش نکرده است.

همچنین یک مقام آذربایجان اعلام کرد که تقریبا در زمانی مشابه یک موشک دیگر به یک محله دیگر صنعتی گنجه اصابت کرده است.

اطلاعات بیشتری در مورد این حمله دوم در دسترس نیست.

بحران قره‌باغ که برای دهه‌ها پابرجا بوده است، در تاریخ ۲۷ سپتامبر سال جاری به وقوع درگیری‌های خونین دیگری منجر شد. تا کنون ۷۰۰ تن شامل ۸۰ غیرنظامی در این درگیری‌ها کشته شده‌اند.

منطقه غربی و کوهستانی آذربایجان از زمان آتش‌بس ۱۹۹۳ تحت اداره جدایی‌طلبان ارمنی است. در آن زمان و تا پیش از آتش‌بس حدود ۳۰ هزار نفر بر اثر درگیری‌ها کشته شدند.

ارمنستان که از قره‌باغ حمایت می‌کند اما استقلال آن را به رسمیت نمی‌شناسد، پذیرفته که نیروهای آذربایجانی در هفته اخیر پیش‌روی‌های قابل‌توجهی در منطقه داشته‌اند.

از زمان جنگ شش ساله قره‌باغ در دو دهه گذشته، هیچ نزاعی به مرگباری نزاع اخیر رخ نداده بود.

بمباران خان‌کندی و حملات به گنجه پس از آن به وقوع پیوست که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه و رجب ‌طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، روز چهارشنبه ۱۴ اکتبر در بیانیه‌ای مشترک خواستار «پایان یافتن هر چه زودتر خونریزی‌ها» شدند.

درگیری‌های قره‌باغ در صورت مداخله بیشتر روسیه و ترکیه می‌تواند به بحرانی انسانی منجر شود. اروپا به طور خاص نگران است که نزدیکی این درگیری‌ها به لوله‌های نفتی و گازی آذربایجان که منبع تأمین بازارهای جهانی هستند موجب شود روسیه و ترکیه که همین حالا در سوریه و لیبی رقابت‌ منطقه‌ای دارند، بازی جدیدی را شروع کنند.

ترکیه در سال اخیر صادرات نظامی خود را به آذربایجان شش برابر کرده است. روسیه به هر دو طرف درگیری نزدیک است اما پیمان دفاع نظامی با ارمنستان دارد. رسانه‌های روسی گزارش داده‌اند که ارتش روسیه تمرین‌های نظامی برنامه‌ریزی‌ شده‌ای را در دریای خزر آغاز کرده است.

باکو و ایروان شنبه گذشته با ابتکار روسیه و در مسکو بر سر آتش‌بس توافق کردند. این آتش‌بس با اهداف بشردوستانه و برای تبادل زندانی و اجساد کشته‌شدگان، در ساعت ۱۲ به وقت محلی عملیاتی شد اما تنها ساعاتی بعد و در بعد‌ازظهر همان روز دو طرف یکدیگر را به نقض آتش‌بس متهم کردند.

• در همین زمینه

صادرات سلاح از ترکیه به آذربایجان شش برابر شده است