همدستی آزاد و قشلاق به نفع سنندجی‌ها

به گزارش ایرنا، در چند سال اخیر بحث طعم و بوی نامطلوب آب شرب سنندج، دستمایه‌ای برای انتقاد شهروندان شده و هر از گاهی کاربران در فضای مجازی تصویر یا ویدیویی از آب شرب را منتشر و از این طریق اعتراض خود را از این وضعیت و مسوولان شرکت آب و فاضلاب کردستان اعلام می‌کنند.

مردم، رسانه‌ها، نمایندگان مجلس و خیلی‌های دیگر بارها طی یکی دو سال اخیر عدم کیفیت آب شرب سنندج را به باد انتقاد گرفتند و این در حالی بود که شرکت آب و فاضلاب کردستان، ضمن اذعان به تغییر در طعم و بوی آب سد قشلاق بر سالم بودن آب شرب شهری سنندج تاکید داشته و دارد.

سد قشلاق در ۱۲ کیلومتری شمال سنندج و در مسیر جاده سنندج به سمت دیواندره قرار گرفته است. حجم مخزن سد قشلاق ۲۱۵ میلیون مترمکعب است و آب شرب مورد نیاز بیش از ۴۶۵ هزار نفر از شهروندان سنندجی و نواحی منفصل شهری از این سد تامین می شود.

اما این داستان و اعتراض‌ها همچنان ادامه داشت تا اینکه استاندار کردستان، ضمن برحق دانستن حق مردم در داشتن آب سالم و گوارا، پس از شرکت در جلسات کارشناسی مختلف و با پیگیری‌های زیاد، چند روز پیش موفق شد موافقت وزارت نیرو را برای انتقال آب گوارای سد آزاد به سد قشلاق جلب کند تا از این طریق بر حجم آب دریاچه سد قشلاق اضافه شود، بلکه طعم و بوی آب توزیع شده در شبکه شهری به حالت طبیعی برگردد.

حالا که چند روزی از روانه شدن آب سد آزاد به سمت دریاچه سد قشلاق می‌گذرد، راجع به کیفیت آب سنندج با چند نفر از شهروندان صحبت کردم. یکی از آنان که ساکن محله کانی‌کوزله است، گفت: پیش از این رنگ آب داخل لوله‌ها کدر بود اما چند روزی می‌شود این وضعیت بهتر شده و می‌توان با خیال آسوده‌تری آن را مصرف کرد.

محمدی با این حال هنوز از طعم و بوی آب شرب تا حدودی ناراضی بود و اضافه کرد: البته طعم آن نسبت به قبل بهتر شده اما به وضعیت مطلوب نرسیده است.

شهروند دیگر که در محله اسلام آباد سنندج زندگی می‌کند، از رنگ و طعم آب شرب این شهر اظهار رضایت کرد و افزود: پیش از این طعم آب نامطلوب بود اما حالا کیفیت آن تغییر مثبتی پیدا کرده و بدون استفاده از دستگاه تصفیه هم قابل شرب است.

خانم پیری ساکن ویلاشهر سنندج هم با اشاره به وضعیت نامطلوب آب شرب این شهر از لحاظ رنگ و طعم در گذشته ادامه داد: سه چهار روز است آب لوله‌کشی از نظر طعم، بو و رنگ تغییر قابل توجهی پیدا کرده و مناسب‌تر شده است، در حالیکه پیش از این به سختی می‌شد طعم آن را تحمل کرد.

چرا طعم و بوی آب شرب سنندج خوب نیست؟

اما به راستی چرا کیفیت آب شرب سنندج و سد قشلاق از لحاظ طعم و بو دچار تغییر می‌شود و هر از گاهی داد شهروندان سنندجی را در می‌آورد؟ 

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کردستان در پاسخ به این سوال می‌گوید: هر سال به دلیل تغییرات هوا در فصول بهار و پاییز، لایه‌بندی آب سد قشلاق دچار تحولاتی می‌شود که همین عامل در تغییر طعم آب شرب سنندج تاثیر می‌گذارد.

محمدی با اشاره به وجود و رشد جلبک در برخی لایه‌های آب سد، ادامه داد: در سایر فصل‌ها لایه مناسب برای برداشت آب شرب وجود دارد اما در بهار و پاییز واگردانی اتفاق می‌افتد و بخاطر یک سری فعل و انفعالات در سد، لایه مناسب از دسترس خارج می‌شود و لایه مورد استفاده نیز دارای جلبک بوده و جلبک هم مولد طعم و بو است.

وی اضافه کرد: هر چه سطح آب سد قشلاق پایین می‌آید، طعم و بوی آن هم شدیدتر می‌شود، بنابراین انتقال آب از سد آزاد به آن، باعث خواهد شد سطح آب قشلاق کمتر افت کند و به طور قطع مانع از شدیدتر شدن طعم و بوی نامطلوب آب شود.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کردستان، مطلوب شدن طعم و بوی آب شرب سنندج را نیازمند تغییرات هوا و آغاز بارندگی دانست و یادآور شد: انتقال آب از سد آزاد باید تا بهبود شرایط ادامه پیدا کند، ضمن اینکه همیشه اواخر پاییز این مشکل رفع می‌شود.

از محمدی راجع به ورود فاضلاب روستای سراب قامیش به سد قشلاق به عنوان یکی از آلاینده‌های این سد سوال کردم که گفت: با توجه به اینکه ساخت تصفیه‌خانه فاضلاب برای این روستا، هزینه‌بردار و زمان‌بر است، بنابراین تصمیم گرفتیم فاضلاب آن را پمپاژ کرده و به پایین‌دست سد انتقال دهیم‌.

وی با اشاره به در دست اجرا بودن خط انتقال فاضلاب روستای روستای سراب قامیش، افزود: تلاش ما این است که تا ۲ ماه آینده این پروژه را نهایی کرده و برای همیشه از ورود فاضلاب این روستا به دریاچه سد قشلاق ممانعت کنیم.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کردستان ورود پساب‌های کشاورزی، کود حیوانی و شیمیایی به سد قشلاق را از دیگر عوامل آلوده‌کننده آب این سد عنوان کرد و ادامه داد: ورود این مواد باعث رشد جلبک در سد و بدطعم شدن آب شرب سنندج می‌شود که نیاز است جهاد کشاورزی و محیط زیست هم برای آن چاره‌ای بیندیشند.

ظرفیت تصفیه خانه آب سنندج، ۲.۵ مترمکعب در ثانیه و میانگین مصرف شهروندان سنندجی هم حدود ۲ مترمکعب در ثانیه است. فرآیند تصفیه در آن از نوع لجن فعال متعارف با اختلاط کامل در بخش مایع و هضم بی‌هوازی با آبگیری مکانیکی در بخش لجن است.

تایید سلامت آب سنندج

با وجود اینکه مسئوولان شرکت آب و فاضلاب کردستان بارها بر سالم و بهداشتی بودن آب شرب سنندج تاکید داشته‌اند اما شهروندان سنندجی چندان به این حرف‌ها اعتنا نکرده و طعم و بوی بد آب شرب این شهر را دلیلی بر بی‌کیفیت و ناسالم بودن آن می‌دانند.

این موضوع را با معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان در میان گذاشتم که اظهار داشت: آب شرب شهر سنندج در حال حاضر از لحاظ استانداردهای اولیه سالم و بهداشتی بوده و مشکلی ندارد.

ابراهیم قادری با اشاره به اینکه این استانداردها حدود ۵۰ سال پیش تدوین شده‌ و طعم و بو را جزو استانداردهای ثانویه قرار داده‌اند، اضافه کرد: آب شرب سنندج از لحاظ استانداردهای ثانویه(طعم و بو) دارای مشکل است که نباید اینگونه باشد.

ادامه انتقال آب از سد آزاد تا وضعیت مطلوب

سد آزاد در ۴۰ کیلومتری غرب سنندج واقع شده و در حال حاضر ۵۸ درصد ظرفیت آب مخزن این سد معادل ۱۷۳ میلیون و ۳۰۰ هزار مترمکعب پُر از آب است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان هم به آغاز انتقال آب از سد آزاد به مخزن سد قشلاق اشاره کرد و گفت: این کار تا زمان نیاز و بهبود کیفیت آب شرب سنندج از لحاظ طعم و بو ادامه خواهد یافت.

کامران خرم با بیان اینکه در حال حاضر ۲ مترمکعب در ثانیه آب از سد آزاد وارد مخزن سد قشلاق می‌شود، اضافه کرد: آب سد آزاد از انتهای تونل آن پمپاژ،  وارد رودخانه چهل‌گزی شده و مسیر طبیعی خود را(حدود ۱۷ کیلومتر) تا مخزن سد قشلاق طی می‌کند.

وی به گلایه شهروندان سنندجی مبنی بر کیفیت نامطلوب آب شرب این شهر از لحاظ طعم و بو اشاره کرد و یادآور شد: امیدواریم با انتقال آب سد آزاد به مخزن سد قشلاق، حجم آب این سد افزایش یافته و بر بهبود کیفیت آن تاثیرگذار باشد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان حجم کنونی مخزن سد قشلاق را ۱۷۵ میلیون مترمکعب اعلام کرد و اظهار داشت: در حال حاضر ۸۲ درصد حجم این سد پر است و از لحاظ تامین آب شرب مشکلی وجود ندارد.

پیش از این هم در سال ۹۴ که سد قشلاق به دلیل کاهش بارندگی و پایین آمدن حجم آب، از لحاظ کمی به شدت دچار مشکل شده بود، بخشی از آب سد آزاد به آن انتقال یافت و در واقع آن زمان هم سد بنیر(آزاد) ناجی قشلاق و شهروندان سنندجی شد.

انتقال آب سد آزاد به دریاچه سد قشلاق سنندج اگرچه ممکن است به کیفیت بهتر آب شرب این شهر از لحاظ رنگ، طعم و بو در کوتاه مدت منجر شود اما به نظر می‌رسد راهکار اساسی این مشکل، ارتقا تصفیه‌خانه آب سنندج از لحاظ تجهیزات، ممانعت از ورود فاضلاب، کود شیمیایی و حیوانی به سد قشلاق باشد.

در حال حاضر ۳۸۳ هزار و ۱۳۷ مشترک در کردستان از خدمات شرکت آب و فاضلاب بهره‌مند هستند که ۱۷۰ هزار مشترک آن مربوط به سنندج است.