ناامیدی علت اصلی خودکشی

به گزارش تابناک، در گفت و گویی با  باشگاه خبرنگاران جوان گفت: خودکشی فقط از دست دادن یک فرد نیست بلکه یک تراژدی است که افراد زیادی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

فاطمه اکبری زاده افزود: مهمترین نکته در این زمینه پیشگیری است. همه باید در این زمینه دست به دست هم بدهند از خانواده تا جامعه و مدرسه. پیشگیری از این آسیب رویکرد جامع نیاز دارد.

او ادامه داد: باور‌ها درباره خودکشی باید اصلاح شوند. اگر کسی اعلام کرد «خودم را می‌کشم» این جمله علامت خطر است و باید جدی گرفته شود به ویژه اگر فرد در خانواده‌ای زندگی می‌کند که بحران دارد. افراد فکر نکنند که این جمله صحنه سازی است.

فکر خودکشی یکباره نیست
این روانشناس عنوان کرد: بسیاری از افراد که دست به خودکشی زده‌اند درباره‌اش فکر کرده‌اند و حرف زده‌اند. این که فکر کنیم خودکشی یکباره به سراغ فرد آمده درست نیست.

اکبری زاده گفت: افراد باید به رفتار‌های نزدیکان خود دقت کنند اگر فردی مدت‌هاست با دیگران ارتباط اجتماعی نداشته است یکباره به سراغشان بیاید و حرف از حلالیت یا خداحافظی بزند یا بهترین داشته‌هایش را یادگاری بدهد، این‌ها نشانه خطرند.

او تاکید کرد: این که فکر کنیم افرادی که خودکشی می‌کنند خودخواه یا ضعیفند شاید صحیح نباشد. این افراد از قبل دچار افسردگی‌هایی بوده‌اند که درمان نشده است و این افسردگی به سواد، جایگاه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی ربطی ندارد. در ذهن هر فردی ممکن است فکر خودکشی شکل بگیرد حالا عملی شود یا نشود بحث دیگری است.

این روانشناس بیان کرد: کسانی که خودکشی می‌کنند از اختلال روانی رنج می‌برند که اگر به موقع تشخیص داده شود می‌توان از حاد شدن مشکل جلوگیری کرد.

اکبری زاده افزود: مهم‌ترین علت خودکشی ناامیدی است. فرد به این نقطه می‌رسد که دردهایش پایان ندارد و به این علت تلاش می‌کند با از بین بردن خودش از درد‌ها رها شود.

او ادامه داد: ممکن است درد جسمی باشد یا روانی و یا موقعیتی. فرد به این نتیجه می‌رسد که موقعیت رنج آور تمام ناشدنی است و غیرقابل تغییر است، و این گونه برای حل مساله خود، روشی ناسالم را انتخاب می‌کند. اگردر این شرایط دیگران حواسشان به فرد باشد می‌توانند به او کمک کنند که مساله اش را با روشی سالم حل کند.

عواملی که خطر خودکشی را افزایش می‌دهند

مدیرگروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر افسردگی را عمده‌ترین عامل افزایش خطر خودکشی عنوان کرد و با اشاره به دیگر عوامل موثر دراین اتفاق گفت: سن عامل خطر دیگری است. در اواخر نوجوانی و اوایل جوانی ۱۵ تا ۲۴ سالگی میزان خودکشی بالاست. در زیر این سن به ندرت پیش می‌آید کسی دست به خودکشی بزند.

اکبری زاده بیان کرد: در این سن فرد به سن استقلال می‌رسد اگر مشکلی در خانواده باشد ممکن است خود را متعهد به حل آن بداند و اگر توان حلش را نداشته باشد خودکشی کند.

او، جنسیت راعامل خطر دیگری به شمار می‌رود به طوری که مردان چهار برابر زنان دست به خودکشی می‌زنند.

این روانشناس تاکید کرد: سابقه اختلالات روانی عامل دیگری است که اطرافیان باید نسبت به آن هوشیار باشند و به دنبال حل آن باشند.

اکبری زاده اعتماد به نفس پایین و ناامیدی را از جمله اختلالاتی دانست که باعث می‌شود فرد به فکر خودکشی بیفتد.

به گفته او، اعتماد به نفس پایین بر اثر عوامل مختلف ممکن است رخ دهد و به طور حتم ناشی از مسائل اقتصادی نیست. کمال گرایی افراطی، مقایسه کردن خود با دیگرانی که خیلی تفاوت دارند، خشم، احساس گناه، تحقیر شدن از طرف خانواده و اطرافیان، تشویق فرد به فداکاری بیش از حد در برابر خواسته دیگران، می‌تواند خطر خودکشی را ایجاد کند.

مدیرگروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر با اشاره به اینکه عوامل اجتماعی خودکشی رو به افزایش است، عنوان کرد: حوادث اضطراب آور، مشکلات مالی، تعارض‌ها، جدایی والدین، انزوای اجتماعی، تنها زندگی کردن افراد به علت شرایط کاری، قرار گرفتن در معرض بدرفتاری‌های جسمی و جنسی، خشونت خانوادگی همه این‌ها می‌تواند خطر خودکشی را بیشتر کند.

درباره خودکشی‌ها شایعه پراکنی نکنیم
اکبری زاده گفت: خانواده‌هایی که یکی از اعضایشان دست به خودکشی می‌زند به غیر از غم از دست دادن فرد مورد نظر در معرض شایعات و قضاوت مردم قرار می‌گیرند که این موضوع آن‌ها را بیش از حد تحت فشار قرار می‌دهد.

او تاکید کرد: مردم در این شرایط مراقب باشند با شایعه پراکنی داغ این خانواده‌ها را بیشتر نکنند.

خانواده‌ها از نظر سلامت روانی غربالگری شوند
مدیرگروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر بیان کرد: باید خانواده‌ها از نظر سلامت روانی غربالگری شوند. با کمک آموزش و پرورش خانواده‌هایی که دچار مشکلات اجتماعی هستند شناسایی و بر روی بچه‌ها و خانواده‌شان کار شود.

او با اشاره به شرایط ناشی ازکرونا هم که مشکلات اجتماعی و اقتصادی را در پی داشته است، عنوان کرد و گفت: باید همه تلاش کنند اضطراب‌های ناشی از این مشکلات را با یادگیری مهارت‌های لازم کاهش دهند.

این روانشناس با توجه به شرایط خاص دانش آموزان در این مقطع عنوان کرد: اکنون همه با مشکلات آموزش مجازی دست به گریبان هستند هم معلم هم دانش آموز و هم والدین. خوب است که معلمان آموزش‌های لازم را در زمینه کاهش اضطراب فرا بگیرند. اضطراب ناشی از تکالیف مدرسه را کم کنند. روش‌های صحیح تشویق را به کار گیرند. از سوی دیگر آموزش و پرورش و نهاد‌های حمایتی بازماندگان از تحصیل را شناسایی و کمک کنند زمینه تحصیلشان فراهم شود.

اکبری زاده ازخانواده‌ها خواست با توجه به اینکه ارتباط اجتماعی به علت کرونا کم شده تلاش کنند بچه‌ها دچار انزوا نشوند و خودشان با روش‌های مختلف با فرزندان ارتباط کلامی داشته باشند.

اوهمچنین از مراکز طب کار خواست به کارگرانی که از خانواده دور هستند کمک کنند تا دوری از خانواده منجر به تنهایی و مشکلات روانی نشود.

مدیرگروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر از مراکز خدمات جامع سلامت کمک بگیرند در این مراکز روانشناسان به صورت رایگان خدمات ارائه می‌دهند. سامانه ۴۰۳۰ نیز در این زمینه کمک کننده است تا افراد روش حل سالم مساله را به کار ببرند.