ساخت فرودگاه در کاشمر وعده‌ای قدیمی

شهرستان کاشمر و منطقه ترشیز از نظر برخورداری از توانمندی های کشاورزی در تولید برخی محصولات از جمله انگور، انار، پسته و زعفران در استان خراسان رضوی سرآمد است و جاذبه های طبیعی و آثار تاریخی منطقه از منار علی‌آباد کشمر گرفته تا آب گرم کریز و یخدان های طبیعی، قلعه های چهل دختر و امثال آن ظرفیتهای گردشگری آن است که ساخت فرودگاه موجب شکوفایی و بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها برای درآمدزایی و رونق اقتصادی می‌شود.

بر اساس آمار، این منطقه دارای حدود ۳۰۰ هزار نفر جمعیت است و سالانه از حدود پنج میلیون زائر و مسافر و گردشگر پذیرایی می‌کند. همچنین با داشتن بیش از ۳۰ اقامتگاه بوم‌گردی و جاذبه های طبیعی بکر از کویر نمک در بردسکن گرفته تا آب گرم خلیل‌آباد و دهکده عشایرنشین گندم‌بر در کاشمر و یخدان های طبیعی در کوهسرخ  در حوزه صنعت گردشگری حرفهایی برای گفتن دارد لذا با در نظر گرفتن این مولفه‌ها، تصمیم‌گیران همواره دغدغه توسعه سیستم حمل و نقل داخلی منطقه را داشته‌ و مردم نیز چشم انتظار احداث فرودگاه و راه آهن هستند.

در آستانه هر انتخابات مجلس نیز از جمله وعده‌های نامزدهای انتخاباتی تلاش برای توسعه سیستم حمل و نقل و راه اندازی راه آهن و به نتیجه رساندن فرودگاه کاشمر بوده است اما این وعده‌ها سالها، بر روی کاغذ جاخوش کرده‌ و نمایندگان مردم منطقه در مجلس با هر خط مشی فکری همه در زمینه توسعه زیرساخت راه، ناکام بوده‌اند.

وعده ساخت فرودگاه کاشمر روی کاغذ جاخوش کرده است

بیش از یک دهه است که مردم کاشمر به وعده داشتن فرودگاه دلخوش کرده‌اند، فرودگاه شهید مدرس در منطقه‌ای بین شهرستان مه‌ولات در ۲۰ کیلومتری تربت‌حیدریه و ۴۰ کیلومتری کاشمر در مرکزیت ۱۰ شهرستان جنوبی استان خراسان رضوی همواره یکی از وعده‌های رنگین نامزدهای انتخاباتی مجلس بوده ‌است، چه قبل از آنکه ساخت آن  در دولت نهم تصویب شود و چه پس از آنکه به صورت قطره‌چکانی اعتبارات دولتی برای آن در نظر گرفته شد.

پس از صرف میلیاردها تومان هزینه برای ساخت فرودگاه شهید مدرس که به عنوان یک فرودگاه منطقه‌ای کلنگ ساخت آن در قالب مصوبات سفر هیات دولت به خراسان رضوی در سال ۸۷ با حضور وزیر اطلاعات در زمینی به مساحت ۵۴۰ هکتار در شهرستان مه‌ولات به زمین زده شد، تابلوی آن در سه راهی شادمهر به کاشمر نصب شد که انتقادهایی مبنی برجانمایی نادرست آن در بر داشت. 

محمد اسماعیل نیا نماینده وقت مردم کاشمر در مجلس شورای اسلامی، اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۰ در این باره اعلام کرد: احداث فرودگاه منطقه ای شهید مدرس که مورد استفاده مردم چندین شهرستان قرار خواهد گرفت از سالیان دور در دستور کار مسوولان قرار داشته و هم اکنون دولت، متولی اصلی اختصاص بودجه و احداث این فرودگاه است.

وی از تلاش برای سرعت بخشیدن به کار و مذاکره با بخش خصوصی جهت سرمایه‌گذاری در فرودگاه منطقه‌ای شهید مدرس خبر داد و افزود: در کاشمر و سایر شهرستان‌های همجوار هر سال هزاران تن محصولات کشاورزی همچون کشمش، انگور، پسته، انار، زعفران و سایر محصولات تولید می شود که می تواند این فرودگاه را مقرون به صرفه سازد.

آبان ماه سال ۹۱ نیز فرماندار وقت کاشمر از تخصیص ۳۲ میلیارد ریال از اعتبارات دور اول سفر رییس جمهوری به این شهرستان برای آغاز عملیات اجرایی پروژه فرودگاه شهید مدرس خبر داد.

پس از گذشت چند ماه در اردیبهشت ماه سال ۹۲ نماینده  وقت از اختصاص ۳۰ میلیارد ریال برای ساخت این فرودگاه سخن گفت و ساخت این فرودگاه را موجب رونق اقتصادی دانست.

تیرماه سال ۹۴ مدیرکل وقت فرودگاه‌های خراسان رضوی در نشست بررسی روند ساخت فرودگاه منطقه‌ای شهید مدرس که در کاشمر برگزار شد، ساخت این فرودگاه را فاقد توجیه اقتصادی دانست اما در همان نشست نماینده مردم کاشمر در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه راه‌اندازی فرودگاه منطقه‌ای شهید مدرس به عنوان یکی از ضرورت‌های منطقه جنوب خراسان رضوی است گفت: تاکنون ۳۲۰ هکتار زمین برای این منظور تملک شده و بخشی از عملیات اجرایی آن نظیر زیرسازی باند فرود انجام شده و حدود ۲ هزار و ۷۰۰ متر باند این فرودگاه با عرض ۴۵ متر زیرسازی و آماده آسفالت شده است.

با پایان مجلس نهم، نماینده مردم منطقه ترشیز در مجلس دهم، پیگیر این موضوع بود. بهروز بنیادی در اسفند ماه ۹۶ از حضور تیمی از سازمان هواپیمایی کشور و ارزیابی فرودگاه‌های استان خراسان خبر داد و گفت: این تیم با توجه به اینکه شهرستان‌های خواف، تربت‌حیدریه، خلیل‌آباد، کاشمر و بردسکن از فرودگاه شهید مدرس بهره‌مند می‌شوند بر رفع مشکلات این فرودگاه و راه‌اندازی هر چه سریع‌تر آن تأکید دارد.

وی افزود: بخشی از فرودگاه شهید مدرس  در محل عبور سیل قرار دارد به همین دلیل باید پل بزرگی احداث شود، که نیازمند اعتبار است.

نماینده کاشمر ادامه داد: با همراهی نماینده مردم تربت‌حیدریه در مجلس شورای اسلامی پیگیر رفع مشکلات فرودگاه شهید مدرس هستیم تا بتوانیم بر روی این پروژه موفق‌تر عمل کنیم.

اینک سالها گذشته و دوران مجلس یازدهم آغاز شده اما مردم کاشمر هنوز فرودگاهی به خود ندیده‌اند. تازه این روزها خبرهایی از انتقاد نماینده کنونی مردم شهرستانهای کاشمر، خلیل‌آباد و بردسکن در مجلس شورای اسلامی مبنی بر جانمایی نادرست این فرودگاه شنیده می‌شود.

حجت الاسلام نیک بین به رغم قرابت فکری با نماینده مردم منطقه در مجلس نهم که موضوع فرودگاه شهید مدرس در دوران او مصوب شده گفت: کسانی که این فرودگاه را در مکان فعلی جانمایی کرده‌ و طرح مطالعاتی آن را انجام داده‌اند باید به دادگاه معرفی و محاکمه شوند.

وی افزود: باند این فرودگاه که با دهها میلیارد ریال احداث ‌شده در مسیر سیلاب قرار دارد و بلا استفاده می‌باشد.

اینگونه است که احداث فرودگاه شهید مدرس همچنان روی کاغذ جا خوش‌کرده و مردم انتظار دارند مسوولان پیگیر این موضوع باشند.

ضرورت توجه به فرودگاه فوق سبک بخش خصوصی در کاشمر

با توجه به ظرفیت‌هایی که منطقه کاشمر در حوزه گردشگری، صنعتی، مواد معدنی و محصولات کشاورزی دارد، بهره‌مندی از فرودگاه ضروری است. در واقع توجیه و ضرورت  وجود فرودگاه به عنوان اهرم توسعه منطقه بر کسی پوشیده نیست زیرا ایجاد این زیرساخت مقدمه توسعه منطقه است، حتی به جز مسائل اقتصادی می‌توان نگاه امنیتی و امدادی هم به فرودگاه در منطقه ترشیز داشت و با توجه به اینکه منطقه بر روی غول خفته گسل درونه قرار دارد و این امر زلزله‌خیزی منطقه را به ما گوشزد می‌کند، این مهم دلیل دیگری بر توجیه وجود فرودگاه در منطقه است و با احداث آن شهرستان‌های تربت‌حیدریه، خواف، کاشمر، بردسکن و خلیل‌آباد با جمعیتی بالغ‌ بر یک میلیون نفر زیرپوشش قرار می‌گیرند.

معاون عمرانی و برنامه ریزی فرمانداری کاشمر در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: سایت فرودگاه شهید مدرس، در محدوده تقسیمات کشوری شهرستان مه‌ولات قرار دارد و در ابتدا که ساخت فرودگاه با هدف فرودگاه منطقه‌ای مطرح شد قرار براین بود که مورد استفاده شهرستانهای کاشمر، تربت‌حیدریه، مه‌ولات و شهرهای اطراف باشد و مردم این شهرستانها از آن استفاده کنند.

مهدی نایه‌در افزود: احداث فرودگاه منطقه‌ای شهید مدرس، به عنوان سومین فرودگاه خراسان‌ رضوی، در زمره پروژه‌های مصوب سفرهای استانی دولت نهم بود که  براساس اظهارات کارشناسان در جانمایی و مطالعات آن مشکلاتی وجود داشته و رفع مشکلات  آن مستلزم هزینه بوده ‌است.

وی ادامه داد: با توجه به اظهارنظر کارشناسان صنعت هوایی مبنی بر غیر اقتصادی بودن، ساخت این فرودگاه با چالش‌هایی مواجه شد.

معاون فرماندار کاشمر گفت: با توجه به اینکه احداث فرودگاه و توجه به حمل و نقل هوایی منجر به توسعه و رونق اقتصادی منطقه است و وجود محصولات متنوع در منطقه که جنبه صادراتی دارد می تواند به رونق بخش کشاورزی و جذب سرمایه گذار کمک کند و با فعالیت فرودگاه و پرواز هواپیماهای باری و مسافری، سرمایه‌گذاران رغبت به سرمایه گذاری در منطقه پیدا می‌کنند، مسوولان وقت فرودگاهها قصد داشتند از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی برای احداث این  فرودگاه استفاده نمایند.

وی افزود: اما تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده ‌است و در حالی که در سال ۹۶ اعلام شد برای تکمیل  این پروژه ۱۵۰ میلیارد تومان نیاز است، اینک این رقم به حدود هزار میلیارد تومان رسیده است که با وجود تنگناهای اقتصادی دولت اختصاص این مبلغ در مدت زمان کوتاه امکان‌پذیرنیست.

نایه‌در ادامه داد: طی سالهای اخیر بخش خصوصی در قالب شرکت "کاویان پرواز شرق " در این حوزه وارد شده و در زمینه پروازهای سبک و فوق سبک و آموزشی فعال است و به عنوان سایت گردشگری محسوب می‌شود همچنین موافقت اصولی آموزش خلبانی فوق سبک و سبک را دارد  و امکانات خوبی را در منطقه ایجاد کرده ‌است.

وی گفت: علاوه بر آن سرمایه‌گذار بخش خصوصی اعلام کرده است که حاضر به مشارکت با سازمان هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاه‌های کشور برای توسعه این فرودگاه است.

معاون فرماندار کاشمر افزود: منطقی‌تر این است با توجه به هزینه‌هایی که انجام شده از این ظرفیت که بخش خصوصی در منطقه کاشمر ایجاد کرده بیشتر استفاده شود زیرا این فرودگاه قابلیت این را دارد که در صورت تکمیل و تامین امکانات مورد نیاز در زمینه هواپیماهای باربری، مسافربری و آموزشی نقش‌آفرینی کند.

وی ادامه داد: با توجه به فعالیت چند مرکز دانشگاهی در منطقه می توان در حوزه هوانوردی نیز از این فرودگاه در زمینه آموزش استفاده کرد.  

با توجه به ظرفیت‌ها و توان شهرستان کاشمر و دیگر شهرستانهای منطقه در زمینه‌های مختلف صنعتی، کشاورزی و گردشگری، فرودگاه فوق سبک کاشمر یکی از امور زیربنایی است که باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد به ویژه آنکه زیرساخت‌های خوبی از نظر فنی در این مجموعه با کمک بخش خصوصی راه‌اندازی شده و می‌تواند علاوه بر جابه‌جایی مسافر، در زمینه صادرات محصولات کشاورزی منطقه به کشورهای همسایه و رونق اقتصادی منطقه نقش مؤثری داشته باشد.

همچنین مراکز آموزش عالی شهرستان کاشمر می توانند با تکیه بر ظرفیت این فرودگاه برای راه‌اندازی رشته‌های پروازی برنامه‌ریزی نمایند. علاوه بر آن این فرودگاه بخش خصوصی می تواند در مواقع بحرانی و اورژانسی کمک‌کار مسوولان باشد مشروط برآن که از تمام ظرفیت‌های استانی و ملی برای رفع مشکلات آن استفاده شود و حال که پرونده فرودگاه منطقه‌ای شهید مدرس بیش از ۱۰ سال است که خاک می‌خورد با حمایت از بخش خصوصی، تمام ظرفیت‌ها و قابلیت‌های آن مورد استفاده قرار گیرد.

کاشمر در ۲۲۸ کیلومتری مشهد قرار دارد.