وقتی شب‌های انتخابات آمریکا به اندازه «شب‌های قدر» مهم می‌شود

این روزها در بسیاری از رسانه‌ها حرف از «دوقطبی شدن» جامعه آمریکا در طول دو دهه اخیر و به‌ویژه در چهار سال اخیر و تأثیر جدی آن بر انتخابات ریاست ‌جمهوری این کشور است، اصطلاحی سیاسی که در پیوند با این انتخابات، برای جامعه ایران نیز به گونه‌ای دیگر می‌تواند به کار ‌رود.

نگاهی به شبکه‌های اجتماعی در ماه‌های گذشته و به‌ویژه روزهای اخیر نشان می‌دهد که در جامعه ایران هم نسبت به نتیجه چهل‌و‌ششمین انتخابات ریاست‌ جمهوری آمریکا دو نگاه کاملاً متضاد وجود دارد.

از سویی عده‌ای که از ستم و خشونت حکومت جمهوری اسلامی به تنگ آمده‌اند و نتیجه فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ بر آن را مشاهده کرده‌اند، خواستار ادامه ریاست‌ جمهوری او تا چهار سال دیگر هستند تا به‌تعبیر خود «دادشان» را از حاکمان مستبد بستاند.

آنها اگرچه فشار تحریم‌ها را نیز با گوشت‌و‌پوست لمس کرده‌اند، اما معتقدند چون عامل اصلی این فشارها همین حاکمیت است، تنها با فشار خارجی مجبور به تسلیم می‌شود یا از میان می‌رود.

از دیگر سو، شهروندانی هم هستند که در عین حال که فشار تحریم‌ها کمرشان را شکسته، از اصلاح و یا برافتادن حکومت ناامیدند و تنها امیدشان این است که زیر بار همین ستم، دست‌کم دچار فقر و فلاکت نباشند. این دسته از شهروندان به ریاست ‌جمهوری جو بایدن، رفع یا کاهش احتمالی تحریم‌ها و باز شدن فضا در حد حتی یک تنفس کوتاه‌مدت امید بسته‌اند.

اهمیت انتخابات آمریکا بر سرنوشت و آینده ایران و شهروندان ایرانی به اندازه‌ای اهمیت پیدا کرده که در شبکه‌های اجتماعی فارسی‌زبان، شب‌های انتخابات آمریکا با شب‌های قدر مقایسه شده که بر اساس برخی روایات اسلامی، خداوند در این شب، همه آن‌چه را در سال آتی اتفاق خواهد افتاد، برای انسان‌ها مقدر می‌کند.

داود پنهانی، روزنامه‌نگار، معتقد است وقتی «نقش» ما ایرانی‌ها در طول تاریخ «نتوانستن» بوده، حالا مجبوریم که «تماشاگر» انتخابات آمریکا باشیم که تأثیر آن بر زندگی‌مان از تأثیر انتخابات داخلی بیشتر است.

علی علیمردانی، متخصص آی‌تی، از جمله افرادی است که به مقایسه شب‌های انتخابات آمریکا و شب‌های قدر پرداخته و نوشته است:‌ «در شب‌های قدر تقدیر یک‌ساله ما نوشته میشه و در انتخابات آمریکا تقدیر چهارساله ما.»

کاربرانی نیز با حسرت و به‌کنایه نوشته‌اند از آنجا که علاقه به مشارکت در تعیین سرنوشت کشورشان دارند، ای کاش می‌توانستند در انتخابات آمریکا شرکت کنند.

تاثیر شمارش آرای انتخابات ریاست‌ جمهوری آمریکا بر بازار ارز و طلا در ایران طی دو روز گذشته هم از مواردی است که کاربران شبکه‌های اجتماعی، آن را به حاکمیت گوشزد کرده‌اند.

بسیاری نوشته‌اند دولت حسن روحانی و مجموعه حاکمیت از جمله سپاه پاسداران و سایر نهادهای نظامی و شبه‌نظامی که با تبلیغات سیاسی از دخالت خود در همه امور خبر می‌دهند و ادعای اصلاح آن را مطرح می‌کنند، در طول ماه‌های گذشته از ساماندهی بازار ارز در ایران ناتوان بودند، اما انتخابات آمریکا توانست در طول دو روز، قیمت ارز و به‌ویژه دلار را تکان بدهد.

حتی با افزایش آرای جو بایدن، به حسن روحانی کنایه زده شده که آقای بایدن هنوز رئیس‌ جمهور نشده، نشان داد که «بهتر» از او می‌تواند «قیمت‌ها را مهار کند.»

دانیال نوشته است که «همه مقامات می‌گویند نتیجه انتخابات آمریکا برای ما مهم نیست ولی جالب اینکه چندماهه حریف نشدند قیمت دلار را پایین بیاورند ولی در چند ساعت سه هزار تومن ریخت.»

حجت هم خطاب به افرادی که می‌گویند انتخابات آمریکا ربطی به ایران ندارد، نوشته است: «واقعاً نمی‌بینن که قیمت دلار، مسکن، طلا از دیشب تا حالا چقدر نوسان داشته؟»

اختلافات بر سر میزان اهمیت نتیجه انتخابات آمریکا بر سرنوشت ایران و شهروندان آن در حالی ادامه دارد که مجتبی‌ رضاخواه، نماینده مجلس شورای اسلامی، در توئیتی که کاربرانی آن را «سوتی» نامیده‌اند، نقش «شیعیان میشیگان» در اختلاف رأی میان بایدن و ترامپ را مهم دانسته است.

او با انتشار عکسی از قاسم سلیمانی، فرمانده سابق سپاه قدس، و ابومهدی المهندس که هر دو توسط ارتش آمریکا در عراق کشته شدند، نوشته «شیعیان میشیگان» به ‌دلیل صدور دستور کشتن این دو نفر، «بسیج شدند و نسخه ترامپ را پیچیدند.»

این نماینده با این حال کمی پس از بازنشر گسترده توئیت خود که دستاویز طنز در شبکه‌های اجتماعی شد، آن را حذف کرد.

جالب این‌که این موضوع از سوی یک مقام رسمی در جمهوری اسلامی در حالی توئیت شده که بر اساس آمار، تنها یک درصد شهروندان ایالات میشیگان مسلمان هستند و آمار شیعیان احتمالی در میان همین یک درصد هم روشن نیست.

شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی اما فارغ از فضای غالب دوقطبی، مقایسه میان شب‌های قدر و شب‌های انتخابات آمریکا را «نادرست» تلقی کرده و نوشته‌اند: «سرنوشت رویارویی نفس‌گیر چهل و اندی ساله میان حکومت و مردم را تنها یک انقلاب توده‌ای تعیین خواهد کرد.»