چه کسی وزیر خارجه کابینه بایدن خواهد شد و برای حل معمای ایران چه خواهد کرد!؟

بین الملل تابناک: با پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، از الان گمانه زنی های زیادی پیرامون کابینه او آغاز شده است. در این میان، جایگاه وزارت خارجه بیش از سایر پست های دیگر کابینه او مورد توجه قرار گرفته است و اسامی مختلفی نیز مطرح شده است.

به نظر می رسد کسی به عنوان وزیر خارجه کابینه دولت بایدن انتخاب خواهد شد که بتواند اعتبار از دست رفته این کشور در سیاست خارجی در دوران دونالد ترامپ را بازسازی کند. 

سوزان رایس؛ فرد نزدیک به باراک اوباما 

سوزان رایس سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل و مشاور امنیت ملی اوباما یکی از مهم ترین و جدی ترین گزینه های دولت بایدن برای تصدی وزارت خارجه آمریکا خواهد بود. 

 سوزان رایس، سیاستمدار آمریکایی است که در کابینه باراک اوباما، سفیر این کشور در سازمان ملل بود. وی همچنین سابقه فعالیت به عنوان مشاور امنیت ملی در دوره اوباما را دارد و به نظر می‌رسد بایدن با عملکرد او آشنایی لازم را داشته باشد.

رایس در حالی خود را در میان سران دموکرات در دولت اوباما یافت که از کودکی می‌خواست سناتور آمریکایی بشود. 

او سابقه خوبی در سیاست خارجی برای خود به دست آورد ولی هیچ گاه صاحب یک سمت انتخابی نشد. به همین دلیل بود که مطرح شدن وی به عنوان معاون اول بایدن در ابتدا غافل‌گیرکننده به نظر رسید. 

وی پس از فارغ‌التحصیلی در رشته تاریخ از دانشگاه استنفورد و گرفتن بورسیه از دانشگاه آکسفورد در سن ۲۱ سالگی، به دولت بیل کلینتون پیوست. 

او از سال ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۷ ابتدا در شورای امنیت ملی بیل کلینتون انجام وظیفه کرد و سپس تا سال ۲۰۱۱ به عنوان معاون وزیر خارجه در امور آفریقا به وزارت خارجه پیوست. 

رایس با این که سابقه طولانی در حمایت از خانواده کلینتون دارد، در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۸ از باراک اوباما که رقیب هیلاری کلینتون بود حمایت کرد و باعث شد اوباما پس از رسیدن به ریاست جمهوری نظر ویژه‌ای به وی داشته باشد. 

دلیل حمایت او از اوباما بیشتر متوجه این نکته بود که اوباما مخالف اعزام نیرو برای جنگ عراق بود در حالی که هیلاری کلینتون از اعزام سربازان پشتیبانی می‌کرد. کلینتون بعدها از داشتن چنین نظری ابراز پشیمانی کرد. 

مشاور سابق امنیت ملی اوباما پیش از گفت‌وگوها در مورد انتخابش به عنوان معاون اول بایدن، اعلام کرده بود که ممکن است برای گرفتن کرسی سنا در حوزه ماین، با سوزان کولینز جمهوری‌خواه در انتخابات ۲۰۲۰ کنگره وارد رقابت شود، آرزویی که از بچگی دنبالش بود.

شش ماه پس از آن، وی تصمیم گرفت از رقابت دست بکشد. 

کریس کونز؛ یار نزدیک بایدن و مدافع عملکرد «فراجناحی»

به گزارش یورونیوز، گروهی از هواداران کریس کونز از هم اکنون سندی پنج صفحه ای در تشریح دلایل لزوم انتخاب او به عنوان وزیر خارجه دولت جو بایدن تهیه کرده اند. کریس کونز مانند جو بایدن در عرصه سیاست ایالت دلاور در شمال شرقی آمریکا فعالیت کرده است. او هم اکنون یکی از دو نماینده این ایالت در مجلس سنای ایالات متحده است. کرسی کریس کونز در مجلس سنا زمانی در اختیار جو بایدن بود.

او اخیرا بدون رد تمایلش برای فعالیت در عرصه سیاست خارجی گفته بود: «جو بایدن و من دیدگاه های بسیار مشابه و خیلی همسو با یکدیگر داریم.»

کریس کونز مانند جو بایدن از عملکرد «فراجناحی» و همکاری با جمهوریخواهان دفاع می کند. امری که احتمالا تائید صلاحیت او به عنوان وزیر خارجه در مجلس سنا را تسهیل خواهد کرد. کریس کونز اخیرا در یکی از اظهارنظرهای خود گفته بود: «متحدان و رقبا باید بدانند که دولت [آمریکا] با یک صدا سخن می گوید و سیاست هایش [در عرصه بین الملل] با تغییر جهت باد در سیاست داخلی به طرز چشمگیری فرق نخواهد کرد.»

کریس مورفی؛ از دیدار با ظریف تا منتقد جدی عربستان

کریس مورفی، سناتور ایالت کنتیکت نیز یکی از گزینه های احتمالی برای سمت وزارت خارجه دولت احتمالی دموکرات ها است. جناح پیشروی حزب دموکرات تلاش می کند تا کریس مورفی یکی از چهره های حاضر در کابینه جو بایدن باشد.

این سناتور ۴۷ ساله یکی از اعضای فعال کمیته روابط خارجی مجلس سنا است. کریس مورفی از منتقدان جدی همکاری واشنگتن با عربستان در جنگ یمن است. وی یکی از معماران طرح وضع محدودیت برای فروش تسلیحات نظامی به عربستان بود.

او در عرصه سیاست داخلی آمریکا نیز یکی از چهره های سرشناسی است که از اعمال محدودیت برای استفاده از سلاح گرم دفاع می کند. انتظار می رود که کریس مورفی در عرصه سیاست خارجی از موضع گیری های اعضای جناح پیشروی حزب دموکرات مانند کاهش هزینه نظامی، تاکید بیشتر بر دیپلماسی و توجه بیشتر به اقتصاد در سیاست خارجی حمایت خواهد کرد.

کریس مورفی اوایل سال جاری پس از دیدارش با محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران انتقاد مقامات دولت دونالد ترامپ را برانگیخت. او در دفاع از دیدارش با محمد جواد ظریف گفته بود: «خطرناک است اگر با دشمنانتان حرف نزنید.»

آنتونی بلینکن؛ گزینه وزیر خارجه یا مشاور امنیت ملی

آنتونی بلینکن در دولت باراک اوباما سمت های مهمی را تجربه کرد. او در ابتدا مشاور امنیت ملی معاون رئیس جمهوری یعنی جو بایدن بود. پس از آن به عنوان معاون سوزان رایس در مقام معاونت مشاور امنیت ملی ایالات متحده مشغول به کار شد. وی در نهایت در دو سال پایانی دولت باراک اوباما معاون جان کری در وزارت خارجه آمریکا بود.

آنتونی بلینکن، ۵۸ ساله هم اکنون یکی از اعضای ارشد کارزار انتخاباتی جو بایدن است. او سابقه فعالیت در دولت های بیل کلینتون و باراک اوباما را دارد. هر چند از او به عنوان یکی از گزینه های وزارت خارجه یاد شده است اما انتظار می رود که جو بایدن در صورت پیروزی در انتخابات به دنبال فعالیت آنتونی بلینکن در مقام مشاور امنیت ملی در کاخ سفید باشد.

دیگر گزینه ها

سامانتا پاور، سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل متحد، تام دانیلون، مشاور امنیت ملی سابق و وندی شرمن، ویلیام برنز و نیکولاس برنز، معاونان پیشین وزارت خارجه آمریکا از جمله دیگر گزینه های احتمالی برای حضور در کابینه احتمالی جو بایدن در مقام وزیر خارجه هستند. در این میان وندی شرمن به دلیل نقشی که در مذاکرات هسته ای آمریکا با ایران داشت برای ایرانیان چهره ای شناخته شده تر است.

وزیر خارجه دولت بایدن و معمای ایران

بدون تردید یکی از معماهای اصلی وزیر خارجه جدید آمریکا- هر کدام از گزینه های فوق- تنظیم سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران است. همه افراد فوق الذکر کسانی هستند که در دولت اوباما مسئولیت داشته اند و مواضع آن ها حاکی از این است که دیدگاه مثبتی در مورد برجام دارند.

با این حال، به نظر می رسد داشتن دیدگاه مثبت در مورد برجام کافی به نظر نمی رسد. آنچه ضروری به نظر می رسد این است که دولت جدید آمریکا و وزیر خارجه آن در ابتدا به جای سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ، گام های عملی مشخصی برای نشان دادن حسن نیت خود و جبران خسارات خروج آمریکا از برجام بردارد. 

در همین رابطه، وزیر امور خارجه اسلامی ایران روز یکشنبه در توئیتی نوشت: جهان در حال نظاره است که آیا رهبران جدید آمریکا روش مخرب، ضدقانون و قلدرمابانه رژیم رو به پایان آمریکا را رها خواهند کرد و چندجانبه گرایی، همکاری و احترام به قانون را در پیش خواهند گرفت یا نه.

 محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در یادداشتی در اینستاگرام نوشت: خوشبینی دولت های گذشته نسبت به امریکا و اروپا، بارها به ملت ایران آسیب زده است. سریال چهل ساله سیاست «تحریم وبرداشتن تحریم» از سوی دولت های امریکا و خوش خیالی برخی از دولتمردان  ایران طی چهل سال گذشته فرصت های اقتصاد ملی ما را ازبین برده است. دولتی در امریکا آمده ایران را تحریم کرده و دولت دیگری می آید و آن را در کاغذ برمی دارد.

وی افزود: بنابراین از سویی رئیس جمهور جدید آمریکا باید در اولین فرصت کلیه تحریم ها را بردارد، از ملت ایران به خاطر اقدامات گذشته عذرخواهی کند، خسارات اقتصادی ناشی از تحریم ها که به ملت ایران وارد شده را جبران کند و از سوی دیگر نباید منتظر برداشتن تحریم ها بمانیم بلکه با استفاده از توانایی های خود و  قوی شدن در اقتصاد، فرهنگ و تقویت امنیت در داخل  و جبهه مقاومت در منطقه از دیوار نیمه ویران امریکا که در مقابل ملت ایران قرار دارد، بپریم. 

بنابراین، برای حل معمای ایران و تنظیم درست سیاست خارجی آمریکا در برابر ایران- متفاوت از آنچه دولت ترامپ دنبال کرده است- وزیر خارجه جدید آمریکا باید گام های عملی، ملموس و همراه با حسن نیت بردارد. شاید نخستین گام، عذرخواهی رسمی باشد و گام بعدی رفع تحریم ها.