تهدید برای توسل به دیوان عالی/ آیا پرزیدنت به بن‌بست خورده است؟

خبرگزاری مهر - گروه بین‌الملل: می‌گوید ۷۱ میلیون رأی قانونی دارد و این دیوان عالی است که بین او و نامزد دموکراتی که «به غلط» ادعای پیروزی کرده، داوری خواهد کرد.

از مدت‌ها پیش از انتخابات ۲۰۲۰ بود که با مرگ «روث گینزبرگ» قاضی دموکرات و تلاش کاخ سفید برای پُر کردن کرسی خالی او با «امی بارت» محافظه‌کار، سناریوی دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا برای زیر سوال بردن نتیجه رقابت ۲۰۲۰، تا حدی معلوم شد.

در سطح ملی، پیشتازی ۹ درصدی جو بایدن، این گمانه‌زنی را که مانند سال ۲۰۱۶، به‌رغم برتری آرای مردمیِ رقیب دموکرات، سهم بیشتر آرای الکترال به ترامپ می‌رسد؛ تا حد زیادی مردود می‌کرد.

پس خوب بود که رئیس‌جمهور آمریکا جانب احتیاط را نگه داشته و تا فرصت هست ترکیب دیوان عالی را به نسبت ۶ به ۳، به نفع قضات جمهوریخواه تغییر دهد. در این صورت، شاید به وقتش، آنها می‌توانستند ناکامی‌های احتمالی او را جبران کنند.

مرحله بعدی سناریو، ترغیب هواداران ترامپ به عدم حضور در رأی‌گیری پُستی و نامشروع جلوه دادن این شیوه بود. به این ترتیب، وی می‌توانست اختلاف چند میلیونی آرای خود با بایدن را ناشی از تقلب در رأی‌گیری غیابی جلوه دهد.

اکنون اوضاع به گونه‌ای رقم خورده که بایدنِ دموکرات با عبور از حدنصاب ۲۷۰ رأی الکترال، خود را رئیس‌جمهور منتخب آمریکا معرفی می‌کند. حال، سوال این است که آیا ترامپ آنگونه که گمان می‌رفت، امیدی به طرح دعوا در دیوان عالی آمریکا دارد؟

عدم شفافیت استراتژی برای پیشبرد دعوای حقوقی

منابع وابسته به کاخ سفید می‌گویند پرزیدنت قصد عقب‌نشینی ندارد و با این ادعا که فریب خورده در مراسم تحلیف بایدن هم مشارکت نخواهد کرد.

*اما نکته اول آن است که او به رغم تهدید، هنوز هیچ مدرکی برای تقلب گسترده ارائه نداده و مشخص نیست دقیقاً به دنبال شکایت از چیست.

یکی از مواردی که ترامپ آن را به چالش کشیده موضوع آرای پستی ارسال شده تا ساعت ۷ عصر سوم نوامبر (۱۳ آبان) در پنسیلوانیا است که بنابر مصوبه مجلس این ایالت، تا سه روز پس از اتمام رأی‌گیری اگر دریافت شود قانونی است.

دیوان عالی آمریکا شامگاه جمعه با بخشی از درخواست ستاد جمهوریخواهان در پنسیلوانیا موافقت کرد. به این ترتیب، مقرر شد آرای پستی واصله در روز انتخابات و بعد از آن تا بعدازظهر جمعه به تفکیک از آرای دیگر شمارش شوند؛ ولی شمارش آرا متوقف نشود.

با توجه به شکایات گسترده از روند برگزاری انتخابات، احتمالاً راست‌آزمایی نتیجه شماری از صندوق‌های اخذ رأی و همچنین آرای پستی زمان‌بر خواهد بود اکنون با توجه به اینکه ۶ قاضی دیوان عالی جمهوریخواه هستند؛ این احتمال وجود دارد که بخشی از آن آرا که در روز انتخابات به صندوق پست انداخته شده اما بعد از روز جمعه به مقصد رسیده، شمرده نشود. اما این به شرطی است که اختلاف میان نامزدها بسیار بسیار اندک باشد که این دست‌کم درباره پنسیلوانیا که در آن بایدن با اختلاف ۳۰ هزار رأی پیش افتاده، صدق نمی‌کند.

*نکته دوم آنکه شکایت ترامپ بر اساس نتیجه نیست بلکه بر اساس روش‌های شمارش آرا و سیاست‌های هر یک از ایالات است. برای مثال، «جی سیکولا» وکیل کارزار انتخاباتی ترامپ خواستار بازشمارش آرا در ۲۸ ایالتی شد که برای شمارش از نرم افزاری استفاده می‌کنند که طبق ادعای او، به اشتباه آرا را به نفع دموکرات‌ها ثبت می‌کند.

او مدعی شده که این نرم افزار در یک بخش از ایالت میشیگان به اشتباه ۶ هزار رأی را به نفع بایدن ثبت کرده و حتماً این اشتباه در دیگر ایالات هم رخ داده است.

اما در اینجا باز هم تعداد ایالاتی که قرار است از آنها شکایت شود؛ بیش از حدی است که حوصله رسیدگی به آن وجود داشته باشد.

از یاد نباید برد که حتی با شمارش تمام آرا، با توجه به شکایات گسترده از روند برگزاری انتخابات، احتمالاً راست‌آزمایی نتیجه شماری از صندوق‌های اخذ رأی و همچنین آرای پستی زمان‌بر خواهد بود. حتی تا پیش از سه‌شنبه ۱۳ آبان (روز برگزاری انتخابات) بیش از ۳۰۰ شکایت در ۴۴ ایالت درباره نحوه اخذ رأی ثبت شده بود.

رجوع به دیوان عالی؛ مسیری دشوار اما محتمل

بسیاری از حقوقدانان معتقدند با وجود رقابت نزدیک دو نامزد و احتمال جابه‌جایی شمار آرا در جریان بازشماری، چالشی که به قانون اساسی مرتبط باشد و کار را به دیوان عالی بکشاند، دست‌کم در حال حاضر وجود ندارد.

اگر نتیجه آرا مورد اختلاف باشد، تیم‌های حقوقی دو حزب باید شکایات خود را در دادگاه‌های ایالتی مطرح کنند. اگر قاضی این دادگاه‌ها تشخیص داد که بازشماری آرا لازم است، به چنین کاری حکم خواهد داد. اگر یکی از طرفین با این نتیجه مخالف باشد، اعتراض به این حکم را در دیوان عالی ایالات متحده، عالی‌ترین مرجع قضائی این کشور مطرح خواهد کرد.

اما تا اینجا خبرها حاکی از آن است که نزدیکان ترامپ ازجمله «جرد کوشنر» داماد و مشاورش، وی را به پذیرش نتیجه فعلی تشویق کرده‌اند- اگرچه بعداً این خبر از سوی مقامات کاخ سفید رد شد.

برخی چهره‌های سرشناس حزب جمهوریخواه، نظیر سناتور «لیندسی گراهام» به رئیس جمهور فعلی پیشنهاد داده‌اند که از شکایت منصرف نشود- امری که گزینه رجوع به دیوان عالی را با همه دشواری‌هایش محتمل می‌کند همزمان، «روپرت مرداک» غول رسانه‌ای آمریکا و رسانه‌های وابسته به او نظیر «فاکس نیوز»، «نیویورک پست» و «وال استریت ژورنال» در حال فاصله گرفتن از ترامپ هستند. فاکس حتی پیش از سی ان ان، مدعی شد که در ایالت آریزونا با ۱۱ رأی الکترال، بایدن پیروز شده حال آنکه شمارش آرای این ایالت هنوز پایان نگرفته است.

از سوی دیگر، به گفته منابع دولت واشنگتن، ترامپ به کابینه‌اش اجازه داده که به تعهدات قانونی خود مبنی بر همکاری با تیم بایدن برای مستقر شدن در کاخ سفید عمل کند- اگر چه این خبر هم بعدها با ادعای واشنگتن پست مبنی بر امتناع کاخ سفید از امضای نامه انتقال قدرت زیر سوال رفت.

البته اینکه ترامپ به کابینه اجازه همکاری با بایدن را بدهد یا خیر، با اصرار وی مبنی بر ادامه دعوای حقوقی و بال و پر دادن به هودارانش برای انجام اعتراضات خیابانی، هیچ منافاتی ندارد و بعید است که در مراسم تحلیف رقیب دموکرات هم شرکت کند.

به هر حال، هیأت الکترال در ماه دسامبر تائید نهایی خود را مبنی بر اینکه چه کسی چهل و ششمین رئیس‌جمهور آمریکا خواهد بود، به اطلاع عموم می‌رساند و تا آن موقع بعید است که اوضاع ترامپ نسبت به الان تغییر محسوسی کرده باشد.

با این حال، نباید فراموش کنیم در حالی که رسانه‌های دموکرات ادعاهایی مبنی بر اعمال فشار خانواده ترامپ به وی را برای پذیرش شکست مطرح می‌کنند؛ برخی چهره‌های سرشناس حزب جمهوریخواه، نظیر سناتور «لیندسی گراهام» به رئیس جمهور فعلی پیشنهاد داده‌اند که از شکایت منصرف نشود- امری که گزینه رجوع به دیوان عالی را با همه دشواری‌هایش محتمل می‌کند.

آمریکا وقایع بی‌سابقه‌ای را در تاریخ خود تجربه می‌کند و با توجه به طبیعت غیرقابل پیشبینی ترامپ، گمانه زنی درباره سرنوشت سیاسی او خالی از اما و اگر نیست.

اعتراض ترامپ راه به جایی ببرد یا خیر، در این واقعیت که جامعه آمریکا به شدت دو قطبی شده است تغییری ایجاد نمی‌کند. صرف نظر از حدود ۴ میلیون رأی اضافه ای که بایدن در مقایسه با ترامپ کسب کرد؛ هر یک از این دو نفر ۷۰ میلیون نفر را به کارزار خود جلب کرده‌اند. با این دوپارگی، بعید است که بایدن بتواند در دوره احتمالی قدرت، طرفداران ترامپ را راضی نگه داشته و کشور را یکپارچه کند.

این اختلاف نظر عمیق که مردم آمریکا را اینگونه متفرق کرده بازتابی از ضعف نظام به اصطلاح دموکراتیکی است که این روزها رنگ و لعاب خود را از دست داده است. اگر ترامپ کار را به دیوان عالی بکشاند و طرفدارانش را به اعتراض خیابانی دعوت کند؛ کشور به سمت آشوب پیش می‌رود و اعتبار جهانی خود را از دست می‌دهد. اما حتی اگر او به انتقال مسالمت آمیز قدرت هم تن دهد؛ هر بار که بایدن از پنجره کاخ سفید به بیرون نگاه می‌کند؛ به خود یادآوری خواهد کرد که «نیمی از مردم آمریکا به من رأی ندادند» - واقعیتی که اعتبار داخلی و خارجی او را خدشه‌دار خواهد کرد.