ناظران می‌گویند؛ آیا قربانیان جنایات جنگی افغانستان به دادگاه کیفری بین‌االمللی مراجعه خواهد کرد؟
بی بی سی فارسی
- امان ریاضت
- سخنگوی وزارت عدلیه افغانستان
پس از رویداد یازدهم سپتامبر جنگ طالبان با نیروهای افغان و نیروهای خارجی به رهبری آمریکا در افغانستان تلفات بسیاری به جا گذاشته‌است. افشاگری واشنگتن‌پست از اسناد محرمانه جنگ افغانستان به نقل از پنتاگون نشان می‌دهد که در جنگ افغانستان از سال ۲۰۰۱م تا اکتبر ۲۰۱۹م، به گونۀ تخمینی ۱۵۷ هزار نفر کشته شده‌اند. از جمله ۴۳ هزار و ۷۴ نفر آن افراد ملکی(غیرنظامی)، ۴۲۴ امدادگر و ۶۷ خبرنگار و کارکنان رسانه‌ها نیز کشته شده‌اند.
هر چند از تلفات غیرنظامیان در جنگ میان دولت افغانستان و طالبان، آمارهای مختلفی ارایه شده‌است اما استناد به افشاگری واشنگتن‌پست از اسناد محرمانه جنگ افغانستان، نشان می‌دهد که در نتیجۀ جنگ ۱۹ ساله در افغانستان در مجموع ۴۳ هزار و ۵۶۵ غیرنظامی به گونۀ مستقیم یا غیر مستقیم کشته شده‌اند.
دیده‌‌بان جهانی حقوق بشر در سال ۲۰۱۷م اعلام کرد که اسناد متعددی از خشونت‌های گروه طالبان را در اختیار دارد که حملات بی‌شمار انتحاری و دیگر حمله‌های عمدی را بالای هزاران غیرنظامی به شمول قضات، قانون‌گذاران، بزرگان قومی و خبرنگاران راه‌اندازی کرده‌اند. این افراد توسط حمله‌های انتحاری و یا در پی انفجار وسایط نقلیه و ساختمان‌های مورد استفادۀ آن‌ها، هدف قرار گرفته‌اند. دیدبان جهانی حقوق بشر، هم‌چنان دریافت‌های خود را در باره‌ی نیروهای نظامی ایالات متحدۀ امریکا و مأموران سی‌آی‌ای مبنی بر شکنجه و بدرفتاری با زندانیان در افغانستان نیز مطرح کرده‌است.
- حمله 'داعش' به دانشگاه کابل؛ دانشجویان معترض: ما را نکشید گلوله کم می‌آورید
منبع تصویر، Social Media
وزارت امور داخله افغانستان چندی پیش فهرستی کوتاه از حمله‌های بزرگ تروریستی گروه طالبان را که در میان سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹م در افغانستان انجام شده، نشر کرده‌است. این فهرست کوتاه نشان می‌دهد که طالبان در پنج سال گذشته بالای ۱۸ هدف غیر جنگی، حمله‌های عمدی و خون‌بار تروریستی را انجام داده‌اند. این حمله‌های عمدی بالای مسجدها، مرکزهای صحی، میدان ورزشی، مراسم عروسی، مراسم نماز جنازه، گردهمایی علمای دین، گردهمایی‌های مردمی انتخاباتی و هتل کانتیننتال صورت گرفته‌است که سبب کشته و زخمی شدن هزاران فرد ملکی به شمول کودکان و زنان شده‌است.
حمله‌ی اخیر تروریستی در دانشگاه کابل که امرالله صالح معاون نخست ریاست جمهوری افغانستان آن را کار طالبان گفت، نشان می‌دهد که این جنگ هیچ نوع قاعده و قانون جنگی را به رسمیت نشناخته‌است. در این جنگ، انواع جنایت‌های بشری و جنگی از سوی طالبان و یا گروه‌های تروریستی همکار آن‌ها به نمایش کشیده شده‌است. سر بریدن یک کودک ۱۲ ساله در قندهار در سال ۱۳۹۱، گروگان‌گیری مسافران در شاهراه‌ها، حمله‌ی موتر بم در چهاراهی زنبق شهر کابل که نزدیک به ۶۰۰ کشته و زخمی بر جا گذاشت، قتل عام نوزادان و مادران در شفاخانه نسایی ولادی دشت برچی، حمله‌ی انتحاری در مسجد وزیر محمد اکبر خان شهر کابل و ده‌ها حمله‌های خون‌بار دیگر، مصداق واضح وحشتناکی جنگ طالبان و جنایت‌های جنگی و ضد بشری است.
- داعش مسئولیت حمله به دانشگاه کابل را به عهده گرفت؛ دولت افغانستان سه‌شنبه را ماتم ملی اعلام کرد
منبع تصویر، Reuters
توضیح تصویر،در حمله روز (دوشنبه، ۱۲ عقرب/آبان) به دانشگاه کابل ۲۲ نفر کشته و دست‌کم ۴۰ نفر زخمی شدند. اکثر قربانیان دانشجویان بودند
شدت این جنگ و تلفات ناشی از آن حال سبب شده تا افغانستان و جهان به شمول شماری از قربانیان حمله‌های عمدی و تروریستی طالبان، از جنگ با این گروه خسته شده و روند صلح را در پیش گیرند؛ صلحی که اکنون آنهم به بن‌بست رسیده‌است.
حملۀ موتر بمب (خودرو بمب‌گذاری شده) در چهاراهی زنبق کابل در سال ۱۳۹۶ که جان حدود ۹۰ تن را گرفت و بیش از ۴۶۰ تن را زخمی کرد. ریاست امنیت کشور گفت که شبکۀ حقانی که رهبر آن معاون گروه طالبان است، عامل این حملۀ مرگ‌بار است.
اکنون که زندانیان طالبان به شمول مجرمان جنگی و بشری آن‌ها رها شده‌است و مرحلۀ مذاکره دولت جمهوری اسلامی افغانستان با گروه طالبان است، مشکل خانواده‌هایی که از طرف‌های این جنگ نبوده‌اند و اما قربانی عمدی جنایت‌های جنگی و ضد بشری طالبان شده‌اند، چی می‌شود؟
آن گونه که معاون نخست افغانستان می‌گوید، آیا خانواده‌های قربانی می‌توانند بالای تروریستانی که عکس‌های شان در دروازه‌های عمومی شهر نشر گردیده‌است، دعوا باز کنند؟ افغانستان با آن‌ها چی می‌کند؟ محکمه‌ی بین المللی جزایی با آن‌هایی که به اهداف غیر نظامی حمله کرده‌اند و مرتکب جنایت‌های جنگی و ضد بشری شده‌اند، چی می‌کند؟ و سر انجام قربانیان جنایت‌های جنگی و بشری چگونه به محکمۀ جزایی بین المللی شکایت می‌توانند؟
توضیح تصویر،عکس قربانیان حمله به مسجد امام زمان در کابل
افغانستان و محکمۀ بین المللی جزایی؛
محکمۀ بین المللی جزایی (دیوان کیفری بین‌المللی) به هدف پایان دادن به نقض حقوق بشردوستانه، عدم مجازات جنایت‌کاران و کمک به صلح و امنیت جهانی در سال ۲۰۰۳م به گونۀ عملی ایجاد گردید. بر بنیاد اساس‌نامۀ رم که مبنای تشکیل محکمۀ بین المللی جزایی است، این محکمه به جنایت‌های جنگی، جنایت‌های ضد بشری، جنایت‌های نسل کشی و جنایت تجاوز رسیده‌گی می‌کند. افغانستان در ۲۳ جدی ۱۳۸۱ه.ش به اساس مصوبۀ شماره ۲۶/۵۶ مجلس عالی وزرای دولت انتقالی اسلامی افغانستان به محکمۀ بین المللی جزایی (اساس‌نامۀ رم) پیوسته است. افغانستان، احکام اساس‌نامۀ رم را در کود جزای خویش که هم‌اکنون نافذ است، رعایت نموده‌است و هم‌چنان این اساس‌نامه را در جریدۀ رسمی خویش در سال ۱۳۹۷ه.ش نشر کرده‌است.
جنگ درازمدت طالبان با نیروهای افغان سبب گردید تا بسیاری موارد جنایت‌های جنگی و جنایت‌های ضد بشری تعریف شده در اساس‌نامۀ رم، از سوی طالبان در افغانستان انجام شود. قتل عمدی، حبس یا سایر محرمیت‌های شدید از آزادی فزیکی نقض کننده قواعد بنیادی حقوق بین الملل، رفتار بی‌رحمانه یا هتک کرامت انسانی، اصدار حکم و اعدام خارج از مفاد قوانین نافذۀ جزایی (محکمۀ صحرایی)، هدف قراردادن عمدی پرسنل، مواد، واحدها یا وسایط نقلیه که به‌منظور ارایۀ خدمات بشردوستانه مورد استفاده بوده‌اند، هدف قراردادن عمدی مرکزهای آموزشی، فرهنگی، عبادت‌گاه‌ها و نهادهای مشابه، استخدام یا استفاده از کودکان در گروه‌های نظامی و جنگ، قتل یا زخمی ساختن خصمانۀ اسیران جنگی و موارد دیگر از زمره جنایت‌های جنگی و ضد بشری اند که گروه طالبان مرتکب آن گردیده‌اند.
- آلبوم عکس؛ حمله به مسجد امام زمان در کابل
- یک روحانی در انفجاری در کابل کشته شد
منبع تصویر، Reuters
توضیح تصویر،مهاجم انتحاری خود را در داخل تالار عروسی اورانوس زمانی منفجر کرده که ده‌ها روحانی برای تجلیل از روز تولد پیامبر اسلام در آن گردهم آمده بودند
وزارت داخله: حملۀ انتحاری در مسجد التقواء در کابل در سال ۱۳۹۸ که در نتیجۀ آن به شمول مولوی ریحان، ۱۸ نماز گزار شهید و زخمی شدند.
محکمۀ بین المللی جزایی در سه حالت می‌تواند به این جنایت‌ها رسیده‌گی کند. نخست این‌که دولت افغانستان، جنایت‌های جنگی و ضد بشری را که در توان رسیده‌گی خودش نیست، با اسناد لازم فهرست نموده و آن را به محکمۀ بین المللی جزایی راجع نماید. دوم، شورای امنیت سازمان ملل متحد، جنایت‌های جنگی و ضد بشری را که از سوی طرف‌های جنگ به ویژه گروه طالبان اتفاق افتاده‌است، به محکمۀ بین المللی جزایی راجع کند و سوم، کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان یا قربانیان جنایت‌های جنگی و ضد بشری دست به کار شوند. قربانیان جنایت‌های جنگی و ضد بشری می‌توانند نهادی را به منظور دادخواهی برای قربانیان جنایت‌های جنگی و ضد بشری ایجاد نموده و تمامی شکایت‌های مستند شان را ثبت نمایند. این شکایت‌ها می‌باید از طریق کمیسیون مستقل حقوق بشر کشور و یا نهاد مربوطه شان به سارنوال محکمۀ بین المللی جزایی پیشکش شود.
هر چند حکومت افغانستان بر بنیاد تصامیم لویه جرگه مشورتی صلح، برخی از زندانیان طالبان را برای تحقق صلح که خواست ملی است، به گونۀ مشروط آزاد کرده‌است اما مجرمان جنگی و ضد بشری آن‌ها مصوونیت از مجازات ندارند. دستگاه عدلی و قضایی افغانستان در صورت دریافت دعوای حق العبدی از سوی خانواده‌های قربانیان، می‌تواند آن‌ها را محاکمه نموده و نظر به جرم شان مطابق کود جزای کشور تا اعدام محکوم نماید و یا آن‌را به محکمۀ بین المللی جزایی راجع نماید.
منبع تصویر، Kawdar Danesh
توضیح تصویر،قربانیان حمله به آموزشگاه کوثر دانش در کابل چه کسانی بودند؟
- بمب‌گذار دانشگاه خصوصی در کابل 'هنگام جابه‌جایی مواد انفجاری کشته شد'
دولت پس از صلح در افغانستان که به نظر می‌رسد طالبان نیز بخشی از آن خواهد بود، به دلیل حفظ صلح، شاید نتواند یا نخواهد در باره‌ی جنایت‌های جنگی و ضد بشری گروه طالبان تحقیق کند و یا آن را به محکمه‌ی بین المللی جزایی راجع سازد، اما قربانیان جنایت‌های جنگی و ضد بشری می‌توانند که سارنوال این محکمه را به تحقیق در بارۀ جنایت‌های جنگی و ضد بشری ای که پس از می ۲۰۰۳م. در افغانستان اتفاق افتاده‌است، وادار کنند. این محکمه در وضعیت صلح می‌تواند مجرمان جنگی و ضد بشری طالبان و طرف‌های جنگ را بدون در نظرداشت مقام شان در دولت آینده به محاکمه بکشاند.
همه طرف‌دار صلح اند اند اما همه طرف‌دار معافیت از مجازات جنایت‌کاران جنگی و ضد بشری گروه طالبان و سایر طرف‌های جنگ نیستند. هیچ توافقی صلاحیت بخشش خون فرزندان قربانیان جنایت‌های جنگی و ضد بشری در افغانستان را ندارد. حمله‌های عمدی گروه طالبان که از طرف‌های جنگ نبوده‌اند و اما شهید شده‌اند، صلاحیت بخشش یا بازپرس خون فرزندان بی‌گناه شان را دارند نه کس دیگری.
برای پخش این فایل لطفا جاوا اسکریپت را فعال یا از یک مرورگر دیگر استفاده کنید.توضیح ویدئو،خاکسپاری قربانیان حمله انتحاری داعش به یک مرکز آموزشی در کابل
منبع خبر: بی بی سی فارسی 
اخبار مرتبط: ناظران می‌گویند؛ آیا قربانیان جنایات جنگی افغانستان به دادگاه کیفری بین‌االمللی مراجعه خواهد کرد؟
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران
