مردی با آرزوهای دوربُرد! / دستاوردهای شهید تهرانی مقدم که امنیت مان مرهون آن هاست

تلاش شهید تهرانی مقدم و همکارانش در این زمینه باعث شد شاهد تحولات بزرگی در حوزه موشکی باشیم، موشک هایی با برد  و دقت  بالا. امروز در حالی نهمین سالگرد شهادت دانشمند موشکی کشور بر تقویم نقش بسته که شاید بتوان توسعه موشک های بالستیک را از مهم‌ترین و پرآوازه‌ترین پیشرفت های کشور در حوزه نظامی در دوران تحریم برشمرد. نمونه های این موفقیت بزرگ را که رعشه به اندام دشمنان کشور انداخته در سالیان اخیر در بمباران مواضع داعش در دیرالزور، هدف قرار دادن مواضع گروهک تروریستی پژاک  و البته بمباران پایگاه آمریکایی عین‌الاسد، دیده ایم. با این حال امروز مروری خواهیم داشت بر نقش شهید تهرانی مقدم پدر موشکی ایران در توسعه و توان موشکی کشورمان که در ادامه آن را می خوانید.

  نگاهی کوتاه به زندگی پدر موشکی

سردار سرلشکر پاسدار شهید حسن تهرانی‌مقدم از بنیان گذاران اصلی صنایع موشکی و بنیان گذار توپخانه و موشکی سپاه در دوران هشت سال دفاع مقدس و مسئول سازمان خودکفایی و تحقیقات صنعتی سپاه پاسداران  بود. حاج حسن 6 آبان 1338 در محله سرچشمه تهران به دنیا آمد و در سال 1358، در مقطع کارشناسی رشته مهندسی صنایع پذیرفته شد و مدرک مهندسی گرفت. او در طول هشت سال جنگ تحمیلی هم حضور پر رنگی داشت. در سال 61 توپخانه سپاه را تاسیس کرد، سال 1364 هم به عنوان فرمانده موشکی نیروی هوایی سپاه انتخاب شد. بعد از آن در سال 1384 جانشین نیروی هوا فضای سپاه شد و از سال 1385 هم به عنوان رئیس سازمان جهاد خودکفایی سپاه مشغول به خدمت شد تا این که در 21 آبان 1390 هنگامی که در پادگان امیرالمومنین(ع) شهرستان ملارد در حال آزمایش موشکی بود، بر اثر انفجار زاغه مهمات به یاران شهیدش پیوست.

 اولین پرتاب موشک

شاید زمان جنگ تحمیلی که ما حتی توانایی پرتاب موشک را هم نداشتیم کمتر کسی باور می کرد که روزی در ساخت موشک آن هم موشک های دوربرد این گونه به خودکفایی برسیم. در ابتدای دهه 60 که عراق پی در پی شهرهای کشورمان را هدف موشک قرار می داد، ایران موشکی برای مقابله نداشت و هیچ کشوری هم به دلیل تحریم‌ها حاضر نبود به ما موشک بفروشد. تا این که بعد از کلی تلاش  هشت موشک در سال 63 از لیبی خریداری شد آن هم به این شرط که صفر تا صد پرتاب و راه‌اندازی موشک‌ها به دست مستشاران این کشور باشد. به موازات همین خرید، تعداد محدودی از نیروهای سپاه با سرپرستی شهید تهرانی مقدم برای آموزش‌های موشکی و آشنایی با موشک‌های «اسکاد بی» و« فراگ 7 » به سوریه رفتند. در این مدت دو موشک یکی به پالایشگاه کرکوک و یکی هم به بانک رافدین عراق توسط مستشاران شلیک شد اما بعد این دو شلیک، لیبی اعلام کرد دیگر حاضر به همکاری مستشاری با ایران نیست. بعد از رفتن مستشاران وقت ،کار شهید تهرانی مقدم و نیروهای تعلیم دیده در سوریه  شروع شد. مستشاران لیبی با این که لوازمی را از سامانه های پرتاب باز کرده بودند اما تیم شهید تهرانی مقدم آن ها را بازسازی کردند و اولین پرتابشان را در اسفند 63 انجام و باشگاه افسران عراق را هدف قرار دادند.

  2 موشکی که اجازه شلیک داده نشد!

در اوج جنگ یعنی درست همان زمانی که تنها هشت موشک آن هم از لیبی خریداری شده بود، شهید تهرانی مقدم  دو فروند از آن ها را جدا کرد و اجازه نداد شلیک شوند تا بتواند از طریق مهندسی معکوس، آن را بومی سازی کند. این تصمیم، تصمیم بسیار مهمی بود و با راه انداختن گروه‌های مختلف در وزارت سپاه  تا روز آخر راهبری آن‌ها را خودش به عهده گرفت که نتیجه آن را امروز در بومی شدن صنعت موشکی در انواع بردها از 300 کیلومتر تا 2000 کیلومتر می بینیم. یکی از همرزمان شهید در مستند ثریا از قول شهید می گوید: «شهید تهرانی مقدم همیشه می گفت: اگر دیگران انجام دادند یعنی کار شدنی است و اگر هنوز دیگران موفق نشدند این یک موقعیت برای ماست تا به دیگران بگوییم شدنی است.»

 از شهاب تا سجیل

جنگ سال ۶۷ تمام شد اما جهاد حسن تهرانی‌مقدم برای تحقق نابودی اسرائیل که آرزوی دیرینه اش بود، ادامه داشت. او باید موشک‌هایی متناسب با آرمان‌هایش می‌ساخت. به همین دلیل بلافاصله یگان موشکی سپاه در سال 68 تبدیل به فرماندهی موشکی شد و حسن تهرانی‌مقدم و یارانش کار تحقیقات روی ساخت موشک‌های سوخت جامد و مایع را به موازات هم پیش بردند. جهاد علمی آن ها برای نخستین مرتبه با ساخت موشک «شهاب‌1»که نسخه‌ کپی «اسکاد بی» بود در اوایل دهه 70 به بار نشست. با فرا رسیدن پاییز 77 بیش از یک دهه تلاش‌ طاقت فرسای سردار با ساخت موشک دوربرد «شهاب 3»به نتیجه رسید و حالا می‌توانستیم درصورت نیاز از مرزهای غربی کشور، دشمن صهیونیستی خود را هدف قرار دهیم اما بازهم این پایان کار نبود. به غیر از شهاب 1 و شهاب 3  ،موشک های نازعات، شهاب 2، 

فاتح 110، قیام، قدر ، سجیل و... هم توسط شهید تهرانی مقدم و تیم اش ساخته شد تا زیر بنایی باشد برای دستاوردهای موشکی کشورمان. در کنار ساخت موشک،  طراحی و ساخت رادار VHF و هلی‌کوپتر شاهد، فناوری هایی مانند سیستم بدنه کامپوزیتی، فناوری عایق‌های موتور، سوخت کامپوزیتی برای موشک، سامانه موشک حامل ماهواره و طراحی سایت پرواز هم با تلاش های شهید تهرانی مقدم در کشور بومی شد.

 موشک های دوربرد و نقطه زن

بعد از ساخت موشک در بردهای مختلف حالا وقت آن بود که روی دقت موشک‌ها کار شود. اوایل کار خطای موشک‌ها تا هزار متر می‌رسید و بعد از تلاش های شبانه روزی تیم حاج حسن، این مقدار خطا  به 100 تا 200 متر رسید اما باز هم این عدد برای حاج حسن راضی‌کننده‌ نبود. شهید تهرانی مقدم و تیم تحقیقاتی‌اش فقط طی شش ماه خطای موشک‌ها را به زیر 10 متر رساندند، اتفاقی که شبیه معجزه بود و هیچ‌کس آن را باور نمی‌کرد، وقتی تست‌ها با موفقیت انجام شد همه باور کردند که چه شاهکاری صورت گرفته است آن هم برای موشک‌های برد بلند!

   ساخت سوخت موشک

خب حالا دیگر تیم حاج حسن نشان داده بود در ساخت موشک های دوربرد با دقت بالا به خودکفایی رسیده ایم اما هنوز برای سوخت موشک ها به خارج از کشور وابسته بودیم و همین وابستگی تهرانی مقدم را بر آن داشت تا روی نوع سوخت و ترکیبات موشک متمرکز شود. وقتی در آبان 87 از موشک سجیل رونمایی شد، روزنامه تونسی «شروق» نوشت: «زمانی که مقامات ایرانی آزمایش موفقیت‌آمیز موشک عاشورا (سجیل) را اعلام کردند در واشنگتن و تل‌آویو بلوایی به پا شد مبنی‌بر این که موشک جدید ایران از لحاظ فناوری قادر است به هر هدف آمریکایی در شرق اروپا و هر هدف صهیونیستی برخورد و در محل برخورد ویرانی گسترده‌ای ایجاد کند.»

چکیده گزارش   

تا سال 63 به دلیل تحریم ها حتی موشک به ما فروخته نمی شد تا این که با مهندسی معکوس توسط شهید تهرانی مقدم روی دو فروند از موشک های خریداری شده از لیبی، موشک نازعات ساخته شد. بعد از جنگ ،شهید تهرانی مقدم و تیم اش توانستند موشک هایی با بردهای مختلف از 300 تا 2000 کیلومتر را بسازند و بر نقطه زن کردن موشک ها با خطای کمتر از 10 متر تمرکز کردند. بعد از آن سوخت موشک را هم که فقط در اختیار سه کشور بود، توانستند در کشور بومی سازی کنند. اما در پایان باید به این نکته اذعان داشت  که تلاش شهید تهرانی مقدم که به پدر موشک ساز ایران معروف است باعث شدکشور از امنیت کامل برخوردار و هر گونه تهدیدی با سیلی سخت موشک‌های دقیق و قدرتمند ایرانی پاسخ داده شود که نشان از اهمیت کاری است که شهیدحسن تهرانی‌مقدم و همکارانش انجام داده اند. 

حاج‌حسن  روحت شاد  و راهت  پر رهرو باد

2323