درمان کرونا با زنجبیل و روغن بنفشه و حنظل و اسپند؛ وقتی طب سنتی میدان دار می شود

 درمان کرونا با زنجبیل و روغن بنفشه و حنظل و اسپند؛ وقتی طب سنتی میدان‌دار می‌شود

از هفته گذشته چرخشی در اظهار نظرهای مقام‌های وزارت بهداشت ایران دیده می‌شود و آنها دیگر مثل سابق علنی به طب سنتی انتقاد نمی‌کنند. حتی چند مقام وزارت بهداشت نیز با اشاره به «سیاست‌های ابلاغی» رهبر جمهوری اسلامی یک مرکز طب سنتی ویژه مقابله با کرونا راه‌اندازی کردند. این گزارش را یک شهروند - خبرنگار برای ایران وایر فرستاده و در آن با افرادی که مراجعه حضوری یا تماس تلفنی با این مرکز داشته‌اند گفت‌وگو کرده است.

***

«در دوره‌ای که مشکوک به کرونا هستید به هیچ وجه نباید یبوست داشته باشید. بنابر این اگر یبوست دارید هر روز شکمتان را با روغن زیتون در جهت عقربه‌های ساعت ماساژ می‌دهید و برای اطمینان، هر شب چند قطره روغن زیتون داخل نافتان می‌ریزید و یک پنبه هم داخل نافتان می‌گذارید و می‌خوابید.»

اینها بخشی از توضیحاتی است که «تکتم» هنگام مراجعه به «مرکز خدمات طب سنتی ویژه بیماران کرونا» شنید.

تکتم می‌گوید: «چند روزی بود گوارشم به هم ریخته بود و بی‌حال بودم. ولی جرات نمی‌کردم به درمانگاه یا بیمارستانی بروم؛ چون با توجه به وضعیت این روزها، اگر کرونا هم نداشته باشیم در این مراکز حتما می‌گیریم. مادرم به طب سنتی اعتقاد دارد و بالاخره با اصرار من را به این مرکز برد.»

«مرکز خدمات طب سنتی ویژه بیماران کرونا» چند روز پیش، ۱۸ آبان، در تهران افتتاح شد.

به گفته تکتم، جمعیت زیادی در این مرکز بود. «بعد از کلی معطلی نوبتم شد. کسی که من را معاینه می‌کرد خود را دکتر معرفی کرد. بعد از معاینه‌ای مختصر، گفتم مشکل گوارش دارم و او هم برایم کلی مواد مُلین و آلو و سوپ و روغن زیتون، با روش‌های مختلف استعمال، تجویز کرد.»

تکتم می‌گوید: «ببخش، ولی از دیروز توی دستشویی نشسته‌ام. حالم بهتر نشد که هیچ، آب بدنم هم کم شده و واقعا سر پا نمی‌توانم بایستم.»

طب سنتی در سال‌های اخیر با انتقادهای مقام‌های وزارت بهداشت و مسئولان بیمارستانی و پزشکی روبه‌رو بود. این انتقادها تا همین هفته پیش هم ادامه داشت و مثلا مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا، گفت: «وقتی مکانیسم‌های ایجاد بیماری در کرونا هنوز برای همه محققین دنیا شناخته نشده، طب سنتی می‌خواهد چه کار کند؟»

با این حال از هفته گذشته ورق برگشت و خبرهایی درباره «سیاست‌های ابلاغی» از سوی رهبر جمهوری اسلامی منتشر شد. حتی «علیرضا زالی»، مسئول ستاد مقابله با کرونا در استان تهران، نیز که قبلا منتقد طب سنتی بود ناچار شد در مراسم افتتاح مرکز طب سنتی حاضر شود و در سخنانش به «سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری» اشاره کند.

«علیرضا»، ۵۰ ساله، یکی دیگر از کسانی است که است و با یکی از کارشناسان مرکز طب سنتی در خصوص مشکلش صحبت کرده است او می‌گوید: به مشاور طب سنتی تلفن زده و جویای درمان شده است.

او به ایران وایر می‌گوید: «این روزها همه توهم کرونا داریم. البته فصل پاییز حداقل برای من یکی همیشه فصل سرماخوردگی دائم است و تقریبا هر روز با سری منگ و بینی‌ کیپ از خواب پا می‌شوم. سال‌های قبل، گاهی قرص سرماخوردگی بزرگسالان می‌خوردم و به هر حال قبل از ظهر معمولا بهتر می‌شدم. ولی امسال همین که این حال به سراغم آمد گفتم نکند کرونا باشد؟ بعد هم زنگ زدم به سامانه مشاوره تلفنی طب سنتی.»

علیرضا درباره آنچه در این تماس گذشت به ایران وایر می‌گوید: «بعد از این که علایم را برای کارشناس توضیح دادم گفت شما باید هر ۱۲ ساعت یک لیوان شربت جَلّاب بخوری؟ گفتم چی هست؟ از کجا باید بگیرم؟ گفت خودت می‌توانی درست کنی. دستورش را هم داد که شامل محلولی از گلاب و عسل و زعفران می‌شد. می‌گفت این شربت جلاب، یعنی جلادهنده قلب است. تجویز دیگرش هم این بود که سر و صورتم را با گلاب اسپری کنم و هر شب موقع خواب یکی دو قطره روغن بنفشه داخل بینی‌‌ام بچکانم.»

این شهروند با اشاره به اینکه «خیلی محترمانه برخورد کردند» می‌گوید: «راستش تجویزشان برایم باور پذیر نیست. یعنی شرکت فایزر با این میزان بودجه و تحقیقات و کیا و بیا، بعد از نزدیک به ۱۰ ماه تازه الان واکسن کرونا را کشف کرده و تاکید هم دارد که فقط روی ۹۰ درصد موثر بوده. بعد ما بگوییم شربت جلاب موثر‌تر عمل می‌کند؟ نمی‌دانم کدامش درست است واقعا؟ گاهی به قول جوان‌ترها مغز آدم واقعا رد می‌دهد.»

در طول یک هفته گذشته که رویکرد مقام‌های وزارت بهداشت به طب سنتی یکباره به فرمان رهبر تغییر کرد، یکی از افراد مورد اعتماد خامنه‌ای، یعنی «علی‌اکبر ولایتی»، نیز زبانی آشکارا اعتراضی‌تر علیه منتقدان طب سنتی به کار گرفت.

یکی از شغل‌های ولایتی البته «رئیس گروه حکمت، طب سنتی و طب دوران تمدن اسلام و ایرانی» در فرهنگستان علوم پزشکی ایران است؛ اما او به هر حال بیش از ۳۵ عنوان شغلی در جمهوری اسلامی دارد.

باری او ۱۷ آبان، یک روز پیش از افتتاح مرکز طب سنتی برای کرونا، در همایشی دیگر گفت اصلا طب سنتی «از نظر مزاج‌شناسی» بسیار جلوتر از طب جدید است و هر کس با طب سنتی مخالفت کند مطلقا این طب را نمی‌شناسد.

«رزیتا» یکی دیگر از کسانی است که با مرکز مشاوره تلفنی طب سنتی تماس داشته است.

او که باردار است به ایران وایر می‌گوید: «چند روزی است بی‌حالم و تک‌سرفه دارم. وقتی شرایطم را توضیح دادم، خانم کارشناس ابتدا خیلی ملایم گفت که هیچ مشکلی نداری و نگران نباش. بعد هم یک قرص، یا به قول خودش یک حَب دست‌ساز برایم تجویز کرد.»

به گفته رزیتا، این حَب مخلوطی از زنجبیل تازه با پودر زنجبیل بود. «وقتی به او توضیح دادم که دکترم گفته در دوران بارداری زیاد گرمی نخورم چون برای بچه خوب نیست گفت به همین دلیل گفتم سه تا بخور. اگر باردار نبودی باید روزی شش حب می‌خوردی.»

رزیتا می‌گوید خانم کارشناس با اصرار به اینکه «ریشه و پایه بیماری کرونا با زنجبیل درمان می‌شود» گفت: «نگران بچه‌‌ات هم نباش. ان شاءالله به سلامتی به دنیا می‌آید.» تجویزهای دیگر او هم این بود که از خوردن غذاهای خمیری، مثل ماکارونی و آش رشته، پرهیز کنم و دمنوش گل ختمی و چای کوهی بخورم. «برای دیگران آویشن تجویز می‌کنم اما چون شما باردار هستی آویشن لازم نیست.»

بحث بر سر کارا بودن طب سنتی در سال‌های گذشته کمی آزادتر جریان داشت اما در سال‌های اخیر طرفداران این باور بیشتر به محافل رسمی و صدا و سیمای جمهوری اسلامی راه می‌یابند و اعتقادات آنها گسترده‌تر تبلیغ می‌شود.

سردمداران طب سنتی عمدتا دو نفر هستند: یک روحانی به نام «عباس تبریزیان» که با آتش زدن یک کتاب پزشکی مشهور شد و در اسفندماه که شیوع کرونا در ایران به رسمیت شناخته شد در نامه‌ای به «حسن روحانی» مدعی کشف داروی کرونا شد. نفر دوم نیز فردی به حسین روازاده، پزشک عمومی، است که حتی پیش از کرونا نیز نظریاتی جنجالی داشت و اکنون نیز برای کرونا «روغن قطره حنظل» را تجویز می‌کند.

اما شماری از کسانی که طب سنتی را بررسی کرده یا حتی مدتی به آن مشغول بوده‌اند اکنون از منتقدان طب سنتی هستند.

«هوتن»، یکی از کسانی که دوره‌های فشرده طب سنتی را گذراند و اکنون از منتقدان آن است، به ایران وایر می‌گوید: «اکثر کسانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند و همین طور مراجعانشان عمدتا باورهایی ماورالطبیعه دارند و به طب سنتی و درمانگر بودنش اعتقاد قلبی دارند. این افراد کاری به اصول منطقی و فیزیکی و مبتنی بر آناتومی بدن و علم پزشکی کاری ندارند. نمونه‌‌اش آیت‌الله هاشمی شاهرودی بود که به خاطر اعتماد به طب سنتی و اسلامی، به گفته پسرش، روند معمول درمان را کنار گذاشت و چون مدتی در معالجه او وقفه افتاد در نهایت به فوت او منجر شد.»

هوتن می‌گوید: «آموزش‌ها در طب سنتی معمولا کلی و یک‌خطی است. مثلا اکثر مدرسان سطح بالای طب سنتی معتقدند ریشه بیشتر بیماری‌ها در طبع سرد بدن است؛ به همین دلیل علاج و درمان همه بیماری‌ها و مخصوصا کرونا را خوردن گرمی می‌دانند. مثلا در بین خوردنی‌های گوشتی، گوسفند و کبک و شترمرغ و بوقلمون را پیشنهاد می‌کنند و در تمام تجویزهایشان عسل و سیر و پیاز و زنجیل و دارچین عناصر اصلی هستند.»

یک پزشک متخصص بیماری‌های عفونی در تهران نیز به ایران وایر می‌گوید: «من اگر طب سنتی را باور کنم به تخصص خودم و نزدیک به ۱۵ سال درسی که در دانشگاه خوانده‌‌ام توهین کرده‌‌ام. من اعتقاد دارم خود آقای دکتر زالی هم به این طب اعتقاد ندارند و صرفا به صورت فرمایشی این مرکز را راه اندازی کرده است.»

این پزشک مرد سری تکان می‌دهد و می‌گوید: «یک مثال ساده می‌زنم و این بحث تکراری را ادامه نمی‌دهم: آیا پلیس بدون دیدن صحنه تصادف می‌تواند کروکی بکشد؟ مسلما خیر. پس کسی که اسکن ریه بیمار کرونایی را ندیده و از وضعیت پیشرفت بیماری اطلاع ندارد و دارو تجویز می‌کند هیچ چیز از پزشکی نمی‌داند و فقط برای خودش یک کاسبی راه انداخته است.»

«رسول چوپانی»، رئیس دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در جریان افتتاح مرکز سنتی ویژه کرونا گفت در این مرکز دست‌کم ۲۵ پزشک پذیرای مراجعان هستند و ۲۵ کارشناس نیز مشاوره تلفنی ارائه می‌کنند.
زهرا موسوی، شهروند خبرنگار، کرج/ ایران وایر
 
فیلمها و خبرهای بیشتر در کانال تلگرام پیک ایران