عراق؛ ناتو عربی و نارو سعودی

 به گزارش ایرنا، سرلشکر «عبد الامیر الشمری» جانشین فرمانده ستاد عملیات مشترک عراق دیروز (جمعه) در پاسخ به ادعاهای سعودی ها تاکید کرد که تاکنون برای انجام رزمایش نظامی با طرف سعودی توافق نکرده ایم.

رسانه های سعودی و اماراتی به بهانه سفر اخیر «عبدالامیر یار الله» رییس ستاد ارتش عراق به ریاض که در چارچوب توسعه همکاری اخیر بین دو کشور و احتمال سفر «مصطفی الکاظمی» نخست وزیر عراق به عربستان سعودی صورت گرفته، بار دیگر مدعی انجام رزمایش مشترک با بغداد در آینده نزدیک شدند.

سعودی ها چند سالی است که در رویای ایجاد یک نیروی مشترک عربی موسوم به «ناتو عربی» هستند که این رویا بیش از اینکه ایده ای عربی باشد به باور کارشناسان، بخشی از پروسه معروف به «معامله قرن» است که آمریکا قبل از ترک منطقه، آن را برای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی طراحی کرده است.

ایدهای آمریکایی در چارچوب معامله قرن

ناتو عربی در واقع به طرحی اطلاق می شود که آمریکا در دوره دوم دولت «باراک اوباما» تحت عنوان «ائتلاف راهبردی خاورمیانه» (MESA) راه اندازی کرد و اوباما در ۲۰۱۵ تعدادی از سران کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را در «کمپ دیوید» به این منظور گردهم آورد.

وقتی «دونالد ترامپ» در ۲۰۱۶ به قدرت رسید، این طرح تحت عنوان «معامله قرن» با شدت و حدت بیشتری دنبال شد.

آمریکا به این هدف که بعد از خروج نیروهایش، منطقه را همچنان در قبضه داشته باشد، به فکر ایجاد یک ائتلاف نظامی بومی همپیمان خود بود که در عین حال در قالب طرح جامع تر معامله قرن، سیاست عادی سازی با رژیم صهیونیستی را تضمین کند.

سفر جنجالی ترامپ از سرزمین های اشغالی به عربستان سعودی در  سال ۲۰۱۷ که ۶۰ رهبر عربی در منطقه در انتظارش در ریاض صف کشیده بودند، سرآغاز طرح معامله قرن و پروژه ائتلاف نظامی بومی مورد حمایت آمریکا بود که سعودی ها مسئولیت تشکیل و تامین مالی آن را برعهده گرفته بودند.

جنگ یمن بخشی از اجرای این طرح بود که تعدادی از کشورهای عربی در آن شرکت داشتند اما عدم ورود مصر و اردن به این جنگ، متعاقبا باعث تشتت در این ائتلاف بومی شده تا جایی که امروز به دو شیخ نشین سعودی و اماراتی و تاحدودی سودان محدود شده است.

سعودی ها و آمریکایی ها علاوه بر دو دولت مصر و اردن، عراق را یکی از قطب های مهم تشکیل این ائتلاف نظامی بومی می دانستند.

همان طور که اعلام شده است، شکل گیری این ائتلاف بومی نظامی مورد حمایت آمریکا، پیشبرد معامله قرن و عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی و ضدیت با محور مقاومت با مرکزیت جمهوری اسلامی ایران بوده است.

عراق میلی به ناتو سعودی ندارد

عراق در طول دو سال اخیر با وجود فشار آمریکایی ها و سعودی ها هرگز به این ائتلاف نظامی به اصطلاح بومی تن نداده است.

سعودی ها در دو سال گذشته بارها با هدف قرار دادن عراق در برابر امر انجام شده، مدعی انجام رزمایش های مشترک نظامی با عراق شده اند که بغداد هر بار این ادعاهای سعودی ها را تکذیب کرده است.

لازم به یادآوری است که سعودی ها از ۱۹۹۰ به مدت ۲۷ سال روابط خود را با عراق قطع کردند و در عین حال یکی از متهمان اصلی حمایت از تروریسم در عراق بعد از سقوط رژیم صدام به شمار می روند.

رژیم سعودی گرچه در ۲۰۱۵ سفارتخانه خود را به عنوان آغاز از سرگیری روابط با عراق در بغداد گشود و در اوائل ۲۰۱۷ وزیر امور خارجه وقت سعودی به عراق سفر کرد اما همواره به سیاست های رژیم سعودی نسبت به عراق، به دیده تردید و نگرانی نگاه شده است.

با وجود همه اینها، عراق برای اعلام حسن نیت خود به از سرگیری روابط با عربستان سعودی در بخش های اقتصادی و بازسازی کشور تن داد و در این راستا «حیدر العبادی» نخست وزیر وقت در سال ۲۰۱۷ به ریاض سفر کرد.

با وساطت آمریکایی ها، در جریان حضور العبادی در ریاض، شورای عالی هماهنگی روابط بین دو کشور شکل گرفت.

نگرانی های عراق از روابط نظامی با سعودی ها 

با وجود درخواست و اصرار عراقی ها به تاکید بر روابط اقتصادی با سعودی ها اما رژیم سعودی به طور ویژه بر پاره ای سرمایه گذاری های مشکوک با هدف اشغال بخشی از بیابان های غربی عراق و تقویت روابط نظامی و امنیتی با این کشور اصرار دارد.

این وضعیت باعث شده است با وجودی که عراق در طول سه سال گذشته به انجام رزمایش های مشترک نظامی با جمهوری اسلامی ایران و ترکیه اقدام کرده اما با درخواست سعودی ها برای انجام رزمایش مشترک، تعلل کند.

در عراق نگرانی های جدی از روابط نظامی و امنیتی مشترک با سعودی ها وجود دارد و بخشی از نیروهای مسلح این کشور معتقد است که سعودی ها به بهانه همکاری مشترک نظامی و امنیتی درصدد نفوذ در لایه های نیروهای مسلح عراق با هدف فتنه سازی است.

برخی از نیروهای مسلح عراق مانند سازمان «الحشد الشعبی» که سعودی ها به صراحت بارها خواهان انحلال آن شده اند، از جمله نیروهایی هستند که از همکاری نظامی و امنیتی با سعودی ها نگرانند.

در کنار این نیروی مسلح عراقی، گروه های مقاومت اسلامی که زیر مجموعه الحشد الشعبی هستند و همچنین شماری از جریان های سیاسی این کشور، با صراحت بیشتری از سیاست های نفوذی خظرناک سعودی ها سخن گفته و به همین دلیل تاکنون تمام تلاش سعودی ها برای رزمایش مشترک نظامی یا حتی همکاری مشترک نظامی و امنیتی با عراق با شکست مواجه شده است.

سعودی ها در سال ۲۰۱۹ (دوره  نخست وزیری عادل عبدالمهدی) که «عثمان الغانمی» رییس وقت ستاد ارتش عراق که اینک سمت وزیر کشور را دارد، ادعای برپایی رزمایش مشترک نظامی با عراق را مطرح کردند اما این ادعا در همان زمان نیز تکذیب شد.

رژیم سعودی حتی در جریان حمله به تاسیسات نفتی آرامکو در سال ۲۰۱۹ تلاش کرد که از آن بهانه ای برای کنار زدن عوامل مقاوم در برابر نفوذ نظامی و امنیتیش به صفوف نیروهای مسلح عراق بسازد اما موضع مستحکم دولت وقت عبدالمهدی، راه هرگونه بهره برداری سعودی ها را از قضیه حمله به تاسیسات آرامکو گرفت.

رژیم سعودی تمام ابزارها از جمله قدرت رسانه ای خود را به خدمت گرفته شاید در دیوار قطور نیروهای مسلح عراق، روزنه ای برای نفوذ پیدا کند اما تاکنون این تلاش ها به سرانجام نرسیده و اینک این سوال مطرح است که این دیوار سترگ تا کی در برابر این اقدام سعودی ها که با پشتیبانی آمریکایی ها و صهیونیست ها همراه است، مقاومت خواهد کرد؟