رهبر القاعده برای شبه قاره‌هند که در افغانستان کشته شد که بود؟

رهبر القاعده برای شبه قاره‌هند که در افغانستان کشته شد که بود؟
بی بی سی فارسی
رهبر القاعده برای شبه قاره‌هند که در افغانستان کشته شد که بود؟
  • عبدالسید
  • پژوهشگر در سوئد
۵ ساعت پیش

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

محمد حنیف، معاون القاعده فعالیت خود را با یک گروه در کشمیر آغاز کرد

نیروهای امنیتی افغانستان مدعی شده‌اند که محمد حنیف، معاون گروه القاعده برای بخش آسیای جنوبی را در ولسوالی بکواه ولایت فراه کشته‌اند.

محمد حنیف، مشهور به ضرار ساکن اصلی منطقه ناشم آباد کراچی پاکستان بود.

بلال سروری، خبرنگار در افغانستان به نقل از ادارات استخباراتی گفته است که محمد حنیف در منطقه‌ای از بکواه با خانواده‌اش زندگی می‌کرد که در کنترل گروه طالبان است و او رهبری حمله طالبان به نیروهای امنیتی را به عهده داشت.

در سال ۲۰۱۴ و پس از آن که اعضای شبکه القاعده و حامیان تندرو پاکستانی آن‌ها که از وزیرستان شمالی وارد افغانستان شدند، شمار زیادی از اعضای پاکستانی القاعده در عملیات نیروهای خارجی و آمریکایی در این کشور کشته شدند.

در میان این افراد تندرو کشته شده، نقش محمد حنیف به این دلیل قابل توجه است که پس از حملات یازدهم سپتامبر در آمریکا، او به ایجاد راه‌های ارتباطی و همکاری میان شبکه القاعده و طالبان افغانستان و جهادی‌های پاکستان کمک می‌کرد.

محمد حنیف، پس از سقوط حکومت طالبان در افغانستان نقشی برجسته در حملات دهشت‌افگنانه علیه دولت پاکستان نیز داشته است.

برنامه حمله با خودرو بمب‌گذاری شده علیه پرویز مشرف در سال ۲۰۰۲ را محمد حنیف طرح کرده بود.

گروه "حرکت المجاهدین" یکی از اولین گروه‌های جهادی در پاکستان است که در نخست برای همکاری با تنظیم‌های جهادی که علیه تهاجم شوروی فعالیت داشتند، ساخته شد.

این جنبش سپس فعالیت‌هایش را در منطقه کشمیر زیر اداره هند آغاز کرد و در کنار آن در زمان حاکمیت طالبان نقش فعالی در جنگ‌های این گروه برای تصرف مناطق شمالی نیز بازی کرد.

دان راسلز، پژوهشگر آمریکایی می‌گوید گروه حرکت المجاهدین در کنار ایجاد رابطه میان گروه‌های جهادی پاکستان و القاعده، این گروه همچنین ارتباطی میان گروه‌های دیگر جهادی و به همین ترتیب با شبکه القاعده در افغانستان ایجاد کرد. همچنین این گروه پس از یازدهم سپتامبر در زمینه‌سازی پناهگاه‌ها و مخفی‌گاه‌هایی برای اعضای القاعده و بیرون شدن از مخفیگاه‌ها در پاکستان نقش مهمی داشته است.

نعمت الله خان، یکی از خبرنگاران نامدار کراچی می‌گوید محمد حنیف پس از حملات یازدهم سپتامبر، به رهبری عمران صدیقی، یکی دیگر از جهادی‌های ساکن ناظم آباد راهش را از گروه "حرکت مجاهدین" جدا کرد و گروهی به نام "حرکت المجاهدین العالمی" بنیان گذاشت.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

محمد حنیف (راست) او عمران صدیقي (چپ) به اتهام دست داشتن در حمله ای به حان پرویز مشرف دستگیر و زندانی شدند

جهادی‌های پاکستانی سقوط طالبان در افغانستان و همچنین بازداشت دیگر اعضای جهادی در پاکستان را پایان همین حرکت دانستند.

به این ترتیب القاعده در پاکستان همکار دیگری به نام "حرکت المجاهدین العالمی" پیدا کرد که بعدها برای این شبکه در پاکستان کارهای قابل توجهی انجام داد.

به گفته فیض الله خان، خبرنگار پاکستانی، این گروه در پاکستان با القاعده برای مهیا کردن مخفیگاه‌ها و کمک‌مالی و جنگ علیه دولت نقش مهمی بازی کرد.

فیض الله اضافه می‌کند که حرکت المجاهدین العالمی به رهبری عمران صدیقی و محمد حنیف نخستین گروه پاکستانی بود که توانست به جان پرویز مشرف حمله‌ای را انجام دهد. به همین ترتیب حمله‌ای به کنسولگری آمریکا در کراچی و همچنین به اتوبوس حامل مهندسان فرانسوی انجام دادند و این نخستین بار بود علیه منافع کشورهای غربی در پاکستان حمله می‌شد.

بنابر اعلامیه‌های مختلف شبکه القاعده و طالبان پاکستانی به نظر می‌رسد که جدا از کراچی برخی از گروه‌های مسلح مشهور ایالت پختونخواه به خصوص پس از یازدهم سپتامبر و رویداد حمله به "لال مسجد" با "حرکت المجاهدین" علیه دولت پاکستان وارد همکاری شدند.

بدر منصور، فرمان شینواری، عبدالولی مومند (عمر خالد خراسانی) و قاری شکیل نیز از جمله همین افراد بودند.

بدر منصور و فرمان شینواری بعدها از جمله رهبران مهم القاعده پاکستان شدند. به همین گونه خراسانی و شکیل برای احیای دوباره تحریک طالبان پاکستان نقش بارزی بازی کردند.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

در نتیجه حمله به مهندسان فرانسوی در کراچی پاکستان، ۱۱ شهروند فرانسه کشته شدند

در سال ۲۰۰۲ محمد حنیف و عمران صدیقی و چند همراه دیگر شان به اتهام حمله به پرویز مشرف دستگیر شدند و محکوم به هشت سال زندان شدند.

به گفته نعمت الله خان، در سال ۲۰۰۸ و بعد از کشته شدن و دستگیر شدن اعضای "حرکت المجاهدین العالمی" از سوی اداره‌های امنیتی پاکستان این شبکه در کراچی از بین رفت و اعضای باقی‌مانده آن به وزیرستان رفتند و به القاعده پیوستند.

در سال ۲۰۱۰ دادگاه عالی ایالت سند حکم رهایی محمد حنیف و عمران صدیقی را صادر کرد.

آن‌ها نیز پس از رهایی از زندان به وزیرستان رفتند و آنجا به رهبران مهم شبکه القاعده مبدل شدند.

هسته مرکزی القاعده هم مسئولیت‌های مهمی را به این دو نفر سپرده بود چون در یک برهه مهم پاکستان کارهای قابل توجهی انجام داده بودند.

عمران صدیقی، رهبر مراکز آموزشی القاعده در وزیرستان و محمد حنیف هم مسئول استخدام افراد جدید پاکستانی و آموزش‌های نظامی به این افراد شد.

عمران صدیقی در وزیرستان به نام مستعار شیخ ولی الله و همچنین محمد حنیف به نام‌های ضرار، ایوب، نسیم و عبدالله شناخته می‌شد.

پس از ساخته شدن شاخه شبه قاره هند شبکه القاعده به رهبری صدیقی، محمد حنیف نیز به او پیوست.

بنابر اطلاعات ادارات امنیتی پاکستان و اخبار پخش شده از سوی شبکه القاعده، عمران صدیقی در ۲۰۱۴ بعد از عملیات ارتش پاکستان در وزیرستان و در هنگام فرار به سمت افغانستان توسط حمله یک پهپاد آمریکایی کشته شد و به این ترتیب پس از آن محمد حنیف، مسئولیت رهبری افراد صدیقی را به عهده گرفت و بعدتر مسئولیت معاونت القاعده در شبه قاره هند به او سپرده شد.

  • القاعده هنوز در گروه طالبان 'حضور سنگین' دارد
  • امنیت ملی افغانستان: نفر دوم القاعده کشته شد
  • سالگرد یازده سپتامبر؛ سکوت ایمن الظواهری و آشفتگی القاعده

جدا از محمد حنیف، رهبران کشته شده دیگر شاخه شبه قاره هند القاعده نیز در گذشته با طالبان افغان ارتباطات و همکاری‌هایی نزدیک داشته‌‌‌‌‌اند.

افرادی که به رهبری القاعده قبل از یازدهم سپتامبر در کنار طالبان در افغانستان جنگیده بودند، به پاکستان برگشتند و جنگ علیه دولت پاکستان را آغاز کردند و این جنگ را جنگ دفاع از طالبان می‌خواندند.

اکنون از یکسو برای طالبان افغان قطع رابطه با القاعده یک چالش بزرگ است اما از سوی دیگر با توجه به پیشینه آنها این خطر وجود دارد که اعضای خارجی القاعده در افغانستان در آینده گام‌هایی بردارند که می‌تواند برای طالبان مشکلات زیادی ایجاد کند.

به همین خاطر برای بسیاری این سوال ایجاد شده که آینده القاعده در افغانستان چگونه خواهد بود؟

منبع خبر: بی بی سی فارسی

اخبار مرتبط: رهبر القاعده برای شبه قاره‌هند که در افغانستان کشته شد که بود؟