قصه صیادان بوشهری و بنزین‌هایی که بمب خطر می‌شوند!

سهمیه بنزین قایق‌های صیادی ماهانه به آن‌ها تعلق می‌گیرد و باید آن را یکجا تحویل بگیرند. اما اینکه که کجا باید ۱۲۰۰ لیتر سوخت را ذخیره کرد، سوالی است که هنوز پاسخ درستی به آن داده نشده است.

به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، آبان پارسال بود که بنزین سهمیه بندی شد و قیمتش افزایش یافت. اگرچه سهمیه بندی ناگهانی بنزین همه را تحت تاثیر قرار داد، اما بودند کسانی که این افزایش بها به‌طور مستقیم شغل آن‌ها را هدف قرار داده بود.

در شهر‌های مختلف به‌طور معمول مصرف کنندگان بنزین رانندگان تاکسی، سرویس مدارس و ماشین‌های باربر بودند، اما قصه وقتی به استان‌های جنوبی و برخی استان‌های شمالی کشور می‌رسید پای صیادانی را وسط می‌کشید که تا پیش از این موضوع هم هیچ‌گاه به اندازه تلاششان درآمدی صید نمی‌کردند و این‌بار با این افزایش قیمت به جد کمر خم کرده بودند.

درد آن‌جا بیشتر می‌شد که افزایش بهای بنزین اجرایی شده بود، اما خبری از تخصیص سهمیه به قایق‌ها نبود و کمتر کسی حاضر می‌شد که با بنزین ۳ هزار تومانی دل به دریا بزند. فعالیت قایق‌های صیادی به علت نداشتن سوخت کافی متوقف یا بسیار کم‌رنگ شده بود.

مسئولان پایتخت‌نشین وقتی بی‌خبر از رئیس‌جمهور کلید افزایش بهای بنزین را می‌فشردند یادشان نبود که جمعیت زیادی از افراد در شهر‌های ساحلی معیشتشان به دریا و قایق‌های بنزینی‌شان گره خورده است و چرخ زندگی‌شان با سهمیه‌بندی بنزین و درنظر نگرفتشان نمی‌چرخد.  

دستور رئیس قوه قضائیه برای حل مشکل سوخت صیادان

قصه آن‌قدر برای این استان مهم و حیاتی بود که حجت الاسلام رئیسی رئیس‌ قوه قضائیه در سفر به استان بوشهر در تاریخ هفدهم بهمن ۹۸، ضمن بازدید سرزده از اسکله صیادی جُفرِه و شنیدن صدای صیادانی که فریادشان از ساحل فراتر نمی‌رفت، بیان کرد: صیادان، قشر زحمتکش و سخت کوش جامعه هستند. مسئولین در راستای رفع مشکلات این قشر اهتمام ویژه داشته باشند که در همین راستا دستگاه قضائی هم در کنار آن‌ها قرار خواهد داشت.

در این دیدار صیادان و ملوانان مشکلات مختلف خود را از جمله سهمیه سوخت، قطع شدن پیاپی سامانه‌ها، پیاده نشدن مناسب دولت الکترونیک در اسکله، بهره‌مند نشدن از امتیاز سختی کار، امتیاز آب و نداشتن بیمه گلایه‌هایی را مطرح کردند.

رئیس قوه قضائیه هم از استاندار بوشهر خواست این موضوعات را پیگیری کند و به صیادان اطمینان خاطر داد که مشکلات آن‌ها بررسی شود و اگر در استان قابل‌حل بود از سوی استاندار و اگر در حوزه استانداری نبود، در تهران پیگیری خواهد شد.

ابتدا قرار بود ماهانه ۴۰۰ لیتر برای هر قایق در نظر گرفته شود رقمی که با اعتراض صیادان و ارسال نامه‌ای به وزارت کشور خواستار تغییر و افزایش آن شده بودند. سه ماه گذشت تا بالاخره از اواخر بهمن ۹۸ ماهانه ۱۲۰۰ لیتر بنزین با قیمت ۱۵۰۰ تومان برای قایق‌های صیادی به تصویب رسید.

صیادان برای دریافت سهمیه سوخت باید هر ماه در سامانه تجارت آسان ثبت نام کنند تا پس از تایید شیلات و شرکت پخش فرآورده‌های نفتی، سهمیه بنزین به آن‌ها تعلق گیرد.

تجارت آسان یا گرفتار کردن صیاد!

عبدالله بویراتی که مدیرعامل تعاونی صیادان بندر گناوه است، با اشاره به مشکلاتی که سامانه تجارت آسان برای صیادان ایجاد کرده آن را «تجارت گرفتار» نامید و به خبرنگار ما گفت: این سامانه که باید صیادان برای دریافت سهمیه سوخت قایقشان هر ماه در آن ثبت نام کنند، مرتب قطع است و باید با هزار مکافات در آن ثبت نام کرد.

او افزود: ما بیست و چهارم هر ماه فهرست صیادان را به شیلات می‌فرستیم تا تایید شود. شیلات اول ماه بعد فهرست را تایید می‌کند و نوبت به تایید شرکت پخش فرآورده‌های نفتی می‌رسد که این کار به علت قطعی سامانه چند روزی طول می‌کشد و صیاد دیر به سهمیه‌اش می‌رسد.

این صیاد گناوه‌ای گفت: سهمیه هر ماه برای همان ماه است و اگر دیر برای گرفتن آن اقدام شود چیزی نصیب صیاد نمی‌شود و نمی‌توان آن را در حساب صیاد ذخیره کرد.

بویراتی ادامه داد: از سوی دیگر وقتی بنزین به موقع دست صیاد نرسد او مجبور است آزاد بخرد تا بتواند خرج زن و بچه را بدهد.

محمد غلامی صیاد دیگری است که پای دردل او می‌نشینیم.او بیش از ۲۰ سال است در بندر محمدعامری بخش دلوار شهرستان تنگستان در زمینه صید فعالیت دارد.

این صیاد که هم قایق صیادی دارد و هم مدیرعامل تعاونی صیادی دلوار-محمدعامری است، به ما گفت: سامانه تجارت آسان شرکت پخش فرآورده‌های نفتی مرتب دچار مشکل می‌شود و نمی‌توان به راحتی برای دریافت سهمیه ثبت نام کرد.

مشکل سهمیه سوخت صیادان حل شد، اما هنوز خبری از کارت سوخت نیست

نبود کارت سوخت مشکلات زیادی برای صاحبان شناور‌های صیادی ایجاد کرده است. صیادان بوشهری مجبورند که سهمیه ۱۲۰۰ لیتری بنزین خود را یک‌جا تحویل گرفته و به‌ناچار در انبار اسکله و منزل ذخیره کنند. در این حالت هر لحظه ممکن است که انبار ذخیره به محل حادثه انفجار  تبدیل شود.

مدیرعامل تعاونی صیادی دلوار-محمدعامری در این باره گفت: سهمیه بنزین هر قایق صیادی ماهانه حدود هزار و ۲۰۰ لیتر است که به ما در دو سهمیه ۶۰۰ لیتری می‌دهند.

غلامی ادامه داد: با توجه به اینکه جایگاه سوخت نداریم، صیادان مجبورند بنزین را در خانه نگهداری کنند که بسیار خطرناک است به ویژه در گرما، آن هم در استان بوشهر که هشت ماه از سال هوا گرم است.

او عنوان کرد: ۳۵ فروند قایق صیادی مجوزدار در بندرمحمدعامری کار می‌کنند، اما حدود صد قایق بی‌هویت در این منطقه به صید مشغولند.

وضع گناوه‌ای‌ها، اما از لحاظ نگهداری بنزین خوب است و جایگاه توزیع سوخت صیادی دارند.

مدیرعامل تعاونی صیادان این بندر گفت: ما جایگاه توزیع سوخت ویژه صیادان داریم به همین علت هر بار بخشی از سهمیه صیادان را از بوشهر تهیه و در مخزن جایگاه ذخیره می‌کنیم و هر صیادی که می‌خواهد به دریا برود قایقش را به کنار اسکله می‌آورد و باک را پر می‌کند؛ بنابراین صیادان در زمینه ذخیره کردن سوخت مشکلی ندارند.

به گفته بویراتی، به قایقی که موتورش ۵۵ اسب بخار است هزار و ۱۹۰ لیتر و قایقی که موتورش ۴۸ اسب بخار است، هزار و ۲۸ لیتر بنزین تعلق می‌گیرد.

او افزود: با توجه به هزینه حمل، نگهداری، مالیات و کارمزد صیادان گناوه‌ای بنزین را لیتری هزار و ۶۷۰ تومان از جایگاه سوخت تحویل می‌گیرند.

مدیرعامل تعاونی صیادان گناوه گفت: البته همه بندر‌ها جایگاه سوخت ندارند و صیادان مجبورند سهمیه بنزین را در خانه یا گوشه‌ای از اسکله نگهداری کنند که در هر صورت بسیار خطرناک است.

بویراتی ادامه داد: در گناوه ۱۳۰ فروند قایق صیادی مجوزدار داریم و حدود صد قایق هم بدون هویت هستند که آن‌ها سهمیه سوخت ندارند و با سوخت سه هزار تومانی به دریا می‌روند.

خطر انفجار در کمین اسکله‌ها و منازل صیادان

مدیرعامل اتحادیه تعاونی صیادی استان بوشهر نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما به تاخیر هشت ماهه برای تامین سوخت مورد نیاز قایق‌های صیادی اشاره کرد و آن را نشان‌دهنده نبود کار کارشناسی و نداشتن اشراف بر موضوع صید و صیادی برشمرد.

محمد کارگر با اشاره به مشکلات نبود کارت سوخت برای قایق‌های صیادی بیان کرد: شناورهای صیادی بر اساس فرمول جهانی فائو ماهانه۱۲۰۰ لیتر برای ۲۱ روز دریاروی دریافت می‌کنند که صیادان مجبورند آن‌را یک‌جا تحویل بگیرند.

او ادامه داد: از طریق شرکت ملی نفت خواهان پرداخت سهمیه در سه نوبت ۴۰۰ لیتری شده‌ایم.

مدیرعامل اتحادیه تعاونی صیادی استان بوشهر اضافه کرد: بار‌ها اعلام کرده‌ایم که نگهداری این حجم از بنزین مشکل‌زا است و خطر انفجار در اسکله‌ها و منازل صیادان وجود دارد.

کارت سوخت به قایق‌ها بدهند

مدیرعامل تعاونی صیادان گناوه، نحوه اختصاص سهمیه سوخت به شکل کنونی را نامناسب دانست و افزود: کاش مانند خودرو به قایق‌ها هم کارت می‌دادند تا نیازی به ذخیره سوخت نباشد و از سوی دیگر اگر بخشی از سهمیه یک ماه ماند در کارت محفوظ باشد و از بین نرود.

مدیرعامل تعاونی صیادی دلوار-محمدعامری هم گفت: پیشنهاد کرده بودیم که قایق‌ها نیز مانند خودرو‌ها کارت سوخت داشته باشند و هر ماه سهمیه سوخت به آن واریز شود که شرکت نفت در جواب این پیشنهاد اعلام کرد، ممکن است سهمیه داده شود، اما صیادان دریا نروند. چون ملاک برای اختصاص سهمیه سوخت، دریاروی است.

غلامی بیان کرد: به نظر می‌رسد باید سازوکاری در نظر گرفته شود تا هم سوخت بهتر و راحت‌تر به دست صیاد برسد و هم نهاد‌های مسئول مطمئن باشند که از آن سوخت برای دریاروی استفاده شده است.

او به تجربه چندین سال پیش اشاره کرد که سهمیه سوخت صیادان روزانه بود و روزی ۷۰ لیتر بنزین به قایق‌هایی که دریابانی اجازه خروج به آن‌ها می‌داد، تعلق می‌گرفت و این کار را از نظر ایمنی بهتر از شرایط حاضر عنوان کرد.

مدیرعامل اتحادیه تعاونی صیادی استان بوشهر نیز عنوان کرد: جامعه صیادی خواهان صدور کارت سوخت ویژه قایق‌ هستند و با پیگیری‌های انجام گرفته پیش‌بینی می‌شود در چند ماه آینده این خواست صیادان به نتیجه برسد.

آمار‌های اتحادیه صیادی کشور نشان می‌دهد، حدود ۱۲ هزار فروند شناور مجاز در ایران فعالیت دارند که از این تعداد نزدیک به هشت هزار فروند بنزین می‌سوزانند. در بوشهر به عنوان یکی از استان‌های ساحلی نیز هزار و ۴۰۰ فروند قایق صیادی وجود دارد که خوراکشان بنزین است.

سهمیه سوخت قایق‎ها کافی نیست

مدیرعامل تعاونی صیادی دلوار-محمدعامری معتقد است که سهمیه سوخت در نظر گرفته شده برای صیادان کافی نیست، زیرا دیگر در ساحل صیدی نیست و برای گرفتن ماهی باید مسیر طولانی‌تری را بپیمایند به طوری که شاید برای هر بار صید ۲۰۰ لیتر بنزین مصرف شود.

غلامی گفت: به این ترتیب سهمیه سوخت داده شده برای ۱۵ روز کافی است و صیاد در نیمه دوم ماه باید سوخت آزاد بخرد.

بویراتی مدیرعامل تعاونی صیادان گناوه هم بیان کرد: صیادان چاره‌ای ندارند که سوخت آزاد بخرند تا شاید بتوانند چرخ زندگی را در روز‌هایی که هم هزینه صید بسیار شده، هم صید کم شده، و هم هزینه زندگی بالا رفته، بچرخانند.

گفتن از امنیت شغلی برای کسانی که دل به دریا می‌سپارند شاید خنده‌دار باشد، اما بیرون از دریا و در انبار‌هایی که صیادان مجبورند سهمیه سوختشان را نگهداری کنند زنگ خطری است که باید مسئولین امر آن‌را بشنوند. 

حادثه خبر نمی‌کند و نباید منتظر ماند تا حادثه‌ای رخ بدهد و بعد یادمان بیفتد که باید فکری می‌کردیم. از ما گفتن بود و از شما مسئولین امیدواریم شنیدن.

گزارش: مژده پاینده

انتهای پیام/م