کرونا و شکار قوچ‌های پیر

این در حالی ست که حتی مقامات تا به حال بارها تاکید کرده‌اند که آمار دقیق نبوده و مرگ‌های کرونایی بدون "آزمایش پی سی آر" را شامل نمی‌شود. در همان ابتدای کرونا من یادداشتی نوشتم که رفتار مسئولین باعث می‌شود که کرونا مانند ده‌ها مسئله کلان دیگر بماند، "پیچیده" و "کرونیک" شود، که متاسفانه شد.

شاید مقصر اول این اوضاع شخص ریاست جمهور باشد. او که می‌گفت برای آنکه تعطیلی به کام دشمن نرود "شنبه همه جا باز است". ایشان در مقابل محدودیت‌ها در ابتدای شیوع کرونا در حالی مقاومت کرد که هم مردم آمادگی داشتند و هم تقارن آن روزهای اول شیوع با ایام عید می‌توانست به راحتی یک تا دو ماه تعطیلی کامل را اجرایی کند و مانند الگوی چین این ویروس را حتی در ایران ریشه کن کند.

ایران تنها کشوری در جهان است که فقط با کارت میتوان بنزین زد. فقط کافی است که دستور دهند که در این دو ماه بیش از ۲۰ لیتر بنزین داده نمی‌شود و بدون نیاز به نیروی قهریه و بگیر و ببند مردم را در خانه بنشانند.

اما این اتفاق نیفتاد، چرا؟ چون مشاوران رئیس جمهور او را بد راهنمایی کردند. اولین و مطمئن ترین شخص مورد مشاوره‌ بالاترین شخص اجرایی کشور سعید نمکی، وزیر بهداشت بود. سعید نمکی که سال‌ها سابقه کار در سازمان مدیریت و برنامه ریزی داشت، حرفش برای رئیس جمهور باید منشا تصمیم‌های مهمی باشد.

من آقای نمکی را نه از نزدیک، که از دور می شناسم. البته دو سال پیش تصادفی حضورمان در پارک ملی گلستان همزمان شد. او که عازم آلمه بود وقتی متوجه حضور من در میرزابایلو شد، بدون آنکه یک نیش ترمز بزند ترجیح داد چهره به چهره با یک منتقد مواجه نشود. ایشان برای جامعه محیط زیستی اتفاقا در دوره دوم آقای روحانی خیلی مشهور شد. آقای کلانتری بارها و بارها او را ستود که "بهترین متخصص محیط طبیعی و حیات وحش است" که از او مشاوره می‌گیرد. حتی بنابود ایشان معاون طبیعی سازمان بشود که قسمت روزگار پُست بالاتری نصیبشان کرد.

آقای کلانتری بارها فرضیه حذف قوچ‌های پیر را در توجیه مجوز شکار تکرار کرده است. انتظار است که برای آقای کلانتری که خودشان اذعان دارند چیزی از محیط طبیعی نمی‌دانند چنین ایده‌ای را از مشاور و دوست خود گرفته باشد. دفاع از شکار قوچ‌های پیر که سهم آب دیگر قوچ و میش‌های جوانتر را می‌خورند بارها مورد نقد و حتی تمسخر علاقه مندان و متخصصان محیط زیست بود.

برای کسی که دستی در شکار دارد مرگ موجودات برایش دلخراش نیست؛ نمی‌خواهم از چهره وزیر بهداشت انسانی بیرحم تصویر کنم. ولی وقتی نامه معاون پژوهشی این وزارتخانه را خواندم که به صراحت در دلیل استعفایش نوشته است "مدیریت بسیار غلط،  پر نقص در پاندمی کرونا که به دلیل عدم مشورت و توجه شما به توصیه‌ها و هشدارهای متخصصان و محققان نظام سلامت، موجب تلفات بسیار در ایران شده است"، دانستم که نگاه فلسفی انسان‌ها در انتخاب روش زندگی و مدیریتی آنها بی تاثیر نیست. اتفاقا خودم از تلویزیون مصاحبه یکی از مقامات وزارت بهداشت را شنیدم که می‌گفت (نقل به مضمون): "کسانی که در اثر کرونا می‌میرند، اگر کرونا نبود بزودی در اثر دیگر بیماری‌ها می مُردند ".   

اما خطرناک تر از آن در نامه دکتر ملک زاده عدم اعتقاد وزیر بهداشت به پژوهش‌های علمی است؛ کسی که سالها در سازمان مدیریت و برنامه ریزی برای ما محققان سهمی پژوهش را تعیین می کرد.
معتقدم انتخاب سعید نمکی به عنوان کسی که فرضیه شکار قوچ‌های پیر را برای راحت زیستن و حفظ منابع در طبیعت برای جوانترها به آقای کلانتری آموزش داد و کسی که به اذعان معاونش حتی یک پژوهش موثر بین المللی نداشته است، نمی توانست انتخابی درست برای فرماندهی بحرانی باشد که فرمانده باید بیش از هر کس دیگری نگاهش به پیرزنان، پیرمردان، بیماران و کادر درمانی آنقدر با عطوفت و دقت علمی آمیخته باشد که جان مردم را بازیچه قمار شعبده بازان "شبه علم" و بودجه نویسان "دانش گریز" نکند.

* منتشر شده در کانال تلگرام نویسنده . ۱ آذر ۱۳۹۹