پیش خرید ١۶٠ میلیون دوز واکسن ضد کرونا توسط اتحادیه اروپا

اورزولا فُن دِر لایِن، رئیس کمیسیون اروپا، روز سه شنبه اعلام کرد که این اتحادیه قراردادی برای خرید ١۶٠ میلیون دوز واکسن ضدکوویدـ١٩ با شرکت داروسازی مدرنا امضاء کرده است.

این ششمین قرارداد پیش خرید از سوی اتحادیۀ اروپا با سازندگان واکسن به شمار می‌آید و هفتمین سفارش نیز، بگفتۀ رئیس کمیسیون، بزودی اعلام خواهد شد. این چنین اتحادیۀ اروپا تا کنون نزدیک به ٢ میلیارد دوز واکسن پیش خرید کرده است.

رویکرد کشورهای اروپائی در یک کاسه کردن خریدهای خود در زمینۀ واکسن ضدکوویدـ١٩، کارآئی و بهره دهی خود را نشان داده است. هنگامی که نخستین نتایج تلاش‌‌ها برای دست یافتن به این واکسن آشکار شد، فرانسه و آلمان برای مذاکره با شرکت‌های داروسازی و پیش خرید مقادیر مورد نیاز واکسن، گروهی با همراهی ایتالیا و هلند تشکیل دادند.

کارآئی گفتگوها موجب شد که اسپانیا، سوئد و لهستان نیز به سرعت به این گروه بپیوندند. اینک کل کشورهای اتحادیۀ اروپا در آن جای گرفته‌اند و نهاد اجرائی اروپا مذاکرات و تدارک قراردادها را در دست گرفته است.

کمیسیون اروپا در گفتگوهای خود با شرکت‌های داروسازی از بودجۀ «حمایت اضطراری» در اختیار خود بهره برده و با پیش پرداخت بخشی از سفارشات، خطرات مالی ناشی از هزینۀ تحقیقات را که بر دوش سازندگان واکسن سنگینی می‌کند، به میزان فراونی کاهش می‌دهد.

اروپا در برابر این تعهدات، از شرایط و امتیازات ویژه‌ای بهره مند شده است که خرید واکسن به بهای تمام شده و یا به قیمت کمتر از جملۀ آنهاست. هر چند شرکت‌های داروسازی شرایط پیش فروش واکسن به اتحادیۀ اروپا را پنهان نگاه داشته و از مقامات اروپائی نیز خواستار عدم آشکار کردن آن شده‌اند، اما به عنوان نمونه بگفتۀ منابع آگاه، در حالیکه هر دوز واکسن گروه آمریکائی «فایزر» به مبلغ ٢۵ دلار به آمریکا پیش فروش شده، اتحادیۀ اروپا همان دوز را تنها به بهای ١٨ دلار خریداری کرده است.

قراردادهای امضاء شده در این زمینه تا کنون محرمانه مانده و مواد آن فاش نشده است. مسئولان اروپائی تاکید می‌کنند که این عدم شفافیت درخواست شرکت‌های داروسازی است که شرایط قراردادهای خود با کمیسیون را «اسرار تجارتی» تلقی کرده و در برابر رقبای خویش خواستار پنهان نگاه داشتن آن هستند. با این حال، می‌دانیم که کمیسیون، شرایطی نظیر تولید واکسن در اروپا، استفاده از فناوریهای گوناگون، داشتن منابع و اعتبارات کافی برای تضمین توسعۀ واکسن و نیز مهلت تولید و تحویل را به شرکت‌های داروسازی تحمیل کرده است.

اتحادیۀ اروپا پیش از این به شرکت داروسازی سوئدی ـ بریتانیائی «استرازِنِکا» ۴٠٠ میلیون دوز و به شرکت آمریکائی «جانسون و جانسون» نیز به همان مقدار واکسن سفارش داده است. اتحاد دو شرکت فرانسوی و بریتانیائی «سانوفی و گلاکسواسمیت کلاین» نیز سفارش ٣٠٠ میلیون دوز را دریافت داشته و دو گروه آمریکائی ـ آلمانی «فایزر و بیونتِک» نیز از همان میزان پیش فروش بهره مند شده‌اند. گروه آلمانی «کورواک» نیز قراردادی برای تحویل ۴٠۵ میلیون دوز با اروپا امضاء کرده است.

رادیوفرانسه گزارش داد؛ تحویل واکسن‌ها تنها هنگامی صورت خواهد گرفت که کارآئی و ایمنی آنها به اثبات برسد و «آژانس اروپائی دارو» استفاده از آنها را مورد تائید قرار دهد. به نظر می‌رسد که نخستین واکسن‌ها در ژانویۀ آینده قابل استفاده باشد.