ضرورت استفاده از فناوری نوین برای حفاظت پارک ملی گلستان

بحران های حوزه محیط زیست  از جمله دغدغه های مشترک مسوولان و مردم است که در صورت بهره‌مندی از ظرفیت‌های موجود و مشارکت هدفمند بخش های دولتی و خصوصی و گفتمان موثر در عرصه مردمی قابل حل است.

از جمله مباحث موجود در حوزه محیط زیست، چالش‌های مربوط به حفظ حیات وحش و زیستگاه های آن است.

کمبود نیرو در محیط بانی و کارشناسی، کمبود امکانات خودرویی، مسایل معیشتی و محدودیت در اعتبارات هزینه ای از مهمترین مشکلات فراروی پارک ملی گلستان با مساحت ۹۱ هزار و ۸۹۵ هکتار است که استفاده از ظرفیت فناوری نوین ارتباطی می تواند راهگشای بخشی از این مشکلات باشد.

محمدرضا شکوری یکی از محیط بانان بازنشسته گلستان در گفتگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بیشتر امکانات محیط بانی ها و پاسگاه های پارک ملی گلستان فرسوده و از رده خارج هستند این درحالی است که بیشتر متخلفان حریم طبیعت با آخرین امکانات و تجهیزات موتوری وارد این عرصه می شوند.

وی افزود: با وجود آن‌که گلستان میزبان گونه های ارزشمند حیات وحش مانند قوچ، میش، کل، بز، مرال و پلنگ است اما تعداد محیط بانان شاغل در محیط زیست این استان تناسبی با وسعت مناطق آن ندارد که باید با استفاده از روش های علمی و تکنولوژی های جدید به داد این محیط بانان رسید .

مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان چندی قبل در گفت و گو با خبرنگار ایرنا براستفاده از تکنولوژی نوین برای حفاظت از زیستگاه ها و زیست‌مندان استان تاکید کرده بود.

محمدرضا کنعانی اظهار داشت: استقرار سیستم پایش تصویری در کانون‌های حساس پارک ملی گلستان، راه اندازی سیستم مبتنی بر داده‌های جی‌پی‌اس بر روی خودروی سازمانی، تکمیل تجهیزات انفرادی محیط بانان مانند دوربین دید در شب و دوربین عکاسی، به کارگیری بی سیم دیجیتال، جانمایی دوربین حفاظتی روی لباس ماموران گارد محیط زیست و نصب دوربین‌های پایش حریق از جمله اقدامات در دست اجرا برای هوشمندسازی مدیریت زیستگاه‌های گلستان است.

وی بیان کرد: اولویت این پروژه ها به پارک ملی جنگل گلستان و منطقه حفاظت‌شده جهان‌نما در کردکوی و گرگان اختصاص دارد.

کنعانی با اشاره به ضرورت افزایش تعداد محیطبانان گلستان اظهار داشت: در حالی از کمبود نیرو رنج می‌بریم که حدود دو سوم پست های سازمانی محیط بانی این استان خالی است.

رییس پارک ملی گلستان نیز با اشاره به کمبود نیروی محیط بان در این ذخیره گاه زیست‌کره گفت: در حال حاضر حدود ۱۱۰ محیط بان، همیار محیط زیست  و آتش‌بان در پارک ملی گلستان مشغول حفاظت از زیستمندان و زیستگاه های ارزشمند آن هستند.

مهدی تیموری با تاکید بر ضرورت استفاده از فناوری‌های نوین برای حفاظت مطلوب‌تر از پارک ملی گلستان گفت: سامانه حفاظت این پارک ملی با استفاده از اینترنت اشیا و داده‌های فضایی و اعتبار ۶۰ میلیارد ریالی تا پایان سال به بهره برداری می رسد.

وی با اشاره به آتش سوزی سال های اخیر پارک ملی گلستان ادامه داد : تلاش می کنیم با به‌روزکردن و ارتقای تجهیزات، خسارت مالی و جانی در این منطقه را به حداقل برسانیم.

وی گفت: با تشکیل شورای راهبردی پارک ملی گلستان در سال ۱۳۹۷، تخصیص ردیف اعتباری مستقل در بودجه کشور، تداوم حمایت‌های استانی، ملی و منطقه‌ای و استفاده از مشارکت‌های مردمی و پتانسیل سمن‌ها، تعداد جمعیت حیات وحش در برخی گونه‌ها مانند کل، بز، آهو، قوچ و میش رو به افزایش است.

تیموری گفت: در سال های اخیر تجهیز محیط بانان به امکانات جدید مانند دوربین چشمی و جی پی اس انجام شده و در زمینه تجهیز خودروها و ایجاد زیرساخت‌ها نیز گام‌های بزرگی برداشته شده است.

قاسم آذریان یکی از فعالان و علاقه مندان به حیات وحش نیز به ایرنا گفت : تعداد کم محیط بانان پارک ملی گلستان و دیگر مناطق حفاظت شده در کنار حجم سلاح های شکاری متخلفان، چالش جدی حفاظت از زیست‌مندان این استان است.

نقشه هوایی پارک ملی گلستان

وی افزود: اداره سنتی زیستگاه ها موجب بروز تنش زیاد بین اهالی و محیط بانان می شود که هوشمند شدن و استفاده از فناوری های جدید تا حد زیادی از این تنش خواهد کاست.

پارک ملی گلستان بزرگ ترین و قدیمی ترین پارک ملی کشور با مساحت ۹۱ هزار و ۸۹۵ هکتار در شهرستان گالیکش در شرق استان گلستان و غرب استان خراسان شمالی واقع است که در سال ۱۳۵۴ به عنوان ذخیرگاه زیست کره در زمره ۵۰ ذخیرگاه بیوسفری جهان در لیست یونسکو ثبت شد.

بخش ناچیزی از پارک ملی گلستان در سرزمین استان سمنان قرار دارد.

این پارک دارای سه نوع آب و هوای متفاوت خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب است که همین ویژگی باعث شده این عرصه دارای پوشش گیاهی متنوع از استپ خشک تا جنگل انبوه باشد.

گونه‌های جانوری این پارک شامل آهو، پلنگ، تشی، خرس قهوه ایی، خرگوش، حشره خورها، راسو، روباه، روباه ترکمنی، رودک، سمور جنگلی، سیه گوش، شوکا، شنگ، قوچ و میش، کل و بز، گراز، گربه پالاس، گرگ، مرال، سمندر، قورباغه جنگلی، وزغ سبز، لاک پشت چهار چنگالی، مارمولک بی پا، مار آبی، مار قیطانی، گرزه مار و افعی قفقازی است.

گلستان در سال ۱۳۵۴ نخستین پارک ملی ایران شد و در فهرست میراث جهانی یونسکو به عنوان یکی از ۵۰ ذخیره‌گاه زیست محیطی کره زمین به ثبت رسید.