رادیوتلسکوپ غول‌پیکر آمریکایی در پورتوریکو فروریخت

روز سه‌شنبه، دوم دسامبر (۲۲ آذر) بنیاد ملی علوم ایالات متحده (NSF) اعلام کرد که گنبد ۹۰۰ تُنی رادیوتلسکوپ "آرسیبو" فروریخته است.

علاره بر ریزش قسمت‌های بالایی ستون‌ها، مرکز یادگیری رصدخانه هم به دلیل سقوط کابل‌های فولادی به‌شدت آسیب دیده است. 

ستورامان پانچاناتان، رئیس بنیاد ملی علوم آمریکا در این رابطه اظهار داشت: «ما از این اتفاق ناراحت هستیم اما در عین حال خوشحالیم که به هیچ کس آسیبی وارد نشده است.»

او تاکید کرد که با وجود نابودی این تلسکوپ غول‌پیکر، اکنون باید برای راه‌انداری بخش‌های باقی‌مانده سیستم آن تلاش کرد. 

این رادیوتلسکوپ در سواحل شمالی پورتوریکو قرار داشت و پس از آن که در سال ۱۹۹۵ به عنوان لوکیشن فیلم "چشم طلایی"، از سری فیلم‌های جیمزباند مورد استفاده قرار گرفت، به یکی جاذبه‌های توریستی این جزیره تبدیل شد. 

تلاش برای نجات تلسکوپ

پس از هشدارهای کارشناسان نسبت به ویرانی فاجعه‌بار آرچیبو، بنیاد ملی علوم آمریکا اواسط نوامبر سال جاری اعلام کرد که خطر ویرانی آن بسیار جدی است و  کابل‌های فولادی آن ممکن است دیگر نتوانند بارهایی را که بر آنها تحمیل شده تحمل کنند. 

رئیس این بنیاد تاکید کرد که بازسازی بخش‌های فرسوده به روشی ایمن امکان پذیر نیست. 

در ماه نوامبر یکی از  کابل‌های فولادی اصلی این رصدخانه که قادر به تحمل ۵۴۴ تُن وزن بود پاره شد. 

پیش‌تر، در اوت سال جاری به دلیل پارگی یکی از کابل‌های کمکی، پژوهش در این رصدخانه به‌طور موقت تعطیل شده بود. 

رادیو تلسکوپ "آرسیبو" در سال ۱۹۶۳ آغاز به‌کار کرد و تاکنون اکتشافات نجومی زیادی در آنجا صورت گرفته است.   

نخستین سیاره فراخورشیدی، یعنی سیاره خارج از منظومه شمسی، در اوایل دهه ۱۹۹۰ در این رصدخانه کشف شد. 

متحققان شاغل در "آرسیبو" در سال ۱۹۸۱ نیز به تهیه نخستین نقشه‌های سطح سیاره زهره کمک کردند. 

این رادیوتلسکوپ با قطر ۳۰۵ متر، تا پیش از ساختن رصدخانه مشابهی در چین در سال ۲۰۱۶ بزرگ‌ترین رادیوتلسکوپ جهان بود. 

• پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ جهان در شیلی آغاز شد

  بیابان آتاکاما یکی از خشک‌ترین بیابان‌های دنیاست که بین سه کشور شیلی، پرو و بولیوی قرار گرفته است. در قسمتی از این بیابان که جزو خاک شیلی به شمار می‌رود، سنگ بنای ساخت بزرگترین تلسکوپ جهان پایه‌گذاری شده است.

• پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ جهان در شیلی آغاز شد

  "تلسکوپ فوق‌العاده بزرگ اروپایی" (European Extremely Large Telescope) که به اختصار E-ELT خوانده می‌شود، پروژه‌ای متعلق به رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) است که ساخت آن رسما از روز ۲۶ مه (۶ خرداد) آغاز شد. (تصویر شبیه‌سازی شده کامپیوتری)

• پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ جهان در شیلی آغاز شد

  طبق برنامه ساخت این تلسکوپ در سال ۲۰۲۴ به پایان خواهد رسید و به این ترتیب E-ELT بزرگترین چشمی خواهد بود که بشر به کمک آن از روی زمین به کنکاش در کهکشان‌ها خواهد پرداخت.

• پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ جهان در شیلی آغاز شد

  تلسکوپ E-ELT پنج آینه انعکاسی عظیم دارد که قطر بزرگترین آن‌ها ۳۹ متر است. قطر بزرگترین تلسکوپ‌هایی که در حال حاضر استفاده می‌شود حداکثر به ده متر می‌رسد. رئیس سازمان ESO در مراسم آغاز پروژه ساخت این تلسکوپ، اهمیت تاریخی آن را با تلسکوپی مقایسه کرد که گالیله حدود ۴ قرن پیش با آن به آسمان نگریست.

• پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ جهان در شیلی آغاز شد

  تلسکوپ E-ELT بر فراز کوه "سرو آرمازونز" ساخته خواهد شد که ۳۰۴۸ متر ارتفاع دارد. دو سال پیش قله این کوه برای استقرار این تلسکوپ هموار شد؛ تلسکوپی که در دل گنبدی به ارتفاع ۸۰ متر قرار دارد. آینه E-ELT قادر است ۱۳ برابر بیشتر از تلسکوپ‌های پیشرفته کنونی نور را جمع‌آوری کند که همین موجب می‌شود تا تصاویر این تلسکوپ وضوح بسیار بهتری داشته باشند.

• پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ جهان در شیلی آغاز شد

  برای ساخت این تلسکوپ تا بدین‌جا یک میلیارد یورو هزینه شده است. در این پروژه که در سال ۲۰۱۲ تصمیم اجرای آن گرفته شد، ۱۵ کشور اروپایی به همراه برزیل مشارکت دارند. میشل باشله، رئیس‌جمهوری شیلی نیز در مراسم افتتاح پروژه ساخت این تلسکوپ حضور داشت.

• پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ جهان در شیلی آغاز شد

  شرایط آب و هوایی خنک و خشک و همچنین امکان دید خوب موجب شده تا دانشمندان برای بیشتر مشاهدات نجومی در سراسر جهان، کشور شیلی را انتخاب کنند. رصدخانه جنوبی اروپا در حال حاضر در بیابان آتاکاما سه سایت رصدی دیگر نیز دارد. در بخش‌هایی از این بیابان ۱۰۵ هزار کیلومتر مربعی از زمان ثبت دما توسط بشر تا کنون باران نباریده است. آسمان شب در این بیابان در بیشتر مواقع صاف و بدون ابر است.

• پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ جهان در شیلی آغاز شد

  دانشمندان امیدوارند که تلسکوپ E-ELT تلاش‌ها برای جستجوی سیاراتی قابل سکونت فراتر از منظومه شمسی یا تحقیق در مورد ماده تاریک (Dark Matter) یا سیاه‌چاله‌ها را بهبود ببخشد. به گفته رئیس رصدخانه جنوبی اروپا با فناوری‌های پیشرفته‌ای که در این تلسکوپ به کار رفته‌اند، اولین سیاره قابل سکونت شاید در عرض یک دهه کشف شود.

• پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ جهان در شیلی آغاز شد

  البته پروژه ساخت تلسکوپ E-ELT تنها پروژه‌‌ای نیست که در حال حاضر برای ساخت تلسکوپ‌های بزرگ در دست اجراست. در آمریکا تلاش‌هایی برای تأمین هزینه ساخت دو تلسکوپ بزرگ به نام "تلسکوپ سی متری" در هاوایی و "تلسکوپ بزرگ ماژلان" در شیلی در حال انجام است. البته ساخت تلسکوپ سی متری به خاطر برخی اعتراضات نسبت به محل استقرار آن فعلا متوقف شده است.