گروسی: ایران نباید تهدیداتش را درباره اخراج بازرسان آژانس عملی کند

رافائل ماریانو گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اولین مصاحبه‌اش پس از کشته شدن محسن فخری‌زاده به شبکه اسکای نیوز گفت که ایران نباید تهدیدهایش درباره افزایش غنی‌سازی اورانیوم و اخراج بازرسان آژانس را عملی کند.

گروسی گفته که عملی شدن این تهدیدها یک عدول دیگر از تعهداتی است که ایران در توافق اتمی عمل به آنها را پذیرفته است.

مدیرکل آژانس گفته است: «من نمی‌توانم تصور کنم که کسی برنده چنین موقعیتی باشد. اگر به این دلایل یا در هر موقعیت دیگری محدودیت در کار بازرسان آژانس ایجاد شود این اقدام کار آنها را مختل کرده و به آن صدمه می‌زند.»

گروسی تصریح کرده: «ما باید خیلی واضح این باره [ایجاد خلل در کار بازرسان آژانس] اطلاع‌رسانی کنیم. باید خیلی روشن و صریح به دنیا بگوییم چه اتفاقی در حال رخ دادن است و این اقدامات به هیچ کس کمک نمی‌کند، از جمله به ایران.»

پس از کشته شدن محسن فخری‌زاده مجلس ایران قانونی را تصویب کرد که به موجب آن دولت موظف است ظرف مدت دو ماه از تصویب این قانون، دسترسی‌های نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی بر اساس برجام را متوقف کند.

همچنین پس از سه ماه از تصویب این قانون، اگر روابط بانکی ایران در اروپا و میزان خرید نفت توسط آن‌ها از ایران به شرایط عادی و رضایت بخش بازنگشته باشد، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.

پروتکل الحاقی اجازه بازرسی‌های سرزده را به بازرسان آژانس می‌دهد.

همچنین این قانون دولت ایران را موظف کرده که ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم را بالا برده و میزان ذخیره آن را نیز افزایش دهد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

تا قبل از توافق اتمی در سال ۲۰۱۵ ایران هفت هزار کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده داشت. پس از توافق برجام ایران موظف شد که این میزان را به ۲۰۲ کیلوگرم کاهش دهد. اما در ماه مه ۲۰۱۸ با خروج یک جانبه آمریکا از برجام، ایران دوباره شروع به افزایش ظرفیت غنی‌سازی و افزودن بر ذخایر اورانیوم خود کرد.

در حال حاضر ایران دارای ۲۵۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده است که به گفته کارشناسان برای ساختن یک بمب اتمی در عرض یک سال کافی است.

نگرانی درباره سایت تورقوزآباد

سایت‌های اتمی ایران در نقاط مختلفی در سراسر کشور پراکنده هستند. بازسان آژانس اغلب این سایت‌ها را بازرسی کرده‌اند اما تا کنون اجازه بازرسی از سایت تورقوزآباد در جنوب تهران به آنها داده نشده است. در این سایت مواد مشکوک رادیواکتیو یافت شده است. گروسی گفته ایران در این باره باید توضیح دهد. به گفته او پاسخ‌هایی که تا کنون آژانس دریافت کرده قانع‌کننده نبوده‌اند و آژانس همچنان برای گرفتن پاسخ کافی مصر است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در حال حاضر نگرانی‌ها از این است که اتفاقات پیش‌بینی نشده دیگری رخ دهد؛ مثل کشتن محسن فخری‌زاده که شرایط را بی ثبات‌تر از آنچه که هست بکند.

رییس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به اسکای نیوز گفته است: «من امیدوارم چیزی شبیه این [کشته شدن فخری‌زاده] نه در گذشته اتفاق می‌افتاد و نه در آینده اتفاق بیفتد.»

گروسی گفته به عنوان رییس یک نهاد بین‌المللی با صلح و امنیت سر و کار دارد و به همین دلیل امیدوار است که تنش بیشتر از این نشود. او گفته: «امیدوارم ما بتوانیم به کارمان در همان مسیری که باید ادامه دهیم.»

امکان درگیری نظامی

در حال حاضر خطر در تنشی ناخواسته است. ایران ظرفیت و حجم غنی‌سازی اورانیوم را افزایش داده و بیم این می‌رود که آمریکا یا اسرائیل بخواهند با یک اقدام نظامی پاسخ ایران را بدهند.

مارک فیتزپاتریک از همکاران مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک به اسکای نیوز گفته است: «این احتمال واقعی وجود دارد که اگر ایران میزان غنی‌سازی اورانیوم را تا ۲۰ درصد افزایش دهد یا بازرسی‌ها را متوقف کند، دونالد ترامپ یا اسرائيل پاسخ نظامی بدهند.»

به نظر این کارشناس در این صورت ایران هم ساکت نخواهد ماند و این اقدام نظامی را پاسخ خواهد داد و این می‌تواند "منجر به یک جنگ دیگر در خاورمیانه شود."

رییس جمهور منتخب آمریکا جو بایدن گفته که می‌خواهد به توافق اتمی با ایران بازگردد اما دونالد ترامپ اقداماتش را در روزهای آخر حضورش در کاخ سفید شدیدتر کرده است. این اقدامات می‌تواند کار انجام مذاکره با ایران را برای دولت جو بایدن سخت کند.

هر دو طرف گفته‌اند خواهان تشدید تنش نیستند اما این الزاما به این معنی نیست که در عمل بتوانند از تنش جدید پرهیز کنند.