در این قرن با فضایی‌ها ملاقات خواهیم کرد؟!

به گزارش «تابناک» به نقل از فرادید، یکی از بزرگ‌ترین سوالات بشر این است که آیا غیر از ما حیات دیگری در جهان وجود دارد؟ این سوال توجه دانشمندان زیادی را به خود جلب کرده و سرمایه‌های زیادی در راه رسیدن به پاسخ آن صرف شده، هر چند تاکنون نشانه‌ای از موجودات فضایی به دست نیامده است. در جهانی که زمینی‌ها نمی‌توانند در صلح با یکدیگر زندگی کنند، وجود بیگانگان می‌تواند یک هیجان و شاید یک زنگ خطر بزرگ باشد.

یکی از بزرگترین دانشمندان فیزیک نظری، میچیو کاکو (Michio Kaku)، پیش‌بینی کرده انسان در این قرن با یک تمدن بیگانه تماس برقرار خواهد کرد. اما او هنوز نمی‌داند ما قادر خواهیم بود پاسخ آنها را بدهیم یا خیر. او فکر می‌کند تماس با بیگانگان از طریق شنود ارتباط رادیویی آنها قبل از سال ۲۱۰۰ میلادی صورت خواهد گرفت. او این پیش‌بینی را در جلسه‌ پرسش و پاسخ «هر چیزی از من بپرسید (Ask Me Anything- AMA)» در برنامه reddit last week مطرح کرد.

مجری برنامه پرسید: اگر بتوانیم با تمدن‌های بیگانه تماس برقرار کنیم، بعد از آن چه اتفاقی خواهد افتاد؟ چگونه با آنها صحبت خواهیم کرد؟ و به طور کلی تماس با موجودات فرازمینی چگونه خواهد بود؟ کاکو پاسخ داد: «من احساس می‌کنم ما در قرن حاضر از طریق شنود ارتباط رادیویی با یک تمدن بیگانه تماس برقرار خواهیم کرد. اما صحبت کردن با آنها مشکل خواهد بود. به این دلیل که آنها می‌توانند ده‌ها سال نوری از ما دور باشند. بنابراین، ضمن ارتباط با آنها باید زبان را رمزگشایی کنیم تا متوجه شویم آنها از لحاظ تکنولوژی در چه سطحی قرار دارند. آیا نوع یک، دو یا سه هستند؟ مقصود و هدفشان چیست؟ توسعه‌طلب و مهاجم‌اند یا به دنبال صلح هستند؟

منظور کاکو از «نوع» تمدن، سه طبقه‌بندی در مقیاس کارداشف (Kardashev scale) است. این مقیاس، معیاری از پیشرفت تکنولوژیکی تمدن‌هاست که بر اساس میزان انرژی که می‌توانند برای برقراری ارتباط استفاده کنند، عمل می‌کند. انسان‌ها به عنوان مرجع انواع تمدن‌ها، هنوز به طور کامل تمدن نوع یک نیستند، زیرا باید یاد بگیرند چگونه از کوچک‌ترین منابع انرژی سیاره‌ خودشان، شامل همه‌ منابع خورشیدی، گرمایی، دریایی و ... بهره‌برداری کنند.

کاکو افزود: «احتمال دیگری نیز وجود دارد که آنها روی چمنزارهای کاخ سفید فرود آمده و وجود خودشان را اعلام کنند که البته بعید به نظر می‌رسد، چون ما برای آنها مانند حیوانات جنگل خواهیم بود، یعنی ارتباط با ما برای آنها ارزشی نخواهد داشت.»

کاکو اولین دانشمندی نیست که می‌گوید ما با برقراری ارتباط با حیات فرازمینی فاصله زیادی نداریم و تماس با موجودات بیگانه، اتفاقی قریب‌الوقوع است. ست شوستاکِ ستاره‌شناس (Seth Shostak)، با موسسه‌ جست‌وجوی هوش فرازمینی (Search for Extra-Terrestrial Intelligence Institue) شرط بسته که طی ۲۰ سال آینده، علائمی از حیات بیگانه و فضایی‌ها پیدا خواهیم کرد. حتی استیون هاوکینگ اخیرا گفته بود: «من بیشتر از هر زمان دیگری پذیرفته‌ام که ما تنها نیستیم.»

هاوکینگ در پروژه‌ شنود (Breakthrough Listen) نیز مشارکت داشت. این پروژه نزدیک‌ترین سیاره‌هایی را که در اطراف چند میلیون ستاره‌ مختلف قرار دارند، بررسی می‌کند تا علائمی از حیات در سیگنال‌های رادیویی آنها پیدا کند. یکی از این سیاره‌ها، سیاره‌ مشابه زمین به نام Gliese 832c است. هاوکینگ گفته بود:‌ «ممکن است یک شب، سیگنالی از یک سیاره مانند Gliese 832c دریافت کنیم اما باید در پاسخ دادن به آن سیگنال محتاط باشیم.»

شوستاک، هاوکینگ و کاکو، همگی پیش‌بینی می‌کنند تماس با بیگانگان از طریق امواج رادیویی ممکن خواهد بود. امواج رادیویی، دسته‌ای از امواج الکترومغناطیسی هستند که معمولا برای ارتباط با فواصل دور استفاده می‌شوند. دانشمندان به این دلیل بر روی این قسمت کوچک از طیف الکترومغناطیسی تمرکز کرده‌اند که این امواج در مقابل نویزهای موجود در جهان، مقاوم هستند.

تلسکوپ‌های رادیویی، دائما در حال بررسی جهان هستند تا بتوانند علائم حیات فرازمینی را مشاهده کنند. اگرچه تماس‌های کوتاهی داشته‌ایم ولی هنوز چیزی گواه بر وجود موجودات بیگانه، مشاهده نکرده‌ایم. با توجه به معادله‌ دریک (Drake equation)، بسیار بعید است که ما تنها حیات موجود در جهان باشیم. از سوی دیگر، ممکن است تمدن بیگانه‌ی دیگری زودتر از ما، امواج مخابرات رادیویی ما را شناسایی کند و در این صورت، باید امیدوار باشیم آنها مهربان باشند!

میچو کاکو

میچیو کاکو (زادهٔ ۲۴ ژانویه ۱۹۴۷ کالیفرنیا) فیزیکدان مشهور آمریکایی ژاپنی‌تبار است. او شاگرد ادوارد تلر و از نظریّه‌پردازان بزرگ فیزیک کنونی جهان است. کاکو از بنیانگذاران نظریه ریسمان است. او کتاب‌های درسی در زمینهٔ نظریه ریسمان و نظریهٔ کوانتومی میدان دارد. فارغ‌التحصیل دانشگاه هاروارد و دورهٔ دکتری را در دانشگاه برکلی گذرانده. هم‌اکنون او استاد دانشگاه سیتی کالج نیویورک است.

او از طرفداران محیط زیست و از مخالفان به‌کارگیری انرژی هسته‌ای شکافت است. همچنین یکی از حامیان پروژه جستجوی هوش فرازمینی (ستی) است. کاکو کتاب‌های بسیاری نوشته است، اما مهم‌ترین اثر این فیزیکدان، کتاب «فیزیک غیر ممکن‌ها» نام دارد که در زمرهٔ پرفروش‌ترین کتاب‌های علمی قرار گرفته‌ است. میچیو کاکو به‌ طرز شگفت‌انگیزی در بیان مفاهیم بسیار دشوار و پیچیده به زبانی ساده مهارت دارد.

به اعتقاد کاکو، سرنوشت بشریت به سادگی می‌تواند بر پایه یک مدل توسعه توضیح داده شود. بر پایه این مدل توسعه، انسان در طول تکامل خود چهار مرحله تمدن را پشت سر می‌گذارد:

تمدن نوع صفر - در این تمدن، خود ما، یعنی انسان‌ها وجود دارند که بر پایه سطح فناوری ما می‌تواند گام‌هایی به عقب یا جلو بردارد.

تمدن نوع یک - به اعتقاد «کاکو» تمدن نوع ۱ آینده نزدیک بشریت است. به گفته این فیزیکدان، ما در مرحله گذار از نوع صفر به نوع یک هستیم که از نشانه‌های آن می‌توان به فرهنگ بیش از همیشه جهانی شده، منابع جدید انرژی در حال توسعه و … اشاره کرد.

تمدن نوع ۲- یک خیز واقعی کیفیت. به گفته این دانشمند، یک تمدن نوع ۲ به صورت مجازی کاملاً جاودانه و نامیرا است؛ بنابراین در این تمدن هیچ چیز از بین نمی‌رود.

تمدن نوع ۳- تمدنی است که بر تمام قوانین فیزیک و در نتیجه کنترل بر روی فضا و بر روی انرژی حاصل از هزاران ستاره تسلط دارد. کهکشان را بدون مشکل کاوش می‌کند، سیارات را با استفاده از روبات‌های هوشمند می‌بیند و می‌تواند با سرعت زیاد سفرهای فضایی انجام دهد.