لاوروف: برجام نباید مورد بازنگری قرار گیرد

خبرگزاری تسنیم: به نقل از خبرگزاری «تاس»، "سرگئی لاوروف" وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه، امروز در مصاحبه‌ای اختصاصی با سازمان رادیو و تلویزیون دولتی ایران (صداوسیما) تأکید کرد که جامعه جهانی به نتایج تحقیقات درباره ترور "محسن فخری زاده" فیزیکدان هسته‌ای ایران علاقه‌مند است.

لاوروف با یادآوری این مسئله که روسیه، در سطوح مختلف، از جمله در بیانیه رسمی وزارت امور خارجه، ترور این دانشمند ایرانی را به شدت محکوم کرده است، گفت: «ما این ترور را یک اقدام تحریک آمیز با هدف بی ثبات سازی اوضاع در منطقه می‌دانیم، که بدون آن هم سالهاست با مشکلات بسیار و رویارویی‌هایی، در نتیجه دخالت‌های خارجی روبرو است.»

وی افزود: «من شنیده‌ام که مقامات ایران اعلام کرده‌اند که در تحقیقات مربوط به این ترور، نتایجی به دست آمده است. هر زمان که طرف ایرانی این کار را ممکن بداند، برای همه مهم است که بدانند تحقیقات شما به چه نتیجه‌ای رسیده است.»

ریشه مشکلات بوجود آمده پیرامون برجام، خروج آمریکا از این توافقنامه است

وزیر خارجه روسیه همچنین گفت که مواضع واشنگتن در خصوص بازگشت احتمالی به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) درباره برنامه هسته‌ای ایران ممکن است در ماه‌های آینده واضح‌تر شود.

لاوروف در پاسخ به سئوالی در این رابطه گفت: «من نمی‌توانم درباره چگونگی بازگشت ایالات متحده به برجام تصوری داشته باشم. در این خصوص باید از مقامات واشنگتن سئوال شود. من فکر می‌کنم که طی یکی دو ماه آینده بتوان وضوح بیشتری در این رابطه بدست آورد. برجام نباید مورد بازنگری و تجدید نظر قرار گیرد و در آن مسائل دیگر مطرح شود.»

وی با تأکید بر این مسئله که ریشه مشکلات بوجود آمده پیرامون برجام خروج آمریکا از این توافقنامه است، افزود: «این مشکلات همچنین شامل یک مجموعه عظیم و بی سابقه از تحریم‌های سخت آمریکا علیه ایران می‌شود. در حقیقت، ایران مجازات شد به این دلیل که خود آمریکایی‌ها گستاخانه از انجام تعهدات خود در چارچوب برجام که از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد هم تایید شده بودند، خودداری کردند. من معتقدم که این یک رفتار متکبرانه در برخورد با قوانین بین‌المللی است.»

لاوروف تأکید کرد که موضع گیری واشنگتن در خصوص این موضوع غیرسازنده و به معنای کامل کلمه مخرب است و به بازی گرفتن این مسئله، اقدامی غیرعاقلانه و غیرسازنده است.

وزیر خارجه روسیه گفت: «برخی از کسانی که سرشان داغ است، خواستار از بین رفتن برجام و خودداری از توافقات صورت گرفته از سوی سایر شرکت کنندگان، از جمله ایران هستند. من فکر می‌کنم افراد زیادی در ایالات متحده وجود دارند که مایل هستند چنین اتفاقی بیفتد و سرانجام برجام، به‌خصوص بدستان خود تهران به خاک سپرده شود.»

به گفته وی، در این شرایطی رعایت خویشتن داری مشخص و تلاش برای دست یابی به بازگرداندن توان بالقوه توافق هسته‌ای بسیار مهم است.

لاوروف با یادآوری اینکه انعقاد توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵، بزرگترین دستاورد دیپلماسی بود که از آن "به عنوان دستیابی به موفقیت در حل مشکلات منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و عادی سازی روابط بین ایران و کل جهان غرب" ارزیابی شده است، با اشاره به به مصاحبه اخیر محمد جواد ظریف، همتای ایرانی خود با روزنامه ایران، جایی که "او به وضوح در خصوص چشم انداز عادی سازی روابط بین ایران و ایالات متحده صحبت کرده، گفت: «به گفته آقای ظریف، همه شرکت کنندگان در برجام می‌توانند کاملا بر اجرای کامل توافقات سال ۲۰۱۵ از سوی تهران حساب کنند، اگر واشنگتن به انجام تعهدات خویش بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، بازگردد. من کاملاً از این جمله حمایت می‌کنم و ایشان را فردی معقول و خردمند می‌دانم. بطور کلی به مواضع تهران بسیار احترام می‌گذارم؛ و علی‌رغم تمام اقدامات تحریک آمیز توسط ایالات متحده، ایران همچنان به تعهدات اساسی خود در چارچوب برجام ادامه می‌دهد.»

رئیس دستگاه دیپلماسی روسیه ادامه داد: «ما اعتقاد نداریم که رویکرد کشور‌هایی که مایلند سایر مواردی که در این توافقنامه به آن‌ها اشاره نشده، وارد روند نجات و از سرگیری برجام شود، صحیح است. شما می‌دانید که موضوع بر سر چیست. برای بررسی این مسائل می‌تواند گفتگوی موازی آغاز شود. ولی توان هست‌های را نمی‌توان با "عطف به ماسبق" ویرایش و اصلاح کرد.»

سرگئی لاوروف تأکید کرد که روسیه و ایران به دنبال اشکال جدیدی از مقابله با تأثیرات منفی تحریم‌ها بر روابط اقتصادی دوجانبه هستند. چرا که اتکا به کشور‌های غربی که تحریم‌ها را اعمال می‌کنند غیرممکن است و باید به توانایی کشور‌هایی که قاطعانه از اصول حقوق بین الملل پیروی می‌کنند، تکیه کرد.

وی همچنین گفت که اتحادیه اروپا از آنجا که خواستار بازگشت ایالات متحده به سمت اروپا است، بعید است بتواند همچنان ادعای نقش مستقلی در نظم جدید چند قطبی در جهان را داشته باشد و آمریکا با حفظ نفوذ خود در اروپا، تلاش خواهد کرد تا حد امکان تعداد دیگر قطب‌های مدعیان در سیستم جدید جهانی را کاهش دهد.

وزیر امور خارجه روسیه در بخش دیگری از این مصاحبه اعلام کرد که حل و فصل مناقشه قره باغ کوهستانی در قالب سه جانبه جمهوری آذربایجان، ارمنستان و روسیه، با دور زدن ایران و بدون در نظر گرفتن منافع این کشور محقق نشد. به گفته وی، طرفین درگیری خودشان به میانجیگری مسکو در این موضوع ابراز علاقه کردند و در این رابطه "هیچ فکر پشت پرده‌ای" وجود نداشت.

لاوروف توضیح داد: «اکنون نباید به این فکر کرد که چه کسی و در چه زمانی توانسته به حل و فصل‌ای مناقشه کمک کند یا نتوانسته است کمک کند. بار دیگر تأکید می‌کنم که قالب مذاکرات انتخاب دو طرف آذربایجانی و ارمنستانی بود و دقیقاً این مسئله و هیچ چیز دیگری، تعیین کننده ترکیب شرکت کنندگان در بیانیه سه جانبه، در خصوص توقف کامل درگیری‌ها در قره باغ، نبوده است. هیچ تلاشی برای انجام این کار در جهت آسیب رساندن به منافع ایران یا ترکیه صورت نگرفته و نمی‌توانسته مورد توجه باشد.»

رئیس دستگاه دیپلماسی روسیه همچنین یادآور شد: «هنگامی که در رابطه با درگیری‌های قره باغ، به عنوان نمونه از موفقیت "قالب آستانه" (روسیه، ایران و ترکیه) در حل و فصل مشکلات در سوریه نام برده می‌شود، صحبت دقیقاً بر سر کشور‌های شرکت کننده در آن نیست. موضع ما به شرح زیر است: هنگامی که کشور‌هایی که توانایی تأثیرگذاری بر روند اوضاع در یک منطقه بحرانی خاص را دارند (حتی اگر اظهارات مختلفی در این رابطه وجود داشته باشد که همه آن‌ها بر یکدیگر منطبق نباشد)، تصمیم گرفته می‌شود تا به طرف‌های درگیر در این بحران کمک شود تا خونریزی پایان دهند و تمامی تلاش‌های در این جهت با یکدیگر متحد می‌شود، و این همان چیزی است که یکی از ارزش‌های "قالب آستانه" است.»

سرگئی لاوروف تأکید کرد که منافع ایران در این مسئله به هیچ وجه نادیده گرفته نشده و مقامات مسکو نگرانی تهران در خصوص تأثیر روابط آذربایجان و ارمنستان بر منافع ترانزیتی ایران که از اهمیت ویژه‌ای، به‌خصوص در شرایط تحریم‌های آمریکا برخوردار است، را به خوبی درک می‌کنند.

وی ادامه داد: «نمی‌توان اصل اساسی را کنار گذاشت که سال‌هاست توسط همه تأیید شده است: نتیجه درگیری‌ها باید عادی سازی روابط در کل منطقه باشد. علاوه بر این، بیانیه سه جانبه رهبران درباره قره باغ کوهستانی، در واقع همان طرح ابتکاری ایران است که در اوج درگیری‌ها مطرح شده و یک رویکرد منطقه‌ای برای حل و فصل اوضاع را پیشنهاد کرده بود.»

لاوروف یادآور شد که "رجب طیب اردوغان" رئیس جمهوری ترکیه نیز دیدگاه مشابهی را با تمرکز بر همکاری‌های منطقه‌ای ابراز کرده بود که احتمال برقراری همکاری‌ها بین سه کشور منطقه قفقاز جنوبی - ارمنستان، آذربایجان و گرجستان و سه همسایه نزدیک آن‌ها - ایران، ترکیه و روسیه را مورد توجه قرار داد.

وزیر امور خارجه در پایان گفت: «این مشاهداتی است که در سطح قرار داشته و آشکار است. همه ما در کنار هم زندگی می‌کنیم و اکنون، زمانی که مشکلات بین کشور‌های منطقه قفقاز در حال برطرف شدن است، ما به عنوان همسایگان آن‌ها باید به این روند کمک کنیم.»