شوروی پس از مرگ استالین / لحظات بازگشت آزادگان ایرانی از عراق / مذاکرات خرازی با بعثی‌ها پس از جنگ تحمیلی / از شروع انقلاب رومانی تا اعدام چائوشسکو / نمایش تبلیغاتی آمریکا در جریان زلزله بم / اولین ویدیو از سفر به قطب شمال

بسته ویدیویی «تابناک» مجموعه‌ای از ویدیوها پیرامون رویدادهای سیاسی عمدتاً متکی بر گزارش‌ها و تحلیل‌ها و ویدیویی‌هایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست داده‌اید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر می‌توان فرا گرفت.

 

شوروی پس از مرگ استالین

استالین پس از لنین در شوروی به قدرت رسید و تا مدت‌ها رهبر بی‌رقیب حزب کمونیست شوروی بود. اما پس از مرگ وی در سال 1953 نیکیتا خروشچف رهبر شوروی پس از استالین او را نکوهش کرد و در سخنرانی سری که در کنگره بیستم حزب کمونیست داشت پس از حمله به استالین و نقد شدید گزارش محرمانه‌ای از رفتارهای او به پیامد‌های کیش شخصیتی که دور محور نام او شکل گرفته بود اشاره کرد.این سخنرانی سری تاثیرات بسیار شگرفی در پی داشت و تاثیر بسیاری روی اتفاقات قرن بیستم گذاشت. پس از این سخنرانی دوره استالین‌زدایی شروع شد که شامل سیاست‌های آزادسازی و اصلاحات شدید شد. شخص خود استالین نیز از سطح جامعه شخصیت زدایی شد، نام وی از کتب درسی حذف شد، نام شهر استالینگراد به ولگاگراد تغییر کرد و جسد وی از کنار لنین به زیر دیوار کرملین بدون تشریفات منتقل شد. گزارشی که انگلیس از این دوران داشته را در ویدیو تابناک با زیرنویس فارسی ببینید.

 

مذاکرات خرازی با بعثی‌ها پس از جنگ تحمیلی

پس از پایان جنگ تحمیلی و پیروزی ایران در این نبرد هشت ساله، عراق به کویت حمله کرد که یک ائتلاف غربی-عربی با محوریت آمریکا، ضربات سختی به ارتش صدام وارد کردند و ارتش بعث را وادار به عقب نشینی به خاک عراق کردند و در ادامه نیز روایت اسقاط رژیم صدام حسین کلید خورد. در این دوران صدام حسین تلاش کرد از در حسن همجواری با کشورهای مختلف از جمله ایران وارد شود و ایران نیز به دنبال مشخص شدن تکلیف جنگ نظیر تعیین نوار مرزی دقیقی، تبادل اسرا و... بود. تصاویری که می‌بینید از دیدار کمال خرازی وزیر وقت امورخارجه به عراق پس از ده سال قطع روابط بین المللی است.

 

لحظات بازگشت آزادگان ایرانی از عراق

در جریان دفاع مقدس، ایران و عراق طیف گسترده‌ای اسیر از همدیگر گرفتند و پس از پایان جنگ تبادل اسرا آغاز شد. از 26 خردادماه 1360 تا 26 اسفند ماه 1381، 39 هزار و 140 اسیر در 65 مرحله تبادل شدند. در سال 1369، از 26 مرداد ماه تا 24 شهریور ماه در هر روز در تبادل حدود 830 تا 2 هزار آزاده وارد کشور شدند. تا پیش از تبادل انبوه، 969 آزاده به کشور بازگردانده شده بودند که پیگیری امورات آزادگان از قبیل درمان، مشکلات مالی، تحصیلی و ... با کمیسیون حمایت از اسرا و مفقودین بود و پیگیری مسائل مربوط به آزادگان پس از تبادل انبوه در سال 69 به ستاد رسیدگی به امور آزادگان محول شد. در تبادل انبوه اسرا در سال 69، از 26 مردادماه تا 4 شهریور ماه اسرای ثبت نامی به تعداد 17 هزار و 246 نفر و از 5 شهریور ماه تا 26 شهریور ماه از مفقودین به تعداد 20 هزار و 286 نفر، جمعا به تعداد 37532 نفر به میهن اسلامی بازگشتند. آخرین تبادل اسرای عراقی در اردیبهشت ماه سال 1382 صورت گرفت. تصاویری که در ادامه مشاهده می‌کنید، از بازگشت 319 آزاده ایرانی از عراق به ایران است؛ تصاویری که حال و هوای این قهرمانان جنگ و خانواده هایشان را تا حدودی در خود جای داده است.

 

از شروع انقلاب رومانی تا اعدام چائوشسکو

انقلاب دسامبر رومانی که در دسامبر سال 1989 رخ داد و بخشی از انقلاب‌های 1989 محسوب می‌شود، شاید یکی از دراماتیک‌ترین انقلاب‌های قرن بیستم باشد. پس از چهل سال حکومت یک نظام کمونیستی با سیاست‌های اقتصاد ریاضتی، تصمیم به اخراج یک کشیش در شهر تیمیشوارا جرقه شورش‌هایی بود که در طی چند روز باعث سقوط حکومت نیکولای چائوشسکو شد. پس از شورش‌های تیمیشوارا طبق روال همیشه چائوشسکو تصمیم گرفت که برگزاری تظاهرات در بخارست قدرت در خطر خود را تحکیم و حمایت مردم از دولت خود را نشان دهد. تعداد زیادی از کارگران با تهدید به اخراج به میدان کاخ که بعدها میدان انقلاب نامیده شد آورده شدند و مراسم به صورت زنده از تلویزیون ملی پخش شد.اما جمعیت حاضر که همه ناراضی از شرایط موجود بودند به جای تشویق‌های همیشگی شروع به اعتراض کرده و نظم مراسم به هم خورد، پخش این اعتراض گسترده از تلویزیون ملی برای چائوشسکو نتیجه معکوس داشت. مردم به خیابان‌ها ریختند و نظامیان نیز با حمایت از مردم به چائوشسکو پشت کردند. سازمان امنیتی رومانی، سکوریتاته توان کنترل شرایط را نداشت و چائوشسکو مجبور شد که با همسرش سوار بر هلیکوپتر فرار کند. اما نتوانست مدت زیادی پنهان شود و نهایتا دستگیر، محاکمه و اعدام شد. تصاویر این لحظه تاریخی و محاکمه و اعدام رئیس‌جمهور رومانی سوسیالیست را با زیرنویس فارسی در ویدیو تابناک ببینید. (هشدار: این ویدیو شامل تصاویری است که ممکن است برای همه مخاطبان مناسب نباشد.)

 

نمایش تبلیغاتی آمریکا در جریان زلزله بم

پس از زلزله بم دولت آمریکا مدعی شد که به منظور رسیدن کمک‌های بشردوستانه به ایران تحریم‌های علیه کشورمان را کاهش داده‌اند اما این اتفاق در عمل رخ داد. در زمان زلزله بم آمریکا در عراق مشغول جنگ بود و به واسطه عدم توانایی در درستی ادعاهای خود برای شروع جنگ زیر فشار رسانه‌ای قرار داشت. چنین حرکتی در آن برهه به آمریکا کمک کرد که تا حدودی بتواند چهره بین‌المللی خود را با کاهش تحریم‌ها علیه ایران در شرایط سخت زلزله بهبود بخشد. هرچند این حرکت در گستردگی و عمق دروغ‌های آمریکا در جنگ عراق حل شد و تاثیر رسانه‌ای پایداری نداشت و چون حرکات ریاکارانه دیگر در بین برگ‌های دفتر تاریخ گم شد.

 

اولین ویدیو از سفر به قطب شمال در 1902

در اوایل قرن بیستم رقابت گرمی برای رسیدن به قطب شمال شکل گرفت. ماجراجویان بسیاری سعی داشتند که اولین کسی باشند که به شمالی‌ترین نقطه کره‌زمین برسند. نهایتا دو گروه مدعی شدند که برای اولین بار به این نقطه رسیدند.گروه اول فردریک کوک و دو مرد اینوئیت به نام آپیلاک و اتتوکوسوک بودند که مدعی شدند در 21 آوریل 1908 به قطب شمال رسیدند، دومی ماتیو هنسون و رابرت پری به همراه چهار زن اینوئیت: اوتاه، سیگلو، اگینگوی و اوقوئیاه که مدعی شدند در 6 آوریل 1909 به قطب شمال رسیدند.بین اینکه کدامیک در ادعای خود صادق هستند بحث‌های زیادی صورت گرفت و دقیقا مشخص نیست که کدام گروه اول به این نقطه رسیده است. اما افراد بسیاری هم بودند که در تلاش خود موفق نشدند. این تصاویر یکی از این سفرهای ناموفق است که سفر و اردوگاه یکی از گروه‌های اکتشافی را نشان می‌دهد. هرچند این گروه موفق به رسیدن به قطب شمال نشد اما از این جهت اهمیت دارد که اولین فیلم کاوشی نشنال جیوگرافی به شمار می‌رود.