نتیجه انتخابات آمریکا/ آنچه از انتخاب بایدن مهم‌تر است

خبرگزاری مهر - گروه بین‌الملل: سرانجام مجمع برگزینندگان آمریکا یا همان کالج الکترال، حکم نهایی خود را صادر کرد تا با معرفی جو بایدن دموکرات به عنوان چهل و ششمین رئیس‌جمهور ایالات متحده، به آشفتگی‌های پساانتخاباتی خاتمه دهد.

اگرچه رأی کالج الکترال مُهر تائیدی بر نتیجه انتخاباتی آمریکا است؛ اما معمولاً در ادوار گذشته مراسم رأی‌گیری مجمع برگزینندگان، در سکوت خبری و به دور از هرگونه هیاهویی برگزار می‌شد چرا که بیشتر یک فرآیند تشریفاتی است.

آیا باید خاتمه دوره زمامداری ترامپ و توقف چرخه انتخابات آمریکا را به منزله پایان آشفتگی‌های سرسام‌آوری تلقی کنیم که طی یک ماه و نیم گذشته، ذهن مردم این کشور را درگیر و دولتمردان واشنگتن را مضطرب کرده است اما امسال دلایل زیادی وجود داشت که گردانندگان این مراسم را نگران کند و موضوعاتی چون وقوع «تقلب»، «فساد انتخاباتی»، «دزدی آرا»، «رای دادن مردگان»، «شکایت به دیوان عالی»، «اعمال فشار برای تغییر نتیجه آرا» و تهدید به «شورش خیابانی» فضای جامعه آمریکا را مسموم کرده بود. نتیجه آنکه وقتی رسانه‌ها با آب و تاب و به تفکیک، رأی الکترال هر ایالت را اعلام می‌کردند؛ در پشت پرده و به دور از چشم مردم، اضطراب و ناامنی همچنان ادامه داشت.

طبق گزارش‌ها، برای پیشگیری از وقوع هرگونه اتفاق ناگوار، ایالات کلیدی که صحت فرآیند انتخاباتی‌شان زیر سوال رفته بود؛ تدابیری ویژه اتخاذ کردند. برای مثال در ایالت میشیگان، مأموران امنیتی مقابل محل تجمع هیئت الکترال کشیک می‌دادند؛ در آریزونا محل تجمع هیئت، محرمانه بود و در ویسکانسین، هیئت از در مخفی وارد ساختمانی شد که قرار بود در آن تشکیل جلسه دهد.

به هر طریق، الکترال کالج حکم نهایی خود را صادر کرد و با اعطای ۳۰۶ رأی به بایدن، به ترامپ فهماند که تا اول بهمن که روز تحلیف رئیس‌جمهور جدید است؛ باید بساطش را از کاخ سفید جمع کند و سکان اداره امور را به رقیب دموکرات بسپارد.

شاید به باور خیلی‌ها، این حسن ختامی بر پرونده انتخاباتی ۲۰۲۰ باشد. اما آیا باید خاتمه دوره زمامداری ترامپ و توقف چرخه انتخابات آمریکا را به منزله پایان آشفتگی‌های سرسام‌آوری تلقی کنیم که طی یک ماه و نیم گذشته، ذهن مردم این کشور را درگیر و دولتمردان واشنگتن را مضطرب کرده است؟ یا این تازه آغازی است بر تحولاتی که اوضاع را بیش از پیش متشنج خواهد کرد؟

گسست در حزب جمهوریخواه / چیزی ترک برداشت

تا زمان برگزاری نشست الکترال کالج در روز دوشنبه، تقریباً ۵۰ شکایت انتخاباتی تیم ترامپ برای تغییر نتیجه آرا رد شده بود. رئیس‌جمهور آمریکا شخصاً با هم حزبی‌های جمهوریخواه خود در ایالات میشیگان و پنسیلوانیا صحبت کرده بود تا ضمن ابطال آرای بایدن، ترکیب هیئت الکترال را به نفع او تغییر دهند. اما جواب همیشه یک چیز بود: «نه آقای رئیس‌جمهور، ما اختیاری در این خصوص نداریم». این نخستین تَرکی بود که بر پوسته نازک اتحاد درون حزبی جمهوریخواهان افتاد. بسیاری از آنها حاضر نبودند برای رئیس‌جمهوری که اکنون یک مهره سوخته به حساب می‌آمد؛ بلیط خود را خرج کنند. نتیجه آنکه از دید ترامپ، در داخل حزب جمهوریخواه، اعضا به دو دسته «خائن و وفادار» تقسیم شدند.

بسیاری از جمهوریخواهان حاضر نبودند برای رئیس‌جمهوری که اکنون یک مهره سوخته به حساب می‌آمد؛ بلیط خود را خرج کنند در حالی که «لری هوگان» فرماندار جمهوریخواه ایالت مریلند، پس از اعلام نظر الکترال کالج، تائید کرد که شواهدی مبنی بر تقلب وجود ندارد و ترامپ باید واقعیت را بپذیرد؛ «ولیام بار» وزیر دادگستری هم که زمانی متحد نزدیک رئیس‌جمهور آمریکا به شمار می‌رفت، مجبور به استعفا شد حال آنکه قبل از واگذاری این سمت، هشدار داد: کشور دچار اختلاف و چنددستگی شدید است و این وظیفه دولت و آژانس‌های اطلاعاتی و امنیتی است که شفافیت و صحت انتخابات را تائید کنند.

به باور خیلی‌ها یکی از دلایل کناره‌گیری بار، عدم دستیابی به مدارکی بود که به تائید ادعاهای ترامپ درباره تخلف منجر شود.

ایالات نامتحده آمریکا / «ت» مثل تفرقه

«آلن وست» رئیس حزب جمهوریخواه تگزاس، در بیانیه‌ای جدایی‌طلبانه، خواستار ایجاد اتحادیه‌ای از ایالات حامی ترامپ شد اما این گسست به حزب جمهوریخواه محدود نمی‌شود و عمق شکاف عمیق‌تر از حد تصور ما است. آمریکا همه ابهت خود را از عنوان دهن پُرکن «ایالات متحده» می‌گیرد و مدعی آن است که با توسل به دموکراسی، ۵۰ کشور کوچک که نیمی از مساحت یک قاره را شامل می‌شوند در زیر سایه یک پرچم، جمع کرده است.

اما وقتی دیوان عالی آمریکا که از قضا، ۶ قاضی آن جمهوریخواه هستند، به دادخواست دادستانی تگزاس مبنی بر ابطال آرای بایدن در چهار ایالت کلیدی میشیگان، ویسکانسین، پنسیلوانیا و جورجیا، پاسخ منفی داد؛ «آلن وست» رئیس حزب جمهوریخواه تگزاس، در بیانیه‌ای خواستار ایجاد اتحادیه‌ای از ایالات قانون‌مدار و حامی ترامپ شد. این بیانیه از سوی بسیاری از تحلیلگران، تلاشی در راستای جدایی‌طلبی و تجزیه آمریکا است و گامی در راستای فروپاشی آمریکای واحد.

جنگ خیابانی / «ت» مثل تقلب

شاید بایدن این روزها از بابت اینکه ۳۰۶ رأی الکترال کسب کرده، خیلی به خود ببالد اما واقعیت آن است که وی رئیس‌جمهور نیمی از مردم آمریکا تلقی خواهد شد چرا که اختلاف آرای مردمی او با ترامپ، فقط حدود ۷ میلیون رأی است. پس هر بار که چهل و ششمین رئیس‌جمهور آمریکا از لنز دوربین یک رسانه دموکرات، برای ۸۱ میلیون نفری که به او رأی دادند؛ دست تکان می‌دهد؛ این واقعیت را هم گوشه ذهن خود مرور می‌کند که احتمالاً ۷۴ میلیون نفر از طرفداران ترامپ، چشم دیدنش را ندارند.

طرفداران ترامپ، اتهام «تقلب» بایدن را قطعی دانسته و او را «دزد آرا» لقب داده‌اند این به ویژه از آن بابت اهمیت دارد که طرفداران ترامپ، اتهام «تقلب» بایدن را قطعی دانسته و او را «دزد آرا» لقب داده‌اند. این مسئله به حدی جدی است که در روزهای پایانی هفته میلادی گذشته، درگیری‌های خیابانی طرفداران و مخالفان ترامپ به ویژه در «واشنگتن دی‌سی» حادثه‌ساز شد و احتمال بالا گرفتن تنش طی روزهای آتی ادامه دارد.

مسئله اینجاست که ترامپ هنوز بر ادعای تقلب پافشاری می‌کند و سه هفته هم برای تغییر نتیجه به نفع خود، فرصت دارد چرا که بعد از کالج الکترال، این بار نوبت کنگره است که نتیجه آرای انتخابات ۲۰۲۰ را تائید کند.

این آخرین تیر ترکش ترامپ خواهد بود به این معنا که در روز ۶ ژانویه (۱۷ دی)، او از رئیس مجلس سنا می‌خواهد که با زیر سوال بردن آرای الکترال، امکان استناد به رأی هیئت برگزینندگان را غیرممکن اعلام کند. حتی «استفن میلر» مشاور ارشد کاخ سفید، روز دوشنبه مدعی شد که متحدان ترامپ در حال مقدمه‌چینی برای فرستادن گروه جایگزینی از الکتورها به کنگره هستند. وی همچنین مدعی شد که ستاد ترامپ تا روز تحلیف (اول بهمن) برای تغییر این نتیجه نادرست فرصت دارد.

سلامت نظام انتخاباتی / «ت» مثل تردید

مشکل اصلی عدم شفافیت در نظام انتخاباتی آمریکا و نادیده گرفتن آرای مردمی است الکترال کالج رأی خود را به نفع بایدن اعلام کرد اما از ادعای تقلب در رقابت ۲۰۲۰ که بگذریم، مشکل اصلی یعنی ناکارآمدی ساختار انتخاباتی آمریکا همچنان برقرار است. در آمریکا رأی‌گیری به طور موازی در دو سطح مردمی و کالج الکترال صورت می‌گیرد و در نهایت این نمایندگان کالج انتخاباتی هستند که رئیس‌جمهور آتی را انتخاب می‌کنند. این طور هم نیست که همیشه رأی مردمی و رأی الکترال کالج به یک نتیجه واحد ختم شود. برای مثال، در سال ۲۰۱۶، رأی مردمی هیلاری کلینتون نامزد دموکرات بیشتر بود حال آنکه دونالد ترامپ با کسب آرای الکترال بیشتر، نتیجه را به نفع خود تغییر داد. در انتخابات ۲۰۲۰ هم ترامپ امیدوار بود با اعمال نفوذ بر کالج انتخاباتی، نتیجه را به نفع خود تغییر دهد و اکنون که تیرش به سنگ خورده می‌خواهد از نفوذ خود در مجلس سنا برای زیر سوال بردن هیئت برگزینندگان استفاده کند. بنابراین، مشکل اصلی عدم شفافیت در نظام انتخاباتی آمریکا و نادیده گرفتن آرای مردمی است.

پایان یک هژمونی / «ت» مثل تمام

دو هفته از زمان برگزاری رقابت ۲۰۲۰ گذشته بود که در سایه بلاتکلیفی نتیجه انتخابات، وبگاه «پولیتیکو» در مطلبی نوشت «آمریکا از هر زمانی ضعیف‌تر و بیمارتر» است. این رسانه آمریکایی همچنین هشدار داد دنیایی که بایدن به ارث خواهد برد، فاصله‌های زیادی با دنیای زمان حضور او در سمت معاون رئیس‌جمهور در دوره اوباما و رئیس‌کمیته روابط خارجی سنا در دهه ۱۹۹۰ دارد چرا که دوره جهان تک قطبی به سر آمده است.

این تحلیل پولیتیکو یادآور اظهاراتی است که «جوزف بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به دفعات طی سال گذشته میلادی تکرار کرد مبنی بر اینکه آمریکا در دوره همه‌گیری کرونا، نقش رهبری خود بر جهان را از دست داده است.

اتحادیه اروپا: آمریکا نقش رهبری خود در جهان را از دست داده است

وی در این باره می‌گوید: اگر قرن بیست و یکم، به یک قرن آسیایی چرخش پیدا کند، می‌توان از بیماری همه‌گیر کرونا به‌عنوان نقطه عطف این روند یاد کرد. این نخستین بحران بزرگ در دهه‌های اخیر است که رهبری واکنش‌های بین‌المللی مربوط به آن، در کنترل آمریکا نیست. شاید واشنگتن به این موضوع اهمیت ندهد اما هر جا که نگاه می‌کنیم شاهد رقابت‌های فزاینده هستیم. به‌خصوص بین ایالات متحده و چین.

کرونا و عواقب اقتصادی آن به همراه تنش‌های حاصل از رقابت ۲۰۲۰، موجب شد تا دیگر کشورها از جمله متحدان اروپایی، ادعای آقایی و نفوذ آمریکا بر جهان را زیر سوال ببرند و این می‌تواند به معنای پایان نظام تک قطبی باشد که ایده‌آل دولتمردان واشنگتن است.

آشفتگی‌های حزبی، مردمی چند پاره، انتخاباتی غیردموکراتیک و ضعف در سامان دادن امور موجب شده تا تصویری که ما از آمریکای امروز می‌بینیم، با چهره قلدری که واشنگتن از خود به نمایش می‌گذارد؛ فاصله زیادی داشته باشد و برای همین است که می‌گوئیم انتخاب بایدن آنگونه که ادعا می‌شود معجزه‌ای در راستای ارتقای جایگاه جهانی این کشور نخواهد بود.