بیانیه مشترک وزیران خارجه عضو برجام: ایران کارشکنی نکند

نشست وزیران خارجه چین و روسیه همراه با سه قدرت اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان و همینطور محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران که اعضای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)‌اند، دوشنبه ٢١ دسامبر / یکم دی به صورت مجازی برگزار شد. ریاست این نشست را جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه به عهده داشت. وزیران خارجه کشورهای عضو برجام بر اهمیت تداوم همکاری توأم با حسن نیت ایران با آژانس تاکید کردند.

دوشنبه ٢١ دسامبر / یکم دی : وزیران خارجه چین، روسیه، آلمان و فرانسه در نشست مجازی وزیران خارجه کشورهای عضو برجام (عکس: خبرگزاری دانشجویان ایران – ایسنا)

اعضای برجام با انتشار بیانیه‌ای ضمن تاکید دوباره بر تعهدشان برای حفظ توافق، اعلام کردند که برای حفظ توافق، اجرای کامل و موثر برجام توسط همه طرف‌ها الزام‌آور است. آنها همچنین چالش‌های کنونی اجرای [برجام]، از جمله در زمینه عدم اشاعه هسته‌ای و تعهدات طرف‌های غربی برای رفع تحریم‌ها را به بحث گذاشتند.

وزیران خارجه کشورهای عضو برجام در ادامه بیانیه پایانی خود بر اهمیت نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان تنها سازمان بین‌المللی مستقل و بی‌طرف که از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد ماموریت دارد بر اجرای تعهدات عدم اشاعه هسته‌‌ای ذیل برجام نظارت و آنها را راستی‌آزمایی کند، تاکید کردند. آنها بر اهمیت تداوم همکاری توأم با حسن نیت ایران با آژانس تاکید کردند.

بر اساس آخرین بیانیه آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران در تأسیساتی که در نطنز در زیر زمین احداث شده، آبشار سانتریفیوژهای پیشرفته را نصب کرده است. میزان ذخائر اورانیوم غنی‌شده ایران تا لحظه انتشار این گزارش در آبان سال جاری به ۲۴۴۳ کیلوگرم افزایش یافته بود که معادل ۱۲ برابر میزان پیش‌بینی شده در برنامه جامع اقدام مشترک است.

چهارشنبه هفته گذشته معاونان و مدیران سیاسی وزارت خارجه‌های ایران و گروه ۱+۴، بر سر برگزاری نشست وزیران خارجه کشورهای عضو به توافق رسیده بودند. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صبح امروز با انتشار پیامی در توییتر اعلام کرد نشست امروز به معنای تأکید مجدد اعضای برجام بر لزوم حفظ توافق است.

Today, #JCPOA participants stressed their efforts to preserve the deal. Full and effective implementation by all remains crucial. We agreed on the need to address ongoing implementation challenges, including on nuclear non-proliferation and sanctions lifting commitments.

— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) December 21, 2020

دورنمای بازگشت آمریکا به توافق: ایران کارشکنی نکند

وزیران خارجه کشورهای عضو برجام در بیانیه پایانی خود یک بار دیگر یادآوری کردند که برجام توسط قطعنامه ٢٢٣١ (٢٠١۵) شورای امنیت سازمان ملل متحد تأیید شده، همچنان به عنوان عنصری کلیدی در نظام عدم اشاعه هسته‌ای جهانی و یک دستآورد مهم دیپلماسی چند جانبه به شمار می‌آید و در صلح و امنیت منطقه‌ای و بین المللی نقش دارد. وزیران با اظهار تأسف به دلیل خروج آمریکا از برجام، تاکید کردند که قطعنامه ٢٢٣١ همچنان کاملا لازم الاجرا است.

وزیران همچنین توافق کردند که به گفت‌وگو برای تضمین اجرای کامل برجام توسط تمامی طرف‌ها ادامه دهند. آن‌‌های دورنمای بازگشت محتمل ایالات متحده به برجام را مورد توجه قرار دادند و بر آمادگی خود برای پرداختن به این موضوع با نگاهی مثبت و در یک تلاش مشترک تاکید کردند.

هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان بعد از نشست وزیران خارجه کشورهای عضو برجام در مصاحبه با خبرگزاری رویترز بار دیگر اقدام ایران در نصب سانتریفیوژهای پیشرفته در نطنز را نمونه ای از عدم پایبندی ایران به تعهداتش در توافق هسته‌ای دانست.

پس از خروج آمریکا از برجام، ایران در پنج گام تعهداتش را کاهش داد. اکنون با راه‌اندازی سانتریفیوژهای پیشرفته در تاسیسات هسته‌ای نطنز میزان ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران ۱۲ برابر میزان مجاز است. رئیس جمهوری اسلامی بارها اعلام کرده که با بازگشت آمریکا به برجام، ایران هم به تعهداتش برمی‌گردد. ماس در مصاحبه با رویترز گفت:

«ایران باید از هر گونه اقدام تاکتیکی که باعث می‌شود کار بایدن دشوار شود، پرهیز کند. برای اینکه دولت جو بایدن بتواند به برجام بازگردد، نباید هیچ اقدام تاکتیکی دیگری که تاکنون (از سوی ایران) شاهد آن بوده‌ایم، انجام شود. این فرصت که آخرین روزنه امید است، نباید از دست برود.»

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پنج‌شنبه هفته گذشته در مصاحبه با رویترز اعلام کرده که نقض تعهدات ایران به حدی بوده که نمی‌توان به سادگی توافق را به نقطه اول برگرداند. پنج‌شنبه هفته گذشته کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا در گزارشی به دولت این کشور اعلام کرد که دیگر از برجام «پوسته‌ای باقی نمانده» و «قابل ترمیم» نیست. تام توگندهات، رئیس کمیته روابط خارجی، گفته بود:

«به رغم نیت خوب، برجام توافقی بود که روی پایه‌های ضعیفی بنا نهاده شده است و به نظر می‌رسد مرگ آن اجتناب ناپذیر است.»

توگندهات از دولت بریتانیا خواسته بود تلاش کند تا جایگزینی برای برجام به دست بیاورد که مسائل امنیتی منطقه را نیز شامل شود. دولت فرانسه نیز بارها اعلام کرده برجام به مکمل‌هایی برای نظارت بر فعالیت‌های موشکی ایران و تحدید نفوذ ایران در منطقه نیاز دارد.

 بیشتر بخوانید:

گروسی: برای احیای برجام به توافقی جدید نیاز است