چرا طرح شفافیت آرای نمایندگان رای نیاورد؟

امروز در حالی نمایندگان مجلس شورای اسلامی با کلیات «طرح شفافیت آرای نمایندگان» موافقت نکردند که بسیاری انتظار تصویب آن را داشتند؛ برخی از آن ها مخالفت با این طرح را به معنای ثبت نمره منفی در کارنامه مجلس یازدهم تعبیر کرده و وعده بررسی مجدد آن را دادند.

به گزارش تابناک، جلسه علنی امروز پارلمان با دستور کار بررسی کلیات طرح اصلاح آیین نامه داخلی مربوط به شفافیت آرای نمایندگان آغاز شد، طرحی که بسیاری از نمایندگان با تاکید بر ضرورت تصویب آن، وعده ایجاد پارلمان شیشه ای را داده بودند تا جایی که شب گذشته محمد باقر قالیباف رییس مجلس در توییتی از وکلای ملت خواست که به این طرح رای مثبت دهند چون به باور او ‏تصویب آن، مکمل رویکرد کلان‌تری است که مجلس برای شفاف‌سازی روندهای تصمیم‌گیری در پیش گرفته است.

الیاس نادران ، عبدالحسین روح الامینی و محمد باقری نمایندگان تهران و بناب به عنوان مخالفان و محمد وحیدی، محسن پیرهادی و حسینعلی حاجی دلیگانی نمایندگان بجنورد، تهران و شاهین شهر نیز به عنوان موافقان کلیات طرح شفافیت آرای نمایندگان سخن گفتند.

نادران از رفتارهای دوگانه ای سخن گفت که از یک طرف نمایش شفافیت داده می شود و از طرف دیگر پنهان‌کاری می‌ شود. او با نمایشی خواندن این رفتارها بیان کرد:« نباید نمایندگان را در شرایط پوپولیستی قرار دهیم و به آن ها فشار آورده که بگویند به این طرح بله یا خیر بگویند. تهران همه ایران نیست و باید ملاحظات نمایندگان شهرستان نیز در این مصوبه مورد توجه قرار می گرفت.»

روح‌الامینی دیگر نماینده مخالف نیز گفت:« همه بنده را به عنوان یک آدم شفاف می‌شناسند که در تمام مسائل زندگی و کاری شفاف هستم.من با این رویه مخالف هستم که بخواهیم برای مردم نمایش بازی کنیم. آقایان جوان نماینده‌ای که روز گذشته چهار انگشت یک نماینده را به دو انگشت تبدیل کردند و از سر و کول نمایندگان بالا می‌رفتند و عده‌ای را تحت فشار گذاشتند تا نظر خود را در خصوص لایحه بودجه عوض کنند آیا این معنای شفافیت است؟ چرا ما امروز در خصوص این طرح جلسه غیرعلنی داشتیم؟ چرا مطالب را به طور شفاف مطرح نکردیم؟ بنده معتقد هستم که این ساختن یک ویترین است و در عمل شفافیت وجود ندارد. باید در پشت جلسات رسمی و ظاهری نورافکن بتابانیم. این‌که ما قیافه شفافیت بگیریم اما در عمل به گونه‌ای دیگر عمل کنیم قابل قبول نیست. از سوی دیگر نباید نمایندگان را در تصمیم گیری‌ها در فشار قرار دهیم و آنها را مجبور کنیم از ترس عدالت‌خوارن جور دیگری رفتار کنیم.»

باقری نماینده بناب هم این طرح را عوام‌فریبی دانست و گفت: « این طرح حاوی تبصره‌هایی است که عملاً آن را از شفافیت خارج می‌کند و عقلانیت را از مجلس خواهد گرفت. تصویب این طرح منافع ملی را زیر سوال خواهیم برد و ما دیگر با عقلانیت تصمیم نخواهیم گرفت. این طرح با لابی‌گری به مجلس آمده و افراد و گروه‌های فشار برای تصویب آن فشار می‌آورند.»

اما موافقان نظر متفاوتی داشتند؛ وحیدی نماینده بجنورد تاکید کرد که « پنهان ماندن آرای نمایندگان در تصمیمات تخصصی هیچ گاه به نفع کشور نخواهد بود و باید مردم از آرای نمایندگان آگاه باشند.»

پیرهادی عضو هیات رییسه نیز با یادآوری وعده نمایندگان در زمان انتخابات تاکید کرد که « این طرح استدلال فکری و صیانت از نمایندگان را حفظ می کند. باید شفافیت را از خودمان شروع کنیم و پس از آن به سراغ دیگر مجموعه هایی برویم که مردم توقع دارند.شفافیت یک مطالبه عمومی و حق شهروندی است که باید به آن رأی مثبت دهیم.»

همچنین حاجی دلیگانی عضو دیگر هیات رییسه تصویب این طرح را نشان دهنده بلوغ مجلس دانست و گفت:« شفافیت به معنای یکرنگی و صداقت است و این طرح اعتمادسازی مردم را به دنبال خواهد داشت. باید با مردم روراست باشیم و تقیه برای دشمنان است.»

در این بین محمدتقی نقدعلی نماینده خمینی شهر در قالب تذکری خطاب به رییس مجلس گفت:« آقای قالیباف، این روزها مطالبی به گوش نمایندگان می‌رسد که دور از جایگاه مجلس است. شنیده می‌شود که قرار است شما به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری حضور یابید و برخی از اقداماتی که انجام می‌دهید به ویژه بحث شفافیت هم یک ابزاری برای انتخابات ریاست جمهوری بوده که از شأن مجلس به دور است.»

صحبت هایی که با این واکنش قالیباف روبروشد؛ او گفت: نظرات شخصی خود را به عنوان نظرات سایر نمایندگان مطرح نفرمایید.

طبق آیین نامه داخلی مجلس، تصویب کلیات طرح های مربوط به اصلاح آیین نامه منوط به اخذ دو سوم رای موافق نمایندگان است. کلیات طرح «شفافیت آرای نمایندگان» ۱۵۳ رای موافق، 63 رأی مخالف و 12 رأی ممتنع از مجموع 234 نماینده حاضر در جلسه را اخد کرد و برای تصویب تنها 3 رای کم داشت.

با وجودی که با رد کلیات، عملا این طرح از دستور کار پارلمان خارج شده اما طبق ماده 130 آیین نامه در صورت تقاضای کتبی 50 نماینده و موافقت مجلس این امکان وجود دارد که مجددا طرح در دستور کار مجلس قرار گیرد، تقاضایی که توسط نمایندگان به هیات رییسه داده شده است.

انتظار می رود در صورت بررسی مجدد طرح شفافیت آرا نمایندگان در صحن علنی این بار اشکالات و ایراد وارده به آن با دقت مورد بازبینی قرار گیرد و فراموش نکنند که به قول الیاس نادران، تهران همه ایران نیست و باید ملاحظه نمایندگان شهرستانی را هم کرد.