از ماجرای ایمیل‌های هیلاری کلینتون تا تئوری توطئه کیواِنان: منشا افراط‌گرایی آنلاین در آمریکا کجاست؟

از ماجرای ایمیل‌های هیلاری کلینتون تا تئوری توطئه کیواِنان: منشا افراط‌گرایی آنلاین در آمریکا کجاست؟
بی بی سی فارسی
از ماجرای ایمیل‌های هیلاری کلینتون تا تئوری توطئه کیواِنان: منشا افراط‌گرایی آنلاین در آمریکا کجاست؟۵ ساعت پیش

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

تئوری توطئه کیوانان پیش از شورش روز ۶ ژانویه در آمریکا دودستگی ایجاد کرده بود.

حمله روز ۶ ژانویه به کنگره آمریکا در واشنگتن دی‌سی نتیجه سال‌ها تفرقه ناشی از تئوری‌های توطئه در فضای مجازی بود. نظریه‌های بی پایه‌ای که سیاستمداران راست‌‌گرا و شخصیت‌های رسانه‌ای به آن‌ها دامن زدند و همه این‌ها در حالی اتفاق افتاد که رییس‌جمهوری پیشین همچنان بر ادعاهای نادرست خود مبنی بر تقلب در انتخابات پافشاری می‌کرد.

این گزارش به منشا شکل‌گیری این خشونت‌ها، اهدافی که افراد پشت پرده ماجرا دنبال می‌کنند و همین‌طور مشاهدات بخش مانیتورینگ بی‌بی‌سی از پیامدهای ناشی از انتشار آنلاین تئوری‌های توطئه در دنیای واقعی می‌پردازد.

  • کیواِنان چیست و از کجا آمده؟

غافلگیری

شورش‌های روز ۶ ژانویه در واشنگتن دی‌ سی بسیاری از مردم را غافلگیر کرد.

اما برای آن دسته از افراد که روند افراط‌گرایی در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ را زیر نظر داشتند، تعجب‌آور بود که مقام‌‌های کشور چنین چیزی را پیش‌بینی نکرده بودند.

با مشاهده روند رو به افزایش تئوری‌های توطئه، احتمال وقوع این حادثه هم در اذهان شکل گرفت.

منبع تصویر، Getty Images

اما این اطلاعات چگونه از گروه‌های فرعی افرا‌طی به گروه‌های آنلاین از جمله تالارهای گفت‌و‌گو در رابطه با فرزند‌پروری، گروه‌های یوگا و صفحات راهنمای مشاغل محلی راه یافتند.

تیم مبارزه با اطلاعات نادرست در بخش مانیتورینگ بی‌بی‌سی، اطلاعات و جنبش‌های این افراط‌گرایان در فضای مجازی را زیر نظر داشته است. تیم ما دو سال پیش و به دنبال افزایش دخالت‌های آنلاین در انتخابات و ظهور پدیده موسوم به "اخبار جعلی" شروع به کار کرد.

جنبش‌های ضد‌واکسن، گروه‌های مخالف نسل پنجم اینترنت تلفن همراه و تئوری‌ توطئه کیو‌اِنان. ما کوشیده‌ام با کند و کاو در برخی از تاریک‌ترین گوشه‌های اینترنت منشا واقعی این تئوری‌های بی پایه را کشف کنیم و بفهمیم چگونه تا کنون به این سرعت گسترش یافته‌اند.

چند ماه پیش گزارشی از یک زوج آمریکایی در فلوریدا منتشر کردیم که اطلاعات فضای مجازی در رابطه با فریب و دروغ بودن همه‌گیری کووید- ۱۹ را باور کرده بودند.

  • مردی که به کرونا باور نداشت، همسرش را به دلیل ابتلا به کووید-۱۹ از دست داد

هر دوی آن‌ها به این ویروس مبتلا شدند و من هنوز شوکی که از شنیدن خبر مرگ یکی از آن‌ها به تیم وارد شد را به خوبی به یاد داریم.

به تازگی هم شاهد مرگ عده‌ای از مردم در واشنگتن بودیم: یک تراژدی قابل پیش‌بینی که از سال‌ها پیش در حال شکل‌گیری بود.

ریشه این اتفاق به یک تئوری عجیب و غریب و بی‌اساس که سال ۲۰۱۶ در رابطه با سرور ایمیل هیلاری کلینتون شکل گرفت، برمی‌گردد. نظریه‌ای که به تدریج تحول یافت و به آن چه بعدتر کیوانان نام گرفت، تبدیل شد.

توضیح تصویر،

"جایی که یکی برود همه ما می‌رویم" (به اختصار WWG1WGA) یکی از محبوبترین شعارهای کیوانان است

این ماجرا احتمالا با یک شوخی زننده آغاز شد: این که ایمیل‌های هیلاری حاوی پیام‌های رمزگذاری شده‌ برای یک حلقه آزارگران جنسی کودکان شامل مقامات عالی رتبه حزب دموکرات بود که از یک پیتزا فروشی در واشنگتن هدایت می‌شد. اما وقتی مردم واقعا باور کردند یک دولت پنهان متشکل از قاتلان و آزارگران جنسی کودکان وجود دارد که تنها دونالد ترامپ می‌تواند از پس مبارزه با آن برآید، اوضاع از کنترل خارج شد.

  • اطلاعات غلط درباره کرونا چطور جان انسان‌ها را می‌گیرد؟
  • ویروس کرونا و تئوری‌های توطئه در فیسبوک
  • چرا تئوری توطئه جذاب است؟
  • باورهای غلط در مورد کووید ۱۹ چطور با تئوری توطئه کیو‌اِنان در هم آمیخته‌‌اند

نظام سیاسی آمریکا که همان موقع هم دچار دو‌دستگی عمیق شده بود، زمینه‌ای مناسب برای رشد این نظریه ایجاد کرد.

کیوانان با دست گذاشتن روی حس میهن‌پرستی، اعتقاد به خداوند و طرد دشمنانی که به عقیده آن‌ها کودکان را می‌کشند و به آن‌ها آزار جنسی می‌رسانند، مردم را از نظر احساسی تحت تاثیر قرار می‌دهند.

این اتفاقات با ظهور گروه‌های شبه‌نظامی مسلح در دنیای واقعی همزمان شد، گروه‌هایی که دیدگاه‌ سیاسی‌شان عملا با تئوری‌های توطئه موجود در فضای مجازی تفاوت چندانی ندارد.

این تئوری با منطق همخوانی ندارد و ادعا می‌کند نخبگانی خونخوار در سراسر دنیا بشریت را به اسارت درآورده‌اند و دونالد ترامپ جنگجوی نجیبی است که برای نجات جهان آمده است.

برخی از هواداران کیوانان واقعا باور داشتند که مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری با بازگشت پیروزمندانه ترامپ متوقف خواهد شد. آن‌ها معتقد بودند بالاخره زمان بازداشت‌ها، محاکمه‌ها و اعدام‌های دسته‌جمعی از راه خواهد رسید و از این رویداد به عنوان "طوفان" یاد می‌کردند.

اما تاریخ‌های پیش‌بینی‌شده برای این طوفان سال به سال از راه رسیدند و هیچ اتفاقی نیفتاد. برای بسیاری از هواداران این تئوری روز تحلیف آخرین و تنها امید بود. در روز تحلیف وقتی ساعت از ۱۲ ظهر گذشت و یکی دیگر از پیشگویی‌های کیوانان اشتباه از آب درآمد، عده‌ای فهمیدند فریب خورده‌اند.

هواداران افراطی ترامپ در فضای مجازی گرد هم آمدند و از خشم و سردرگمی خود حرف زدند.

یکی از این هواداران گفت:‌ "فقط می‌خواهم بالا بیاورم. حالم از این همه اطلاعات نادرست و امید واهی به هم می‌خورد."

یکی دیگر از آن‌ها هم نوشت:‌ "تمام شد و رفت، ما را بازی دادند."

نه بازداشت‌های گسترده اتفاق افتاد و نه ترامپ در سیستم پخش اضطراری ظاهر شد تا سخنرانی کند… زنی که همسرش از هواداران کیوانان است به ما گفت روز تحلیف "مایوس‌کننده‌ترین" روز زندگی همسرش بوده است.

اما آنچه پیش آمد برای بسیاری ظاهرا آخر دنیا نبود.

"تسلیم نشوید! همه این‌ها بخشی از نقشه است"؛ این تکیه کلام تکراری عده‌ای بود که این بار می‌گفتند خود مراسم تحلیف هم ساختگی بوده و دونالد ترامپ هنوز هم ریاست جمهوری کشور را برعهده دارد، منتها از فلوریدا.

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

طرفداران کیوانان با پرچم‌ها و بیرق‌های خود از آقای ترامپ در تجمعات حمایت می‌کنند

اما کیوانان به سبک معمول خود تاریخی دیگر را برای وقوع طوفان پیش‌بینی کرده است: روز چهارم مارس.

با ما افرادی که تئوری‌ها توطئه را باور دارند مصاحبه کرده‌ و با خانواده‌ها و دوستان آن‌ها حرف زده‌ایم. بارها داستان افرادی را شنیده‌ایم که قبلا منطقی بودند و از طریق ویدئوهای یوتیوب و صفحات فیس‌بوک جذب دنیایی موازی شده‌اند که واقعیت در آن وارونه است.

ما به خوبی از این خطر آگاهیم که خیره ماندن به یک پرتگاه برای مدتی طولانی می‌تواند تاوان سنگین عاطفی به همراه داشته باشد. به همین دلیل شروع به برگزاری جلسات گزارش‌دهی و اطلاع‌رسانی کرده‌ایم تا برخی از مواردی که دیده‌ایم را به بحث بگذاریم.

وقتی فیس‌بوک و توییتر تعداد زیادی از حساب‌های کاربری افراط‌گرایان را مسدود کردند، شاهد مهاجرت آن‌ها به سایر پلتفرم‌های دیجیتالی بودیم که از نظرات افراطی استقبال می‌کنند. شبکه اجتماعی به نام گب که شبیه به توییتر است، پیام‌رسان سیگنال و تالارهای گفتگوی اینترنتی که در گذشته رواج داشتند، حالا به خانه جدید این افراط گرایان تبدیل شده‌اند.

این‌ها مکان‌هایی هستند که گروه‌های فرعی افراط‌گرا هواداران سردرگم ترامپ و کیوانان را پیدا می‌کنند. موضوع نگران‌کننده این است که گروه‌های شبه‌نظامی در آمریکا آزادانه به صورت آنلاین نیرو استخدام می‌کنند.

یکی از این گروه‌ها حتی راهنمای استخدام هم دارد. آن‌ها افراد خشمگین و ناامید را پیدا می‌کنند، در شبکه‌های مجازی به آن‌ها نزدیک می‌شوند و با وعده‌های واهی اغوایشان می‌کنند.

این افراط گرایی است و به مسیری که گروه‌های اسلام‌گرای افراطی طی دو دهه اخیر در فضای مجازی پیش گرفته‌اند، شباهت زیادی دارد. تیم ما با کارشناسان این زمینه همکاری کرده و از نظرآن‌ها این شباهت‌ها کاملا آشکار هستند.

رد هواداران وفادار کیوانان را دنبال می‌کنم و به این نتیجه می‌رسم که بازگرداندن این افراد به خانواده‌هایشان - درست مثل آن‌چه در مورد فریب‌خوردگان گروه‌های اسلام‌گرای افراطی اتفاق افتاد- تنها از طریق یک برنامه افراط‌‌زدایی گسترده امکان‌پذیر است.

  • خبرهای بیشتر را در کانال تلگرام بی‌‌بی‌سی فارسی دنبال کنید

منبع خبر: بی بی سی فارسی

اخبار مرتبط: از ماجرای ایمیل‌های هیلاری کلینتون تا تئوری توطئه کیواِنان: منشا افراط‌گرایی آنلاین در آمریکا کجاست؟