«خدمات مرجع در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی» منتشر شد

به گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، کتاب «خدمات مرجع در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی» با تدوین و ترجمه فرناز محمدی، صدیقه شاکری و اعظم نجفقلی‌نژاد، در ۱۶۰ صفحه توسط انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران روانه کتابفروشی‌ها شد. 

فرناز محمدی از مولفان این کتاب گفت: با توجه به شیوع ویروس کرونا و خدمات مرجع مجازی خدمتی جدید محسوب می‌شود و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نیز در ارائه خدمات مرجع مجازی پیشرو است. به همین منظور ارائه خدمات مرجع مجازی را آغاز کرد و سایر کتابخانه‌های کشور در حال حرکت در این مسیر هستند. درهمین راستا کتاب «خدمات مرجع در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی» راهنمای کتابداران مرجع است و مولفان این کتاب تجربه کاری عملی در حوزه خدمات مرجع حضوری و مجازی را در کارنامه کاری خود دارند.

وی ادامه داد: مهمترین هدف از تدوین و ترجمه این اثر الگوسازی خدمات در حوزه مرجع مجازی کتابخانه‌ها برای کتابداران فعال در این حوزه است و همه کتابداران می‌توانند از این اثر به عنوان یک رهنمود برای توسعه و ارتقای سطح کیفی خدمات مرجع استفاده کنند. همچنین قرار گرفتن این کتاب در میان دروس تحصیلات تکمیلی دانشجویان حوزه کتابداری می‌تواند بسیار مفید و موثر باشد.

محمدی معاون اداره کل فراهم آوری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تاکید کرد: بخش خدمات مرجع کتابخانه‌ها هم اکنون به عنوان یکی از ارزشمندترین و مهمترین خدمات کتابخانه‌ای محسوب می‌شود، با توجه به تنوع سیستم‌های بازیابی و جست‌وجوی اطلاعات مختلف می‌توان گفت که هنوز این ابزار نتوانسته جایگزین خدمات کتابخانه‌ای شود چرا که مساله مهم، موضوع اعتباریابی منابع است و این مهم توسط کتابداران مرجع صورت می‌گیرد.

اعظم نجفقلی‌نژاد از دیگر مولفان کتاب «خدمات مرجع در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی» نیز معتقد است این کتاب به استانداردها و رهنمودها توجه دارد و این مهم در ارائه خدمات با کیفیت در حوزه کتابخانه‌ها و کتابداری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

وی ادامه داد: نویسندگان این کتاب جست‌وجوهای گسترده‌ای را در وبگاه‌های تخصصی انجام دادند از جمله می‌توان به جست‌وجو در انجمن خدمات کاربر و مرجع، انجمن کتابداران آمریکا، ایفلا، ایزو و بسیاری از سازمان‌هایی که در حوزه تدوین استاندارد به صورت ویژه در حال فعالیت هستند؛ اشاره کرد. همچنین در ادامه این امر استانداردها و رهنمودها رعایت شدند.

نجفقلی‌نژاد با اشاره به اهمیت خدمات مرجع در کتابخانه‌ها، گفت: بخش مرجع و اطلاع رسانی در کتابخانه‌ها آیینه تمام نمای تلاش‌هایی است که در یک مرکز یا کتابخانه انجام می‌شود به عبارت دیگر بخش خدمات مرجع ویترین کتابخانه‌ها است که قضاوت کاربران بر اساس این بخش صورت می‌گیرد.  

این عضو هیات علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اظهار داشت: بیش از نیمی از کتاب «خدمات مرجع در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی» مربوط به رهنمودهای خدمات دیجیتال می‌شود، برهمین اساس این اثر علاوه بر کتابداران مرجع حضوری برای کتابداران مرجع مجازی نیز به عنوان الگوی کار و فعالیت مطرح است.

وی یادآور شد: خدمات مرجع دیجیتال در حوزه کتابداری به گستردگی خدمات مرجع حضوری در کشور تجربه نشده است و این کتاب می‌تواند به عنوان یک استاندارد مورد استفاده کتابداران مرجع قرار گیرد.

نجفقلی‌نژاد تصریح کرد: کتابداری مرجع یک تخصص است و بی تردید برای اینکه فرد تبدیل به متخصص در حوزه کتابداری مرجع شود علاوه بر اینکه باید تحصیلات آکادمیک را گذرانده باشد لازم است از تجربه، سواد، هوش و دانش بالاتری در مقایسه با سایر افراد برخوردار باشد. 

صدیقه شاکری از دیگر مولفان کتاب «خدمات مرجع در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی» گفت: با توجه به اهمیت ارائه خدمات مرجع در کتابخانه‌ها به ویژه در شرایط کنونی، امکان دسترسی به اطلاعات با کیفیت و معتبر در کمترین زمان فراهم شده و با استقبال کاربران مواجه شده است.

وی افزود: از جمله اهداف تدوین این کتاب، آشنایی کتابداران مرجع با استانداردها و رهنمودهای پاسخگویی به کاربران در محیط دیجیتال است. با توجه به اینکه رهنمودهای جامعی در این زمینه وجود نداشت نویسندگان این کتاب بر آن شدند ضمن گردآوری رهنمودها و استانداردهای بین الملی در این زمینه و نیز ارائه تجربیات نویسندگان کتاب که سال‌ها تجربه ارائه خدمات مرجع حضوری و دیجیتال را داشته اند، به کتابداران نیز در زمینه ارائه خدمات مرجع دیجیتالی با کیفیت و استاندارد کمک کنند.