پیش‌بینی زمان مرگ با سیستم رادار تا چهار روز پیش از وقوع

ایده پرفسور الکساندر کوپلین از دانشگاه صنعتی هامبورگ ساده بود؛ او با خود فکر کرد اگر می‌توان از رادار برای تعیین موقعیت کشتی‌ها یا محاسبه ارتفاع پرواز یا عکس گرفتن از خودروهای باسرعت بالا در شاهراه‌ها استفاده کرد، مطمئنا می‌توان از این فناوری بدون تماس در پزشکی هم بهره گرفت.

کوپلین در این سنسورها پتانسیل بالایی برای آسان‌تر، ایمن‌تر و مؤثرتر کردن معاینه‌های پزشکی می‌دید.

ایده استفاده از رادار برای ردگیری انسان از طریق تنفس یا ضربان قلب، ایده تازه‌ای نیست. نکته تازه این است که پرفسور کوپلین و گروهش در سراسر اروپا اولین کسانی هستند که سیستم رادار را برای مقاصد پزشکی طراحی و تولید می‌کنند و آزمایش‌های بالینی هم در این باره انجام داده‌اند. ‌

در انستیتو مهندسی فرکانس رادیویی، این تیم پژوهشی سیستمی از حسگرهای بسیار حساس را برای نظارت پزشکی بیماران طراحی کرده است. با این فناوری رادار می‌توان هم ضربات قلب را و هم تنفس را بدون اتصالات سیمی و به طور پیوسته، تجزیه و تحلیل کرد.

بدون اتصال به بدن، باخبر از آنچه در بدن می‌گذرد

در مورد الکتروکاردیوگرام (نوار قلب) اینگونه است که ضربان قلب از طریق الکترودها و کابل‌هایی که بیمار با آنها به دستگاه متصل است، منتقل و سنجیده می‌شود. در مقابل، با فناوری برپایه رادار، نظارت (مونیتور) بدون تماس و از راه دور انجام می‌شود.

حسگرهای رادار در سیستمی که کوپلین طراحی کرده می‌توانند با گذر از موانعی چون پتو و ملافه، داده‌ها را ضبط و به دستگاه‌های مانیتور منتقل کنند.

این پژوهشگر توضیح می‌دهد: «سنسورهای ما امواج الکترو مغناطیسی می‌فرستند که توسط بدن منعکس می‌شوند. در عمل این سیستم اینگونه عمل می‌کند: خون پمپاژشده از قلب در مسیر حرکت در عروق به شکل یک پالس نبضی جریان پیدا می‌کند که در سطح بدن به شکل لرزش ظاهر می‌شود. این لرزش‌ها را می‌توانیم با کمک حسگرها اندازه گرفته و از روی آن به بسیاری از جنبه‌های پزشکی سیستم گردش خون در بدن پی ببریم.»

یک جعبه کوچک در زیر تخت جاسازی می‌شود. وقتی قلب خون را به رگ‌ها پمپ می‌کند، سطح پوست بدن به صورت مینیمال بالا می‌آید و به این ترتیب می‌توانیم نبض را با گذاشتن انگشت خود روی مچ دست هم حس کنیم.

برعکس این تصویر دستگاه تازه طراحی شده بدون تماس با بدن ضربان قلب و تنفس را اندازه گیری می‌کند

دستگاه رادار می‌تواند این بالاآمدگی مینیمال را اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل کند. حسگرها به اندازه‌ای دقیق‌اند که قادر به اندازه‌گیری تپش قلب، فشار قلب و سرعت موج پالس هستند که یکی از پارامترها تشخیص تصلب شرایین و تشخیص خطر وقوع سکته مغزی است.

اگر ضربان قلب منظم نباشد یا اختلالات دیگری پیش بیاید، دستگاه تازه طراحی شده هشدار می‌دهد. به این ترتیب می‌توان به موقع به کمک بیمار شتافت و اقدامات پزشکی لازم را به عمل آورد.

صرع در نوزادان و نوزادان نارس

تمرکز این پروژه پژوهشی در گام نخست بر روی مشاهده پزشکی نوزادان از جمله نوزادان نورس است. پرفسور کوپلین می‌گوید که به ویژه روی حملات صرعی تمرکز کرده‌اند.

محققان براین باورند که ۲۰ درصد از موارد مرگ ناگهانی کودکان بر اثر صرع (اپیلپسی) است که تشخیص داده نشده. به نظر این پژوهشگر مشکل اساسی در مورد تشخیص صرع در کودکان کم‌سن این است بدن نوزاد هنوز حملات تشنجی موضعی و عمومی از خود نشان نمی‌دهد.

با استفاده از حسگرهایی که تماس مستقیم با بدن ندارند می‌توان بدن نوزادان را پیوسته زیر نظر گرفت و به این ترتیب به احتمال وقوع چنین حملاتی به‌موقع پی برد و اقدامات درمانی را اجرا کرد.

سنسورها قادر به اندازه‌گیری ضربان قلب و پارامترهای مربوط به تنفس هستند

استفاده از این فناوری در مورد بیماران کوید ۱۹

کوپلین می‌گوید که از این فناوری در همه‌گیری کنونی هم می‌توان بهره برد. به گفته‌ او با اندازه‌گیری پارامترهای تنفس و گردش خون توسط این دستگاه می‌توان بدون تماس دمای بدن را سنجید و به این ترتیب به مهمترین پارامترها برای قضاوت در مورد وضعیت سلامتی فرد در ارتباط باعفونت ناشی از کرونا دسترسی داشت.

با این فناوری می‌توان بدون تماس بیماران کووید ۱۹ را معاینه کرد که همین مسئله به گفته محققان هامبورگی خطر سرایت ویروس به کادر درمان را هم کاهش خواهد داد.

پیش‌بینی زمان مرگ 

تاکنون از این تکنیک جدید رادار تنها در کلینیک زنان در شهر ارلانگن آلمان در بخش مراقبت‌های تسکینی استفاده شده است. بیمارانی که در این بخش بستری هستند به شدت بیمارند و به زودی می‌میرند. دستگاه جدید می‌تواند در مورد این بیماران تا ۴ روز پیش از مرگ، زمان درگذشت بیمار را تشخیص دهد؛ پیش‌بینی‌ای دردناک اما شاید سودمند برای آماده شدن بستگان و خانواده به منظور خداحافظی به موقع از بیمار.

• روز جهانی سکته

  سکته چیست؟

  سکته نابهنجاری ناگهانی گردش خون در مغز است. ضربه با گرفتگی یا پارگی یک مویرگ در مغز یا نواحی گردن شروع می‌شود که باعث می شود به بخشی از مغز خون کافی نرسد. بدین ترتیب فعالیت سلول‌های مغز متوقف می‌شود. با اقدام سریع می‌توان از پیامدهای ناگوار سکته جلوگیری کرد.

• روز جهانی سکته

  علایم سکته

  آشکارترین علایم سکته عبارتند از: مختل شدن بینایی و گفتار، احساس ناشنوایی و فلجی، سرگیجه و تلوتلو خوردن به همراه سردرد شدید. کسانی که به سکته دچار می‌شود نباید چیزی بنوشد یا دارو بخورد. چنانچه بیهوش شود باید او را آرام به پهلو خواباند. در صورت امکان باید بی‌درنگ کمک‌های اولیه را شروع کرد تا تنفس او مرتب شود.

• روز جهانی سکته

  علامت اول: قیافه

  سکته پیش و بیش از هر چیز در قیافه ظاهر می‌شود. از کسی که دچار سکته شده بخواهید که لبخند بزند. اگر به سکته دچار شده باشد، عضلات صورت ضعیف می‌شوند و او با دهان کج و کوله لبخند می‌زند.

• روز جهانی سکته

  علامت دوم: دست‌ها

  از کسی که دچار حمله شده بخواهید دست‌هایش را با هم پیش بیاورد و کف آنها را رو به بالا بگیرد. اگر واقعا سکته کرده باشد، نمی‌تواند دست‌هایش را صاف بالا بیاورد و کف آنها را به خوبی نشان دهد.

• روز جهانی سکته

  علامت سوم: گفتار

  اگر کسی نتواند جمله‌ای را درست تکرار کند، احتمالا سیستم گفتاری او آسیب دیده است. اگر حرف زدن او با لکنت و ایراد همراه باشد و کلمات را نارسا بیان کند، باید فوری او را به دکتر رساند.

• روز جهانی سکته

  عوامل ارثی سکته

  اگر در والدین کسی سابقه سکته وجود داشته باشد، شخص بیشتر در معرض آن قرار می‌گیرد. سن و سال هم در سکته مؤثر است: خطر سکته در افراد بالای ۵۰ سال دوبرابر می‌شود. جنسیت هم مؤثر است: مردان به مراتب بیش از زنان دچار سکته می‌شوند.

• روز جهانی سکته

  پیش‌گیری از سکته

  به نظر کارشناسان از ۷۰ درصد موارد سکته می‌توان پیش‌گیری کرد. بدترین چیزی که خطر سکته را افزایش می‌دهد بالا بودن فشار خون است. عوامل دیگر عبارتند از: سیگار کشیدن، بیماری‌های قندی و زیادی چربی خون. وزن بالا و افراط در نوشیدن مشروبات الکلی هم خطر سکته را بالا می‌برند.