عباس عراقچی: بازگشت آمریکا به برجام «می‌تواند یک جا انجام شود و اگر می‌خواهند گام به گام، ما هم به همان شکل اقدام می‌کنیم»

تبلیغ بازرگانی

عباس عراقچی که شنبه شب در برنامۀ «نگاه یک» شبکۀ اول سیمای جمهوری اسلامی ایران شرکت کرده بود با اشاره به پیشنهاد رئیس دیپلماسی اروپا مبنی بر تشکیل نشست مشترکِ اعضای برجام با آمریکا، تاکید کرد که «این دعوت به گفتگو از نظر ما مبهم است»، اما «در حال بررسی این پیشنهاد هستیم و با سایر شرکا چین و روسیه در حال مشورت هستیم». او یادآوری کرد که با خروج آمریکا از برجام دیگر «چیزی تحت عنوان ۵+۱ نداریم [...] و الان ۴+۱ داریم، [...] اما اینکه [آیا آمریکائی‌ها] می‌توانند به مذاکرات برگردند؟ بله، به شرطی که تحریم‌ها را بردارند». وی با توجه به اینکه تحریم‌ها برداشته نشده است گفت «ممکن است ترتیبات عملی و فنی نیاز باشد» که «در حال بررسی آن هستیم».

اظهارات عباس عراقچی نشان می‌دهد که ایران نگران آنست که شرکت آمریکا در نشست برجام به معنای بازگشت این کشور به توافق اتمی بدون برداشتن تحریم‌ها تلقی شود. در همین حال، هر چند مقامات ایران همواره شرط بازگشت آمریکا را «اول لغو کامل تحریم‌ها» دانسته‌اند، اما چنین به نظر می‌رسد که اینک ناگزیر خود را برای تن دادن به اقدام «گام به گام» آماده می‌کنند.

در این زمینه اظهارات عباس عراقچی در بارۀ دشواری‌های بازگشت آمریکا به برجام قابل توجه است. او گفت «بایدن و تیم وی قبل از انتخاب به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا یکی از شعارهای انتخاباتی‌شان این بود به بسیاری از توافق‌های بین‌المللی از جمله برجام برخواهند گشت. برجام یکی از دستاوردهای دموکرات‌هاست. [...] آنها با این شعار و منطق جلو آمدند و انتخابات را برنده و مستقر شدند ولی تصور می‌کنم بعد از ورود آنها به کاخ سفید مشخص شد کار به آن آسانی که فکر می‌کردند، نیست. برجام مخالفان جدی در کنگره، داخل آمریکا و منطقه دارد».

شرایط آمریکا برای بازگشت به برجام 

به نظر می‌رسد که بازگشت سریع آمریکا به برجام بیش از آنکه در برنامۀ «بایدن و تیم وی» بوده باشد در نگرش و خیال مسئولان ایرانی وجود داشته است. درست است که جو بایدن و کارگزاران همراه او در دورۀ نامزدی و هم اینک نیز سیاست دونالد ترامپ در برابر برجام را ناکارآمد خوانده و بازگشت به «توافق اتمی را بهترین راه برای جلوگیری از دست یافتن ایران به سلاح اتمی» توصیف کرده‌اند، اما آنان هرگز از «بازگشت» فوری و یا «بی قید و شرط» به برجام سخن نگفته‌اند.

پرداختن به «برنامۀ موشکی ایران» و «دخالت‌های بی ثبات کنندۀ» این کشور در منطقه همواره از سوی مقامات آمریکا یادآوری شده و بر ضرورت گفتگو در بارۀ آنها تاکید شده است.

مقامات ایران که گمان می‌بردند بازگشت دولت دموکرات در آمریکا با بازگشت این کشور به برجام و برداشتن تحریم‌ها همراه خواهد بود، خود دام «اول لغو تحریم‌ها» را گستردند تا انجام آنرا کسب یک پیروزی برای خود تلقی کنند، در حالیکه اگر پیشاپیش بدان دل نبسته بودند، شاید اینک دست یافتن بدان آسان تر صورت می‌گرفت. دولت ایران بهتر از هر نهاد دیگری می‌داند که بندهای نمادین چگونه راه را بر اجرای کارآمد برخی سیاست‌ها می‌بندد.

عباس عراقچی تصریح کرد که «خسارات ناشی از اجرا نشدن برجام» هر چند در دستور کار ایران هست، اما «پیش شرط بازگشت آمریکا به برجام نیست [و] نمی‌گوییم آمریکا اول خسارت بدهد بعد برگردد».

او در این برنامه تاکید کرد که «برجام برای ما ارزش راهبردی و سیاسی دارد، امتیازات آن در چند سال گذشته برای ما وجود داشته به ویژه لغو تحریم‌های سازمان ملل از جمله امتیازات راهبردی برجام برای ما بود». او هر چند یادآوری کرد که ایران «مزایای اقتصادی [برجام] را از دست داده» است، اما گفت «الان که بایدن آمده فرصتی است که برجام حفظ شود».

لغو اجرای پروتکل الحاقی، بازرسی‌ها محدود می‌کند، اما از بین نمی‌برد

معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد که ایران «تعهدات خود را گام به گام کاهش داد [...]، برای اینکه به دیپلماسی فرصت [دهد] و همواره گفته‌ایم اقدامات ما برگشت پذیر است و به از بین رفتن برجام منجر نشد».

او تصریح کرد که با «لغو اجرای پروتکل الحاقی» از سوی ایران «دامنه نظارت آژانس [...] محدود می‌شود، نه اینکه از بین برود». از نظر عباس عراقی در پی به اجرا گذاشتن قانون راهبردی برای لغو تحریم‌ها «حدود ۲۰ الی ۳۰ درصد توان نظارتی آژانس [...] کاهش می‌یابد» اما «بازرسان در ایران حضور خواهند داشت و تبلیغات غربی‌ها در این باره درست نیست».

معاون وزیر امور خارجۀ ایران ظریف دربارۀ انتظارات غرب برای افزودن برنامۀ موشکی و دخالت‌های منطقه‌ای ایران به برجام گفت «به نظرم رویکردها در مهار قدرت ایران تفاوتی ندارد» و افرود «موضع ما درباره ورود نکردن به مسایل منطقه‌ای و موشکی مان روشن است؛ حتما قبول نمی کنیم. [...] مسایل منطقه‌ای ما منطق خاص خود را دارد و این موضعی مخفی نیست و روشن بیان کرده‌ایم».

ظریف: ایران تنها به شرط لغو تحریم‌ها وارد مذاکره می‌شود

همزمان با این اظهارات، محمد جواد ظریف، در گفتگو با «پرس تی وی» تاکید کرد که بازگشت آمریکا به برجام نیازمند لغو «تمامی تحریم» است و ایران «تنها زمانی وارد مذاکره می‌شو[د] که تحریم‌ها لغو شود و رفتار آمریکا تغییر کند». 

او تصریح کرد که در مناسبات با ایران، تفاوتی میان سیاست‌های بایدن و ترامپ نمی‌بیند و با اشاره به خواست‌های دولت جدید آمریکا در قبال ایران، گفت «رئیس جمهوری بایدن با سیاست‌های دونالد ترامپ مخالفت می‌کند اما در حقیقت همان سیاست را دنبال می‌کند».

محمد جواد ظریف تصریح کرد که ایران «نیازی به خروج از برجام» ندارد و می‌تواند «از حقوق خود در توافق بهره ببر[د]» و افزود «ما توافق نکردیم که آن را کنار بگذاریم ما مذاکره کردیم که به تعهداتمان عمل کنیم».

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

آبونه شوید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید