مذاکرات صلح خونین: ۸۹۱ غیرنظامی همزمان با گفت‌وگوهای طالبان و دولت افغانستان کشته شدند

خشونت‌ها در افغانستان ادامه دارد. طالبان که پس از نزدیک به ۴۰ روز دوباره به میز مذاکره بازگشت همچنان آتش‌بس و متوقف کردن حملات خشونت‌بار را نپذیرفته است. صبح پنجشنبه هفتم اسفند «یک کارمند امنیت ملی» در ولایت پروان به دست افراد ناشناس ترور شد. ترور او ادامه قتل هدفمند فعالان مدنی، روزنامه‌نگاران و کارمندان دولت است که در یک‌سال گذشته به شکل چشمگیری افزایش یافته است.

در هرات نیز پاسگاه نیروهای خیزش مردمی که برای مقابله با حملات طالبان از سوی مردم شکل گرفته هدف حمله طالبان قرار گرفت. به گفته مسئولان بخش درمان در هرات در جریان این رویداد شش تن از اعضای خیزی مردمی در ولسوالی کهستان جان باختند. والی هرات انفجار یک خودرو بمب‌گذاری شده در نزدیکی پاسگاه نیروهای خیزش مردمی را تائید کرد اما کشته شدن حداقل چهار تن را نپذیرفت و مدعی شد در این رویداد سه تن از نیروهای مردمی زخمی شده‌اند. رئیس بیمارستان هرات اما در گفت‌وگو با روزنامه هشت صبح جان باختن شش تن را تائید کرد و گفت چهار مجروح این انفجار به بیمارستان منتقل شده‌اند.

شایق شورش، سخنگوی پلیس ولایت کاپیسا هم صبح امروز از کشته شدن چهار تن از نیروهای امنیتی در جریان درگیری با طالبان در «دره افغانیه ولسوالی نجراب» خبر داد. به گفته او در این درگیری ۱۰ تن از اعضای طالبان نیز کشته شدند.

در یک خبر دیگر وزارت دفاع ملی افغانستان اعلام کرد ۳۲ عضو طالبان را در یک عملیات در مناطق «ارزوی خُرد» و «ارزوی کلان» در ولسوالی اندر ولایت غزنی کشته است.

این خبرها تنها یک روز پس از آن منتشر شد که منابع خبری از بازگشت طالبان و هیئت مذاکره کننده افغانستان به میز مذاکره خبر دادند.  روزنامه هشت صبح افغانستان چهارشنبه ششم اسفند به نقل از رئیس هیئت مذاکره کننده دولت در دوحه قطر نوشت رئیسان و شماری از اعضای هیئت‌های دولت و طالبان در شامگاه چهارم اسفند در دوحه دیدار کردند. سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در دوحه هم از سرگیری مذاکرات را تائید کرد و مدعی شد که گفت‌وگو در «فضای خوب» صورت گرفته است.

این دیدار پس از یک وقفه ۳۸ روزه از آغاز دور دوم مذاکرات موسوم به «بین الافغان» انجام شد. طالبان در یک ماه گذشته میز مذاکره را ترک و نمایندگانش را به ایران، روسیه و پاکستان اعزام کرد.

مذاکره خونین

مذاکره با طالبان تا به حال موجب کاهش خشونت در افغانستان نشده است، بلکه به استناد گزارش هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یومانا) خشونت‌ها در دوره‌ای که دو طرف در حال مذاکره بودند، بیشتر هم شده است.

خشونت‌های نظامی در سال ۲۰۱۹ جان بیش از سه هزار غیرنظامی در افغانستان را گرفت. عکس: شاتراستاک

این هیئت در یک گزارش که به تازگی انتشار یافت شمار غیرنظامیانی که در سال ۲۰۲۰ بر اثر خشونت‌های نظامی در افغانستان کشته شدند را ۳ هزار و ۳۵ تن اعلام کرد. ۵ هزار و ۷۸۵ غیرنظامی نیز در جریان این حملات مجروح شده‌اند. آمار خشونت‌ها در مقایسه با سال ۲۰۱۹ حدود ۱۵ درصد کاهش یافته است.  در نیمه دوم سال که مذاکره میان دو طرف در جریان بود اما خشونت‌ها شدت گرفته است. در فصل پایانی سال ۲۰۱۹، ۸۹۱ غیرنظامی کشته و یک هزار و ۹۰۱ تن زخمی شدند. در سه ماهه سوم نیز خشونت‌ها جان ۸۴۰ تن را گرفت و ۶۷۳ نفر را زخمی کرد

بر اساس گزارش دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) در سال ۲۰۲۰ سه هزار و ۳۵ غیرنظامی در افغانستان کشته و ۵ هزار و ۷۸۵ تن دیگر زخمی شدند. خشونت‌ها در مقایسه با یک سال قبل ۲۰۱۹؛ ۱۵ درصد کاهش یافته است اما در سه ماه پایانی سال که گفت‌وگوها میان دو طرف در جریان بوده است شمار قربانیان بیشتر شده است. در این بازه زمانی ۸۹۱  غیرنظامی کشته و یک هزار و ۹۰۱ تن زخمی شدند. در سه ماه سوم سال نیز که دو طرف مذاکرات را در دوحه آغاز کرده بودند ۸۴۰ کشته و یک هزار و ۶۷۳ زخمی به ثبت رسید. به بیان دیگر ۱۷۳۱ تن در نیمه دوم سال گذشته قربانی حملات طالبان، درگیری نظامی طالبان با نیروهای امنیتی، ترورهای هدفمند، حملات انتحاری یا بمب‌گذاری‌ها در افغانستان شدند.

یومانا طالبان را مسئول ۴۵ درصد تلفات ناشی از خشونت‌های نظامی دانسته است. دولت نیز در ۳۲ درصد مسئول شناخته شده است. جنگ‌های زمینی و بمب‌های جاگذاری شده نیز عامل ۷۰,۵ درصد کشته یا مجروح شدن غیرنظامیان بودند. ۱۷۴۴ نفر به یکی از این دو علت جان باختند و ۴۴۵۲ تن زخمی شدند.

بر اساس این گزارش آمار تلفات جانی به دلیل ترورهای هدفمند در مقایسه با یک‌سال قبل ۴۵ درصد بیشتر شده و تلفات ناشی از حملات هوایی با ۱۲۵ درصد افزایش به بالاترین رقم از سال ۲۰۰۹ رسیده است. حکومت افغانستان یکی از خواسته‌های اصلی خود در مذاکره با طالبان را «توقف خشونت‌ها» اعلام کرده است. طالبان که اسفند سال گذشته با آمریکا تفاهمنامه موسوم به «آوردن صلح به افغانستان» را امضاء کرد اما حاضر به پذیرش این مسئله نیست.  چندی پیش روزنامه هشت صبح افغانستان به نقل از منابع مطلع از کشته شدن ملا هیب‌الله آخوندزاده رهبر طالبان در پاکستان خبر داد. طالبان این خبر را رد کرد.