راز نوسان نرخ گوشت و مرغ

به گزارش خبرگزاری مهر، صبح نو نوشت: زمانی که به روزهای پایانی سال نزدیک می‌شویم و خریدهای مردمی نسبت به ماه‌های گذشته بیشتر می‌شود، این سوال وجود دارد که آیا دولت می‌تواند به‌خوبی و به‌موقع کالاهای مورد نیاز را تأمین کند؟ حال در مقطع فعلی که اخبار متعددی از کمبود برخی کالاها همچون روغن در بازار شنیده می‌شود نگرانی‌های مردم دو چندان شده است، حتی این امر سبب شده که برخی‌ها به سمت احتکار خانگی بروند.فعالان بازار می‌گویند کالا در بازار وجوددارد و تنها مشکل، نوسان قیمت‌هاست. اما گزارش‌های مردمی حاکی از آن است که در برخی استان‌ها پیدا کردن اقلامی همچون روغن، مرغ با قیمت دولتی و… بسیار سخت شده است و حتی برای خرید همین کالاها مجبورند در صف‌های طولانی بایستند. گرانی تخم مرغ هم این روزها سر و صدای زیادی به پا کرده و برای خودش حاشیه‌ساز شده است، چندی پیش عامل اصلی گرانی تخم مرغ در بازار از سوی مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغ تخم‌گذار کشور افزایش تقاضای صادرات عنوان شد. صادرات کشور عمدتاً به کشورهای عراق، افغانستان، کویت، قطر و… صورت می‌گیرد.

از ابتدای سال جدید صادرات تخم مرغ به کشور افغانستان نیز با رایزنی‌ها با وزارت بازرگانی این کشور، محقق شد و نهایتاً، گشایش‌هایی صورت گرفت. همین امر موجب شد تا بیش از ۱۰ هزار تن تخم مرغ به کشورهای منطقه صادر شود. دولت با ادامه این روند و برای کنترل بازار صادرات تخم‌مرغ را اواسط تیرماه امسال ممنوع اعلام کرد اما اخیراً مجدداً شاهد افزایش قیمت تخم‌مرغ بوده‌ایم. این است که عامل دیگری از جمله افزایش قیمت نهاده‌های دامی مطرح شده است.
در بین کالاهای مصرفی؛ مرغ و تخم‌مرغ در ماه‌های اخیر افزایش قیمت قابل توجهی داشته‌اند. شرایط تأمین و تغییرات قیمت این دو کالا که از پر مصرف‌ترین کالاهای اساسی در ایام نوروز هستند اهمیت زیادی برای مردم دارد. این نگرانی بی‌اساس نیست زیرا براساس گزارش اتاق بازرگانی تهران فقط شاخص بهای تخم‌مرغ طی ۹‌ماهه نخست ۱۳۹۹ نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود ۹۳ درصد رشد داشته است. معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری تهران با تاکید بر اینکه قیمت مرغ افزایشی نخواهد داشت، گفت: باید تولید استان‌های شمالی با مدیریت وزارت جهاد کشاورزی به سمت بازار تهران هدایت شود تا شاهد رسیدن مرغ به قیمت مصوب در تهران و کشور باشیم. حشمت‌اله عسکری در تشریح مقابله با افزایش قیمت مرغ و تخم‌مرغ به‌ویژه در ایام پایانی سال با تاکید بر بازگشت قیمت تخم‌مرغ و عدم افزایش نرخ آن گفت: به دلایل مختلفی از جمله عرضه گسترده، قیمت‌گذاری درب مرغداری و چسبیدن برچسب به هر تخم‌مرغ، افزایش دمای هوا و شرایط مناسب‌تر نگهداری می‌توان این اطمینان را به شهروندان داد که قیمت تخم‌مرغ به شرایط سابق برمی‌گردد و افزایشی هم نخواهیم داشت. وی افزود: اما درباره مرغ مسأله داریم؛ باید به این نکته توجه کنیم که تولید مرغ در استان‌های دیگر است و توزیع آن در تهران به شکلی که هشت درصد مرغ مصرفی در تهران تولید و حدود ۹۲ درصد در سایر استان‌ها تولید می‌شود لذا در اینجا نقش فرا استانی نیاز است. وی تاکید کرد: برای موضوع مرغ چند روز وزیر جهاد کشاورزی پای کار آمد و استان‌های شمالی را پای کار آوردند؛ روزانه ۸۰۰‌ تن مرغ در استان تهران داشتیم و لذا وضعیت خوب شد اما متأسفانه دو روز گذشته پای کار نبودند و قیمت‌ها بالا رفت. بی‌تردید تنظیم بازار مرغ در استان تهران بستگی به مدیریت وزارت جهاد کشاورزی در استان‌های تولیدکننده مرغ دارد به شکلی که اگر این استان‌ها به سمت بازار تهران مدیریت شوند، هم تهران و هم کشور در وضعیت مطلوب و متعادل قرار می‌گیرد اما اگر همانند دو روز گذشته عمل شود تهران و به تبع آن در کشور، شاهد افزایش قیمت مرغ خواهیم بود. معاون استاندار تهران با تاکید بر اینکه تولید کاهش پیدا نکرده است، افزود: باید تولید استان‌های شمالی یعنی گلستان، گیلان و مازندران به سمت بازار تهران هدایت شود و وزارت جهاد باید در این راستا پای کار باشد چراکه جوجه‌ریزی کاهش پیدا نکرده و موجودی کم نشده است و تنها اتحادیه‌ها زیر بار قیمت مصوب نمی‌روند و اعلام می‌کنند قیمت ۲۰‌ هزار و ۴۰۰‌ تومانی که ستاد تنظیم بازار داده به صرفه نیست و باید ۲۵‌ هزار تومان باشد.

بی‌تردید تنظیم بازار مرغ در استان تهران بستگی به مدیریت وزارت جهاد کشاورزی دارد به شکلی که اگر استان‌های توزیع کننده به سمت بازار تهران مدیریت شوند، کشور در وضعیت مطلوب قرار می‌گیرد

پیش‌بینی قیمت مرغ
عضو هیأت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی درباره آینده بازار مرغ بیان کرد: بارها اعلام کرده‌ایم‌که پیش‌بینی در شرایط کرونا بسیار سخت است چراکه هر لحظه این امکان وجود دارد که اتفاقی در بازار رخ دهد، اما در کل وضعیت جوجه‌ریزی به‌گونه‌ای است که تا پایان بهمن و اسفند با چالشی در عرضه مواجه نخواهیم شد. وی با اشاره به اینکه استقبالی برای خرید مرغ سایز در بازار وجود ندارد، گفت: با توجه به تخصیص نهاده تا سن ۴۰ روزگی و بعضاً نبود کیفیت لازم برای نهاده‌های دامی موجب شده مرغ با وزن پایین در بازار عرضه شود که مرغدار به سبب نبود تقاضا برای مرغ سایز مجبور به نگهداری در سالن‌های پرورش و تأمین بخشی از ذرت و کنجاله از بازار آزاد است که این موضوع قیمت نهاده را به‌شدت افزایش داده به‌طوری که ذرت به بالای پنج هزار تومان رسیده است.

قیمت مرغ آخر سال
به گفته عظیم حجت، با توجه به ایام‌پایانی سال از مسؤولان دولتی انتظار می‌رود که به صورت تبصره ۱۰ درصد بیشتر نهاده تخصیص دهند تا آشفتگی بازار که ناشی از کمبود نهاده است، جبران شود و بازار مرغ به تعادل برسد. این مقام مسؤول با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه مرغ شب عید نداریم، بیان کرد: با توجه به انگیزه مرغداران به تولید، جوجه‌ریزی به بالای ۱۲۰ میلیون قطعه می‌رسد که با این وجود در ایام پایانی سال کمبود و افزایش قیمت در بازار مرغ نخواهیم داشت. عضو هیأت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی با اشاره به اینکه بازار نهاده‌های دامی‌همچنان دچار دوگانگی است، بیان کرد: بخشی از نهاده‌های دامی از طریق سیستم بازارگاه تا سن ۴۰‌ روزگی به ازای هر قطعه جوجه چهار کیلو تخصیص داده می‌شود، اما کل نهاده از این محل قابلیت خرید ندارد و به‌دلیل کاهش استقبال کشتارگاه‌ها و مردم از مرغ درشت، بخشی از نهاده‌ها از بازار آزاد با نرخ‌های بالاتر تأمین می‌شود. به گفته وی، هفته گذشته قیمت برخی ریز مغذی‌های طیور همچون لیزین، متیونین حداقل هر کیلو ۱۰‌ هزار تومان افزایش یافت که تمامی این عوامل قیمت تمام شده تولید را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
هدایت اصغری، مدیرعامل اتحادیه مرغداران میهن هم درباره تأمین و قیمت تخم‌مرغ برای بازار ایام نورز، اظهار کرد: در حال حاضر تولید ماهانه تخم‌مرغ ۹۰ هزار تن است و با میزان مصرف همخوانی دارد. وی درباره قیمت تخم‌مرغ نیز گفت: برآورد ما نشان می‌دهد با توجه به هزینه تمام‌شده تولید قیمت خرید هر کیلوگرم تخم‌مرغ از مرغداران نباید کمتر از ۱۵ هزار و ۷۳۳‌ تومان باشد. اصغری قیمت هر عدد تخم‌مرغ را ۱۲۰۰‌ تومان اعلام کرد. وی اظهار امیدواری کرد که در روزهای پایانی سال با افزایش قیمت تخم‌مرغ به‌دلیل مشکلات نظام توزیع مواجه نشویم.
حبیب اسدالله‌نژاد نیز درباره میزان تولید و قیمت مرغ برای ایام پر مصرف نوروز گفت: در بهمن‌ماه ۱۳۰ میلیون قطعه جوجه‌ریزی انجام شده است، بر این اساس در پایان سال ۲۳۰ هزار تن گوشت مرغ تولید خواهد شد و مشکلی در تأمین نیاز بازار نوروز نخواهیم داشت. وی ادامه داد: هر چند ستاد تنظیم بازار قیمت مصوب خرید هر کیلوگرم مرغ از مرغدار را ۱۴‌ هزار و ۱۰۰‌ تومان تعیین کرده است، اما قیمت تمام‌شده تولید هر کیلوگرم مرغ برای مرغدار ۱۷‌ هزار و ۵۰۰‌ تومان است. اسدالله‌نژاد پیش‌بینی کرد: در ایام نوروز نیز واسطه‌ها مرغ‌هایی که با نرخ مصوب از مرغداران خریداری می‌کنند را با نرخ آزاد بالا می‌فروشند. ستاد تنظیم بازار نیز احتمال گرانی کنترل نشده مرغ و تخم‌مرغ را پیش‌بینی کرده و در آخرین جلسه خود درج قیمت را بر روی مرغ تخم‌مرغ اجباری کرد.

تداوم تخصیص ارز دولتی به روغن
عباس قبادی، دبیر ستاد تنظیم بازار کشور هم با تاکید بر اینکه کمبود روغن نداریم، گفت: میانگین مصرف ماهانه روغن در کشور ۱۵۰ هزار تن است که طی دو ماه گذشته بالغ بر ۱۷۳ هزار تن هم تولید شده است. مشکل بازار روغن انتظارات تورمی و پیش‌بینی افزایش قیمت روغن بود. اما همین‌جا اعلام می‌کنم که تخصیص ارز ۴۲۰۰‌ تومانی به روغن تا زمانی که شرایط شیوع ویروس کرونا و تحریم‌ها به وضعیت مطلوب برسد ادامه خواهد داشت. وی افزود: در زمینه هیچ کالایی کمبود در کشور نیست و درمورد بازار شب عیدهم به مردم اطمینان می‌دهیم. موسوی در خصوص افزایش غیرقانونی قیمت مرغ، گفت: به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و بر مبنای تأمین نهاده‌های دامی که ۸۵‌ درصد از ذرت و ۵۵‌ درصد کنجاله با ارز رسمی در حال تأمین است، قیمت مصوب هر کیلوگرم مرغ در مرغداری ۱۳‌ هزار و ۱۰۰‌ تومان تعیین شد. وی همچنین ادامه داد: با توجه به تعیین سقف ۱۰‌ درصد برای افزایش قیمت که در اختیار استان‌ها (استانداران) قرار داده شده است، آخرین قیمت مصوب مرغ درب مرغداری به ازای هر کیلوگرم ۱۴‌ هزار و ۴۰۰‌ تومان می‌باشد که با در نظر گرفتن ۶۰۰۰‌ تومان به تناسب شرایط هزینه‌ای (اعم از کشتارگاه) قیمت نهایی مرغ برای مصرف‌کننده به ازای هر کیلوگرم ۲۰‌ هزار و ۴۰۰‌ تومان است. معاون نظارت بر کالاهای مصرفی سازمان حمایت، در ادامه افزود: بر همین اساس، در صورت تخلف در حوزه خرده‌فروشان، با آنان برخورد می‌شود. موسوی تصریح کرد: اگر گران فروشی در مرغداری‌ها اتفاق بیفتد، وزارت جهاد پرونده را تشکیل و به سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت ارسال می‌کند و برخورد لازم صورت می‌گیرد. عظیم حجت، عضو هیأت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی از افزایش قیمت مرغ در بازار خبر داد و گفت: امروز نرخ هر کیلو مرغ زنده درب مرغداری ۲۰‌ هزار تومان و مرغ گرم در خرده فروشی‌ها ۲۹ هزار تومان است. هر چند در برخی مناطق مرغ با قیمت بالای ۳۰‌ هزار تومان هم عرضه می‌شود. وی گنگ بودن شرایط بازار در ابلاغ رسمی قیمت‌ها بعد از پروسه زمانی طولانی را یکی از دلایل نوسان بازار مرغ اعلام کرد و افزود: این درحالی است که ابلاغ رسمی قیمت می‌تواند بازار را از سردرگمی‌خارج کند. حجت ادامه داد: مرغداران حدود معادل نهاده دامی که با نرخ مصوب دریافت کردند، مرغ با نرخ متعادل ۲۳ تا ۲۴‌ هزار تومان عرضه می‌کنند تا به فشار کمتری به مصرف‌کننده وارد شود.