«فلسفه سیاسی هانا آرنت» چاپ شد/بررسی تحولات نظری آرنت

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «فلسفه سیاسی هانا آرنت» نوشته لی بردشا به‌تازگی با ترجمه خشایار دیهیمی توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌کتاب یکی از عناوین مجموعه «کتابخانه فلسفه سیاسی» است که این‌ناشر چاپ می‌کند. نسخه اصلی «فلسفه سیاسی هانا آرنت» سال ۱۹۸۹ توسط انتشارات دانشگاه تورنتو در کانادا چاپ شده است.

نویسنده این‌کتاب در اثر خود چرخش و تحول در عقاید هانا آرنت فیلسوف یهودی آلمانی را مدنظر قرار داده است چون بر این باور است بیشتر کتاب‌هایی که درباره او نوشته شده‌اند، به‌طور عمده به مراحل اولیه تکوین عقایدش به‌ویژه در «وضع بشر» توجه کرده‌اند و از تحول در عقایدش که در کتاب «حیات ذهن» او به اوج رسید، غافل بوده‌اند. لی بردشا همچنین تلاش کرده پیوستگی‌ها و ناپیوستگی‌های سیر تحول نظرات آرنت را تبیین کند و انتقاداتی را که بر فلسفه سیاسی او مطرح شده‌اند، مد نظر قرار دهد.

کتاب «فلسفه سیاسی هانا آرنت» علاوه بر محورهای گفته‌شده و بررسی اندیشه‌های آرنت، نظریه‌پردازی‌های سیاسی او به مفهوم عام و رابطه نظر و عمل در سیاست را در نظر او، تحلیل و تشریح می‌کند. این‌کتاب با تحلیل اکتشافی «وضع بشر»‌ آغاز می‌شود. یعنی تحلیل کتابی که در آن آرنت دفاعش از عمل سیاسی را پیش کشیده است. لی بردشا می‌گوید با آن‌که آرنت نتوانست عمل را در برابر داوری با معیارهای نظر ایمن کند، اما برای او در جریان نوشتن این‌کتاب روشن شد که این‌مساله ناشی از ناتوانی و شکست شخصی آرنت نبوده بلکه اساسا ماهیت تامل و تفکر انجام چنین‌کاری را ناممکن می‌کند.

هانا آرنت یکی از فلاسفه معاصر آلمانی است که به‌خاطر یهودی‌بودنش در زندگی دچار مشکلاتی از قبیل فرار و مهاجرت شد. او متولد ۱۹۰۶ است و با وجود عشق و محبت در خانواده‌اش، از همان سنین کودکی با اندوه و پریشانی عمیقی همراه شد. آرنت در فلسفه‌اش روی تاریخ و تفسیرش تمرکز داشت و همچنین در پی کار روی مفهوم توتالیتاریسم بود. او در سال ۱۹۷۵ در نیویورک درگذشت.

کتاب پیش‌رو، ۵ فصل اصلی دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «در دفاع از عمل»، «عمل‌کردن در قلمرو نمودها»، «مسئله شر»، «حیات ذهن» و «زندگی نظرورزانه و مسئولیت سیاسی».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

از فرضیات به واقعیات بازگردیم. پیشتر در بستر ایراد نخست به تز آرنت گفتم که مشکل می‌توان ثابت کرد که دولتی از هر نوعش بتواند کنترل تام و تمامی بر همه شهروندانش اعمال کند. به نظر می‌رسد همیشه جزیره‌هایی از مقاومت شخصی و خصوصی وجود دارد، و فرقی نمی‌کند که میزان و حدود ترور و ارعاب و سلطه چقدر باشد. می‌توان استدلال کرد که این مقاومت یا نتیجه ناکارآمدی دولت است یا نتیجه اراده فرو ننشاندنی برخی افرادی که در هر حال و هر وضعیت همیشه در برابر سرکوب مقاومت می‌کنند. محال است بتوان به نحوی تجربی هیچ‌یک از این دو را اثبات کرد. اما آنچه مهم است این است که حتی تحت شدیدترین سرکوبها در دولتهای توتالیتری باز افرادی مقاومت ورزیده‌اند. عواقب توتالیتاریسم برای تفکر و عواقب آن برای سیاست دو چیز متفاوت است، و این را آلکساندر سالژنیتسن در شهادت‌نامه خود به نحو دلخراشی روشن کرده است.

این‌کتاب با ۲۷۸ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۵۶ هزار تومان منتشر شده است.