اثر ملی در ارومیه، نیازمند توجه متولیان

به گزارش ایرنا، روزگاری که "جهانگیر درویش" یکی از هفت معمار برتر جهان اقدام به طراحی و ساخت این اثر می کرد، تصور نداشت که روزی این اثر بی بدیل به جای ساختمان صداو سیما بودن به محل دیگری تبدیل شده و ستون هایش،  در و دیوارش و حتی تمامی مصالح بکار رفته درآن خاک خواهند خورد.

این معمار بنام، چند سال پیش در کنگره معماری ارومیه از مراحل ساخت نخستین ساختمان صداوسیمای آذربایجان غربی که قدمتی ۵۰ ساله دارد سخن به میان آورد  و گفت چگونه در زمستان سال ۱۳۴۳ و ‌با چه شرایطی این اثر ساخته شد تا دردل تاریخ جاودانه بماند.

ولی زحمات این معمار برجسته اکنون به هدر رفته و روز به روز این مکان تاریخی افسرده تر، پیرتر و مخروبه‌تر شده است.

برخلاف روزهای زیاد گذشته، این بار هنگام عبور از کنار این اثر ملی در ابتدای جاده سرو، به گشت و گذاری در این اثر تاریخی پرداختم ولی با ورودم تلخ ترین تصویرها در برابرم صف کشیده و هرکدام دردناک ترین حکایت ها را بیان کردند.

در و دیوار فرو ریخته، لوله ها به غارت رفته، حفاری های زیادی توسط سودجویان انجام شده که همه آنها حکایت از بی توجهی به یک اثر ملی قابل توجه دارد.

با کمی گشت در اطراف با برخی از افراد و حتی اهالی فرهنگ و هنر ساکن در مناطق نزدیک به این مکان در شهر ارومیه مواجه شده و دوباره راز مظلومیت این اثر را از آنان جویا شدم.

 مردم محلی بی پرده پاسخ دادند: اینحا آغل گوسفندان در زمستان و تابستان، محل اختفای اراذل و اوباش، معتادان و افراد شیادی است که از نقاط مختلف شهر و روستا وحتی دور افتاده ترین مناطق می آیند و علاوه بر ویران کردن این مکان فضای نا امنی برای ما ایجاد می کنند.

آنها ادامه می دهند: هراندازه تلاش کردیم پایشان را از این مکان قطع کنیم، نتوانستیم.

اهالی فرهنگ و هنر از جمله نویسنده و کارگردان تئاتر ارومیه ای نیز در این باره گفت: زمانی قرار بود اینحا به خانه تئاتر یا سالن تئاتر تبدیل شود ولی از آن هم خبری نشد.

محمد علیزاده ادامه داد: جای تاسف است در شهری که صاحب چنین مکان ارزشمندی است، نگاه های بی تفاوت نابودش کرده و به محلی برای احشام تبدیل می کند.

این دومین اثر تاریخی در استان آذربایجان غربی است که با جان و دل از احشام میزبانی می کند؛ پیش از این "غار تمتمان" با قدمت ۴۰ هزار ساله مکانی برای احشام شده بود و شاید امروز نیز همچنان به میزبانی خود ادامه می دهد.

غربت این ‌اثر ملی داغی بر دل تاریخ و فرهنگ‌ این دیار

یک فعال فرهنگی و استاد دانشگاه ارومیه هم این اثر تاریخی را جزو اموال عمومی و سرمایه اجتماعی دانست و افزود: نباید چنین سرمایه ای بین تصمیمات نادرست مسوولان دست و ‌پا بزند و قربانی ندانم کاری ها شود.

موسی عزتی ادامه داد: این مکان می توانست محلی مناسب برای فعالیت هنرمندان و فعالیت های فرهنگی باشد و سود اقتصادی هم به همراه بیاورد.

پرونده تخریب این ‌اثر ملی به دادستانی فرستاده شده است

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی هم روزهای اخیر در گفت و گویی اظهار داشت: پرونده تخریب بنای صداوسیمای قدیمی استان به دادستانی و ‌اداره کل بازرسی استان‌ فرستاده شده است.

جلیل جباری ادامه داد: اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان تاکنون جلسات متعددی با نمایندگانی از دادستانی، شهرداری، سازمان مدیریت وبرنامه ریزی واداره کل بازرسی استان در این خصوص برگزار کرده است.

شهرداری اقدام ‌به تخریب داخل این بنای تاریخی کرد

وی اظهار کرد: پس از ثبت ملی شدن این اثر، نامه ای مربوط به ثبت ساختمان قدیمی صدا و سیما در فهرست آثار ملی به شهرداری ابلاغ کردیم ولی شهرداری ارومیه بنا بر طرح هایی، اقدام به تخریب داخل این بنا کرده بود که اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان مانع ادامه تخریب شد.

وی ادامه داد: شهرداری قرار بود ساختمان قدیمی صداوسیما را به "تئاتر شهر" تبدیل کند ولی با توجه به نقشه مشاوره نیازمند تغییرات اساسی در ساختمان بود که طبق قانون هرگونه تخریب بخشی یا تمام بنای ثبت شده در فهرست آثار ملی ممنوع بوده و از آن جلوگیری می شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی افزود: این اداره کل طبق قانون، اجازه تغییر کاربری یا استفاده از آن بنا را بدون در نظر گرفتن ماهیت و پیشینه تاریخی که همان فرهنگی و هنری است، نداده و نخواهد داد.

این بنا، سال آینده احیا می شود

جباری در جلسه ویژه ای درباره این بنا نیز گفت: ساختمان صدا و سیمای قدیمی ارومیه در سال ۱۴۰۰ بازسازی و احیا خواهد شد.

وی با اشاره به واکنش های فعالان فرهنگی و رسانه‌ای در فضای مجازی ادامه داد: دلسوزی  و خیرخواهی فعالان فرهنگی و رسانه ای و عموم مردم در فضای مجازی نشانگر اهمیت موضوع به لحاظ هویتی برای شهر ارومیه و شهروندان آن است.

شورای شهر ارومیه با جدیت پیگیر بازسازی این ساختمان است

رییس شورای شهر ارومیه نیز در ابن باره اظهار داشت: در شورای شهر به جد پیگیر احیا و بازسازی این بنای ارزشمند هستیم.

حسین بخشایشی با تاکید بر اهمیت حراست و حفاظت از آثار تاریخی اظهار داشت: حفاظت،  حراست و نگهداری آثار تاریخی باید در اولویت مسوولان شهری و ارشد استانی قرار گیرد.

وی افزود : شورای شهر و شهرداری ارومیه این آمادگی را دارد که اقدامات قانونی اعم از صدور مجوز و عوارض شهرداری و دیگر اقدامات لازم را به صورت رایگان یا با تخفیف ۵۰ درصد در اختیار سرمایه گذارانی که خواستار احیا و بازسازی و تبدیل به احسن و استفاده کاربردی از بافت تاریخی شهر  ارومیه را انجام دهد.

پیگیری ها در این باره از مرکز نتیجه ای نداشته است

معاون عمرانی شهردار ارومیه هم با اشاره به طرح ایجاد تالار شهر در ساختمان قدیمی صدا و سیما گفت: در سال ۱۳۹۷ طرحی با عنوان ایجاد تالار شهر به اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ارسال شده که بر اساس آخرین استعلامات انجام شده این نامه به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و به معاونت شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی ارسال شده که تاکنون نتیجه ای حاصل نشده است.

محمد کاظم زوار با اشاره به اهمیت و حفاظت از آثار تاریخی افزود: تاییدیه حصارکشی در ۱۴ دی امسال براساس مصوبه شورای شهر ارومیه با بودجه ۳۰ میلیارد ریالی در سال ۱۴۰۰ ارسال شده است که از فروردین سال آینده،  اقدامات لازم در راستای دیوار کشی طبق طرح تایید شده توسط میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اجرایی می‌شود.

به گزارش ایرنا،  هرچند امیدواری ها بسیار کم است ولی با توجه ویژه رسانه ای به موضوع این ساختمان، امید می رود که ابن بار وعده های داده شده از سوی مسوولان، بار عملی به خود گرفته و زمینه جلوگیری از تخریب این ساختمان زیبا در ورودی شهر ارومیه فراهم شود.

گزارش تصویری از وضعیت این ساختمان نیز امروز، توسط ایرنا مرکز آذربایجان غربی منتشر شد.

نخستین ساختمان صداوسیمای محلی ایران در ارومیه توسط "جهانگیر درویش" یکی از هفت معمار برتر جهان در سال ۱۳۴۳ آغاز و درسال ۱۳۴۷ شمسی به بهره برداری رسید.

ساختمان قدیمی صداوسیمای آذربایجان غربی به شماره ۳۱۴۱۷ در تاریخ ۲۶ بهمن ۱۳۹۴ شمسی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

آذربایجان غربی دارای یک هزار و۶۰۰ اثر تاریخی ثبت شده ملی وجهانی است که از این میان قره کلیسای چالدران وتخت سلیمان تکاب در فهرست آثار جهانی قرار دارند.

ارومیه با داشتن بناهای تاریخی چون مسجد جامع، سه گنبد، مسجد سردار، یخچال نه پله، مسجد جنرال، مسجد سردار، کلیسای ننه مریم، خانه انصاری، خانه هدایت و بازار تاریخی هرساله میزبان گردشگران داخلی وخارجی می شود.