تحقق ایده‌های قرآنی در قامت لباس

یکی دیگر از گروه‌های ایده‌پرداز و خلاق مستقر در مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی به مرحله ارائه توانمندی خود رسید و عصر روز گذشته ۱۹  اسفندماه، با برپایی نمایشگاه لباس‌های فاخر بانوان «آرابسک» خلاقیت و توانمندی خود را در مجموعه شهردخت به نمایش گذاشت.

این نمایشگاه شامل کالکشنی از لباس‌های زمستانه گروه «آرابسک» کاری از منا جهانپور و مهدیه سادات شمس بود که المان‌ها، برش‌ها، جنس و رنگ پارچه، تزئینات و ... برگرفته از دوره‌های اسلامی شامل صفویه زندیه و قاجار(دوره اول و دوم قاجار قبل از تجدد) با بیشترین تأکید بر دوره قاجار بود. این گروه پس از ارائه طرح و ایده خود در خصوص لباس‌های اسلامی مورد حمایت مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی قرار گرفت و با استقرار در این مرکز و دریافت مشاوره توانستند اولین نمایشگاه خود را برگزار کنند.

منا جهانپور، طراح این کالکشن در تشریح ویژگی‌ محصولات این مجموعه، گفت: لباس‌های طراحی شده در این نمایشگاه شامل لباس‌های اجتماع بانوان و پیراهن‌ است که مؤلفه‌های هویتی این لباس‌ها از روی نگاره‌های هزار و یک شب استخراج شده است. پس از استخراج، این مؤلفه‌ها با نیاز و سلیقه‌ بانوان معاصر تطبیق داده و ارائه شده است.

وی ادامه داد: مؤلفه‌های هویتی لباس‌ها از دوره‌های اسلامی استخراج و با هم ترکیب شده است. در این دوره‌های تاریخی لباس‌ها رنگی بودند و جیب‌های بزرگ به کار رفته در کارها از جیب قباهای دوره زندیه اقتباس و به روز شده است. از دیگر ویژگی‌های خاص این کالکشن استفاده از مؤلفه تعادل‌یابی است. پوشش سنتی بانوان ایران در اعصار اسلامی دارای تعادل بوده به این نحو که از چند لایه تشکیل می‌شده که هر لایه پوشش کاملی را تشکیل می‌داد و اگر بانویی گرمش بود می‌تواند لایه بالایی را در بیاورد و لایه پایین‌تر(پوشش قمیص ویژه دوره اسلامی) همچنان حجاب و پوشش وی را حفظ می‌کرد که متأسفانه اکنون مؤلفه تعادل‌یابی در پوشش کنونی جامعه رعایت نمی‌شود.

این طراح جوان کشورمان با اشاره به اینکه لباس‌های چند تکه در دوره‌های مختلف تاریخی ایران صبغه طولانی دارد و بانوان ایرانی از لباس‌های چند تکه استفاده می‌کردند، گفت: در این نوع پوشش آن بخش از لباس که تماس مستقیم با بدن دارد از جنس کتان تهیه می‌شد(قمیص) تا سلامت بدن تأمین شود؛ بر همین اساس در این کالکشن نیز لایه زیرین که شامل بلوز و سارافون است، از جنس نخ استفاده شده و بالاپوش‌ها از جنس پشم و دامن‌ها از جنس مخمل است.

وی افزود: لباس‌ها آستین‌دار هستند که اقتباس از سمبوسه ارخالق دوران ایران اسلامی است که هم جلوه و زیبایی دارد و هم پوشش کامل دست را ایجاد می‌کند؛ این طرح سنتی در مجموعه به روز شده تا بتواند نیاز بانوی امروزی را تأمین کند. شلیته‌های سنتی ایران نیز که بر پایه پارچه مخمل با چین‌های زیاد بود به دامن‌های ساده‌تر تبدیل شده تا قابلیت استفاده در اجتماع را داشته باشد. از دامن مخمل هم که پارچه دوران صفویه و قاجار است استفاده شده است. بر روی پیراهن‌ها نیز نقاشی و گلدوزی روی پارچه با الهام از گل‌های طبیعت، گل‌های فرش تبریز و نقوش نگارگری و اسلیمی کار شده است.

جهانپور از ارائه شناسنامه و کارت گارانتی برای هر طرح نیز خبر داد و گفت: تمام توضیحات در خصوص منشأ طراحی از ارخالق زندیه تا قمیص دوره اسلامی و شلیته دوره صفوی و ... به صورت جزئی در شناسنامه هر لباس نوشته شده است تا مردم با خواندن شناسنامه بدانند چه پوشیده‌اند و مفهوم لباسی که بر تن دارند به چه معناست.

وی در خصوص قیمت مدل‌های ارائه شده، گفت: تلاش‌ شده قیمت لباس‌ها در حدی باشد که عموم مردم که توان خرید از بازارهای متوسط تهران را دارند توان خرید این لباس‌ها را هم داشته باشد.

استقبال از ارائه پوشش کامل اسلامی در قالبی به غیر از مانتو

سیده مرضیه شفاپور، دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور، اولین بازدیدکننده این نمایشگاه بود. وی ضمن استقبال از ارائه پوشش کامل اسلامی در قالبی به غیر از مانتو، گفت: برای ارائه پوشش‌های کامل اسلامی در سبک‌های جدید باید با دقت، هوشمندی و شناخت دقیق نیازهای جامعه حرکت کنیم. بخش مد و لباس جوان‌ترین بخش هنری جشنواره‌های فجر است و با مسائل و مشکلاتی روبه‌رو است که حرکت خردورزانه در مسیر پیشرفت را ضروری کرده است.  

وی با تأکید بر اینکه اگر با هوشمندی در حوزه مد و لباس رفتار نکنیم، این حوزه صدمه خواهد دید، به طراحان جوان توصیه اکید کرد که زود و با یک شکست میدان رقابت و فعالیت را خالی نکنند و افزود: متأسفانه هنرمندان عرصه مد با عدم موفقیت در یک یا دو دوره جشنواره مد و لباس فجر خود را کنار می‌کشند و همین موجب می‌شود فضا برای افراد کم توان‌تر و نااهل باز ‌شود.

شفاپور با اشاره به اینکه امسال با کمترین اعتراض‌ها در داوری آثار جشنواره فجر مواجه بوده است، گفت: امسال داوری‌ها بسیار متفاوت بود و استانداردهای دنیا در داوری آثار جشنواره فجر مورد استفاده قرار گرفته است و دبیر جشنواره و هیئت داوران موظف بودند در خصوص دلایل رد کارشان پاسخگو باشند.

وی از طراح این مجموعه خواست تمام جزئیات طراحی لباس‌های سنتی از جمله دکمه‌های لباس‌ها را اقتباس و به روز کند و اعلام کرد: جزئیات لباس‌ها نیز بسیار مهم است بر همین اساس تصمیم گرفته‌ایم فراخوانی مختص دکمه ارائه شود. اکنون در حوزه دکمه که بخش مهمی از پوشش است در کشور مشکل داریم و با این کار هم توجه تولیدکنندگان و هم طراحان به این بخش مهم پوشش جلب خواهد شد.

شفاپور از حضور طراحان در کارخانجات نساجی سخن گفت و افزود: طرح‌های به کار رفته در لباس‌های اصیل ایرانی اکنون مورد استفاده طراحان بزرگ دنیا قرار می‌گیرد اما متأسفانه خودمان نتوانسته‌ایم از این طرح‌ها به خوبی استفاده کنیم؛ اکنون طراحان جوان کشورمان در این حوزه ورود کرده‌اند و کارگروه نیز آمادگی حمایت از این طراحان را دارد.

عیسی علیزاده، معاون فرهنگی جهاددانشگاهی و سیدمحمدجواد شوشتری، معاون پشتیبانی جهاددانشگاهی، نیز از دیگر بازدیدکنندگان کالکشن آرابسک بودند. معاون فرهنگی جهاددانشگاهی در این بازدید ضمن اشاره به فعالیت‌های فرهنگی جهاددانشگاهی در حوزه طراحی لباس و جشنواره‌هایی که در این حوزه از سوی واحدهای مختلف جهاد برگزار می‌شود، بر اهمیت مد و لباس در حوزه فرهنگ تأکید کرد و گفت: با تجمیع فعالیت‌ها می‌توان اتاق فکر در حوزه مد و لباس راه‌اندازی و به صورت تجمعی در این حوزه کار کرد.

وی همچنین بر لزوم تشکیل یک نمایشگاه دائمی برای عرضه محصولات طراحی شده در مجموعه جهاددانشگاهی تأکید کرد.

محمدحسین حسنی، رئیس سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور از دیگر حامیان و بازدیدکنندگان نمایشگاه آرابسک بود که ضمن اعلام حمایت دوباره از ایده‌پردازان قرآنی، گفت: تلاش می‌کنیم بازار تجاری مناسب برای طرح‌ها را فراهم کنیم.

سیدنعیم اورازانی، رئیس مرکز رشد واحدهای فناور قرآنی، نیز که از گروه آرابسک حمایت کرده است، در خصوص دلایل ورود این مرکز رشد به مقوله طراحی لباس ایرانی ـ اسلامی، گفت: چند سالی است که مرکز رشد واحدهای فناور قرآنی تأسیس شده و مطابق مأموریت خود از مجموعه‌ها و افرادی که علاقه‌مند به ایجاد کسب و کار در زمینه‌های مرتبط با مفاهیم قرآنی هستند، حمایت می‌کند.  

وی ادامه داد: مرکز ما همانند همه مراکز رشد مسیرهای شناسایی، جذب و ارتقای افرادی که در قالب فرد یا تیم علاقه‌مند به این کار هستند را دنبال می‌کند و افراد پس از طی مراحل معرفی و دفاع از طرح‌شان براساس آئین‌نامه در مرکز مستقر می‌شوند و مجموعه‌ای از پشتیبانی‌ها، حمایت‌ها و آموزش‌های لازم را دریافت می‌کنند.

اورازانی استقرار در مرکز، معرفی به بازار مقصد فعالیت واحدها، کمک کردن برای نمایش کارهای انجام شده، آموزش اعضای تیم‌ها در حوزه‌های مختلف تجاری، برنامه‌ریزی، انجام پروژه، بازاریابی، نوشتن طرح‌های تجاری و ... را از جمله فعالیت‌هایی اعلام کرد که مرکز رشد در راستای حمایت از صاحبان ایده‌های قرآنی انجام می‌دهد.

چرا مرکز رشد قرآنی از ایده‌پردازان مد حمایت می‌کند؟

وی در پاسخ به این سؤال که چرا مرکز رشد واحدهای فناور قرآنی از یک طرح مرتبط با مد و لباس حمایت کرده است؟ گفت: در شورای فناوری مرکز بر روی این مبحث که چه فعالیت‌های قرآن محسوب می‌شوند، فکر و بحث شده است. موضوع پوشش یک موضوع به ذات فرهنگی است. فرهنگ ما یک فرهنگ متداخل ایرانی ـ اسلامی است؛ یعنی ما هم صبغه ملی و هم صبغه دینی داخل فرهنگ پوششمان داریم.

رئیس مرکز رشد واحدهای فناور قرآنی ادامه داد: چیزی که در قالب پوشش جامعه در حال استفاده است، متأثر از صبغه ملی و دینی است که البته فاصله‌گذاری هویتی با عناصر دیگر هم مد نظر بوده و هست. آن چیزی که اکنون سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور و مرکز رشد به دنبال آن است، اشاعه نگاه هویتی منطبق بر داشته‌های ملی و دینی خودمان در مقوله پوشش است.

وی اظهار کرد: ما از منظر تمدنی جزو قدیمی‌ترین صبغه‌های شناخته شده دارای تاریخ پوشش در جهان هستیم و حتی پیش از اسلام هم پوشیدگی و زیبایی آن مورد تأکید بوده و آثاری که موجود است این موضوع را تأیید می‌کند. استفاده کردن از این عقبه تاریخی و داشته فرهنگی در کنار تعالیمی که بعد از ورود اسلام به ایران مورد تأیید و پذیرش مردم قرار گرفته چیزی است که مورد پذیرش همگان است و در ساختار فعلی جامعه دیده می‌شود.

اورازانی افزود: تلاش کردن برای حمایت از افرادی که به دنبال اشاعه این عناصر هستند و سعی می‌کنند پیوندی بین داشته‌های تکنولوژیک روز، تمایل عمومی جامعه و سلیقه‌های روز با آنچه که ریشه در فرهنگ ایرانی ـ اسلامی را برقرار کنند، جزو وظایف ماست و بدان می‌پردازیم.

کبری روشنفکر، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس و سیدسعید میرمحمد صادق، تاریخ‌نگار، نسخه‌شناس و پژوهشگر نیز از دیگر میهمانان این نمایشگاه بودند.

۲۳۵۲۳۷