گزارش پزشکی: نازنین زاغری-راتکلیف به درمان روانی نیاز دارد

گزارش پزشکی: نازنین زاغری-راتکلیف به درمان روانی نیاز دارد

• کرولاین هاولی
• خبرنگار دیپلماتیک بی‌بی‌سی

۳ ساعت پیش

منبع تصویر، FREE NAZANIN CAMPAIGN

توضیح تصویر،

دو سال پیش دختر نازنین زاغری برای مدتی کوتاه در کنار مادرش بود

یک گزارش پزشکی که یک موسسه خیریه برای دولت بریتانیا فرستاده، حاکی است نازنین زاغری-رتکلیف ، شهروند ایرانی-بریتانیایی که از سال ۲۰۱۶ در ایران زندانی است، در نتیجه شرایطی که با آن مواجه بوده دچار مشکلات سلامت روان شده است و به درمان فوری نیاز دارد.

خانم زاغری، که خود در نهادهای خیریه فعالیت داشت، یک هفته پس از آنکه پابند الکترونیکی‌اش با پایان دوره محکومیتش باز شد، قرار است برای پاسخگویی به اتهام‌های جدید، بار دیگر در دادگاهی در ایران حضور یابد.

براساس گزارش این موسسه خیریه، او دچار افسردگی شدید و اختلال استرس پس از ضایعه (پی‌تی‌اس‌دی) است.

با وجود پایان یافتن دوره محکومیت، هنوز به نازنین زاغری اجازه خروج از ایران و پیوستن به خانواده‌اش در بریتانیا داده نشده است.

نازنین زاغری-رتکلیف در سال ۲۰۱۶ به عضویت در سازمان های فعال علیه حکومت جمهوری اسلامی متهم و به پنج سال حبس محکوم شد. او همواره این اتهام را تکذیب کرده است.

با شیوع بیماری کرونا در زندان، خانم زاغری با پابند الکترونیکی در بازداشت خانگی بسر برد و تنها هفته گذشته بود که با پایان دوره محکومیت، پابندش باز شد.

• نازنین زاغری کیست و چرا در ایران زندانی شد؟
• نازنین زاغری آزاد شد؛ وقت بررسی پرونده دوم داده شد
• وضعیت نازنین زاغری؛ بریتانیا سفیر ایران را احضار کرد

منبع تصویر، HANDOUT

توضیح تصویر،

گابریلا که حالا شش ساله شده روی تقویم دست ساز روزهای مانده به آزادی مادرش را یادداشت می کند

بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا، از دولت ایران خواستار آزادی دائم او شده تا بتواند نزد شوهر و دختر خردسالش در بریتانیا بازگردد.

گزارش مربوط به شرایط روانی خانم زاغری به درخواست موسسه خیریه ریدرس (دادخواهی)، که یک نهاد مدافع حقوق بشر است، تهیه شده و در آن آمده است که در آغاز بازداشت، او مدتها در زندان انفرادی بوده و ساعت‌ها، و غالبا با چشم‌بند، بازجویی می‌شده است.

ارزیابی شرایط روانی نازنین زاغری اواخر سال گذشته و هنگامی که او در بازداشت خانگی بود با ارتباط اینترنتی با پزشکان انجام شد. این تحقیقات ماه گذشته تکمیل و امروز برای دولت بریتانیا ارسال شد.

نه خانم زاغری-راتکلیف نه همسرش ریچارد رتکلیف، قادر نبوده‌اند این گزارش را کامل مطالعه کنند اما هر دو نفر معتقدند مهم است جزئیات رنجی که متحمل شده‌اند مستند شود و به موسسه ریدرس اجازه داده‌اند جزئیات این گزارش را در اختیار بی‌بی‌سی بگذارد.

در ارزیابی پزشکی او از جمله به پزشکان گفته بود که دچار ریزش مو شده و هنگام بازداشت و در حالیکه از دخترش جدا و بی‌خبر بود، مجبور می‌شد به محافظ زندان که با صدای بلند با دخترش صحبت می‌کرد گوش دهد. خانم زاغری همچنین دچار وسواس نظافت (اُ سی دی) شد.

بر اساس این گزارش،"تجربه‌های بسیار استرس‌زا و بشدت آزاردهنده در زندان‌های ایران" و عدم اطمینان از آینده، سبب بروز علائم پی‌تی‌اس‌دی، افسردگی و اختلال وسواس شده است. این گزارش هشدار می‌دهد که بدون پیوستن به خانواده در بریتانیا و گذراندن دوره درمانی موثر، بیماری وی وخیم‌تر خواهد شد.

نازنین زاغری-رتکلیف، ۴۲ ساله، در آوریل سال ۲۰۱۶ هنگام سفر به ایران برای دیدار با پدر و مادرش، همراه با دخترش گابریلا، که در بریتانیا متولد شده، بازداشت شد. گابریلا حالا شش ساله است.

خانم زاغری به پزشکان گفته است در ابتدای بازداشت مدت‌ها در زندان انفرادی بود، روزانه هشت تا نه ساعت بازجویی می‌شد و بازجویی با چشم‌بند صورت می‌گرفت.

در این گزارش به نقل از خانم زاغری آمده است که "هدف بازجویی، وارد کردن آسیب روانی بود، تهدید می‌کردند که فرزندم را به جای دوری می‌فرستند، می‌گفتند شوهرم جاسوس است، مرا ترک کرده، به من دروغ می‌گفته، جاسوس است و برای سرویس اطلاعات بریتانیا کار می‌کند."

براساس این گزارش، بازجوها می‌گفتند "شوهرم به من خیانت می‌کند، شغلش حسابداری نیست و همیشه به من دروغ گفته است" و به دروغ می‌گفتند "از کار خراج شده‌ام."

خانم زاغری گفته است در یک سلول انفرادی یک و نیم در دو متر زندانی بود که پنجره نداشت و به او احساس خفگی می‌داد و نمی‌توانست روز و شب را تشخیص دهد: "چراغ سلول همیشه روشن بود، فقط یک حصیر کثیف روی کف اتاق انداخته بودند و پتوی نازکی هم برای خوابیدن داشتم، بعضی اوقات به دشواری می‌توانستم نفس بکشم."

منبع تصویر، FREE NAZANIN CAMPAIGN

توضیح تصویر،

ریچارد رتکلیف از سال ۲۰۱۶ همسرش را ندیده است

در این مدت هر ماه فقط یک عدد نوار بهداشتی به او می دادند.

آقای رتکلیف درباره تجربه همسرش که کاملا مستند شده می‌گوید: "اینها موارد شکنجه روحی و در مجموع تجربه‌ای هولناک است که انباشت آن، آسیب بیشتری می‌رساند و البته بیشتر اینها در ضمیر ناخودآگاه او نهفته مانده است."

"وقتی نازنین از زندان بیرون آمد در باره اینها صحبت نکرد و من هم بسیاری از اینها را در اختیار رسانه‌ها نمی گذارم اما فکر می‌کنم مهم است که اینها ثبت شوند و دولت ما به مسئولیت خود در قبال محافظت از مردمش عمل کند."

خانم زاغری در ارزیابی پزشکی به پزشکان گفته بود که در زندان دچار وسواس نظافت شخصی شده است.

آقای رتکلیف در مورد این عارضه همسرش به بی‌بی‌سی گفت: "هنگامی که اختیار زندگی از کسی سلب شود، سعی می‌کند آنچه را می‌تواند، تحت کنترل در آورد و این به پیدا شدن وسواس به بعضی چیزها و شکل‌گیری رویه‌های خاص برای کنار آمدن با آنچه از اختیار خارج شده منجر می‌شود. در زندان، اختیار بسیاری از امور از شخص گرفته می‌شود."

"البته تمامی ابعاد زندگی نازنین از دست او خارج شد و چنین وضعی از نظر روحی غیرقابل تحمل بود."

'تحمل ناپذیر بود'

نازنین زاغری به پزشکان گفته است که بازجویان پیشنهاد می‌کردند در ازاء همکاری، از فشاری که بر او وارد می‌کردند بکاهند:

"به آنها می‌گفتم نمی‌توانم کاری انجام دهم، خودم آنقدر به کمک روحی نیاز دارم که حتی مطمئن نبودم بتوانم به وضعیت خودم برسم چه رسد برای زندانبانانم هم کار کنم."

او به پزشکان گفت یکی از نگهبانان زن همیشه بیرون سلول او می‌ایستاد و با صدای بلند با تلفن با فرزندش صحبت می‌کرد در حالیکه او جدا از دخترش در زندان بود: "تحمل ناپذیر بود و من از شیفت‌های این زن وحشت داشتم چون می‌دانستم عمدا این کار را برای شکنجه روحی من انجام می‌دهد."

در ژوئیه سال ۲۰۱۸، نازنین زاغری یک هفته از زندان به بیمارستان روانی منتقل و بستری شد و در حالیکه نگهبانان مراقبش بودند، دست و پایش را هم با زنجیر به تخت بیمارستان بستند.

بر اساس گزارش پزشکی ارسالی برای دولت بریتانیا، علاوه بر آسیب شدید روانی، زندان و شرایط آن صدمات جسمی قابل توجهی نیز هم به خانم زاغری وارد کرده است. او مدتی ریزش مو پیدا کرد و چنان ناتوان شده بود که به دشواری می‌توانست در سلولی که بیشتر دوران زندانش را گذرانده بود از تخت بالا برود.

این گزارش همچنین حاوی جزئیاتی است در مورد احساس گناه و تقصیری که خانم زاغری می‌کرده است. او گفته همواره سعی کرده با وجود رنج و عذابی که متحمل می شده، چهره‌ای شجاعانه به خود بگیرد و علائم بیماری خود را از والدینش پنهان کند. خانم زاغری در حال حاضر با خانواده اش در تهران زندگی می‌کند.

در این گزارش آمده است: "او می‌داند نشان دادن درد و رنجی که متحمل می‌شود به پدر و مادرش آسیب می‌زند و بروز علائم پی‌تی‌اس‌دی مانند عصبانیت و تحریک‌پذیری به سلامت روانی آنها هم آسیب می‌رساند."

پزشکان در گزارش خود همچنین نوشته‌اند که "او می‌داند غیبت طولانی ممکن است برای دخترش مشکلات و آسیب جدی داشته باشد زیرا این کودک بدون حضور مادری که مراقبش باشد بزرگ می‌شود. حبس چند ساله هم فشاری سنگین بر زندگی زناشویی او وارد آورده است. در حالیکه شوهرش وقت فراوانی را صرف تلاش برای آزادی نازنین می‌کند، فرزندشان به جای یک محیط خانوادگی عادی با حضور پدر و مادر، تحت فشار روانی و استرس دائم قرار دارد که می‌تواند آسیب فراوانی در پی داشته باشد."

منبع تصویر، FREE NAZANIN CAMPAIGN

دکتر میشل هایسلر مدیر سازمان پزشکان حامی حقوق بشر، یکی از پزشکانی است که در تهیه گزارش ارزیابی شرایط روانی خانم زاغری با گروهی از پزشکان مستقل همکاری داشته است.

وی خانم زاغری-رتکلیف را "زنی بسیار مقاوم" توصیف کرده که در جریان پزشکی "می‌کوشید امیدش را حفظ کند و قوی بماند."

دکتر هاسلر در عین حال هشدار داد که "وضعیت فعلی او به معنی ادامه شکنجه روانی است و اگرچه او پنج سال را در زندان گذرانده و دوره محکومیت خود را سپری کرده اما همچنان با تهدید و عدم اطمینان از آینده دست به گریبان است."

"راهی طولانی تا بهبود"

خانم زاغری شاید توانسته باشد رنج روحی خود را از والدینش پنهان کند اما به پزشکان گفته است همیشه غمگین است، فکر خودکشی به سرش می‌زند و به عوارض اضطراب شدید مانند لرز، احساس سوزن سوزن شدن و عرق گرم و سرد دچار است.

این نگرانی که توده‌ای که در پستانش احساس می‌کند ممکن است سرطانی باشد باعث اضطرابش شد و براساس این گزارش، حبس طولانی برایش مشکلات حرکتی ایجاد کرده است.

پزشکان گفته‌اند که "مدتی طولانی به او دستبند زده بودند که ممکن است به عصب و مفاصل دست راست او آسیب زده باشد."

این گزارش می‌افزاید حتی اگر او به سلامت از ایران خارج شود و در بریتانیا بدون هیچ اضطرابی در کنار خانواده‌اش زندگی کند بازهم برای بهبود راهی طولانی در پیش دارد که "مستلزم دارو و درمان‌های طولانی برای عوارض جسمی و روانی زندان است."

در پایان این گزارش آمده است: "بهبود نازنین فقط با بازگشت به بریتانیا و پیوستن به خانواده‌اش و در پیش گرفتن زندگی عادی امکان‌پذیر خواهد بود و درمان او باید در یک محیط امن و بدون تهدید و خطر صورت گیرد."

مشخص نیست که آیا در جلسه دادگاه روز یکشنبه، پرونده جدیدی که گفته شده برای جلوگیری از بازگشت او به بریتانیا است، گشوده می‌شود یا نه.

به گفته روپرت اسکیلبک از موسسه ریدرس که به عنوان نماینده قانونی نازنین و شوهرش عمل می‌کند "خطر دادگاه دوم کاملا واقعی است."

"گزارشی که تهیه شده حاوی برخی شواهد از رنج و صدماتی است که نازنین به دلیل بدرفتاری و تجربه یک روند قضایی سفاک متحمل شده، روندی که تابع هیچ قانون و قاعده‌ای نبوده است و حالا هم به نازنین امکان نمی‌دهد بداند چه زمانی به خانواده اش ملحق خواهد شد."

ریدرس تاکید دارد رفتاری که با نازنین شده "به وضوح مصداق شکنجه عمد است."

وزارت امور خارجه بریتانیا در بیانیه‌ای گفته است: "ایران همچنان نازنین زاغری-رتکلیف را در شرایطی سخت و ظالمانه قرار داده است. نازنین باید اجازه داشته باشد به خانواده‌اش در بریتانیا ملحق شود و ما برای رسیدن به این هدف تمامی تلاش خود را خواهیم کرد. "