هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران

خبرگزاری هرانا – حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت مورد صدمه واقع شده است. گزارش پیش رو حاصل ثبت ۳۶ واقعه محیط زیستی ایران است که در روزهای اخیر منتشر و به هدف آگاهی سازی گردآوری شده اند. بر اساس این گزارش در یک هفته اخیر دستکم ۵ شکارچی و صیاد متخلف و ۳ قاچاقچی چوب بازداشت و به مراجع قضائی معرفی شدند. همچنین یک متخلف شکار و صید و زنده گیری پرندگان وحشی در شهرستان سمیرم به حبس، شلاق و جزای نقدی محکوم شد. طی هفته ای که گذشت شاخص کیفی هوا در زابل و اهواز در وضعیت خطرناک، یزد، بوشهر، شادگان، بندر امام، ماهشهر، هندیجان و رامهرمز بسیارناسالم، در شهرهای بندرعباس، بیرجند، شیراز، اراک، زنجان، شازند، قصرشیرین و گیلانغرب نا سالم برای عموم شهروندان و در شهرهای کرمانشاه، تهران، مشهد، تبریز، بجنورد، سردشت، سرپل‌ذهاب و اصفهان ناسالم برای گروه های حساس (بیماران قلبی و ریوی، زنان باردار و کودکان) اعلام شد. در هفته ای که گذشت، ۱۰ هکتار از درختان جنگلی منطقه حفاظت شده تالاب نوروزلوی شهرستان میاندوآب طعمه حریق شد. در حوزه تولید آلاینده های محیط زیستی نیز می‌توان به نشت نفت از خط انتقال و آلودگی نفتی ساحل جزیره خارگ واقع در خلیج فارس اشاره کرد. همچنین بیش از ۴۰ هزار قطعه لاشه پرندگان مهاجر آبزی در تالاب میانکاله و خلیج گرگان جمع آوری شده است و دامپزشکی کشور علت مرگ این پرندگان را بوتولیسم اعلام کرد که نوعی مسمومیت غذایی است.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، آسیب رسانی به جنبه های مختلف محیط زیست در ایران کماکان ادامه دارد. از سویی شهروندانی وجود دارند که به دلیل عدم آموزش یا نیازهای مالی دست به تخریب و آسیب رسانی به محیط زیست می زنند و از سوی دیگر نهادهای متولی در تلاش هستند تا از حجم این آسیب ها بکاهند، هر چند این تلاش ها قابل تقدیر است اما به نظر نمی آید حجم آن با شرایط محیط زیستی ایران تطبیق داشته باشد.

بازداشت و محکومیت متخلفان محیط زیست

یکی از موضوعات مورد بحث محیط زیست مسئله حمایت از منابع طبیعی بوده و از سوی دیگر، حفاظت از جنگل‌ها،حیات وحش و جلوگیری از قاچاق چوب، شکار و صید بی رویه به عنوان بخشی از مقوله حفاظت از منابع طبیعی، و در نهایت حفظ محیط زیست تلقی می‌شود. بسیاری از حیوانات، به دلیل شکار غیرقانونی در معرض خطر قرار دارند.

طی هفته‌ای که گذشت، با تلاش محیط بانان و جنگل بانان، دستکم ۵ شکارچی و صیاد متخلف که حاصل جمع آوری ۴ گزارش منابع رسمی است، در استان های کرمانشاه، سیستان و بلوچستان و خراسان شمالی بازداشت و به مراجع قضایی ارجاع داده شدند.

همچنین یک متخلف شکار و صید و زنده گیری پرندگان وحشی در شهرستان سمیرم به دلیل تمرد، ضرب و جرح ماموران به سه سال و یک روز حبس و ۷۴ ضربه شلاق و به دلیل زنده گیری پرندگان وحشی به ۱۰ میلیون ریال جزای نقدی محکوم شد.

در خبری دیگر رئیس اداره حفاظت محیط زیست کاشان ضمن اشاره به کشف ۱۰ سلاح غیرمجاز شکاری گفت: ۳۸ شکارچی متخلف نیز در یک سال گذشته در کاشان دستگیر شدند.

بر اساس گزارشات منابع رسمی در هفته ای که سپری شد، بیش از ۱۴ تن چوب جنگلی که حاصل جمع آوری ۲ گزارش منابع رسمی است، در استان های کرمان و مازندران کشف و ضبط شده و دستکم ۳ متهم به مرجع قضائی معرفی شدند.

حق تنفس و هوای پاک

بر اساس گزارش‌ها، سالانه تعداد پر شماری از شهروندان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این مشکل علتی جز سو مدیریت و عدم توجه به کنوانسیون‌ها و قراردادهای بین‌المللی در این زمینه ندارد.

طی هفته ای که گذشت شاخص کیفی هوا در شهر زابل و اهواز در وضعیت خطرناک، یزد، بوشهر، شادگان، بندر امام، ماهشهر، هندیجان و رامهرمز بسیارناسالم، در شهرهای بندرعباس، بیرجند، شیراز، اراک، زنجان، شازند، قصرشیرین و گیلانغرب نا سالم برای عموم شهروندان و در شهرهای کرماشاه، تهران، مشهد، تبریز، بجنورد، سردشت، سرپل‌ذهاب و اصفهان ناسالم برای گروه های حساس (بیماران قلبی و ریوی، زنان باردار و کودکان) اعلام شد.

به طور کلی جنگل‌ها در نتیجه عمل کربن گیری مرتباً گاز کربنیک هوا را که در اثر تنفس موجودات زنده و فعل و انفعالات شیمیایی و آلودگی های محیط زیست وارد هوا می‌شود جذب کرده و گاز اکسیژن را پس می‌دهد. از این رو می‌بایست مورد توجه ویژه ای قرار گیرند.

در هفته ای که گذشت، ۱۰ هکتار از درختان جنگلی منطقه حفاظت شده تالاب نوروزلوی شهرستان میاندوآب طعمه حریق شد.

بحران پسماند و آلاینده های محیط زیستی

از گزارشاتی که در این راستا طی یک هفته گذشته منتشر شده می‌توان به نشت نفت از خط انتقال و آلودگی نفتی ساحل جزیره خارگ واقع در خلیج فارس اشاره کرد.

رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان شهریار از صدور ۲۱۵ اخطاریه زیست محیطی به واحدهای صنعتی، معدنی، خدماتی و صنفی طی سال جاری خبر داد و افزود: از ابتدای سال تاکنون تعداد پنج واحد متخلف پلمپ و دو واحد آلاینده نیز جمع‌آوری شده‌اند.

فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان کردستان نیز از تشکیل ۲۸۹ پرونده قضایی برای متخلفین زیست محیطی در سال ۱۳۹۹ خبر داد.

در خبری دیگر رئیس سازمان بازرسی کل کشور گفت: متأسفانه شاهد تغذیه و رهاشدگی دام‌های سنگین در محل زباله شهرستان ساری هستیم و این شیرابه‌های تولید شده سبب آلودگی محیط زیست و کشاورزی می‌شود.

همچنین بیش از ۴۰ هزار قطعه لاشه پرندگان مهاجر آبزی در تالاب میانکاله و خلیج گرگان جمع آوری شده است و دامپزشکی کشور علت مرگ این پرندگان را بوتولیسم اعلام کرد که نوعی مسمومیت غذایی است.