از صرفه‌جویی تا افسردگی؛تغییر ساعت رسمی چه فواید و مضراتی دارد؟

نادیا زکالوند: بسیاری از افراد، «بن فرانکلین» از فرانسه را مبتکر تغییر ساعت رسمی می‌دانند. اما این یک باور غلط است. فرانکلین سال ۱۷۸۴ مقاله‌ای نوشت و از مردم پاریس خواست که صبح‌ها زودتر از خواب بلند شوند تا در مصرف شمع، صرفه‌جویی کنند؛ ولی او از مطرح کردن این پیشنهاد هدفی به‌ غیر از شوخی و مزاح نداشت.

در واقع اولین کسی که تغییر ساعت رسمی کشور را پیشنهاد داد، جورج هادسون از زلاندنو در سال ۱۸۹۵ بود. او که حشره‌شناس بود می‌خواست در روزهای کاری بتواند زمان بیشتری از نور روز استفاده کرده و حشرات را جمع آوری کند.

۱۰ سال بعد، ویلیام ویلت، ساختمان‌ساز، همین ایده تغییر ساعت را پیشنهاد داد و معتقد بود اگر ساعت‌ها در تابستان به عقب کشیده شوند، در هزینه‌های روشنایی بریتانیایی‌ها صرفه‌جویی می‌شود و برای سرگرمی‌هایی که به نور روز نیاز است، وقت بیشتری خواهند داشت.

این پیشنهاد تا جنگ جهانی اول عملی نشد. هنگام جنگ، امپراتوری آلمان و متحدانش برای صرفه‌جویی در مصرف سوخت، ساعت رسمی کشور را تغییر دادند. پس از جنگ، بیشتر کشورها ساعت رسمی کشور را تغییر ندادند اما آمریکا هنگام جنگ جهانی دوم دوباره این تغییر را انجام داد.

فواید تغییر ساعت

موافقان تغییر ساعت رسمی کشور دلایل زیر را عنوان می‌کنند:

۱. صرفه‌جویی در انرژی

با تغییر ساعت رسمی می‌توان از نور روز بیشتر استفاده کرد. خورشید در نیمه اول سال زودتر طلوع می‌کند و در نیمه دوم سال دیرتر؛ به همین دلیل با جلو و عقب کشیدن ساعت از نور خورشید، بیشتر استفاده و در مصرف انرژی صرفه‌جویی می‌شود. در واقع زمانی که مردم صبح‌ها از خواب بیدار می‌شوند، هوا روشن است و نیازی به روشن کردن چراغ نیست.

۲. پیشگیری از حوادث رانندگی

تغییر ساعت باعث می‌شود بیشتر زمان رانندگی مردم در طول روز باشد و به دلیل دید بهتر رانندگان، از حوادث رانندگی کاسته می‌شود.

۳. کاهش جرایم

جرایم معمولا در ساعات تاریکی رخ می‌دهند. تغییر ساعت موجب کاهش جرم می‌شود. افزایش طول روز نه‌تنها از مقدار فعالیت‌های مجرمانه می‌کاهد، بلکه موجب احساس امنیت بیشتر در مردم و در نتیجه فعالیت‌های بیشتر در فضای باز می‌شود.

مضرات تغییر ساعت رسمی

اگرچه تغییر ساعت رسمی فوایدی دارد اما این طرح بدون ضرر هم نیست. در واقع تغییر ساعت روی سلامت بدن تاثیر منفی می‌گذارد.

اختلال در خواب

ساعت بیولوژیکی بدن با تغییر ساعت دچار اختلال شده و تا بتواند خود را با شرایط جدید زمانی وفق دهد، دچار مشکلاتی، از جمله بهم‌ریختگی الگوی خواب، می‌شود. همچنین شب‌هنگام فرد نمی‌تواند به موقع بخوابد و روز بعد احساس خستگی و خواب‌آلودگی می‌کند.

بررسی‌ها نشان داده است تا فرد بتواند با شرایط جدید خود را وفق دهد، از یک روز تا سه هفته طول می‌کشد و البته در برخی از افراد این سازگاری کاملا رخ نمی‌دهد.

افسردگی

برخی از افراد نمی‌توانند تغییر زمانی به وجود آمده در روند زندگی‌شان را تحمل کنند و این تغییر حتی تا یک هفته، روی حال روحی و رضایت‌شان از زندگی‌ اثر منفی می‌گذارد. برخی از بررسی‌ها در استرالیا نشان داده است که آمار خودکشی در چند هفته ابتدایی تغییر ساعت بالا می‌رود. مقامات روسیه هم با این مشکل مواجه شدند، با این تفاوت که خودکشی‌ها در پاییز رخ می‌دهند.

حملات قلبی

بررسی‌ها نشان داده است که حملات قلبی در سوئد در هفته اول تغییر ساعت رسمی حدود ۵ درصد بیشتر از زمان‌های دیگر می‌شود. در یک بررسی دیگر در دانشگاه آلاباما مشخص شد، تنها در دو روز اول تغییر ساعت، ۱۰ درصد به خطر سکته‌های قلبی اضافه می‌شود که این مقدار افزایش در پاییز کم شده و به حالت قبل برمی‌گردد.

سطح فعالیت

برخی از موافقان تغییر ساعت رسمی می‌گویند، وقتی به طول روز اضافه می‌شود باعث می‌شود ما فعال‌تر و سرزنده‌تر شویم. اما بررسی‌ها خلاف این عقیده را اثبات کرده‌اند. سال ۲۰۱۴، محقان به بررسی سطح فعالیت کودکان در ۹ کشور جهان پرداختند و دریافتند افزایش در مقدار فعالیت آنها فقط ۲ دقیقه است و البته چنین افزایشی در کودکان آمریکایی دیده نشد.

اثر تغییر ساعت روی اقتصاد

تغییر ساعت روی اقتصاد اثرات منفی و همچنین مثبت دارد:

کاهش بهره‌وری

اختلال در خواب ناشی از تغییر ساعت در بهار موجب کاهش بهره‌وری در محل کار می‌شود. در واقع افراد در محل کار از این ساعت اضافی به جای کار، در اینترنت جستجو می‌کنند و معمولا کار خود را از همان ساعت قبل از تغییر شروع می‌کنند.

بیشتر بخوانید:

ساعت رسمی کشور یکشنبه به جلو می رود

چند توصیه مهم برای بیخوابها

مشکلات کشاورزان

تغییر ساعت روز در برنامه کاری کشاورزان اختلال ایجاد می‌کند و آنها با داشتن نور کمتر در صبح‌ها، وقت کمتری برای آماده کردن محصولات‌شان دارند. همچنین دامداران در رساندن به ‌موقع شیر به بازار دچار مشکل می‌شوند؛ زیرا گاوها ترجیح می‌دهند در وقت همیشگی‌شان شیر بدهند.

تنظیم وقت‌گیر ساعت‌ها

هر زمان هنگام تغییر ساعت، تقریبا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد تا ساعت‌ها را تنظیم کنیم و این از مقدار فعالیت‌های تولیدی می‌کاهد. البته ۱۰ دقیقه چندان زیاد به نظر نمی‌رسد اما اگر آن را در تعداد افراد کشور ضرب کنید به رقم قابل توجهی می‌رسیم. موسسه کسب‌وکار آمریکا در بررسی‌های خود به این نتیجه رسیدند، تغییر ساعت موجب ۲ بیلیون دلار ضرر در سال می‌شود.

رونق کسب‌وکارها

بررسی‌ها نشان داده است که وقتی مردم وقت اضافی در روز دارند، بیشتر خرج می‌کنند و در مراکز تفریحی وقت بیشتری می‌گذرانند و این موضوع از نظر اقتصادی به نفع کسب‌وکارهاست.

 پیشگیری از صدمات جسمی ناشی از تغییر ساعت

برای اینکه بتوانید جلوی صدمات جسمی ناشی از تغییر ساعت رسمی را بگیرید می‌توانید هر یک از کارهای زیر را انجام دهید:

۱. از چند روز قبل آماده شوید

برخی از افراد از حدود ۱ هفته قبل، به‌تدریج زمان خواب و بیدار شدن خود را تغییر می‌دهند. مثلا، از ۱۵ دقیقه شروع کرده و پس از یک هفته به یک ساعت می‌رسند. بدین ترتیب همزمان با تغییر ساعت رسمی، بدن‌شان با شرایط جدید سازگاری کامل را پیدا کرده است.

۲. حفظ برنامه کاری همیشگی

برای اینکه کمتر به مشکلات تغییر ساعت گرفتار شوید، برنامه زندگی‌تان را تا مدتی بدون تغییر ادامه دهید و به‌تدریج تغییرات ایجادشده را به برنامه روزتان اعمال کنید. بدین ترتیب از نظر کاری و در نتیجه جسمی دچار شوک نمی‌شوید.

۳. خواب نیمروز

معمولا خواب نیمروز لذت‌بخش است به‌ویژه که احساس خستگی هم بکنید. اما برای اینکه تغییر ساعت روی بدن‌تان اثر منفی نگذارد، مدت زمان خواب نیمروزتان را به حداقل برسانیدو در واقع بیش از ۲۰ دقیقه در نیمروز نخوابید.

۴. پرهیز از نوشیدنی‌های الکلی و کافئین‌دار

از مصرف نوشیدنی‌های الکلی پرهیز کنید و در ضمن حداقل ۶ ساعت قبل از خواب، نوشیدنی‌های کافئین‌دار مصرف نکنید. کافئین از کیفیت خواب می‌کاهد.

منابع:

https://www.moneycrashers.com/daylight-savings-time-history-effects/

https://health.clevelandclinic.org/daylight-savings-time-change-۴-tips-to-help-your-body-adjust/

۲۳۵۲۳۱