کتاب «زمینه‌مندی تجارب عرفانی» تجدید چاپ شد

به گزارش خبرنگار مهر، ویراست جدید کتاب «زمینه‌مندی تجارب عرفانی» نوشته استیون تی. کَتز با ترجمه عطا انزلی استاد کالج میدلبری ایالت ورمانت آمریکا به همت انتشارات کتاب طه به بهای ۵۰ هزار تومان منتشر شد.

چرا عارفان مسلمان هیچ‌گاه در مکاشفات‌شان مسیح را با تاجی از خار بر سر و زخمِ صلیب بر دست و پا نمی‌بینند؟ چگونه است که عارفان مسیحی هیچ‌گاه سخن از نور محمدی نمی‌گویند؟ آیا تجربه فناء فی الله صوفیان همان تجربه نیروانای راهبان بودایی است؟ آیا همه عارفان نهایتاً از یک حقیقت، اما به زبان‌های گوناگون سخن می‌گویند؟

استیون کتز در دو مقاله جریان ساز، بحث‌برانگیز و دامنه‌دارش تلاش می‌کند با تحلیل ساختار سنت‌های عرفانیِ شرق و غرب به این پرسش‌های مهم و بنیادین پاسخ دهد.

از نظر وی، تجربه‌های عرفانی همچون سایر تجارب ادراکی بشر، به شدت متأثر از زمینه‌های زیستی عارفان هستند و از نظر معرفت‌شناختی هیچ راهی برای زدودنِ اثر این زمینه‌ها در شکل‌گیری تجارب عرفانی نیست.

فهرست این اثر عبارت است از:

مقدمه مترجم

چکیده‌ای از نظریه زمینه مندی تجارب عرفانی

مقاله اول: زبان، معرفت شناسی و عرفان

تمهید

تجربه و تعبیر

نظریه زمینه مندی

نتیجه گیری

مقاله دوم: سرشت «محافظه کاران» تجربه عرفانی

بدعت گزاری عارفان

زمینه مندی تجربه عرفانی

هستی شناسی

اسوه‌های عرفانی

نتیجه گیری

واژه نامه

نمایه اصطلاحات

نمایه اعلام

در بخشی از مقدمه مترجم آمده است: از چاپ نخست ترجمه ام از دو مقاله تأثیرگذار استیون کَتز، تحت عنوان «زبان، معرفت شناسی و عرفان» و «سرشت سنتی تجربه عرفانی» بیش از یک دهه می‌گذرد. این دو مقاله در کتابی با عنوان ساخت گرایی، سنت و عرفان؛ پژوهشی در زمینه مندی تجربه عرفانی: در سال ۱۳۸۳ منتشر شدند. چاپ نخست مربوط به زمانی می‌شد که من هنوز در دین پژوهی، به معنای نوین کلمه، رهروی بی تجربه بودم. از آن زمان، اکثریت قریب به اتفاق زندگی علمی ام برای کسب دانش در این رشته سپری شد و مطالعاتی که در طول این دهه داشته‌ام، طبیعتاً در نگاه من نسبت به مجادله میان ذات گرایان و برساخت گرایان تحولاتی ایجاد کرده است.

تغییراتی که در چاپ دوم نسبت به چاپ نخست دیده می‌شوند، تا حد زیادی زائیده همین واقعیت است، اما آنچه پس از گذشت یک دهه تغییر نکرده است این مهم است که گفت وگویی که کتز به ظور مشخص در باب معرفت شناسی تجارب عرفانی / دینی با ارائه منقح و قوی نظریه‌اش آغاز کرد، همچنان از موضوعات بسیار آموزنده و مهم حوزه دین شناسی است.

بحث میان این دو گروه، بیش از دو دهه از اوایل دهه شتاد تا اواخر دهه نود به شدت وحدت ادامه داشت. هر دو طرف استدلال‌های خود را عرضه کردند و کتاب‌ها و مقالات متعددی در این باب نگاشته شد بدون آنکه طرفی پیروز مشخص این میدان باشد؛ هر چند بیشتر محققان و دانش پژوهان این نکته را دیگر به عنوان اصلی بدیهی می‌پذیرند که زمینه‌ها و ساختارهای پیشین فردی و اجتماعی نقش تعیین کنندهه ای در شکل گیری تجارب دینی و عرفانی دارند.

اما دهه اول قرن بیست و یکم شاهد نغییری در مباحث مربوط به تجربه دینی بود. با رشد بی سابقه علوم شناختی و علوم عصب شناختی دانش پژوهان به تدریج علاقه مند به بکارگیری این رویکردهای نوین در بررسی ماهیت و کارکرد تجارب دینی / عرفانی شدند. هر چند این رویکردها دوره نوزادی خود را می‌گذرانند، سرعت پیشرفتهای علمی و تکنولوژیگ آینده‌ای هیجان انگیز را به آنان نوید می‌دهد.

با وجود این برای کسانی که به مباحث معرفت شناسی تجربه دینی علاقه دارند، مجادلات میان برساخت گرایان و مخالفان آنها کماکمان از بهترین مبادی ورود به بحث است. بسیاری از رویکردهای جدیدتر، دانش خواننده را در این باب مفروض می‌گیرند. از همین رو است که چاپ دوم مقالات استیون کتز تقدیم خوانندگان می‌شود.

ویراست جدید کتاب «زمینه‌مندی تجارب عرفانی» نوشته استیون تی. کَتز با ترجمه عطا انزلی استاد کالج میدلبری ایالت ورمانت آمریکا به همت انتشارات کتاب طه به بهای ۵۰ هزار تومان منتشر شد.