شب نیمه شعبان شبی بلندمرتبه، هم ردیف شب‌های قدر

به گزارش خبرنگار مهر، روز و شب نیمه شعبان از اوقات شریف بوده و چنان اهمیتی برخوردار است که هم‌ردیف و هم‌پای شب‌های قدر قرار دارد و از این موقعیت می‌توان چون شب‌های قدر ماه مبارک رمضان برای کسب خیرات و برکات معنوی بهره برد و نهایت تلاش را برای کسب فیض داشت.

در حدیثی که در وسایل الشیعه، بحارالانوار و مصباح المتهجد اشاره شده در خصوص فضیلت ماه شعبان آمده است: «خداوند به ذات مقدس خود سوگند خورده است که هرکس را در این ماه به او پناه برده و از او درخواست کند، از رحمت خود محروم ننماید».

در اعمال شب نیمه شعبان موارد ذیل نقل شده است:

غسل

غسل که طبق روایتی از امام صادق (ع) سبب تخفیف گناهان است.

حضرت صادق فرمود: ماه شعبان را روزه بگیرید، و در شب نیمه آن غسل کنید، که این امر سبب کاهش گناهان و موجب رحمت الهی می‌شود.

شب زنده داری

در روایت آمده هر که این شب را احیا دارد در روزی که دل‌ها می‌میرند دل او هرگز نمی‌میرد. رسول خدا (ص) فرمود: هرکس شب عید فطر یا قربان و شب نیمه شعبان را به شب زنده داری بگذراند، روزی که قلب‌ها می‌میرند، قلب او نمی‌میرد. رسول خدا (ص) فرمود: جز افراد بدبخت و شقی از شب زنده داری و عبادت شب نیمه شعبان احساس ضعف و سستی نمی‌کنند.

حضرت رضا (ع) فرمود: امیرالمؤمنین (ع) در سه شب نمی‌خوابید: شب بیست و سوم ماه رمضان، شب عید فطر، و شب نیمه شعبان، همان شبی که روزی‌ها، اجل‌ها و آنچه در سال اتّفاق می‌افتد، مشخص می‌شود.

از امیرالمؤمنین منقول است که تا می‌توانی بر احیای شب عید فطر، شب عید قربان، شب اوّل محرّم، شب عاشورا، شب اوّل رجب و شب نیمه شعبان محافظت نما، و در این شب‌ها دعا، نماز و تلاوت قرآن بسیار انجام ده.

جناب زید بن علی نقل می‌کند: در شب نیمه شعبان حضرت علیّ بن الحسین (ع) همه ما را جمع می‌کرد و طول شب را به سه قسمت تقسیم می‌نمود. در یک قسمت نماز می‌خواند، در یک قسمت دعا می‌کرد و ما آمین می‌گفتیم، و سپس استغفار می‌کرد و ما نیز استغفار می‌کردیم، و از خداوند بهشت را طلب می‌نمودیم تا آنکه فجر طلوع می‌کرد.

روزه

حضرت امیرمومنان (ع) از رسول خدا (ص) نقل می‌کند: «هنگامی که شب نیمه شعبان فرا می‌رسد آن را به عبادت به سر برید و روزش را روزه بدارید، زیرا از اوّل تا آخر این شب، از جانب خداوند ندا می‌آید: آیا استغفار کننده‌ای هست که از گناهان خویش آمرزش طلبد، تا گناهان او را بیامرزم؟ آیا کسی هست که طلب روزی کند و من روزی او را وسعت بخشم؟».

جبرئیل به رسول خدا (ص) گفت: هر کس این شب را به تسبیح و تکبیر و دعا و نماز و استغفار و… احیا بدارد، خداوند گناهانش را می‌آمرزد، و جایگاه و منزل او بهشت خواهد بود… ای محمّد! این شب را احیا بدار، و به امّتت فرمان ده آن را احیا دارند. جبرئیل پس از بیان فضائل دیگری برای این شب، در پایان گفت: محروم واقعی کسی است که از خیر و برکت این شب محروم باشد.

زیارت امام حسین (ع)

با فضیلت ترین اعمال در این شب که باعث آمرزش گناهان می‌شود، زیارت امام حسین است. از اوقات زیارتی امام حسین (ع) می‌باشد که غیر از فرشتگان صد هزار پیامبر (ص) آن حضرت را زیارت می‌کنند.

خواندن دعای کمیل

دعای کمیل را که حضرت علی (ع) در این شب به کمیل تعلیم داد.

در روایتی آمده که کمیل گفت: با مولایم علی (ع) در مسجد بصره نشسته بودم و گروهی از اصحابش گرد او جمع شده بودند. یکی از آنها عرض کرد معنای فرمایش خدای تعالی که فرموده: فیها یفرّق کلّ امر حکیم چیست؟

آن حضرت فرمود: شب نیمه شعبان است به آن کسی که جانم به دست اوست بنده‌ای از بندگان خدا نیست مگر اینکه آنچه از نیک و بد بر او جاری می‌شود در شب نیمه شعبان بر او مقرر شده است و هیچ بنده‌ای آن شب را احیا ندارد و دعای خضر (ع) را نمی‌خواند مگر اینکه دعای او مستجاب گردد!

هنگامی که حضرت به منزل بازگشت من شبانه به خدمتشان رفتم و درب را کوبیدم فرمود: ای کمیل! تو را چه مطلبی است؟ عرض کردم یا امیرالمؤمنین! مطلبم دعای خضر (ع) است.

فرمود: ای کمیل! بنشین و هنگامی که این دعا را حفظ کردی در هر شب جمعه یا در ماهی یک مرتبه یا در سالی یک مرتبه، یا در عمر خودت یک مرتبه آن را بخوان خداوند از تو چاره سازی و یاریت کند روزیت دهد و هرگز مغفرت خود را از تو باز ندارد. ‌