سمینار دو روزه‌ مولوی پژوهی در هند برگزار شد

به گزارش خبرگزاری مهر، به همت دپارتمان زبان فارسی دانشگاه دهلی‌نو و با مشارکت رایزنی فرهنگی ایران در دهلی‌نو، سمینار دو روزه‌ مولوی پژوهی با حضور اساتید و پژوهشگرانی از مناطق مختلف هند به دو صورت حضوری و آنلاین برگزار شد.

راجاندرا کومار، رییس دپارتمان زبان فارسی دانشگاه دهلی‌نو با اشاره به تأثیر مولانا بر فرهنگ و ادب جامعه هند، هدف از برپایی این سمینار را تشویق پژوهشگران و محققان هندی در پژوهش و ارائه مقالات علمی در خصوص مولوی پژوهی در هند طی قرون گذشته تا کنون برشمرد.

وی اظهار کرد: علاوه بر ترجمه و شرح مختلفی که در هند به زبان‌های انگلیسی، اردو و هندی منتشر شده است، تا کنون ۹ فرهنگنامه، ۲۴ عنوان کتاب و۱۵۰ مقاله به زبان‌های مختلف در خصوص مولانا در هند تألیف شده است که اکثراً توسط پژوهشگران غیرمسلمان و هندو ارائه شده است.

جوشی، رییس دانشگاه دهلی نیز در این مراسم طی سخنانی، گفت: به دلیل اهمیت زبان فارسی در فرهنگ هند دپارتمان زبان فارسی و آموزش و فراگیری زبان فارسی در دانشگاه دهلی همواره مورد توجه بوده است، چراکه زبان فارسی در هند زبان اشراف و نخبگان بوده است و مردم هند به شاعران بزرگ پارسی گو از جمله مولانا علاقه و اهمیت ویژه‌ای قائل هستند.

وی مطرح کرد: در کنار اهمیت زبان فارسی برای نخبگان هند، روابط فرهنگی با ایران نیز همواره برای جامعه هند حائز اهمیت بوده است و این مراودات و ارتباطات تنگاتنگ تاریخی بین ایران و هند منجر به شکل گیری میراث تاریخی فرهنگی و ادبی مشترک و بی نظیری بین دو کشور شده است.

رییس دانشگاه دهلی در بخش دیگر از سخنانش، مراجعه جامعه هند به آثار مولانا را به دلیل بار معنایی و تأثیرگذار آن بسیار مهم برشمرد و خاطرنشان کرد: پیام مولانا همزیستی صلح آمیز و عشق انسان ها به یکدیگر است و امروزه، این پیام به ویژه در شرایط کرونا حائز اهمیت و سازنده است.

پروفسور شریف قاسمی، از اساتید برجسته زبان فارسی هند به تشریح سهم هند در معرفی و نشر آثار مولانا به سایر ملل پرداخت و با اشاره به حجم عظیم از ترجمه‌ها و شرح مثنوی مولوی در هند گفت: اقبال مردم هند به آثار مولانا همزمان با حیات مولانا بوده و در پی دیدار یکی از صوفیان هند بنام پانی پتی با مولانا که این دیدار در قونیه و در حضور شمس تبریزی نیز بود.

پس از آن نیز، شاعران و عارفان صوفی هند همانند شیخ نصیرالدین چراغ دهلی و خواجه نظام الدین اولیاء، به معرفی و انتشار افکار و اندیشه‌های مولانا در هند و شبه قاره پرداختند.

وی با اشاره به وجود قریب به پانصد نسخه خطی مثنوی در کتابخانه‌های هند و همچنین، بیش از ۳۰  شرحی که هندی‌ها بر مثنوی مولانا نگاشته‌اند، لکهنوی هند را اولین مکان جهت چاپ و نشر آثار مولانا در جهان خواند و خاطرنشان کرد: حجم و تعداد ترجمه و شرحی که در هند بر آثار مولانا ارائه شده است در دنیا بی نظیر است.

محمدعلی ربانی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی‌نو دیگر سخنران مراسم افتتاحیه این سمینار دو روزه بود. وی در سخنانش به دلایل توجه و اقبال ملت‌ها بویژه مردمان شبه قاره به مولانا  پرداخت.

وی اظهار کرد: مولانا دارای مکتب فکری و فلسفی خاص خود یعنی عرفان عاشقانه بود. از این رو شعر مولانا در قله شعر عرفانی است و مثنوی او بزرگترین حماسه عرفانی بشر بشمار می‌رود.

ربانی تأکید کرد: در دوره معاصر علامه اقبال لاهوری که از حیث بیان گفتار و اندیشه تحت تأثیر مولانا بود سهم مهمی در ترویج ومعرفی مولانا در شبه قاره و دیگر کشورها داشت. همانگونه که کار ارزنده نیکلسون در انجمن آسیایی بنگال و همچنین، سهم چاپخانه منشی نولکشور در لکهنو در معرفی و انتشار آثار و افکار مولانا در جهان بسیار حائز اهمیت بوده است.

رایزن فرهنگی ایران در دهلی‌نو همچنین، مولانا و آثار و اندیشه‌های او را سرمایه و داروی شفابخش برای انسان آشفته و ناآرام امروز خواند و ابراز امیدواری کرد نخبگان و اندیشمندان هندی همچون گذشته بتوانند با بهره گیری از این میراث و سرمایه ارزشمند از طریق ترجمه وشرح های منطبق با نیازها ی انسان معاصر و مسائل آن، از این میراث کم نظیر بهره گیرند.

وی در بخش پایانی سخنانش، پیشنهاد داد تا با همکاری دانشگاه دهلی، انجمن بین‌المللی مولوی پژوهی با حضور مولوی پژوهان کشورهای مختلف به ویژه ایران و هند تأسیس و از طریق مجموعه‌ای از فعالیت‌ها از جمله راه اندازی فصلنامه انگلیسی و علمی گام‌های عملی مؤثری در مسیر مولوی پژوهی در هند برداشته شود.