شاهکار هوایی خلبانان ارتش

چند ماهی از جنگ می‌گذشت و در این هنگام دولت بعثی عراق در باتلاقی گرفتار شده بود که هرگز فکر نمی‌کرد روزی در آن گرفتار شود. دست به کارهای بزرگی می‌زد و با بمباران روزانه مناطق نظامی، خواب را از چشمان بعثیون گرفته بود. در این زمان، شهر آبادان از سه طرف در محاصره بود و نیروهای زمینی عراق می‌توانستند با پشتیبانی هوایی به هدف اصلی خود که همانا اشغال آبادان بود، برسند. در همین هنگام عراقی‌ها که هنوز خاطره حمله ۱۴۰ فروندی روز اول جنگ را فراموش نکرده بودند، به این فکر افتادند که شاید در آستانه این عملیات پایگاه‌های هوایی آن‌ها مورد هدف عقابان تیزپرواز نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی قرار گیرد لذا تصمیم گرفتند که کلیه هواپیماهای اصلی خود را به نقطه‌ای منتقل کنند که هیچ اسکادران از جان گذشته ایرانی نتواند به آن جا برسد و آن را هدف قرار دهد. پس با هماهنگی‌های لازم، در تاریخ ۲۱ دی سال ۱۳۵۹ عراق بخشی از هواپیماهای عملیاتی خود را به مجموعه پایگاه‌های الولید در غرب عراق و در نزدیکی مرز اُردن انتقال داد. این پایگاه خود به یک پایگاه اصلی و دو پایگاه فرعی تقسیم می‌شود که به ان «اچ ۳» می‌گفتند و از پدافند قدرتمندی نیز برخوردار بود. در همین زمان صدام حسین با ظاهر شدن در صفحه تلویزیون عراق نطقی کرد که قسمتی از آن به این شکل بود: «من دیوار آتش دارم و ایران به هیچ وجه نمی‌تواند به خاک ما نفوذ عمقی کند. »

طرح‌های مطرح شده برای انجام یک عملیات هوایی

چندی بعد نیروی هوایی ایران از انتقال هواپیماهای عراقی بااطلاع شد و سرتیپ شهید «جواد فکوری» فرمانده وقت نیروی هوایی، در ۱۵ بهمن سال ۵۹ در جلسه فرماندهان نیروی هوایی پیشنهاد حمله به این پایگاه‌ها را مطرح کرد که برای طرح‌ریزی این عملیات، بخش ویژه طرح‌های نیروی هوایی کار بر روی آن را آغاز کردند و پس از مدتی این کار را غیرممکن قلمداد کردند. در همین زمان این طرح از سوی نیروی هوایی منتفی اعلام شد ولی طرح‌هایی نیز مطرح شد:

طرح اول: ۱۶ فروند فانتوم به پرواز درآیند ۱۴ فروند اصلی و دو فروند رزرو که ۶ تانکر سوخت رسان هم همراه آنان باشد. سه تانکر در داخل خاک ایران قرار گیرند و سه تانکر در منتهی‌الیه غرب عراق و برای محافظت از هر تانکر ۲ فروند اف ۱۴ نیز به پرواز درآیند که این خود انبوهی از هواپیما را به وجود می‌آورد.

طرح دوم: ۱۲ فروند فانتوم به پرواز درآیند ۱۰ فروند اصلی و دو فروند رزرو که چهار تانکر سوخت‌رسان با همان شرایط با آن‌ها باشد که در این طرح تعداد جنگنده‌ها و تانکرها کم می‌شد ولی وضعیت فانتوم‌ها به دلیل کمبود تانکر سوخت‌رسان حساس می‌شد و احتمال این که دو فروند فانتوم از دست برود فراوان بود. در همین حین مرحوم سرتیپ خلبان «بهرام هوشیار» در این خصوص طرحی را آماده و به صورت محرمانه با شهید فکوری مطرح کرد که براساس آن ۱۰ فروند فانتوم مسلح هشت فروند اصلی و دو فروند رزرو به پرواز درآیند و برای گمراه کردن دشمن نیز در هنگام ورود فانتوم‌ها به خاک عراق دو فروند اف- ۵ به کرکوک حمله کنند. مکان استارت حمله نیز پایگاه دوم شکاری تبریز بود.

امیر سرتیپ فرج‌الله براتپور